БИБЛИОТЕЧЕН
ТРЕНД
Број 55 2022
СПИСАНИЕ НА НАЦИОНАЛНА УСТАНОВА
УНИВЕРЗИТЕТСКА БИБЛИОТЕКА
“СВ.КЛИМЕНТ ОХРИДСКИ“ - БИТОЛА
• SASAS JEKHVAR JEKH – НЕКОГАШ
ОДАМНA И СЕГА
• АКТИВНОСТИ НА БИБЛИОТЕКИТЕ
ВО ВРЕМЕТО НА КОВИД
• ЖИЧКИ СОБИР НА БИБЛИОТЕКАРИ
• ВАУЧЕРИ ЗА УЧЕНИЦИТЕ И
СТУДЕНТИТЕ
• 17-ТА РОДНОКРАЈНА СРЕДБА СО
БИТОЛСКИТЕ ПИСАТЕЛИ
• ВТОР СТРУЧЕН СОБИР НА
ФАКУЛТЕТСКИТЕ БИБЛИОТЕКИ
• ПРОФЕСИОНАЛНО УСОВРШУВАЊЕ
НА БИБЛИОТЕКАРИТЕ
• „ДЕНОВИ НА COBISS“ ВО СКОПЈЕ И
БИТОЛА
• ПОПУЛАРИЗАЦИЈА НА КНИГАТА,
ПРОМОЦИИ, ИЗЛОЖБИ И ПРЕДАВАЊА
• НА КАФЕ СО РОДНОКРАЈНИТЕ
АВТОРИ
• КОИ СЕ НАЈЧИТАНИТЕ КНИГИ НА
СВЕТОТ ?
Национална Установа Универзитетска библиотека
СВ КЛИМЕНТ ОХРИДСКИ - БИТОЛА
Библиотечни услуги
Членарина (оддел возрасни и детско)
Членарина (пензионери и претшколска возраст)
Зајмување на библиотечна граѓа 10 дена
Доцнење на библиотечна граѓа на ден
I, II, III и IV опомена
Изгубена членска карта
Меѓу-библиотечно позајмување
Резервација на книга
Сала за промоции (мали сали)
Сала за промоции (I кат)
Сала за промоции (I кат) 2 часа
Сала за промоции (I кат) над 2 часа
Цена (ден.)
200,оо
7,оо
5,оо
30,оо
100,оо
0,оо
50,оо
10,оо
1000,оо
2000,оо
3000,оо
4000,оо
Работно време
од понеделник до петок
од 07 до 19:30ч.
БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР, 55, 2022
ВОВЕД
78 ГОДИНИ НУУБ „СВ. КЛИМЕНТ ОХРИДСКИ“ - Битола
м-р Бојан Стефановски ....................................................................... 2
НОВИТЕ КОМПЕТЕНЦИИ ЗА НОВО ВРЕМЕ
м-р Јелена Петровска ...........................................................................3
ОД МЕЃУНАРОДНАТА СОРАБОТКА НА БИБЛИОТЕКАТА
SASAS JEKHVAR JEKH – НЕКОГАШ ОДАМНA И СЕГА
м-р Фатма Бајрам Аземовска .............................................................4
АКТИВНОСТИ НА БИБЛИОТЕКИТЕ ВО ВРЕМЕТО НА КОВИД
м-р Јелена Петровска ..........................................................................6
ЖИЧКИ СОБИР НА БИБЛИОТЕКАРИ
Ирена Зечевиќ, Оливера Топалов, Тамара
Малешев..................................................................................................7
САЕМ НА КНИГА, БЕЛГРАД 2022 .......................................................10
УЧЕСТВО НА 23-та COBBIS КОНФЕРЕНЦИЈА „COBBIS 2022“ ........10
БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ
СЕКТОР - ИНФОРМАЦИИ, ЗАШТИТА,РЕПРОГРАФИЈА,КНИЖЕН
ФОНД И УСЛУГИ Лидија Мирчевска................................................11
ВАУЧЕРИ ЗА ПРВАЧИЊАТА И УЧЕНИЦИТЕ ОД ПРВА ГОДИНА
ОД СРЕДНИТЕ УЧИЛИШТА ...............................................................12
ПОТПИШАН МЕМОРАНДУМ ЗА СОРАБОТКА СО ДОМ СОФИЈА –
БИТОЛА .................................................................................................13
ПОТПИШАН МЕМОРАНДУМ ЗА СОРАБОТКА СО БКК .................. 14
ГОДИШНО СОБРАНИЕ НА БЗМ..........................................................14
17-ТА РОДНОКРАЈНА СРЕДБА СО БИТОЛСКИТЕ ПИСАТЕЛИ
м-р Гордана Ѓоргиевска Неделковски ............................................15
БИБЛИОТЕКАТА ДЕЛ ОД ПРВИОТ АКАДЕМСКИ ЧАС.....................16
„ДЕНОВИ НА COBISS“ ВО СКОПЈЕ И БИТОЛА .................................17
ПОТПИШАН МЕМОРАНДУМ ЗА СОРАБОТКА СО ЗОН - УЧИТЕЛ..18
ВТОР СТРУЧЕН СОБИР НА ФАКУЛТЕТСКИТЕ БИБЛИОТЕКИ
м-р Јелена Петровска и Ирена Колевска.........................................19
ПРОФЕСИОНАЛНО УСОВРШУВАЊЕ НА БИБЛИОТЕКАРИТЕ .......20
ПРЕЗЕНТАЦИЈА НА WEB АПЛИКАЦИЈАТА COBISS+
Маријан Колевски ................................................................................21
ПОПУЛАРИЗАЦИЈА НА КНИГАТА, ПРОМОЦИИ, ИЗЛОЖБИ И
ПРЕДАВАЊА ......................................................................................... 22
КАФЕ И КНИГИ СО НАШИ ЛОКАЛНИ ПИСАТЕЛИ
м-р Гордана Ѓоргиевска Неделковски
РАЗГОВОР СО САЊА МУЧКАЈЕВА - ВИДАНОВСКА .........................28
РАЗГОВОР СО ИВОНА МАРКОВСКА ................................................. 29
ИНФОРМАЦИИ
КОИ СЕ НАЈЧИТАНИТЕ КНИГИ НА СВЕТОТ ?
Маријан Колевски ............................................................................... 30
БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД
СПИСАНИЕ НА
НУУБ „СВ КЛИМЕНТ ОХРИДСКИ“
Издавач
Национална установа
Универзитетска библиотека
„Св Климент Охридски“ Битола
ул.„ Пеце Матичевски“ бр.39
За издавачот
м-р Бојан Стефановски
Издавачки совет:
Маријан Колевски
м-р Гордана Ѓоргиевска-Неделковски
Ирена Колевска
Главен и одговорен уредник:
Маријан Колевски
Редакција:
м-р Јеленa Петровска
м-р Лидија Мирчевска
м-р Фатма Бајрам - Аземовска
Лектура
Илче Стојановски
Фотогорафии
Слободан Пачовски
Корица и печат
Графо Пром - Битола
Тираж
200 примероци
ISSN 1409-9497
Тел/факс: 047 220 208
Тел: 047 220 515
Тел На Изд. 047 232 999
www.nuub@nuub.mk
e-mail: nuub@nuub.mk
Списанието е финансирано
од Министерството за култура на
Р.С.Македонија
СОДРЖИНА
2 БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР, 55, 2022
ВОВЕД
78 ГОДИНИ НУУБ „СВ. КЛИМЕНТ ОХРИДСКИ“ - Битола
м-р Бојан Стефановски ....................................................................... 2
НОВИТЕ КОМПЕТЕНЦИИ ЗА НОВО ВРЕМЕ
м-р Јелена Петровска ...........................................................................3
ОД МЕЃУНАРОДНАТА СОРАБОТКА НА БИБЛИОТЕКАТА
SASAS JEKHVAR JEKH – НЕКОГАШ ОДАМНA И СЕГА
м-р Фатма Бајрам Аземовска .............................................................4
АКТИВНОСТИ НА БИБЛИОТЕКИТЕ ВО ВРЕМЕТО НА КОВИД
м-р Јелена Петровска ..........................................................................6
ЖИЧКИ СОБИР НА БИБЛИОТЕКАРИ
Ирена Зечевиќ, Оливера Топалов, Тамара
Малешев..................................................................................................7
САЕМ НА КНИГА, БЕЛГРАД 2022 .......................................................10
УЧЕСТВО НА 23-та COBBIS КОНФЕРЕНЦИЈА „COBBIS 2022“ ........10
БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ
СЕКТОР - ИНФОРМАЦИИ, ЗАШТИТА,РЕПРОГРАФИЈА,КНИЖЕН
ФОНД И УСЛУГИ Лидија Мирчевска................................................11
ВАУЧЕРИ ЗА ПРВАЧИЊАТА И УЧЕНИЦИТЕ ОД ПРВА ГОДИНА
ОД СРЕДНИТЕ УЧИЛИШТА ...............................................................12
ПОТПИШАН МЕМОРАНДУМ ЗА СОРАБОТКА СО ДОМ СОФИЈА –
БИТОЛА .................................................................................................13
ПОТПИШАН МЕМОРАНДУМ ЗА СОРАБОТКА СО БКК .................. 14
ГОДИШНО СОБРАНИЕ НА БЗМ..........................................................14
17-ТА РОДНОКРАЈНА СРЕДБА СО БИТОЛСКИТЕ ПИСАТЕЛИ
м-р Гордана Ѓоргиевска Неделковски ............................................15
БИБЛИОТЕКАТА ДЕЛ ОД ПРВИОТ АКАДЕМСКИ ЧАС.....................16
„ДЕНОВИ НА COBISS“ ВО СКОПЈЕ И БИТОЛА .................................17
ПОТПИШАН МЕМОРАНДУМ ЗА СОРАБОТКА СО ЗОН - УЧИТЕЛ..18
ВТОР СТРУЧЕН СОБИР НА ФАКУЛТЕТСКИТЕ БИБЛИОТЕКИ
м-р Јелена Петровска и Ирена Колевска.........................................19
ПРОФЕСИОНАЛНО УСОВРШУВАЊЕ НА БИБЛИОТЕКАРИТЕ .......20
ПРЕЗЕНТАЦИЈА НА WEB АПЛИКАЦИЈАТА COBISS+
Маријан Колевски ................................................................................21
ПОПУЛАРИЗАЦИЈА НА КНИГАТА, ПРОМОЦИИ, ИЗЛОЖБИ И
ПРЕДАВАЊА ......................................................................................... 22
КАФЕ И КНИГИ СО НАШИ ЛОКАЛНИ ПИСАТЕЛИ
м-р Гордана Ѓоргиевска Неделковски
РАЗГОВОР СО САЊА МУЧКАЈЕВА - ВИДАНОВСКА .........................28
РАЗГОВОР СО ИВОНА МАРКОВСКА ................................................. 29
ИНФОРМАЦИИ
КОИ СЕ НАЈЧИТАНИТЕ КНИГИ НА СВЕТОТ ?
Маријан Колевски ............................................................................... 30
ВОВЕД
78 години НУУБ „Св. Климент Охридски“ - Битола
Националната установа – Универзитетска
библиотека „Св. Климент Охридски“ -
Битола е установа која со своето 78 годиш-
но постоење допринела многу за своите
граѓани и за развојот на библиотекарството
во Република Северна Македонија.
Нејзината примарна задача е да биде пре-
познатлив и незаобиколен дел од опкружу-
вањето и секојдневието на граѓаните и
своите програми ги гради врз реалните
потреби на своите корисниици, односно
читатели.
Навистина посебна е честа да се раководи
со една национална установа како што е
Универзитетската библиотека „Св. Климент
Охридски” Битола, особено сум горд што ја
имав таа чест како директор во изминатиот
четиригодишен период да раководам со
вака значајна установа од областа на
библиотечната дејност, каде што низ годи-
ните силно се негувал коренот на македон-
ската писменост и да поставам само едно
камче во мозаикот кој макотрпно и успеш-
но се создавал и градел во сите овие години
на постоење на НУУБ „Св. Климент Охрид-
ски“ - Битола. Но во сето ова најголемата
заслуга оди кај вработените кои се, и биле
дел од Битолската Библиотека, со кои што
успеавме заедно да го задржиме континуи-
тетот на проектите кои се одвивале низ
годините во ова установа како што е Збор-
никот на излагања од роднокрајната средба
на битолските писатели во нашата држава,
издавањето на списанието Библиотечен
тренд, изготвувањето на персонални библи-
ографии, континуитет во издаваштвото и
дигитализацијата на културното наследсвто
и активностите на НУУБ „Св. Климент
Охридски” Битола низ станиците на перио-
дика, континуитет во збогатувањето на
книжните фондови, успесшно реализи-
равме голем број на промоции, работилни-
ци, изложби, стручни предавања. Горд сум
во тоа што заедно успеавме да создадеме
поголем простор и поголема заштита на
архивскиот примерок. Ја подигнавме сора-
ботката и реализиравме голем број на заед-
нички проекти со Универзитетот во Битола.
Но особено сум горд на тоа што за прв пат
како библиотека во нашата држава учеству-
ваме во имплементација на проекти од Ера-
смус+ програмата. Заедно со сите вработе-
ни успеавме во мојата заложбата да се обе-
диниме внатре во самата установа, а се со
цел за подобра достапност и услуга за оние
за кои всушност работиме, а тоа се нашите
членови, нашите корисници – сите граѓани
без оглед на возраста и било која припад-
ност. Во таа насока со уште поголем елан и
енергија ќе продолжиме да ги следиме и
усовршуваме процесите во нашата дејност
и во идниот период да истраеме и опстане-
ме пред предизвиците кои при тоа не очеку-
ваат и воедно да истраме во годините кои
доаѓаат на заложбите НУУБ „Св. Климент
Охридски“ - Битола да ја направиме уште
посовремена, поуспешна, врвна установа
од областа на библиотечната дејност, а со
цел нејзините севкупни перформанси да
бидат во функција и да им служат на луѓето
кои за тоа имаат потреба.
Чекориме заедно во новиот милениум, вни-
мателно ги ослушнуваме вашите сугестии и
идеи, читаме, се дружиме, квалитетно го
поминуваме времето и заедно ја менуваме
заедницата.
Библиотеките се вистински места!
м-р Бојан Стефановски,
директор
3БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР, 55, 2022
Новите компетенции за ново време
Зад нас е уште една година која што
донесе значајни програми, активности и
настани на нашата институција.
Библиотеката е универзален свет,
микрокосмос составен од книги и зборови,
од бројни средби и нови знаења. Во
тековната година креиравме многу
интересни, нови и иновативни содржини
кои беа инспирација за сите наши
корисници од сите возрасти. Најмладите за
себе најдоа бројни содржини, се дружеа,
учеа и квалитетно го користеа слободното
време. Библиотекарите беа нивната
поддршка, па често беа во нивната средина,
во градинки и училишта. Читаа приказни,
мотивираа и покануваа да ја посетат
библиотеката. Во оваа година учениците
беа чести гости во нашата библиотека.
Реализирани се повеќе проекти одобрени
од Министерството за култура, вечери на
креативноста, обележувања на значајни
датуми, изложби и промоции. Значајни се
проекти од ЕРАЗМУС + програма, ПРОУД 1
(PROUD 1) и Си беше еднаш...(Sasas Jekhvar
Jekh) кои се важни за очување на културната
баштина и јазикот на Ромската популација.
Воедно тоа се и први проекти каде што е
носител една библиотека. На покана од
креаторите на иновации во библиотечно
работење од Р. Србија, нашата институција
стана носител на концептот за ширење на
мрежата на Хортикултурни библиотеки во
држава, организирајќи ја Средбата на
хортикултурни библиотеки од пет држави
од регионот. Беа разменети искуства од
најновите библиотечни програми. Во
рамките на компетенции поврзани со
Универзитетот освен бесплатно
зачленување на студентите беше
реализирана и стручна Конференција на
факултетските библиотеки со излагање за
работа во услови на пандемија и кризните
ситуации. Набавен е завиден број на нови
наслови на книги и стручни списанија, со
што каталогот на библиотеката е збогатен
со нови детални описи на изданија кои
стручно беа внесени во базата од страна на
нашите каталогизатори. Се работеше на
згрижување на библиотечната граѓа со
набавка на нови полици и дислокација на
библиотечниот материјал од Одделот за
периодика. Во областа на професионалното
усовршување дел од библиотекарите се
здобија со лиценци за работа во
програмата COBISS, а библиотеката беше
присутна на конференции во Цетиње и
Краљево со стручни трудови, какао и
конференција во Марибор. Организирана е
роднокрајсна средба на битолските автори,
издаден Зборник и неколку броеви од
списанието „Библиотечен тренд“. Во тек е
реализација на проектот насловен како
„Дневна соба на градот“, со опремување и
отворање на простор кој е наменет за
корисници од сите возрасти.
Библиотекарите се потрудија да
реализираат бројни, инспиративни и
едукативни програми за секоја возраст и за
сечиј вкус, а библиотеката ја завршува
тековната година со надеж дека секој
корисник ја најде „својата книга“. Затоа
многу читан писател Стивен Кинг ќе каже
дека „Книгата е единствена, преносива
магија“.
Резиме
„Ние го градиме нашето разбирање за емо-
тивниот свет преку митовите и легендите
на нашата култура. Сите ние делумно сме
создадени од бајки“. Вил Стор
Читањето бајки или други приказни не
само што го поставува камен-темелникот за
развојот на писменоста, туку и за различни-
те меѓу-културни вредности и однесувања.
Дополнително, студиите покажуваат дека
редовното раскажување приказни придо-
несува за проширување на вокабуларот.
Нашата имагинација се унапредува кога
слушаме бајки. Учиме од ликовите во при-
казните и тоа може да помогне подобро да
се справиме со различни ситуации во
нашиот живот. Приказните ни даваат
совети како да се справиме со стравот, рас-
правиите и проблемите во реалниот живот.
Тие исто така промовираат критичко раз-
мислување. Во исто време, бајките придо-
несуваат за зачувување на јазикот, навики-
те и традициите. Со ограничувања, Ромите
имаат секако пристап до светот на бајките.
Бидејќи ромскиот јазик не е пишан јазик,
Ромите ретко имаат бајки. Малиот број кој с
è уште постои е зачуван од раскажувачите и
усно посредуван. Прашање на време е
додека ги снема и тие. Така, мотивацијата
за нашиот проект е од една страна да им ги
вратиме сопствените бајки на Ромите во
форма на европска книга за бајки и да ги
зачуваме на овој начин за следните генера-
ции. Секако, тие бајки ќе ги читаат не само
децата, туку и возрасните, особено родите-
лите, односно мајките Роми кои традицио-
нално се одговорни за образованието на
децата во ромските семејства. Со ова ќе се
промовира писменоста и размислувањето
за вредностите и културните аспекти на
ромските заедници кои ќе бидат пренесени
во семејствата преку читањето. Од друга
страна, сакаме да ги направиме тие бајки
достапни за мнозинството како дел од
европското културно наследство. За тоа ќе
придонесе монографијата за ромски бајки
што ќе ја елаборираме во текот на проектот
и активностите на раскажувачите кои ќе се
обучуваат врз основа на ново развиена
наставна програма. Сето ова не само што ќе
ги намали предрасудите и стереотипите
туку и ќе го промовира вклучувањето на
Ромите.
Цели на проектот
Проектот цели кон следново:
- Ќе бидат изразени имагинациите, иденти-
тетот и сеќавањето на ромските заедници,
како и нивните навики, вредности и тради-
ции
- Ќе се промовира писменоста на Ромите
(читатели и слушатели)
- Децата на Ромите ќе најдат подобар при-
стап до својот мајчин јазик и полесно ќе го
учат
- Ќе се поттикне желбата за читање и лите-
ратура
- Ќе се посредуваат приоди за решавање на
проблемите и вредностите од поглед на
ромските заедници
- Ќе се подобрат когнитивните, лингвистич-
ките и креативните вештини за пишување
- Ќе се најдат одговори на прашањата за
потеклото, пренесувањето и зачувувањето
на ромските бајки и нивното значење за
културниот идентитет на Ромите.
- Ќе се промовира научниот дискурс во
врска со историскиот развој, класифика-
цијата и стандардизацијата на ромскиот
јазик
- Ќе се оживее традицијата на раскажување
- Мнозинството ќе се запознае со ромските
бајки како релевантен дел од нивната
култура, но и како дел од европското
културно наследство.
- Ќе се намалат предрасудите и
стереотипите.
Сето ова ќе придонесе за зачувување на
ромскиот јазик како релевантен дел од
културниот идентитет на Ромите, за негово
искористување за конкретни понуди за
доживотно учење, особено во образовани-
ето на возрасните, и за промовирање на
вклученоста на Ромите.
ВОВЕД
м-р Јелена Петровска,
библиотекар советник - програмски раководител
4 БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР, 55, 2022
Програма:
Земји партнери:
Времетраење: 01.09.2022 – 28.02.2025
Германија, Бугарија, Грција,
Унгарија, Северна Македонија,
Романија, Србија, Турција
Резиме
„Ние го градиме нашето разбирање за емо-
тивниот свет преку митовите и легендите
на нашата култура. Сите ние делумно сме
создадени од бајки“. Вил Стор
Читањето бајки или други приказни не
само што го поставува камен-темелникот за
развојот на писменоста, туку и за различни-
те меѓу-културни вредности и однесувања.
Дополнително, студиите покажуваат дека
редовното раскажување приказни придо-
несува за проширување на вокабуларот.
Нашата имагинација се унапредува кога
слушаме бајки. Учиме од ликовите во при-
казните и тоа може да помогне подобро да
се справиме со различни ситуации во
нашиот живот. Приказните ни даваат
совети како да се справиме со стравот, рас-
правиите и проблемите во реалниот живот.
Тие исто така промовираат критичко раз-
мислување. Во исто време, бајките придо-
несуваат за зачувување на јазикот, навики-
те и традициите. Со ограничувања, Ромите
имаат секако пристап до светот на бајките.
Бидејќи ромскиот јазик не е пишан јазик,
Ромите ретко имаат бајки. Малиот број кој с
è уште постои е зачуван од раскажувачите и
усно посредуван. Прашање на време е
додека ги снема и тие. Така, мотивацијата
за нашиот проект е од една страна да им ги
вратиме сопствените бајки на Ромите во
форма на европска книга за бајки и да ги
зачуваме на овој начин за следните генера-
ции. Секако, тие бајки ќе ги читаат не само
децата, туку и возрасните, особено родите-
лите, односно мајките Роми кои традицио-
нално се одговорни за образованието на
децата во ромските семејства. Со ова ќе се
промовира писменоста и размислувањето
за вредностите и културните аспекти на
ромските заедници кои ќе бидат пренесени
во семејствата преку читањето. Од друга
страна, сакаме да ги направиме тие бајки
достапни за мнозинството како дел од
европското културно наследство. За тоа ќе
придонесе монографијата за ромски бајки
што ќе ја елаборираме во текот на проектот
и активностите на раскажувачите кои ќе се
обучуваат врз основа на ново развиена
наставна програма. Сето ова не само што ќе
ги намали предрасудите и стереотипите
туку и ќе го промовира вклучувањето на
Ромите.
Цели на проектот
Проектот цели кон следново:
- Ќе бидат изразени имагинациите, иденти-
тетот и сеќавањето на ромските заедници,
како и нивните навики, вредности и тради-
ции
- Ќе се промовира писменоста на Ромите
(читатели и слушатели)
- Децата на Ромите ќе најдат подобар при-
стап до својот мајчин јазик и полесно ќе го
учат
- Ќе се поттикне желбата за читање и лите-
ратура
- Ќе се посредуваат приоди за решавање на
проблемите и вредностите од поглед на
ромските заедници
- Ќе се подобрат когнитивните, лингвистич-
ките и креативните вештини за пишување
- Ќе се најдат одговори на прашањата за
потеклото, пренесувањето и зачувувањето
на ромските бајки и нивното значење за
културниот идентитет на Ромите.
- Ќе се промовира научниот дискурс во
врска со историскиот развој, класифика-
цијата и стандардизацијата на ромскиот
јазик
- Ќе се оживее традицијата на раскажување
- Мнозинството ќе се запознае со ромските
бајки како релевантен дел од нивната
култура, но и како дел од европското
културно наследство.
- Ќе се намалат предрасудите и
стереотипите.
Сето ова ќе придонесе за зачувување на
ромскиот јазик како релевантен дел од
културниот идентитет на Ромите, за негово
искористување за конкретни понуди за
доживотно учење, особено во образовани-
ето на возрасните, и за промовирање на
вклученоста на Ромите.
никот на излагања од роднокрајната средба
на битолските писатели во нашата држава,
издавањето на списанието Библиотечен
тренд, изготвувањето на персонални библи-
ографии, континуитет во издаваштвото и
дигитализацијата на културното наследсвто
и активностите на НУУБ „Св. Климент
Охридски” Битола низ станиците на перио-
дика, континуитет во збогатувањето на
книжните фондови, успесшно реализи-
равме голем број на промоции, работилни-
ци, изложби, стручни предавања. Горд сум
во тоа што заедно успеавме да создадеме
поголем простор и поголема заштита на
архивскиот примерок. Ја подигнавме сора-
ботката и реализиравме голем број на заед-
нички проекти со Универзитетот во Битола.
Но особено сум горд на тоа што за прв пат
како библиотека во нашата држава учеству-
ваме во имплементација на проекти од Ера-
смус+ програмата. Заедно со сите вработе-
ни успеавме во мојата заложбата да се обе-
диниме внатре во самата установа, а се со
цел за подобра достапност и услуга за оние
за кои всушност работиме, а тоа се нашите
членови, нашите корисници – сите граѓани
без оглед на возраста и било која припад-
ност. Во таа насока со уште поголем елан и
енергија ќе продолжиме да ги следиме и
усовршуваме процесите во нашата дејност
и во идниот период да истраеме и опстане-
ме пред предизвиците кои при тоа не очеку-
ваат и воедно да истраме во годините кои
доаѓаат на заложбите НУУБ „Св. Климент
Охридски“ - Битола да ја направиме уште
посовремена, поуспешна, врвна установа
од областа на библиотечната дејност, а со
цел нејзините севкупни перформанси да
бидат во функција и да им служат на луѓето
кои за тоа имаат потреба.
Чекориме заедно во новиот милениум, вни-
мателно ги ослушнуваме вашите сугестии и
идеи, читаме, се дружиме, квалитетно го
поминуваме времето и заедно ја менуваме
заедницата.
Библиотеките се вистински места!
Sasas jekhvar jekh - Once upon a
time and now –
Некогаш одамнa и сега
ОД МЕЃУНАРОДНАТА СОРАБОТКА НА БИБЛИОТЕКАТА
5БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР, 55, 2022
Резиме
„Ние го градиме нашето разбирање за емо-
тивниот свет преку митовите и легендите
на нашата култура. Сите ние делумно сме
создадени од бајки“. Вил Стор
Читањето бајки или други приказни не
само што го поставува камен-темелникот за
развојот на писменоста, туку и за различни-
те меѓу-културни вредности и однесувања.
Дополнително, студиите покажуваат дека
редовното раскажување приказни придо-
несува за проширување на вокабуларот.
Нашата имагинација се унапредува кога
слушаме бајки. Учиме од ликовите во при-
казните и тоа може да помогне подобро да
се справиме со различни ситуации во
нашиот живот. Приказните ни даваат
совети како да се справиме со стравот, рас-
правиите и проблемите во реалниот живот.
Тие исто така промовираат критичко раз-
мислување. Во исто време, бајките придо-
несуваат за зачувување на јазикот, навики-
те и традициите. Со ограничувања, Ромите
имаат секако пристап до светот на бајките.
Бидејќи ромскиот јазик не е пишан јазик,
Ромите ретко имаат бајки. Малиот број кој с
è уште постои е зачуван од раскажувачите и
усно посредуван. Прашање на време е
додека ги снема и тие. Така, мотивацијата
за нашиот проект е од една страна да им ги
вратиме сопствените бајки на Ромите во
форма на европска книга за бајки и да ги
зачуваме на овој начин за следните генера-
ции. Секако, тие бајки ќе ги читаат не само
децата, туку и возрасните, особено родите-
лите, односно мајките Роми кои традицио-
нално се одговорни за образованието на
децата во ромските семејства. Со ова ќе се
промовира писменоста и размислувањето
за вредностите и културните аспекти на
ромските заедници кои ќе бидат пренесени
во семејствата преку читањето. Од друга
страна, сакаме да ги направиме тие бајки
достапни за мнозинството како дел од
европското културно наследство. За тоа ќе
придонесе монографијата за ромски бајки
што ќе ја елаборираме во текот на проектот
и активностите на раскажувачите кои ќе се
обучуваат врз основа на ново развиена
наставна програма. Сето ова не само што ќе
ги намали предрасудите и стереотипите
туку и ќе го промовира вклучувањето на
Ромите.
Цели на проектот
Проектот цели кон следново:
- Ќе бидат изразени имагинациите, иденти-
тетот и сеќавањето на ромските заедници,
како и нивните навики, вредности и тради-
ции
- Ќе се промовира писменоста на Ромите
(читатели и слушатели)
- Децата на Ромите ќе најдат подобар при-
стап до својот мајчин јазик и полесно ќе го
учат
- Ќе се поттикне желбата за читање и лите-
ратура
- Ќе се посредуваат приоди за решавање на
проблемите и вредностите од поглед на
ромските заедници
- Ќе се подобрат когнитивните, лингвистич-
ките и креативните вештини за пишување
- Ќе се најдат одговори на прашањата за
потеклото, пренесувањето и зачувувањето
на ромските бајки и нивното значење за
културниот идентитет на Ромите.
- Ќе се промовира научниот дискурс во
врска со историскиот развој, класифика-
цијата и стандардизацијата на ромскиот
јазик
- Ќе се оживее традицијата на раскажување
- Мнозинството ќе се запознае со ромските
бајки како релевантен дел од нивната
култура, но и како дел од европското
културно наследство.
- Ќе се намалат предрасудите и
стереотипите.
Сето ова ќе придонесе за зачувување на
ромскиот јазик како релевантен дел од
културниот идентитет на Ромите, за негово
искористување за конкретни понуди за
доживотно учење, особено во образовани-
ето на возрасните, и за промовирање на
вклученоста на Ромите.
м-р Фатма Бајрам Аземовска,
виш библиотекар – раководител на Развој на
библиотекарство, меѓународна соработка, маркетинг и
односи со јавноста
Нов Еразмус проект на библиотеката
Битола, сеп. 2022
На ден 12.09.2022 година во Битола, дирек-
торот на НУУБ „Св. Климент Охридски“ –
Битола, м-р Бојан Стефановски, имаше
состанок со г-динот Роналд Шункнехт од
германската организација Југендстил. На
состанокот беа присутни и програмскиот
раководител м-р Јелена Петровска и м-р
Фатма Бајрам Аземовска раководител од
областа на Развој на библиотекарството,
меѓународна соработка, маркетинг и
односи со јавноста. На состанокот се разго-
вараше за новиот Еразмус проект на Библи-
отеката „Sasas Jekhvar Jekh - Once upon a
time and now – Некогаш одамнa и сега“,
односно за негово продолжување во наред-
ните две години. Партнерите од Бугарија,
Германија, Грција, Унгарија, Северна Маке-
донија, Романија, Србија и Турција ги
постигнаа следните резултати во минатиот
проект:
Избрани се 40 ромски бајки (5 бајки по земја
партнер) кои ќе бидат објавени во
Европската книга за ромски бајки. Тие ги
опфаќаат сите категории на бајки и ја раз-
гледуваат хетерогеноста на ромските заед-
ници. Во секоја земја партнер беше иденти-
фикувана издавачка куќа подготвена да ја
објави книгата за ромска бајка.
Најмалку три познати ромски личности од
уметност, култура, спорт и економија од
секоја земја-партнер се изјаснија дека се
подготвени да ја рекламираат книгата за
ромска бајка.
ОД МЕЃУНАРОДНАТА СОРАБОТКА НА БИБЛИОТЕКАТА
6 БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР, 55, 2022
Резиме
„Ние го градиме нашето разбирање за емо-
тивниот свет преку митовите и легендите
на нашата култура. Сите ние делумно сме
создадени од бајки“. Вил Стор
Читањето бајки или други приказни не
само што го поставува камен-темелникот за
развојот на писменоста, туку и за различни-
те меѓу-културни вредности и однесувања.
Дополнително, студиите покажуваат дека
редовното раскажување приказни придо-
несува за проширување на вокабуларот.
Нашата имагинација се унапредува кога
слушаме бајки. Учиме од ликовите во при-
казните и тоа може да помогне подобро да
се справиме со различни ситуации во
нашиот живот. Приказните ни даваат
совети како да се справиме со стравот, рас-
правиите и проблемите во реалниот живот.
Тие исто така промовираат критичко раз-
мислување. Во исто време, бајките придо-
несуваат за зачувување на јазикот, навики-
те и традициите. Со ограничувања, Ромите
имаат секако пристап до светот на бајките.
Бидејќи ромскиот јазик не е пишан јазик,
Ромите ретко имаат бајки. Малиот број кој с
è уште постои е зачуван од раскажувачите и
усно посредуван. Прашање на време е
додека ги снема и тие. Така, мотивацијата
за нашиот проект е од една страна да им ги
вратиме сопствените бајки на Ромите во
форма на европска книга за бајки и да ги
зачуваме на овој начин за следните генера-
ции. Секако, тие бајки ќе ги читаат не само
децата, туку и возрасните, особено родите-
лите, односно мајките Роми кои традицио-
нално се одговорни за образованието на
децата во ромските семејства. Со ова ќе се
промовира писменоста и размислувањето
за вредностите и културните аспекти на
ромските заедници кои ќе бидат пренесени
во семејствата преку читањето. Од друга
страна, сакаме да ги направиме тие бајки
достапни за мнозинството како дел од
европското културно наследство. За тоа ќе
придонесе монографијата за ромски бајки
што ќе ја елаборираме во текот на проектот
и активностите на раскажувачите кои ќе се
обучуваат врз основа на ново развиена
наставна програма. Сето ова не само што ќе
ги намали предрасудите и стереотипите
туку и ќе го промовира вклучувањето на
Ромите.
Цели на проектот
Проектот цели кон следново:
- Ќе бидат изразени имагинациите, иденти-
тетот и сеќавањето на ромските заедници,
како и нивните навики, вредности и тради-
ции
- Ќе се промовира писменоста на Ромите
(читатели и слушатели)
- Децата на Ромите ќе најдат подобар при-
стап до својот мајчин јазик и полесно ќе го
учат
- Ќе се поттикне желбата за читање и лите-
ратура
- Ќе се посредуваат приоди за решавање на
проблемите и вредностите од поглед на
ромските заедници
- Ќе се подобрат когнитивните, лингвистич-
ките и креативните вештини за пишување
- Ќе се најдат одговори на прашањата за
потеклото, пренесувањето и зачувувањето
на ромските бајки и нивното значење за
културниот идентитет на Ромите.
- Ќе се промовира научниот дискурс во
врска со историскиот развој, класифика-
цијата и стандардизацијата на ромскиот
јазик
- Ќе се оживее традицијата на раскажување
- Мнозинството ќе се запознае со ромските
бајки како релевантен дел од нивната
култура, но и како дел од европското
културно наследство.
- Ќе се намалат предрасудите и
стереотипите.
Сето ова ќе придонесе за зачувување на
ромскиот јазик како релевантен дел од
културниот идентитет на Ромите, за негово
искористување за конкретни понуди за
доживотно учење, особено во образовани-
ето на возрасните, и за промовирање на
вклученоста на Ромите.
Активности на библиотеките во времето на Ковид“ -
Работна средба на библиотекари
м-р Јелена Петровска,
библиотекар советник - програмски раководител
Корча - Р. Албанија, 19 сеп. 2022
Во Корча е реализиран проектот „Билате-
рална соработка на библиотекари и презен-
тација на библиотечни програми во услови
на пандемија (Ковид-19) – искуства на маке-
донски и албански библиотекари во Корча“
каде што беа разменети искуства од областа
на библиотечното работење. Координатор
на проектот и предавач м-р Јелена Петров-
ска со презентација насловена како „The
impact of the Libraries in the time of Covid”
(Активности на библиотеките во времето на
Ковид), зборуваше за можности за реализа-
ција и работа на библиотеките во сложени
услови поврзани со пандемија. Со другиот
дел на презентацијата беа претставени
најуспешните и иновативните проекти кои
библиотеката ги има реализирано како во
државата, така и во меѓународната соработ-
ка. На покана на координаторот на средба-
та активно учество зедоа библиотекарите
од Библиотеката од Гостивар, како и библи-
отекари од НУУБ „Св. Климент Охридски“ од
Битола, кои работат на проекти во библио-
течната дејност. Се покажа дека е можна
дисеминација на проекти и знаења, но уште
поважно дека проектите можат да бидат во
функција за градење на ефикасниот тим во
остварувањето на библиотечните активно-
сти (tim building). На Средбата беа присутни
и претставници на Универзитетот од Корча
кои најавија интерес за соработка со
нашиот Универзитет, а целиот настан беше
проследен од присутните медиуми и нови-
нари кои имаа повеќе прашања за функци-
онирање на библиотеките во Р.С. Македо-
нија. Во Корча беше потпишан Меморан-
дум за соработка во областа на библиотеч-
ната дејност.
ОД МЕЃУНАРОДНАТА СОРАБОТКА НА БИБЛИОТЕКАТА
7БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР, 55, 2022
Меѓународна стручна конференција
„Соработка на библиотеката со другите културни, образовни и
научни установи“
Краљево - Р. Србија, 5-7 окт. 2022
Народната библиотека „Стефан Првовенча-
ни“ од Краљево, во периодот од 5-7 октомв-
ри организираше „Жички собир на библио-
текари 2022“. Тема на оваа меѓународна
конференција беше „Соработката на библи-
отеките со другите културни, образовни и
научни установи“, на која учествуваа пре-
зентери од Србија, Република Српска,
Северна Македонија и Црна Гора. Оваа три
дневна конференција е организирана по
петти пат, благодарејќи на поддршката на
основачите - градот Краљево и ресорното
Министерсво за култура и информации, кои
го препознаа значењето на овој струен
состанок со цел унапредување и професио-
нализација на библиотечните активности.
На отворањето на конференцијата, свое
поздравно обраќање и добредојде на сите
учесници им упати градоначалникот на
Краљево – Предраг Терзиќ, директорката на
Библиотеката – Јасминка Марковиќ и орга-
низаторот на конференцијата – Катарина
Јаблановиќ. Работниот дел започна со гово-
рот „Златното писмо на Дејан Вукичевиќ“ во
кое учествуваа д-р Драгана Милуновиќ од
НБС (Народна библиотека на Србија), Гор-
дана Гариќ од Фондацијата на Светиот
манастир Хиландар, протоерејот ставрофов
Љубинко Костиќ – архиепископски заменик
на епископот Жички и Емилија Димовска од
НБ „Стефан Првовенчанин“ - Краљево.
Стручниот дел од конференцијата офи-
цијално започна после спомените од нео-
дамна починатиот колега Дејан Вукичевиќ
(1965-2022), кој своето две-децениско при-
суство во српското библиотекарство го
започна во градот на Ибар.
На „Жичкиот собир на библиотекари 2022“
беа претставени 15 трудови групирани во 3
сесии. Во првата работна сесија библиоте-
карите Марина Митриќ од Народна библио-
тека Србија и Наташа Антонијевиќ од
Народна библиотека „Стефан Првовенча-
нин“ – Краљево, се претставија на тема „Со-
работка на јавните библиотеки со воспит-
но-образовните установи во Србија“. Петра
Рајковиќ, Жељана Арсеновиќ и Александра
Јовиќ од јавната установа - Народна библи-
отека „Филип Вишљиќ“ од Бијелиња (БИХ),
зборуваа на тема „Соработка на библиоте-
ките со воспитно-образовните институции
како вклучена поддршка“. Јелена Ѓорѓевиќ
од Заводот за проучување на културниот
развиток на Белград, се претстави со трудот
„Библиотеката на Заводот за проучување
на културниот развиток: документиран
центар за соработка на образовните, науч-
ните и културните установи “. Колешката
Снежана Б. Ненезиќ од Народна библиоте-
ка Крушевац, презентираше „Запознавање
со другите култури и различните културни
изрази во соработката со библиотеките“.
Оливера Топалов од Градската библиотека
во Нови Сад, Тамара Малешев и Ирена
Зечевиќ од библиотека - Матица српска од
Нови Сад, соработката на културната уста-
нова ја документира со трудот „Библиотека
Лазиќ како промотер на културното наслед-
ство и нејзината соработка со културните
установи кои го зачуваат културното
наследство“. Со излагањето на Марина
Нечиќ и Снежана Кавалиќ Арсенијевиќ од
Библиотека на град Белград, „Партнерство-
то на Библиотека на град Белград и социјал-
ните заедници преку програмите за промо-
ција на здравиот начин на живот“, заврше-
на е првата работна сесија на која нејзин
модератор беше проф. д-р Добрила Бегени-
шиќ – управител на Одделението за унапре-
дување и развој на библиотечно-информа-
циските активности на Народна библиоте-
ка на Србија.
Вториот дел на работната сесија го отвори
Драгана Типсаревиќ од Народната библио-
ОД МЕЃУНАРОДНАТА СОРАБОТКА НА БИБЛИОТЕКАТА
ЖИЧКИ СОБИР НА БИБЛИОТЕКАРИ 2022
8 БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР, 55, 2022
тека „Стефан Првовенчанин“ – Краљево, на
тема „Библиотеката - партнер и промотер:
соработка на НБ „Стефан Првовенчанин“ –
Краљево со образовните, научните и
културните установи“. Виолета Јовичанац
Петровиќ, Татјана Јанковиќ и Марко Демиќ
од Народната библиотека „Вук Караџиќ“ –
Крагуевац, го презентираа трудот „Народ-
ната библиотека „Вук Караџиќ“ во Крагуе-
вац во соработка со другите“. Виолета Д.
Милошевиќ од Матичната библиотека „Љу-
бомир Ненадовиќ“ – Ваљево, искуството од
нејзината библиотека го пренесе во трудот
„Соработка на библиотеките во Ваљево со
другите образовни, научни и културни уста-
нови“. Виолета Ѓорѓевиќ и Владислав Ивко-
виќ Марковиќ од Библиотека на град Бел-
град, го претставија трудот „Библиотеките
се сѐ (свет): соработка со амбасадите и
културните центри во Белград“. Оваа сесија
беше заокружена со излагањето на Јелена
Петровска од Националната установа –
Универзитетска библиотека „Св. Климент
Охридски“ – Битола, на тема „Помеѓу пре-
дизвиците и потребите – дневната соба на
библиотеката“. Модератор на оваа сесија
беше Горан Траиловиќ, библиотекар совет-
ник во Градската библиотека на Панчево и
одговорен уредник на „Читалиште: научно
списание за теорија и пракса во библиоте-
карството“. Третиот дел од работната сесија
го започна Марија Страчевиќ од Јавната
установа – Културни центар „Никола Ѓурко-
виќ“ – Котор (Градска библиотека и читална
на Котор), на тема „Соработка на Градската
библиотека и читална на Котор со институ-
тот Гете од Белград“. Богдан Трифуновиќ,
Александар Вукаљовиќ и Марија Радуловиќ
од Градската библиотеката „Владислав Пет-
ковиќ Дис“ – Чачак, го претставија проектот
„Тајмлајн - неизвесно минато 1991-2015 :
проект за изработка и промоција на диги-
талниот и мултимедијалниот архив во
соработка со Градската библиотека на
Чачак, медиумската архива Ебарт и недел-
никот НИН“. Ивана Јаношевиќ од библиоте-
ката „Влада Аксентијевиќ“ – Обреновац,
колегите на стручниот собир ги запозна со
„Неподвижното културно наследство на
Палеж и Обреновац: со соработка до нови
сознаниа и толкувања“, додека Саша Луко-
виќ Васиљевиќ од Народната библиотека
„Стефан Сремац“ – Ниш, говореше на тема
„Тајна скриена во една секунда: соработка
на Студиото за цртан филм `98 и Народната
библиотека „Стефан Сремац“ во Ниш“. Со
излагањето на Весна Р. Илиќ и Надица М.
Стојановиќ од Народната библиотека
„Радоје Домановиќ“ – Лесковац, на тема
„Соработка на Народната библиотека
„Радоје Домановиќ“ - Лесковац со Филозоф-
скиот факултет во Ниш“, завршена е оваа
сесија чиј модератор беше Катарина Јабла-
новиќ од Народната библиотека „Стефан
Првовенчанин“ од Краљево – уредник на
оваа стручна конференција.
Библиотекарите слушнаа занимливи теми
од аспект на соработка на установите во
кои работат со институциите и креаторите
на културната политика во Србија и во реги-
онот. Целта на конференцијата е замислена
со идеја да се прикажат досегашните резул-
тати од работењето, а размената и надо-
градбата на знаењата и искуствата да ини-
цираат нови проекти. Сите учесници на
оваа конференција со своето присуство
дадоа огромен придонес за развој на своја-
та струки и културата воопшто, а библиоте-
ките и на овој начин се промовирани како
„раскрсници на културните патишта“. Еден
од заклучоците е дека е можна програмска
и секојдневна соработка на библиотеките
со другите културни установи. Ова пред сѐ,
се однесува на создавање на заеднички
програми, кога е во прашање промоција на
културниот туризам не само во Краљево
туку и во регионот од каде дојдоа сите учес-
ниците. Фондовите на библиотеките, музе-
ите и културните центри се заедничко
културно наследство на граѓаните, а сора-
ботката и во иднина ќе биде конкретизира-
на со бројни заеднички проекти, беше
истакнато на петтиот „Жички собир на
Библиотекари“. Програмата на овогодиш-
ниот „Жички собир на библиотекари“ беше
комплетирана со книжевни вечери, каде
библиотекарите и читателската публика од
Краљево имаа можност да присуствуваат на
ОД МЕЃУНАРОДНАТА СОРАБОТКА НА БИБЛИОТЕКАТА
9БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР, 55, 2022
овој важен книжевен настан. За таа прили-
ка беше договорено да во разговорот со
Горан Петровиќ - писател и академик, да
бидат претставени неговите два романи
„Хартија со воден жиг“ и „Иконостас на
целиот познат свет“, а големо интереси-
рање кај публиката предизвика и писателот
Милоје Радовиќ, кој за промоција на него-
виот роман „Одбраната на пеперутката“, ја
одбра библиотеката од Краљево. Свој говор
во Краљево одржа и Дејан Ристиќ, директор
на Музејот на жртви од геноцидот на тема
„Идентитетското наследство на Немањиќ“.
Организаторите се потрудија да сите прет-
Ирена Зечевиќ
Библиотека Матица српска, Нови Сад
irena.zecevic.bp@gmail.com
Оливера Топалов
Градска библиотека во Нови Сад
oliveratopalov@yahoo.com
Тамара Малешев
Библиотека Матица српска, Нови Сад
tamara.tamarica.m@gmail.com
„Између изазова и потребе – Дневни боравак библиотеке“ („Помеѓу предизвикот и
потребата – Дневна соба на библиотеката“) – стручен труд на м-р Јелена Петровска
НУУБ „Св. Климент Охридски“ – Битола и
минатата и оваа година учествуваше со
својот претставник м-р Јелена Петровска,
библиотекар советник и програмски рако-
водител на библиотеката. Таа презентира-
ше стручен труд на тема „Између изазова и
потребе – Дневни боравак библиотеке“
(„Помеѓу предизвикот и потребата – Дневна
соба на библиотеката“). Во трудот беа пре-
зентирани најновите искуства од областа на
библиотечното работење во врска со ани-
мација на заедницата преку библиотечните
програми во нови и мотивирачки библио-
течни простори. Новиот проект на библио-
теката насловен како „Дневна соба на
градот“ е поврзан со елементите поврзани
со работата на скандинавските библиотеки,
користејќи ги притоа принципите на „хиге“
(се мисли на чувство на задоволство, удоб-
ност, интимност и среќа) како обид да се
привлечат корисниците за користење на
библиотечниот простор во своето слободно
време. Библиотеките го креираат просто-
рот, атмосферата и библиотечните програ-
ми кои предизвикуваат пријатни и позитив-
ни чувства и ги мотивираат посетителите на
читање.
Овогодишната Конференција во Краљево
ги поттикна новите практики во библиотеч-
ното работење, а учесниците имаа прилика
да ги разменат искуствата од успешно реа-
лизирани проекти и актуелни теми.
ОД МЕЃУНАРОДНАТА СОРАБОТКА НА БИБЛИОТЕКАТА
ставници на конференцијата да се чувству-
ваат пријатно, а во својата содржинска про-
грама организираа и посета на културно-и-
сториските знаменитости на градот Краље-
во во друштво на туристички водич, како и
посета на манастирот Жича и Студеница.
Овогодинешната стручна конференција во
Краљево ги оправда очекувањата, како во
организацијата така и во изборот на трудо-
ви кои беа претставени, со аспирација да со
текот на времето прерасне во една значај-
на манифестација препознатлива не само
во земјата туку и во регионот.
10 БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР, 55, 2022
Учество на 23-та COBBIS конференција „COBBIS 2022“
На 23-та COBBIS конференција „COBBIS
2022“во Марибор, Р. Словенија под мотото
„Заеднички го зајакнуваме значењето на
науката и развојот “, учество зеде Ирена
Колевска, библиотекар од НУУБ „Св. Кли-
мент Охридски“ - Битола. На дводневната
манифестација која се одржа на 19 и 20
октомври во организација на Институтот за
информатички науки во Марибор, учество
зедоа над 600 учесници од 12 земји. На оваа
конференција присутните имаа можност да
слушнат 24 предавања на најразлични теми
од различни научни области, како од
библиотекарство па се до најсовремена
технологија
„Саем на книга“ – Белград 2022
Од 26 до 28 октомври 2022 година во Бел-
град, Р. Србија се одржа Саем на книгата, на
кој присуствуваа м-р Јелена Петровска -
библиотекар советник, Вера Марковска -
библиотекар и Смиља Најденова – архивар,
сите вработени во НУУБ „Св. Климент
Охридски“ – Битола, заедно со колеги од
другите библиотеки од Р.С. Македонија.
На Саемот беа презентирани најновите
изданија на светските бестселери и најпре-
стижните издавачки куќи од регионот.
Библиотекарите имаа можност да ја посетат
Народната Библиотека во Белград и да се
запознаат со работата на националната
библиотека, различни библиотечни оддели
и дигитализација на библиотечната граѓа,
како и да разменат искуства со колегите и
воспостават понатамошна соработка.
ОД МЕЃУНАРОДНАТА СОРАБОТКА НА БИБЛИОТЕКАТА
11БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР, 55, 2022
Лидија Мирчевска,
библиотекар советник - раководител на сектор Информации,
заштита, репрографија, книжен фонд и услуги
БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ
Сектор - Информации, заштита, репрографија,
книжен фонд и услуги
Процесот на библиотечната работа во
секторот кој што во најголема мера е повр-
зан со корисниците на библиотеката, во
изминатиот период се соочуваше со пого-
лем број на предизвици како во поглед на
организацијата на одделите, така и со изна-
оѓање соодветни решенија за извршување-
то на тековните работни задачи. Со оглед
на работното време кое овозможува цело-
дневен пристап на библиотечниот фонд и
можноста на корисниците за позајмување
и резервација на книги, потребно беше да
се обезбедат библиотекари што ќе работат
во две смени. Со оглед на недостаток на
библиотекари кои што заминаа во пензија,
а не се вработени нови лица, потребна
беше целосна реорганизација на одделот
за позајмување на возрасни и деца. На овој
оддел библиотекарите освен работните
задачи ги следеа новите наслови на книги,
лектирни изданија и белетристика.
Зачленети се нови членови по сите катего-
рии, како резултат на промовирање на
библиотечното работење со посети на уче-
ниците од основните училишта, преда-
вања на студентите за можностите на кори-
стењето на катлогот и базите на податоци
од библиотечниот фонд, како и со проекти
кои го промовираат библиотечното рабо-
тење.
Информаторот и библиотекарите им пома-
гаа на корисниците на библиотеката да
одберат книги за читање, како и библиоте-
чен фонд за нивната едукација. Исто така
студентите и учениците добија информа-
ции за референтната литература потребна
за изготвување на семинарски трудови и
наставни проекти. Во библиотеката функ-
ционираше и меѓу- библиотечното позај-
мување на книги, статии од списанија итн.
од други библиотеки, како и резервација
на библиотечна граѓа која ја избира читате-
лот, било да се работи за слободна или
зафатена граѓа.
Со користењето на книгите, секако дека тие
се оштетуваат и затоа е вршена заштита на
истате со помали поправки како лепење,
копирање и вметнување на страници, па
се до заштита на периодичниот фонд, кој
исто така е достапен за корисниците на
библиотеката.
12 БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР, 55, 2022
Ваучери за првачињата и учениците од прва година
во средните училишта
01-15 сеп. 2022
И оваа учебна година НУУБ „Св. Климент
Охридски“ – Битола ја продолжи кампањата
за доделување на ваучери за едногодишна
бесплатна членарина за сите ученици од
прво одделение и учениците од прва
година во средните училишта. Кампањата
започна со првачињата од ООУ „Елпида
Караманди“ – Битола на кои директорот на
библиотеката м-р Бојан Стефановски, лично
им ги подели ваучерите и им посака среќен
и успешен почеток. Потоа следеше посета и
на ООУ „Гоце Делчев“, ООУ „Св. Климент
Охридски“, ООУ “Даме Груев“, ООУ „Св.
Кирил и Методиј“, ООУ „Стив Наумов“, ООУ
„Д-р Трифун Пановски“, ООУ „Ѓорѓи Суга-
рев“, ООУ „Коле Канински“ и ООУ „Тодор
Ангелевски“ сите од Битола, каде што исто
така им беа доделени ваучерите на сите
ученици од прво одделение.
„Би сакале да им изразиме благодарност до
директорите на основните училишта што
ни дозволија да бидеме дел од првите учи-
лишни денови на најмалите ученици и
заедно да ја споделиме нивната радост. Со
нивните насмеани лица и кренати раце тие
ни покажаа дека сакаат да читаат и да учат,
а ние нестрпливо ќе ги очекуваме во библи-
отеката“, истакна директорот Стефановски.
После 15-ти септември следеше посета на
средните училишта: СОУ „Таки Даскало“,
ОСМУ „Д-р Јован Калаузи“, СОУ Гимназија
„Јосип Броз Тито“, СОТУ „Ѓорѓи Наумов“, „Др-
жавното музичко училиште“ и Средното
приватно училиште САБА, каде исто така
беа доделени ваучери за бесплатен упис.
Учениците кои веќе се членови на библио-
теката, ваучерот ќе можат да го искористат
за продолжување на нивното членство по
истекот на рокот на претходното.
БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ
13БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР, 55, 2022
Потпишан меморандум за соработка со „Дом Софија“ – Битола
25 авг. 2022
На ден 29-ти јули 2022 година м-р Фатма
Бајрам Аземовска - раководител од областа
на Развој на библиотекарството, меѓуна-
родна соработка, маркетинг и односи со
јавноста од НУУБ „СВ. Климент Охридски“ –
Битола, оствари работна средба со проф.
д-р. Гордана Ристевска Димитровска -
директор на Приватната установа за
социјална заштита на стари лица „ДОМ
Софија“ - Битола. На средбата се разговара-
ше за организирање на заеднички активно-
сти кои ќе имаат за цел да ги поврзат кори-
сниците, да си разменуваат искуства и да
комуницираат помеѓу себе.
Како резултат од средбата следеше потпи-
шување на меморандум за соработка, кој
што на 25-ти август 2022 година го потпи-
шаа директорите на двете установи т.е. м-р
Бојан Стефановски - директорот на НУУБ
„Св. Климент Охридски“ – Битола, и проф.
д-р. Гордана Ристевска – Димитровска -
директор на Приватната установа за
социјална заштита на стари лица „Дом
Софија“. Со овој акт се презедоа низа актив-
ности кои ќе ги спроведат двете установи
во наредниот период. Прво планирано е
библиотеката да донира книги на „Дом
Софија“ со што ќе се креира мини библиоте-
ка во рамките на установата. Потоа плани-
рани се реализација на низа активности во
кои ќе бидат вклучени стари лица од уста-
новата со цел да се овозможи нивна
социјална инклузија.
Книгите се посебен вид на терапија (библи-
отерапија), која е особено значајна за
лицата од третата доба. Преку активности
кои се планирани во наредниот период,
лицата сместени во овој дом ќе имаат мож-
ност да уживаат и да се дружат со голем број
на книги. Преку читањето и заедничкото
творење, библиотеката секогаш е во
служба на сите категории на граѓани.
Здравјето и грижата за секоја личност е
приоритет на двете установи. Социјалните
активности се организираат со цел да секое
лице се чувствува дека е значајно и дека
остава свој белег и печат во дружењето и
комуникацијата со останатите лица.
БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ
14 БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР, 55, 2022
Потпишан меморандум за соработка со Битолски книжевен круг
13 сеп. 2022
На 13. 09. 2022 година директорот на НУУБ
„Св. Климент Охридски“ – Битола, м-р Бојан
Стефановски и претседателот на Друштво-
то на писатели „Битолски книжевен круг“ –
Битола, Елизабета Јончиќ, потпишаа мемо-
рандум за соработка. На средбата се дефи-
нираше начинот и услови за соработка
помеѓу овие две институции. Дел од актив-
ностите на овој меморандум се промоција
на нови изданија на членовите на БКК, реа-
лизација на заеднички работилници од
областа на книжевноста, реализација на
литературни конкурси, читања, тркалезни
маси и сл.
Годишно собрание на Библиотекарското здружение на Македонија
28 сеп. 2022
На 28 септември 2022 год. на Годишното
собрание на БЗМ (Библиотекарско здруже-
ние на Македонија), кое се одржа во НУБ
„Св. Климент Охридски“ Скопје, свое уче-
ство зедоа Милка Котевска-виш библиоте-
кар, Маријан Колевски, м-р Гордана Ѓорѓи-
евска-Неделковски и Ирена Колевска,
библиотекари од НУУБ „Св. Климент Охрид-
ски“ – Битола.
На собранието свое поздраво обраќање
имаше директорот на НУБ „Св. Климент
Охридски“ – Скопје, г. Рахметула Куќи,
додека претседателот на БЗМ, Јана
Михајловска го презентираше извештајот
за работа на ИО на Здружението за перио-
дот јануари 2021 – септември 2022 год.
На дневниот ред на собранието се вршеше
избор на работно претседателство, избор
на нови тела на БЗМ за периодот 2022 -
2024 год. (Извршен одбор, Надзорен одбор,
Комисија за доделување на наградата „Кли-
ментова повелба“ за животно дело, Коми-
сија за доделување на наградата „Библиоте-
ка на годината“ и Комисија за натпреварот
„Млади библиотекари“), избор за домаќин
на натпреварот „Млади библиотекари“,
измени и надополнувања на Статутот и
правилникот за наградата „Климентова
повелба“ и др.
Од НУУБ „Св. Климент Охридски“ – Битола
во изборот за членство на Извршен одбор
свој реизбор доби Милка Котевска - виш
библиотекар, а во комисијата за натпрева-
рот „Млади библиотекари“ свое место обе-
збеди библиотекарот м-р Гордана Ѓорѓиев-
ска - Неделковски.
БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ
15БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР, 55, 2022
17-та Роднокрајна средба со битолските писатели
29 сеп. 2022
На ден 29. 09.2022 година во НУУБ „Св. Кли-
мент Охридски“ се одржа „17-тата Родно-
крајна средба со битолските писатели“ на
која присуствуваа: Елизабета Јончиќ,
Добре Тодоровски, Љубе Митрејчевски,
Сања Видановска - Мучкајева, Михајло
Свидерски, Славица Свидерски, Кире
Неделковски, Златко Жоглев, Даниела
Андоновска-Трајковска, Мирјана Стојанов-
ска, Зоран Пејковски и Милица Дими-
тријовска - Радевска.
Оваа година средбата беше од отворен
тип на која што покрај битолските писате-
ли присуствуваа и ученици од СОУ „Таки
Даскало“, ОСМУ „Д-р Јован Калаузи“ и оста-
нати гости. Средбата ја отвори директорот
на НУУБ „Св. Климент Охридски“ – Битола,
м-р Бојан Стефановски кој им се обрати на
присутните гости и му се заблагодари на
библиотекарот советник во пензија д-р
Николче Велјановски, за досегашното
негово ангажирање во организирање на
роднокрајните средби, а на новиот коорди-
натор на проектот м-р Гордана Ѓоргиевска -
Неделковски и посака успешна работа.
На средбата присутните имаа можност да
слушнат нови дела на битолските писатели
и да им постават низа прашања, а воедно и
се разговараше за воведување на наградата
„Роднокраен автор на годината“ во неколку
категории, како и за критериумите за доби-
вање на наградата.
м-р Гордана Ѓоргиевска – Неделковски
библиотекар
БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ
16 БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР, 55, 2022
Библиотеката дел од првиот академски час
03 окт. 2022
На 3-ти октомври 2022 година претставни-
ци од НУУБ „Св. Климент Охридски“ –
Битола, м-р Гордана Ѓоргиевска–Неделков-
ски - библиотекар и м-р Бојан Стефановски
– директор, присуствуваа на првиот академ-
ски час на студентите од Педагошкиот
факултет во Битола.
„Библиотеката е срце на Универзитетот,
која во континуитет ги следи современите
трендови, и е дел од големото општество
кое точи знаење. Библиотека има за цел да
биде логистичка поддршка на образовната,
научната и истражувачката работа на Уни-
верзитетот и да им помогне на студентите
во пребарување, изготвување и осмислу-
вање на научно-истражувачката работа“,
истакна директорот Стефановски.
Тие им поделија ваучери за едногодишна
бесплатна членарина на студентите од
прва година, им посакаа среќа и успех во
стекнувањето на нови знаења, а на оние од
завршните студиски години – надограду-
вање на нивните знаења и што поскоро
вработување. Додека пак на деканот на
Педагошкиот факултет во Битола, проф. д-р
Данче Сивакова – Нешковски, им упатија
голема благодарност што им овозможиja да
бидат дел од првиот академски час на
студентите.
БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ
17БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР, 55, 2022
„Денови на COBISS“ во Скопје и Битола
15-16 ное. 2022
Во организација на Национална и универ-
зитетска библиотека „Св. Климент Охрид-
ски“ – Скопје ,НУ Универзитетска библиоте-
ка „Св. Климент Охридски“ – Битола и Ин-
ститут за информациски науки – ИЗУМ –
Словенија во Скопје и Битола се одржаа
повеќе презентации за најновите трендови
поврзани со автоматизација на библиотеч-
ното работење преку програмата COBISS.
На настанот во Национална и универзитет-
ска библиотека „Св. Климент Охридски“ –
Скопје, беа присутни директорот на ИЗУМ
од Марибор (Р. Словенија) др. Алеш
Бошњак со колегите Бранко Курњек и м-р
Давар Брачко, како и директор на Нацио-
нална и Универзитетска библиотека на
Босна и Херцеговина од Сараево и претсе-
дател на COBISS.NET др. Исмет Овчина.
Додека на средбата во НУ Универзитетска
библиотека „Св. Климент Охридски“ –
Битола, покрај истите претставници беа
присутни и директорот на Национална и
Универзитетска библиотека „Св. Климент
Охридски“ од Скопје, Рахметула Куќи со
колегите, директорот на НУУБ „Св. Климент
Охридски“ од Битола, м-р Бојан Стефанов-
ски, а од страна на Универзитетот „Св. Кли-
мент Охридски“ - Битола во Собирот уче-
ствуваа Претседател на Универзитетски
Сенат проф. д-р Пеце Николовски и Прорек-
тор за студентски работи проф. др. Јасмина
Буневска - Талевска. На Собирот исто така
беа присутни претставници на единици на
УКЛО, библиотекари и професори.
Презентирани беа темите од развојот на
COBISS во Македонија и најновите реше-
нија во библиотечното работење од
COBISS, како што се набавка на библиотеч-
ниот материјал, взаемна каталогизација со
нормативната контрола и воспоставување
на базата CONOR.MK,E-CRIS.MK, Тезаурус и
неговата примена, можности на сегментот
COBISS/Позајмица, dCOBISS и Unpaywall,
решенија за електронски попис на основни
средства, решенија за автоматизација на
библиотеките базирани на RFID и COBISS
ILS интеграција од Сенсор Скопје.
На Конференцијата од НУУБ „Св. Климент
Охридски“ - Битола со тема „COBISS иску-
ства – факултетските библиотеки во систе-
мот“ со својата презентација учествуваше
програмски раководител м-р Јелена
Петровска. Таа се осврна на активностите
кои Универзитетската библиотека ги презе-
ма за конечно воспоставување на COBISS
мрежа на факултетските библиотеки на
УКЛО, преку набавка на соодветна технич-
ка опрема и обука на лиценцирани библио-
текари за работа. На овој начин ќе се воспо-
стави единствен систем на библиотечното
работење и бази на податоци на Универзи-
тетот „Св. Климент Охридски“ Битола.
м-р Јелена Петровска,
библиотекар советник – програмски директор
БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ
18 БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР, 55, 2022
Потпишан меморандум за соработка со ЗОН „УЧИТЕЛ“
6 окт. 2022
По повод „Денот на учителот“ – 5 Октомври,
ЗОН (Здружението на одделенски наставни-
ци) „УЧИТЕЛ“ на РСМ и НУУБ „Св. Климент
Охридски“ – Битола потпишаа Меморандум
за соработка со цел:
• Заемна размена на информации, знаења и
искуства од областите на образованието и
културата
• Учество, соработка и реализација на заед-
нички проекти.
• Одбележување на значајни настани преку
организирање на работилници, предавања,
трибини, промоции и сл.
На настанот се обрати директорот на НУУБ
„Св. Климент Охридски“ – Битола, м-р Бојан
Стефановски, кој на присутните наставници
и на сите останати им го честита Денот на
учителот, посакувајќи им плодна работа и
им понуди соработка со библиотеката пред-
видена во меморандумот. На заедничкото
потпишување присуствуваа претседателот
на здружението Наташа Тодоровска и двае-
сеттина наставници од основни училишта
од Битола и околината кои се членови на
ЗОН „Учител“ на РСМ.
На средбата се дискутираше на тема
„УЧИТЕЛ - Професија над сите професии “.
Учителите презентираа активности кои ги
реализираат со учениците на редовните и
часовите за воннаставни активности. Дел
од наставниците рецитираа поетски творби
посветени на професијата УЧИТЕЛ, мотива-
циски говори за враќање на достоинството
на наставникот преку согледување на него-
вата важна општествена улога која ја има.
БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ
19БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР, 55, 2022
14 окт. 2022
Во НУУБ „Св. Климент Охридски“ – Битола,
во рамките на реализација на проекти под-
држани од Министерството за култура на Р.
Северна Македонија се одржа Втор стручен
собир на факултетските библиотеки. Темата
на собирот „Библиотечната дејност на
факултетските библиотеки на УКЛО во
услови на пандемија и кризни ситуации“
наиде на големо интересирање на присут-
ните библиотекари, заради фактот дека до
сега немало едукации на библиотекарите
за снаоѓање во ситуации кои налагаат брзо
преструктуирање на работниот процес во
библиотечните институции.
Собирот со воведни излагања го отворија
директорот на НУУБ „Св. Климент Охрид-
ски“ – Битола, м-р Бојан Стефановски и
координаторот на проектот - раководител
на сектор и библиотекар советник, Лидија
Мирчевска. Работниот дел од Собирот го
водеа м-р Јелена Петровска, библиотекар
советник и програмски раководител и
Ирена Колевска, библиотекар кои ги пре-
зентираа резултатите на анкетирањето на
факултетските библиотеки во однос на
библиотечната граѓа, техничка опреме-
ност, библиотечен кадар и можности за
целосна автоматизација на библиотечните
процеси во рамките на Универзитетот.
Посебен дел од презентацијата беше посве-
тен на работа на библиотеките во времето
на пандемија и кризни ситуации (поплава,
земјотрес, свлечиште итн.) Учесниците
имаа дискусија по однос на темите и подго-
товки за идниот собир и можност да ги ева-
луираат предавачите и да добијат сертифи-
кат за присуство на собирот.
м-р Јелена Петровска,
библиотекар советник - програмски раководител
Ирена Колевска,
библиотекар
Втор стручен собир на факултетските библиотеки на тема „Библиотечната
дејност на факултетските библиотеки на УКЛО во услови на пандемија и
кризни ситуации“
БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ
20 БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР, 55, 2022
6 окт. 2022
По повод „Денот на учителот“ – 5 Октомври,
ЗОН (Здружението на одделенски наставни-
ци) „УЧИТЕЛ“ на РСМ и НУУБ „Св. Климент
Охридски“ – Битола потпишаа Меморандум
за соработка со цел:
• Заемна размена на информации, знаења и
искуства од областите на образованието и
културата
• Учество, соработка и реализација на заед-
нички проекти.
• Одбележување на значајни настани преку
организирање на работилници, предавања,
трибини, промоции и сл.
На настанот се обрати директорот на НУУБ
„Св. Климент Охридски“ – Битола, м-р Бојан
Стефановски, кој на присутните наставници
и на сите останати им го честита Денот на
учителот, посакувајќи им плодна работа и
им понуди соработка со библиотеката пред-
видена во меморандумот. На заедничкото
потпишување присуствуваа претседателот
на здружението Наташа Тодоровска и двае-
сеттина наставници од основни училишта
од Битола и околината кои се членови на
ЗОН „Учител“ на РСМ.
На средбата се дискутираше на тема
„УЧИТЕЛ - Професија над сите професии “.
Учителите презентираа активности кои ги
реализираат со учениците на редовните и
часовите за воннаставни активности. Дел
од наставниците рецитираа поетски творби
посветени на професијата УЧИТЕЛ, мотива-
циски говори за враќање на достоинството
на наставникот преку согледување на него-
вата важна општествена улога која ја има.
Aкции за популаризација на
читањето и иновативните
проекти
Факултетските библиотекари и сите присут-
ни имаа можност да го проследат и преда-
вањето на Драгана Типсаревиќ, библиоте-
кар консултант, советник и долгогодишен
директор на библиотеката „Стефан Прво-
венчани“ од Краљево, Р. Србија. Типсаревиќ
зборуваше за најновите изданија од библи-
отечната дејност преведени на српски јазик
и книгата „Читам да се прочитам“ од Миха
Ковач, професор на Филозофски факултет
во Љубљана. Драгана Типсаревиќ ги прене-
се искуства во работењето на библиотека
од Краљево презентирајќи ги најновите
иновативни проекти поврзани со важноста
и популаризацијата на читањето.
Професионално усовршување
на Библиотекарите
17 окт. 2022
Во повеќе градови во нашата држава (При-
леп, Битола, Радовиш и Охрид), библиотека-
рите имаа прилика да го проследат преда-
вањето на тема „Важноста на читање“ и
„Реализација на иновативни библиотечни
програми и проекти“ од библиотека
„Стефан Првовенчани“ од Краљево (Р.
Србија). Библиотеките од овие градови
успешно организираа повеќе предавања и
работилници за библиотекари, на кој при-
суствуваа и библиотекари од другите
библиотеки од државата (Скопје, Кочани,
Пехчево итн.) Присутните имаа можност да
го проследат мотивационо предавање на
Драгана Типсаревиќ, библиотекар консул-
тант и советник и долгогодишен директор
на Библиотеката „Стефан Првовенчани“од
Краљево, Р. Србија. Типсаревиќ е носител
на награда „Вук Караџиќ, како и на нацио-
налната награда од областа на библиотеч-
ното работење. Таа има учествувано и орга-
низирано многу значајни настани, собири,
а била и член на национални совети во
државата. Била член на државни делегации
и зад неа стои плодна библиотечна и
научна кариера. Професионалното усовр-
шување е задолжителна компонента во
стручната и професионалната работа на
секој библиотекар. Навистина е големо и
несекојдневно искуство да се разменат
идеи и искуства со библиотеката „Стефан
Првовенчани“ од Краљево, кои покажаа
дека и со ограничени финансиски средства
можат да се креираат исклучително важни
програми за сите возрасти.
м-р Јелена Петровска, библиотекар светник – програмски
директор
БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ
21БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР, 55, 2022
Презентација на web
апликацијата COBISS+
16 ное. 2022
Знаејќи дека развојот на општеството е
заснован врз основа на целокупното
знаење на човештвото, библиотеките
имаат клучна улога во зачувувањето и пре-
несувањето на сето тоа знаење. Денес
библиотеките не можат потполно да ја оди-
граат својата улога доколку нивното функ-
ционирање не е поткрепено од современа-
та информациска и комуникациска техноло-
гија. Затоа библиотеките кои што се дел од
регионалната мрежа COBISS.NET се чекор
понапред од останатите библиотеки, со тоа
што нивните корисниците на библиотечни
услуги имаат пристап кон повеќе информа-
ции. Библиотеката НУУБ „Св. Климент
Охридски“ од Битола е дел од таа регионал-
на COBISS.NET мрежа и студентите од Педа-
гошкиот факултет од Битола имаа можност
да се запознаат со web апликацијата на тој
систем COBISS+. Таа апликација претставува
алатка за пребарување во библиотеките,
односно со неа се пристапува кон online
каталозите на сите библиотеки кои што го
имаат имплементирано COBISS системот во
своето библиотечно работење. Она што
сакавме да им го пренесеме на студентите
беше како функционира апликацијата
COBISS+ и кои се можностите кои таа ги
нуди, односно од пребарување на публика-
ции по автор, наслов, клучни зборови, ISBN
и ISSN број, предметна определница итн. Со
помош на овој пребарувач кој што е со сло-
боден пристап, студентите ќе можат да пре-
баруваат во базите на библиотеките со цел
да дојдат до литература адекватна на нив-
ните образовни потреби. Со вакви активно-
сти ние се стремиме кон извршување на
една од целите на библиотеките, а тоа е да
допринесат за унапредување на стручната
и научно истражувачката работа и развој на
образованието, науката, културата и други-
те дејности.
Маријан Колевски,
библиотекар
БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ
22 БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР, 55, 2022
Наградени читателите кои ни
испратија најубави пораки
Учениците од ООУ „Даме Груев”
Битола за 8 Септември
01 авг. 2022
По повод Меѓународниот ден на пријател-
ството, НУУБ „Св. Климент Охридски“ –
Битола ги награди нашите најверни читате-
ли чии пораки имаа најмногу лајкови на
нашата facebook страна. Добитници на
наградата се: Наташа Лачевска - Цветковска
и Белинда Сипковска – Гаштаровска, а ова
се нивните пораки:
•Пријател да имаш е исто како да имаш
еден златник.
•Пријателството не се бира, тоа се случува.
БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ
ПОПУЛАРИЗАЦИЈА НА КНИГАТА, ПРОМОЦИИ,
ИЗЛОЖБИ И ПРЕДАВАЊА
08 сеп. 2022
НУУБ „Св. Климент Охридски” – Битола и
учениците од V одд. од ООУ „Даме Груев“ –
Битола заедно го прославија 8 Септември –
Денот на независноста. Преку разни актив-
ности се запознавме со минатото на нашата
држава и карактеристиките кои ја прават
посебна. Учениците и наставничките Сне-
жана Илијевска, Даниела Талевска и Кате-
рина Солаковска ни подготвија прекрасни
проекти кои ни ги презентираа.
23БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР, 55, 2022
Светски ден на борба против неписменоста
07 сеп. 2022
Националната установа Универзитетска
библиотека „Св. Климент Охридски“ –
Битола и ООУ „Ѓорѓи Сугарев“ – Битола го
одбележаа Светскиот ден на борба против
неписменоста. На настанот беа присутни
м-р Фатма Бајрам Аземовска, виш библиоте-
кар, Ферзија Асаноска – дипломиран еконо-
мист (образовен медијатор), Филиз Алиу –
дипломиран правник (образовен медија-
тор), Мелиса Комина – студент на Високата
Медицинска школа, заедно со учениците од
8 одделение.
На средбата се разговараше за важноста на
образованието, како услов за интеграција
на Ромите во општеството. Присутните
дипломирани Ромки зборуваа за нивниот
пат како дипломираа, пречки со кои се соо-
чија и како ги надминаа. Во текот на рабо-
тилницата се зборуваше и за моќта на
читањето да се реализира во потполност и
за да може секој од нас да си најде прибе-
жиште, сон, знаење. Во ова време читањето
е толку скапоцено, нашата заедничка
заложба за поврзување со и во читањето го
добива своето вистинско значење,
Меѓународниот ден на писменоста се про-
славува низ светот на 8 септември за да се
потенцира писменоста како човеково
право, како сила за достоинство и како
основа за смирување на општеството и
одржлив развој. Ни треба поголема инве-
стиција и поефективни политики за да вгра-
диме акција за писменост во рамките на
пошироките развојни политики, програми
за образование на возрасни, акредитирани
скратени програми за описменување, со
поддршка на иновативни механизми кои
генерираат позитивни синергии во сите
политички области, кои се од витално зна-
чење за градење на повеќе праведно и
кохезивно општество. Од вкупно резидент-
но население на возраст од 15+ години, 1
461 295 се писмени – од кои 721 734 се мажи
и 739 561 се жени. Неписмени се 18 897 од
кои 5 517 се мажи и 13 380 се жени. Над 95
проценти од резидентно население на воз-
раст од над 15 години во државата се писме-
ни, додека 1,2 проценти или 18 897 се
неписмени. Поголемиот дел од писменото
население се жени, но и над две третини од
тие што се неписмени. Ова го покажува тре-
тиот сет на податоци од Пописот на населе-
нието, домаќинствата и становите според
податоците од 2021 година.
м-р Фатма Бајрам – Аземовска,
виш библиотекар
БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ
24 БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР, 55, 2022
Везени обележувачи за книги
3 окт. 2022
НУУБ „Св. Климент Охридски“ – Битола го
одбележа 1-ви Октомври – Меѓународниот
ден на старите лица, со донација на над
шеесеттина наслови во приватната устано-
ва за социјална заштита на стари лица –
Дом Софија. Книгите ги предаде директорот
на библиотеката, м-р Бојан Стефановски
при што истакна: „Ајде да ги поттикнеме
нашите деца, нашите блиски, општествено
одговорните приватни компании, образов-
ните институции и сите други да почнеме
да се грижиме за старите лица, и тоа како
што би сакале да се грижат за нас кога ќе ги
надраснеме нивните години. Јас знам дека
сите заедно можеме повеќе, и како граѓани
и како институција!” На овој настан прису-
ствуваше и писателката Славица Гаџова –
Свидерски, која што им прочита неколку
нејзини поеми. Библиотекарите во секое
време се стремат да остварат прекрасни
работилници па заедно со писателката и
тие им прочитаа прекрасен расказ за тоа
колку може да се научи од возрасните. Низ
пријатен разговор се запознавме со возрас-
ните, кои се прекрасни личности од кои
може многу да се слушни за животот и да се
научи. Им посакуваме уште многу заеднич-
ки дружења и во иднина да ни останат со
добро здравје.
14 окт. 2022
По повод Месецот на книгата – Октомври,
во библиотеката се реализира неколку
работилници за изработка на везени обеле-
жувачи за книги. Везењето е техника која за
жал изумира. Се помалку од младите гене-
рации знаат да користат игла и конец за
која и да било намена. Целта на овие рабо-
тилници е да ги оживееме старите тради-
ции и техники на рачни изработки, и да ги
насочиме младите кон креативни активно-
сти. Учениците од текстилната насока од
СОУ „Таки Даскало“ – Битола, заедно со
своите професори Ема Ќука, Живка Тануше-
ва - Ицаноска и Анита Стефановска ни пока-
жаа што се може да се направи со везење.
Тие изработија прекрасни везени обележу-
вачи за книги со најразлични дезени, кои
потоа беа изложени во холот на библиоте-
ката.
1-ви Октомври – Меѓународен ден на старите лица
БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ
БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР, 55, 2022 25
Средба со писателката Гордана Такец
По повод Месецот на книгата (октомври),
учениците од одделенска настава од ООУ
„Трифун Пановски“- Битола и учениците од
подрачните училишта во Трново и Дихово
денес ја посетија Библиотеката. На нивно
големо задоволство тие имаа можност да се
запознаат со писателката Гордана Такец, на
која и поставија безброј прашања за нејзи-
ните почетоци во водите на творењето,
колку книги има напишано, нејзина омиле-
на книга итн.
Писателката им одговори на сите поставе-
ни прашања и се потруди да ги мотивира
овие дечиња да почнат да читаат повеќе
книги, да пишуваат и да творат. Потоа сите
заедно ги слушнавме прекрасните презен-
тациите посветени на книгата и нејзиното
значење, кои ни ги подготвија учениците
заедно со своите наставнички Снежана
Петковска, Валентин Талевска, Бистра
Костовска, Ленче Илиевска, Тања Николов-
ска и образовниот асистент Елена Петреска.
На настанот присуствуваа и директорката
на ООУ „Трифун Пановски“, Лилјана Нико-
лова, психологот Теодора Трифуновска и
педагогот Мери Атанасовска, а директорка-
та Николова и врачи благодарница на писа-
телката Гордана Такец за целата досегашна
соработка.
БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ
БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР, 55, 202226
Одржување на книжниот фонд во Библиотеката
Читаме раскази за деца
21 окт. 2022
По повод Месецот на книгата (октомври), во
библиотеката се одржаа работилници и во
одделот за заштита на книжниот фонд. Уче-
ниците од втора и трета година графичка
струка од СОУ “Таки Даскало” – Битола,
заедно со своите професорки Весна Мунди-
шевска - Велјановска, Валентина Ристеска,
Катерина Спасовска Маурдева, Мери Циц-
ковска и Снежана Паскова, имаа можност да
ја видат библиотеката и да се запознаат со
одделите во кои работат библиотекарите.
Како графички техничари тие имаа мож-
ност практично да видат како работи одде-
лот за реставрација на книги во библиоте-
ката, односно Јулијана Христовска – Кулев-
ска - помошник библиотекар од одделот за
заштита и репрографија на библиотечен
материјал, им покажа како се реставрираат
книги со тврд и мек повез и како се прават
корекции доколку книгата е оштетена. Уче-
ниците покажаа голем интерес во врска со
работата на одделот и учествуваа во прак-
тично изведување на активностите.
Учениците од VII и VIII одделение од ООУ
„Трифун Пановски“-Битола со своите
наставнички по македонски јазик Роберти-
на Герасовска - Петровска и Светлана Мир-
чевска ја посетија Библиотеката. Оваа
посета ја искористивме учениците да ни
прочитаат раскази од писателот Трајко Пет-
ковски од неговата книга „Заспаното срнче
-раскази за деца“, но и свои раскази пред
своите соученици. Оваа книга содржи
раскази за деца, за кои може многу да се
зборува и да се донесат важни поуки. Затоа
после секој прочитан расказ учениците со
наставничките дискутираа и заедно извле-
куваа поука „Колку е важно добро да се раз-
мисли пред да се донеси било каква одлука
во животот“. Денес сите заедно уживавме во
прекрасните читања на учениците од ООУ
„Трифун Пановски“-Битола, кои за прв пат
застануваат да читаат гласно во една од
салите на Библиотеката, пред својата дирек-
торката Лилјана Николова и педагогот
Мери Атанасова, своите наставници и
соученици. Тремата конечно ја разбивме,
продолжуваме понатаму!
БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ
БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР, 55, 2022 27
БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ
Ликовен и литературен конкурс по повод Месецот на книгата и
училишните библиотеки
8 ное. 2022
Националната установа Универзитетска
библиотека „Св. Климент Охридски“ –
Битола и ООУ „Даме Груев“- Битола, со низа
активности го одбележаа Меѓународниот
ден на училишните библиотеки и Месецот
на книгата. Изминатиот период беше рас-
пишан ликовен и литературен конкурс.
Среќни и горди што пристигнаа голем број
квалитетни литературни и ликовни творби,
комисијата ги награди следните ученици:
Ликовен конкурс, категорија од 1-5 одд.
1 награда – Ангела Орџановска 5 одд.,
ментор Даниела Талевска
2 награда – Ангела Петровска 5 одд., ментор
Снежана Илијевска
2 награда – Леона Лазаревска 5 одд.,
ментор Катерина Солаковска
3 награда – Љубица и Костантина Андонови
3 одд., ментор Летка Степановска
Ликовен конкурс, категорија од 6-9 одд.
1 награда – Матеја Димевска 7 одд. с. Долно
Оризари, ментор Весна Дунимагловска
2 награда – Дамјан Талевски 8 одд., ментор
Весна Дунимагловска
3 награда – Христина Боризовска 8 одд.,
ментор Весна Дунимагловска
Литературен конкурс, категорија од 1-5 одд.
1 награда – Христина Јовевска 4 одд.,
ментор Татјана Петровска
2 награда – Изабела Трпчевска 3 одд.,
ментор Наташа Настевска
3 награда – Николија Матеска 3 одд., ментор
Наташа Настевска
Литературен конкурс, категорија 6-9 одд.
1 награда – Софија Костадиновска 8 одд.,
ментор Борче Димитровски
2 награда – Леона Азeмовска 7 одд., ментор
Ленче Богоевска
2 награда – Дамјан Талевски 8 одд., ментор
Лидија Вишин
3 награда – Ева Нечовска 8 одд., ментор
Лидија Вишин
После овој настан во холот на библиотеката
беше поставена изложба од креативните
ликовни и литературни творби.
БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР, 55, 2022
Разговор со
Сања Мучкајева - Видановска
28
26 јули 2022
Во овие летни горештини во прекрасната
ладовина покрај оаза од цвеќиња, со нас на
кафе беше писателката Сања Мучкајева
Видановска. Прекрасна личност, како жена
и писателка, а и како наш соговорник за
која слободно можеме да речеме дека е
истражувач во пишаниот збор. Сања
пишува романи кои во себе носат сплет од
времето кое изминало, но и времето кое
доаѓа. Сплет од приказни кои ни го задржу-
ваат вниманието до самиот крај и како што
вели и самата писателка, во секоја книга
внесувам дел од сопствената духовност.
Својот прв роман Грешници го објавува
веднаш после дипломирањето, а после тоа
следат уште многу нејзини дела, меѓу кои и
збирката поезија „Поезија за месечината“
која ја носи наградата „Книжевен светил-
ник“. Други нејзини дела се романите:
„Грешници 2“ - модерна бајка, „Самица“,
„Петтата приказна“, „Ноемвриски крстосни-
ци“ и „И боговите имаат интернет“. Романот
„Ноемвриски крстосници“ е преведен и
издаден во Република Турција. Добитник е
на награда во Италија, а нејзини раскази и
песни се преведени на руски, италијански,
босански, грчки и бугарски јазик. Сања Муч-
кајева Видановска, секоја година учествува
и со свои есеи и на Роднокрајните средби
кои ги организира нашата Библиотека.
Кога ја запрашавме што ни подготвува
ново, таа ни откри дека веќе работи и
привршува со уште неколку нејзини проек-
ти. Наскоро ја очекуваме нејзината најнова
книга, која е психолошки трилер, но и една
животна приказна за потеклото на нејзини-
те корени кои ја водат дури во степите во
Русија, во Република Калмикија. Исто така
еден од нејзините проекти е и подготовка
на заедничка книга од шест женски приказ-
ни, која ќе биде издадена на англиски и
руски јазик.
Нема ништо поубаво кога летните горешти-
ни ги поминувате под сенка, дружејќи се со
авторите кои од прва рака ви ги раскажува-
ат приказните, во кои со нетрпение чекате
да се нурнете со читање.
За крај, ја замоливме Сања да им порача
нешто на нашите верни читатели.
Моето потекло се испреплетени корени. Но,
македонското чувство е најдлабокиот корен
од кого го црпам сопствениот идентитет.
Тоа ме прави целосна и духовно ме надгра-
дува, со сите традиции и изворните елемен-
ти кои го заокружуваат значењето и цело-
витоста на еден народ. Јазикот и пишаниот
збор се нашето најголемо богатство, кое нѐ
прави единствени во ставањето печат над
идентитетот, кој се зачувува и негува токму
со пишаниот збор на нашиот мајчин јазик.
Има уште многу нераскажани и нечуени
приказни, кои треба да се стават на хартија.
Затоа, идните генерации на млади автори
се оние кои го држат печатот за сопствени-
от идентитет. Книгите напишани на маке-
донски јазик се најскапоцениот шепот, но и
гласен повик за минатото, сегашноста и
иднината.
м-р Гордана Ѓоргиевска-Недлековски,
библиотекар
КАФЕ И КНИГИ СО НАШИ ЛОКАЛНИ ПИСАТЕЛИ
БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР, 55, 2022 29
26 авг. 2022
Никогаш не е рано и никогаш не е касно да
се започне да се прави тоа што го сакаме.
Пишувањето книги е едно од најубавите
работи на кои можеме да им се посветиме.
Прекрасна пасија за многумина. Книгата е
огледало на душата на секој писателот која
допира длабоко во секој читател.
Овој пат на кафе бевме со младата писател-
ка и студентка Ивона (Нона) Марковска.
Иако има само 19 години таа веќе има изда-
дено 3 романи. Нејзина прва книга е „Про-
наоѓање“. Оваа книга е книга за млади која
Ивона ја објавила на свои 14 години. Кога ја
запрашавме кој и всади љубовта кон пишу-
вањето, таа ни одговори: „моја баба беше
наставничка и библиотекарка. Имаше
обичај да ми чита. Посебен белег ми остави
книгата „Сиљан Штркот“ која баба ми често
ми ја читаше.“ Таа додаде: „кога влегуваш
во тинејџерските години, светот околу тебе
изгледа подруг. Тука испливува пишување-
то, кое ме однесе во свет во кој се осеќам
сигурно“.
Во 2019 година таа го издава својот втор
роман „Аурора“, кој исто така е роман за
млади и е научна фантастика. Напливот за
пишување продолжува и во време на пан-
демијата, па за само две година покасно, да
го промовира и својот трет роман „Големи
лаги и мали вистини“. Водена од реченица-
та „ Ако ова е вистина, значи е голема лага“,
таа го пишува овој прекрасен роман. Иако
ни откри дека пишува и поезија, додаде
дека во прозата повеќе се пронаоѓа. Нона
со своите 19 години и посветеноста кон
пишаниот збор продолжува да го збогатува
светот на книгите со уште еден нов наслов,
кој за брзо треба да излезе во печат.
За крај ја замоливме да испрати порака до
вас, наши драги читатели! „Се надевам дека
моите книги ќе ви бидат прегратка кога ви е
најтешко, или барем пријатели со кои ќе се
растете, ќе дозревате и ќе станувате подо-
бри луѓе. Се надевам дека, ако прочитате
нешто од мене, ќе знаете дека не е страшно
да си различен, туку афтентичноста носи
чуда! За мене, и во моите книги, сакам да се
чувствувате како дома, без граници и без
страв од себеси, така заедно ќе можеме да
го промениме светот!“
м-р Гордана Ѓоргиевска-Недлековски,
библиотекар
Разговор со Ивона Марковска
КАФЕ И КНИГИ СО НАШИ ЛОКАЛНИ ПИСАТЕЛИ
БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР, 55, 2022
Маријан Колевски,
библиотекар
Kои се најчитаните
книги на светот ?
ИНФОРМАЦИИ
Книгата е нешто кое може да го промени
вашиот живот и да ве однесе во еден пои-
наков свет. Без оглед на тоа дали сакате да
фантазирате или сакате некој реалистичен
роман, за секого има совршена книга. Врз
основа на податоците преземени од
https://en.wikipedia.org
/ w i k i / L i s t _ o f _ b e s t - s e l l i n g _ b o o k s ;
https://capitalizemytitle.com/what-are-the-mo
st-read-books-in-the-world-of-al l -t ime/
https://www.guinnessworldrecords.com/worl
d-records/best-selling-book-of-non-fiction;
https://spdrdng.com/posts/top-10-most-read-
books-in-the-world изработивме листа на
најчитаните книги на сите времиња.
Нашата Библиотека располага со сите тие
30
книги кои што го промениле начинот на
животот на многумина кои што ги прочита-
ле. Ова е листата на најчитаните книги во
светот:
Библија (М II 27019, М I 3816)
Библијата е најчитана книга во светот. Во
изминатите 50 години, Библијата е прода-
дена во преку 5 милијарди примероци.
Библијата е збирка на 66 свети книги напи-
шани од над 40 писатели. Првата книга
„Битие“ („Прва книга Мојсеева“) ја напишал
Мојсеј приближно 1445 - 1405 год. пр. н. е.,
а последната „Откровение“ ја напишал апо-
стол Јован во 94-96 год. н.е. Таа ги содржи
приказните, доктрините, кодовите и тради-
циите што ги водат христијаните врз
основа на еврејската традиција (Стариот
Завет) и објавувањето на Евангелието (Нов
Завет).
Светиот Куран (А II 27016, M II 8815 хрв.
јазик)
Се верува дека зборовите во Куранот се
директно од Богот Алах. Тоа е книга која
содржи религиозни текстови и ги учи мус-
лиманите како да го живеат нивниот живот.
Куранот содржи 114 поглавја кои беа доста-
вени во текот на 23 години од Пророкот
Мухамед. Тоа е најчитаната книга во светот
од исламската верска заедница. Куранот ги
воспитува муслиманите да бидат праведни
и да се однесуваат добро. Тие треба да
научат делови од Куранот кои треба да ги
цитираат за да живеат убав живот. Таа исто
така е најцитирана книга на сите времиња.
Хари Потер - Џ. К. Роулинг
(ДО 8-31 РОУЛИНГ Џ. К. Хари)
Серијалот Хари Потер е продаден во преку
500 милиони примероци. Овие книги се
исто така на врвот на листата за науч-
но-фантастичен роман на светот. Многу
издавачки куќи не се надеваа на толкав
обем на продажба на овој роман кој изоби-
лува со вештерска и волшебничка содржи-
на. Но тие погрешија, а серијалот Хари
Потер не само што се продаде во милиони
примероци, туку стана и еден од најпопу-
ларните филмски серијали на сите вре-
миња.
Цитати на претседателот Мао Це Тунг
(М II 9423)
БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР, 55, 2022
ИНФОРМАЦИИ
„Цитати на претседателот Мао Це Тунг“ е
збирка на изјави на поранешниот претсе-
дател на Комунистичката партија на Народ-
на Република Кина. Оваа книга може да
изненади многумина. Продадена е во над
820 милиони копии во последните пет
децении. Позната и како „Мала црвена
книга“, толку е популарна што за време на
Културната револуција во Кина, цитати од
книгата биле насликани на кинеските
селски ѕидови и сеуште стојат таму. Тоа е
книга која што пробудува носталгија кај
многу кинези.
Приказната за двата града – Чарлс
Дикенс (М II 36136/1, М II 36136/2)
„Приказната за двата града“ е несомнено
најдобриот историски роман на Дикенс,
објавен во 1859 година и продаден во над
200 милиони копии. Врз основа на негови-
те сопствени видувања и проучувања за
време на неговите бројни посети на Париз
и базирајќи се на делото на Томас Карлајл –
„Француска револуција“, Дикенс создава
величествено дело. Тоа се однесува на
градовите Лондон и Париз, а во него тој го
прикажува животот на обичните луѓето
вклучени во катаклизмата на Француската
револуција и нејзините ужаси.
„Приказната за двата града“ станува најпо-
пуларно и најчесто цитирано прикажување
на Француската револуција, кое ја преду-
предува високата британска класа да не ја
повторат грешката на француските аристо-
крати и никогаш да не дозволат да се повто-
рат такви крвави и трагични настани.
Господарот на прстените – Џон Роналд Руел
Толкин (М II 28618/1, М II 28618/2, М II
28790/3) Романот „Господарот на прстени-
те“ претставува трилогија чии делови носат
наслов: „Дружината на прстенот“, „Двете
кули“ и „Враќањето на кралот“, издадени во
периодот 1944-1945 година. Патувањето на
Фродо Багинс е прочитано од толку многу
луѓе што во последните 50 години е прода-
дено во над 103 милиони копии од трите
дела. Трите книги заедно содржат над поло-
вина милион зборови. Без сомнение голем
дел од продажбата е остварен после емиту-
вањето на филмот снимен според книгата.
Алхемичарот – Пауло Коелјо (М II 26673)
„Алхемичарот“ е роман на бразилскиот
автор Пауло Коељо кој за првпат е објавен
во 1988 година. Од тогаш станува интерна-
ционален бестселер со продадени над 65
милиони копии. Ремек-делото ни ја прика-
жува магичната приказна на Сантијаго,
андалузиско овчарско момче кое копнее и
бара невидено и екстравагантно свето
богатство. Воден од еден алхемичар низ
пустината тој ќе научи како да го слуша
своето срцето, да ги чита знаците на судби-
ната и да го следи својот сон. На тој пат ќе
дознае дека не е потребно да ја помине
пустината за да ја пронајди сопствената
оаза.„Алхемичарот“ е филозофска приказна
која е едноставна, проткаена со мудрости и
лекции за животот и ќе ве научи дека „кога
ќе посакате нешто, целата Вселена ќе скова
заговор за да ја остварите таа желба“.
Дневникот на Ана Франк – Ана Франк
(ДО 8-94 ФРАНК А. Дневникот)
„Дневникот на Ана Франк“ е една од најв-
лијателните, едукативни и популарни книги
на XX век. Секоја година милиони деца ја
читаат книгата на училиште, додека милио-
ни возрасни ја читаат поради инспирација.
Од 1947 година оваа книга направи големо
влијание на светската цивилизација.
Во 1940 година кога Германија ја нападна
Холандија, Ана Франк со нејзиното семеј-
ство биле скриени во магацин. Таа направи
запис од нејзините видувања на војната и
раскажува за секојдневните случки додека
биле скриени. Нејзиното семејство било
приведено во 1944 година, а Ана Франк
почина од тифус во концентрациониот
логор Берген–Белзен наредната година, на
15-годишна возраст. Оваа книга е само
парче историја и само еден поглед на најло-
шото време во таа историја. Таа ја прикажу-
ва надежта на едно мало девојче, во време
кога светот околу неа се распаѓа. Дневникот
претставува надежен зрак на светлина под
хоророт на холокаустот.
Самрак - Стефани Мајер (М II 32184)
„Самрак“ е првиот дел од фантастичниот
истоимен серијал во кој се одвива љубовна
приказна помеѓу вампир и обична девојка.
Овој серијал не само што продира во
секојдневниот стереотип на забранета
љубов помеѓу луѓето и демоните, туку и
раскажува за семејството и емоциите. Глав-
31
БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР, 55, 2022
ИНФОРМАЦИИ
ната улога ја игра девојката Бела која е
растргната во љубовта помеѓу врколак и
вампир. Оваа книга е проследена со книги-
те: „Млада месечина“, „Помрачување“ и
„Зазорување“. Серијалот „Самрак“ е прода-
ден во 120 милиони копии по кој снимени
се низа филмови. Основната тема на книги-
те и филмовите е дека во љубовта нема
бариери.
Кодот на Да Винчи - Ден Браун
(М II 29518)
Издадена во 2003 година „ Кодот на Да
Винчи “ станува една од мега-популарните
книги на Ден Браун со продадени над 80
милиони примероци. Тоа е мистериозен
трилер преку кој алтернативно се истражу-
ва историјата на религијата, каде заплетот
се одвива околу потеклото на меровиншки-
те кралеви на Франција како потенцијални
наследници на крвната лоза на Исус Хри-
стос. Инспириран од „Тепларското Открове-
ние“ на Клајв Принц и Лин Пикнет и од кни-
гите на Маргарет Старбрд, делото на Браун
предизвика многу шпекулации во врска со
Светиот грал и улогата на Марија Магдале-
на во христијанството. Романот е неве-
ројатен психолошки трилер оставајќи ги
читателите без здив сè додека не го
откријат и последниот детаљ.
Одвеано од виорот – Маргарет Мичел
(М II 42158 )
Продадена во над 30 милиони копии „Од-
веано од виорот“ е историска романса која
се одвива за време на Американската
граѓанска војна и е раскажана од гледна
точка на робовладетели на плантажата од
американскиот Југ. Преку судбината на
двата главни лика, своеглавата и неодоли-
ва Скарлет О’Хара и шармантниот Рет
Батлер, создадена е безвременска приказ-
на за опстанокот во најтешки услови, на
најпознатите љубовници на сите времиња.
Во 1940 година е снимена истоимена филм-
ска верзија која станува еден од најпопу-
ларните филмови. Многу читатели верува-
ат дека „Одвеано од виорот“ е еден од
најдобрите романи на сите времиња, иако
е иронично што тоа е и единствена книга
на Маргарет Мичел.
Мисли и збогати се – Наполеон Хил
(М II 36102)
„Мисли и збогати се“ за првпат беше изда-
дена во 1937 година. Сега со продадени
преку 100 милиони копии тоа дело сеуште
живее. Книгата се однесува на успесите и
падовите во животот и како да се справите
со нив. Таа ве учи како да се извлечете и од
најниските падови во животот. Хил ни
тврди дека бил инспириран од познатиот
бизнисмен Андреј Карнеги. Некои читатели
тврдат дека тоа е најдобрата книга која
може да ве извлечи од депресија. Таа ќе ви
помогни да ја видите позитивната страна
на работите во животот, ќе ви помогне да се
осознаете кои сте длабоко во себе и ќе ве
оттргне од негативната страна на животот.
Од насловот на книгата ќе помислите дека
станува збор само за финансиски примања,
но книгата е многу повеќе за филозофијата
и инспирацијата во животот.На редок
воздух: Како ја преживеав катастрофата на
Монт Еверест - Џон Кракоер (М II 38356)
Џон Кракоер беше единствениот преживе-
ан на планинарската несреќа на Монт Еве-
рест која настана после земјотресот во 1996
година. Кракоер ја раскажува приказната
пред и после природната катастрофа. Тој
беше еден од осумте планинари кој успеа
да се искачи на планината. Останатите ги
загубија нивните животи, но Кракоер успеа
да се врати назад за да ни го пренеси него-
вото искуство - да не се откажуваме и од
најголемите препреки во животот. Споделу-
вајќи ја неговата приказна од планината тој
охрабрува многумина и ни докажува дека
без оглед на сè, животот сепак продолжува.
Заклучок
Добрата книга ќе го промени вашиот
живот. Во одредени моменти можете да се
смеете или да плачете. Книгата може да ве
води во вашиот животот и да влијае на
начинот на кој донесувате нови одлуки.
Може да ви го прикажи светот во едно пои-
накво светло. Овие книги кои се најчитани
во светот се само мало место од кое можете
да го почнете своето патување низ светот
на книгата.
32