Библиотечен тренд бр.29/30



1
BIBLIOTE^EN TREND • Br. 29-30 • 2010


SODR@INA


BIBLIOTEKATA - OD IDEJA DO REALIZACIJA
РАЗГОВОР СО АНЕТА СТЕФАНОВСКА
- Разговорот го водеше д-р Николче Вељановски.............................................2


OD ME\\UNARODNATA SORABOTKA
ВО ПОСЕТА НА НАЦИОНАЛНАТА БИБЛИОТЕКА НА
ЧЕШКАТА РЕПУБЛИКА
- Приредил: д-р Николче Вељановски..................................................................3
ПОСЕТА НА УНИВЕРЗИТЕТОТ ВО ДУБРОВНИК
- Приредил: д-р Николче Вељановски..................................................................4
ПРИСУСТВО НА IFLA
- Приредил: д-р Николче Вељановски..................................................................4
ПОСЕТА НА ЦЕНТРАЛНАТА БИБЛИОТЕКА ПРИ
УНИВЕРЗИТЕТОТ ВО ТРАКИЈА
- Приредил: д-р Николче Вељановски .................................................................5
СОЈУЗ НА БАЛКАНСКИТЕ БИБЛИОТЕКИ
ПРВ СИМПОЗИУМ НА СОЈУЗОТ НА
БАЛКАНСКИТЕ БИБЛИОТЕКИ
- Приредил: д-р Николче Вељановски .................................................................6
70 ГОДИНИ ОД ХРВАТСКОТО БИБЛИОТЕКАРСКО ДРУШТВО
- Приредил: д-р Николче Вељановски .................................................................7


BIBLIOTEKATA NIZ ODDELI I AKTIVNOSTI
НАЈДОБРО ИЗДАНИЕ МЕЃУ ДВАТА САЕМИ..........................................8
СЕМИНАР НА OCLC ВО МАКЕДОНИЈА
- Приредил: д-р Николче Вељановски..................................................................9
ПЕТТА РОДНОКРАЈНА СРЕДБА НА РОДНОКРАЈНИТЕ
ПИСАТЕЛИ ОД МАКЕДОНИЈА
- Приредил: д-р Николче Вељановски................................................................18
ОДДЕЛ ЗАЈМУВАЊЕ И УСЛУГА ЗА ВОЗРАСНИ
БИБЛИОТЕКАРИТЕ ВИ ПРЕПОРАЧУВААТ
- Маријан Котевски...........................................................................................22
ДЕТСКА БИБЛИОТЕКА
БИБЛИОТЕКАРИТЕ ВИ ПРЕПОРАЧУВААТ
– Стеванка Петковска......................................................................................22
ПОПУЛАРИЗАЦИЈА НА КНИГАТА
ПРОМОЦИИ, ПРЕДАВАЊА, ИЗЛОЖБИ
-Приредил: Драги Кабровски..............................................................................22
НАУЧНА СРЕДБА – 1100 ГОДИНИ ОД СМРТТА НА
СВЕТИ НАУМ ОХРИДСКИ
-Приредила: Ленче Андоновска..........................................................................27
ДВИЖНОТО КУЛТУРНО НАСЛЕДСТВО –
НЕГОВА ЗАШТИТА И ПРЕЗЕНТАЦИЈА
-Приредила: Ленче Андоновска..........................................................................28
ОСВРТ КОН ДЕЛОТО „ЗАГУБЕНИОТ СИМБОЛ“
ОД ДЕН БРАУН
- Приредил: д-р Николче Вељановски................................................................28
МАЧУ ПИКЧУ
-Приредила: Лидија Мирчевска, виш библиотекар..........................................31
ОСВРТ КОН ДЕЛОТО „ЛИНГВА ЛАТИНА“
ОД ВЛАДИМИР КОСТОВ
-Приредил: д-р Николче Вељановски..................................................................32


БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД
СПИСАНИЕ НА


НУУБ „СВ. КЛИМЕНТ
ОХРИДСКИ“


БИТОЛА


Издавач
Национална установа


Универзитетска библиотека
„Св. Климент Охридски“


Битола
ул. „Ленинова“ бр.39


За издавачот
Науме Ѓоргиевски, директор


Издавачки совет
д-р Николче Вељановски,


претседател
Јоланда Бошевска,
виш библиотекар


Гордана Марковска


Главен и одговорен
уредник


д-р Николче Вељановски


Редакција
д-р Николче Вељановски


Јоланда Бошевска
Илче Стојановски


Лектура
Ивана Коцевска


Фотографии
Драги Кабровски


Компјутерска обработка
и печат


Академски печат - Скопје


Тираж
300 примероци


ISSN 1409 - 9497


Тел: 047/220-208;
Тел/факс: 047/220-515;
Тел на Изд.: 232-999


www.nuubbt.uklo.edu.mk
e-mail: nuubbt@uklo.edu.mk




2
BIBLIOTE^EN TREND • Br. 29-30 • 2010


БИБЛИОТЕКАТА - ОД ИДЕЈА ДО РЕАЛИЗАЦИЈА


(Виш библиотекар и
член на Парламентот на РМ)


Да почнеме со 2000 година кога дојдовте за 1.
директор во Библиотеката. Воведовте дисци-
плина и работа. Се дозаврши ретроспектив-
ниот внес на каталошките записи со интен-
зивна работа. Библиотеката почна да го ме-
нува својот како надворешен така и внатре-
шен изглед. Има ли тука некаков менаџмент
од Ваша страна или има тука некаква сила?
Не е нескромно ако кажам дека мојата ор--
ганизациска способност е на многу високо
ниво, таа е една од моите главни особини, но
тука е и мојата силна енергија која не можам
ни сама да си ја објаснам од каде доаѓа.
Со Вашето доаѓање започна интензивно да се 2.
работи на проекти. Тука беше КНИЦ. Да ни
кажете нешто за тоа?
Компјутерскиот научно-истражувачки цен--
тар (КНИЦ) беше проект кој по моја лична
иницијатива го изработивме со тим составен
од библиотекари и претставникот на Сојузот
на студенти при Универзитетот во Битола.
Од него произлезе Центар со компјутерска
и друга техничка опрема во износ од 50000
американски долари (25 компјутери, голем
скенер, фотокопир, печатачи и сл. кои ни ги
додели фондацијата УСАИД (прва фаза). На
отворањето беше присутен и Дик Голдман
лично, кој тогаш даде донација и за Владата
на РМ. Проектот требаше да влезе и во втора
и трета фаза во која требаше да бидат инвес-
тирани уште по 50000 долари, но со политич-
ките промени, а и на директорските места,
проектот беше стопиран.
Сите вработени правеа проекти. За првпат 3.
издејствувавте да се обезбедат средства за
списанието Библиотечен тренд. Дали се сеќа-
вате на некои други проекти од тоа време?
Тогаш за прв пат беше купено службено во--
зило, го реновиравме ентериерот. Целосно
беа реновирани санитарните јазли. Се рабо-
теше на надворешниот изглед на Библиоте-
ката. На местото од нечистотијата зад згра-
дата направивме паркче и засадивме дрјва, а
во паркот на предниот дел направивме мала
фонтана, која, за жал, денес повеќе не постои.
Фондот беше целосно донесен во компјутер-
ската база, а истовремено станавме член на
Заемната библиографска база COBIB/MK.
Заемната база беше формирана од записи на


НУБ, Скопје и тогаш МУБ, Битола. Отворив-
ме две библиотеки во с. Могила и во с. Кра-
вари итн.
Неколку години сте во Парламентот, а учес-4.
твувате во многу проекти во библиотеката.
Но, прашањето е не само кои се проектите,
туку и како успевате да ги обезбедите сред-
ствата за проектите?
Јас сум најголем лобист за Библиотеката -
како и за библиотекарството во Македонија.
Со изработувањето на квалитетни проекти
од страна на вработените и од страна на ди-
ректорот Науме Ѓоргиевски, јас имам цврста
основа да лобирам. Благодарение на разби-
рањето на министерката за култура и особе-
но на премиерот Никола Груевски, моето ло-
бирање наоѓа на разбирање. Исто така тука
треба да се споменат и 8-те амандмани кои се
усвоени од Собранието на РМ со кои се зго-
леми буџетот за развој на библиотекарство-
то.
Вашиот проект, досега најлуксузно издание 5.
што во библиотекарството воопшто излегло


При промоцијата на „Библиотеките во Битола“ во
Универзитетската библиотека во Едрење


АНЕТА СТЕФАНОВСКА




3
BIBLIOTE^EN TREND • Br. 29-30 • 2010


БИБЛИОТЕКАТА - ОД ИДЕЈА ДО РЕАЛИЗАЦИЈА


ОД МЕЃУНАРОДНАТА СОРАБОТКА


ВО ПОСЕТА НА НАЦИОНАЛНАТА БИБЛИОТЕКА
НА ЧЕШКАТА РЕПУБЛИКА


од печат е „Библиотеките во Битола“. Книга-
та ја промовиравте во Библиотеката, земјата
и странство. Можете ли да ни кажете на кои
места ја промовиравте оваа книга?
Ја промовиравме во Скопје, Куманово, Бито--
ла, Хрватска, Чешка и Турција.
Посетивте повеќе библиотеки во странство. 6.
Кои, и која беше Вашата цел?
Во културниот информативен центар на РМ -
во Софија, Р. Бугарија, направивме две из-
ложби: „Битолското книжевно наследство“
и „Македонија од антиката до денес“ и им
ги подаривме книгите. Предавање одржа и
проф. д-р Златко Жоглев. Исто така, излож-
ба имавме и во новоотворената библиотека
„Марко Марулиќ“ во Сплит, Хрватска. Во
библиотеката „Ленин“ во Москва, при посе-
тата на Националната библиотека на Чеш-


ката Република во Прага, Универзитетската
библиотека при Универзитетот во Тракија,
Едрење, Турција беа потпишани договори за
меѓубиблиотечна соработка, беше промови-
рано, преку филмови, културното наследство
во Македонија и Библиотеката.
Големи инвестиции се реновирањето на Биб-7.
лиотеката, како и надградбата на новиот дел.
Кој е Вашиот уддел во тоа?
Комплетно лобирање.-
На приватен план дали ги остваривте Ваши-8.
те желби, или има уште некои?
Желбите нема никогаш да престанат, а надеж--
та ќе живее во мене, така што јас и понатаму
ќе работам упорно и чесно, како за оваа уста-
нова така и за мојот роден град Битола.


Разговорот го водеше д-р Николче Вељановски


Приредил: д-р Николче Вељановски,
библиотекар-советник

Ова е прва официјална посета на Наци-
оналната библиотека на Чешката Република во
Прага, од страна на библиотекари од НУУБ, Би-
тола. На 20 мај 2010 година, директорот на Сла-
вјанската библиотека во Прага, г. Ликаш Бупка,
во присуство на амбасадорот на Р. Македонија
во Чешка и неговиот помошник и преведува-
чот срдечно нè пречека и накратко ни објасни
за работата на оваа Библиотека. Потоа, следуваа
прашања за нејзината работа, особено за биб-
лиотечната мрежа и програмската поддршка на
библиотечните процеси. Тој го искажа своето


незадоволство од малиот фонд на пристигнати
публикации на македонски јазик што го изнесе
во бројка од околу 10000 примероци.
Директорот на НУУБ, Битола г. Науме
Ѓоргиевски накратко ја претстави Библиотека-
та и со желба за понатамошна соработка подари
примероци од нашите изданија. Беше потпишан
договор за меѓубиблиотечна соработка. Откако
ни беа претставени одделите за Издавање и туѓа
литература, на чешката публика им го претста-
вивме најновото издание „Библиотеките во Би-
тола“ од Анета Стефановска и Науме Ѓоргиев-
ски, а воедно на присутните преку видеопроек-
ција им беше претставена нашата Библиотека.


При потпишување на договорот за соработка;
директорите Науме Ѓоргиевски, Лукаш Бубка и
амбасадорот на РМ во Чешка, Игор Илиевски


На прием кај амбасадорот г. Игор Илиевски




4
BIBLIOTE^EN TREND • Br. 29-30 • 2010


ОД МЕЃУНАРОДНАТА СОРАБОТКА


На крајот, амбасадорот на Р. Македо-
нија, Игор Илиевски срдечно нè прими во но-
вите простории на Амбасадата, при што бевме
почестени со скромен ручек.
Постоењето на Националната библиоте-
ка на Чешката Република се поврзува со осно-
вањето на Карловиот универзитет во Прага во
1348 година од страна на римскиот император
Карло IV. Почетоците на новата библиотека се
поврзани со првиот директор Карел Рафаел Ун-
гар (1744-1807), кој започна со формирање на
Национална библиотека на чешка и словачка
литература. Во 1935 година реименувана е во
Национална и универзитетска библиотека, а од
1958 година во Државна библиотека на Чехо-
словачката Република. Од 1990 година името се
промени во Национална библиотека на Чешка-
та Република, во чиј системот влегле 4600 школ-
ски, универзитетски и специјализирани биб-
лиотеки. Народните библиотеки влегле под ло-
кална управа. Од 2001 година работи во рамки
на Министерството за култура. Како автомати-
зирана библиотека, библиотечните процеси се
одвиваат со помош на изреалската програмска
поддршка ALEPH во MARC21 формат и Z39.50
протокол. Се разбира дека таа работи врз база
на англо-американските правила за каталогиза-
ција (AACR2).
Словенската библиотека е основана
во 1924 година, на почетокот наречена Руска
библиотека во рамките на Министерството за
надворешни работи на Чешката Република.
Подоцна, во 1928 година, е преименувана во
Славјанска библиотека во рамките на истото
Министерство. Од 1958 година е во состав на
Националната библиотека. Денес има фонд од
околу 800000 книги со годишен прилив од 7000
книги. Во последните години користи одредени
стандарди за дигитализација и микрофилму-
вање на старите ракописи за кои е заинтереси-
рана и НУБ, Скопје.


ПОСЕТА НА УНИВЕРЗИТЕТОТ
ВО ДУБРОВНИК


Неколку члена од НУ Универзитетска
библиотека „Св. Климент Охридски“ Битола од
16 до 20 јуни беа гости на Универзитетската биб-
лиотека за технички и биотехнички науки при
Универзитетот на Дубровник. Во соработка со
универзитетската библиотека и нејзиниот стру-
чен соработник г – ѓа Сандра Лозембат беше
овозможено претставување на Македонија, Би-
тола и Библиотеката на видео-бим, а исто така
беше претставена книгата Библиотеките во Би-
тола од Анета Стефановска и Науме Ѓоргиев-
ски.


ПРИСУСТВО НА ИФЛА


Двајца претставници од НУ Универзи-
тетска библиотека „Св. Климент Охридски“,
Битола присуствуваа на 76. Светски конгрес за
библиотеки и информации на ИФЛА (Меѓуна-
родната федерација на библиотечните здруже-
нија) , кој се одржа од 10 до 15 август, 2010 г. во
Гетеборг, Шведска. Главната тема на Конгресот




5
BIBLIOTE^EN TREND • Br. 29-30 • 2010


ОД МЕЃУНАРОДНАТА СОРАБОТКА


беше „Отворен пристап до знаењето“. Конгре-
сот се одржуваше во исто време со Културниот
фестивал на Гетеборг, така што шест дена ули-
ците на Гетеборг беа трансформирани со свече-
но славење. Меѓу темите можеме да ги издвои-
ме: Отворениот пристап и дигиталните извори,
Библиотечни услуги на луѓето со специјални
потреби, Библиотеки за деца и млади, Библио-
течните услуги кај мултикултурната популација,
Моќта на зборот – Комуникација и пристап до
информациите во глобализираниот свет итн.


сетата, ректорот на Универзитетот во Тракија,
проф. д-р Енвер Дуран, ја покани делегацијата
на работна вечера, а другиот ден и на прием во
неговиот кабинет. При посетата на Централната
библиотека на нејзиниот директор г. Ендер Би-
лар му беа подарени изданијата на Библиотека-
та.
Покрај веќе склучениот договор за
партнерство помеѓу двата Универзитета, беше
склучен и договор за партнерство помеѓу две-
те Библиотеки. Исто така, од страна на нашата
Библиотека беше поднесена пријава за членство
во Сојузот на балканските библиотеки чиј ос-
новач е Централната библиотека при Универ-
зитетот во Тракија. На видеобим беше претста-
вена Македонија, Битола и Библиотеката со
промоција на книгата Библиотеките во Битола
од Анета Стефановска и Науме Ѓоргиевски. По
промоцијата беше разгледан кампусот на Уни-
верзитетот, односно колеџот, Студентскиот дом
итн. Домаќините им ги покажаа и културно-ис-
ториските споменици во градот.
Централната библиотека на Универзи-
тетот на Тракија, Биро за библиотекарство и
документација, е основана во 1989 година во
Турскиот културен центар, трансформирајќи
ја библиотечната школа за наука и уметност во


ПОСЕТА НА ЦЕНТРАЛНАТА БИБЛИОТЕКА
НА УНИВЕРЗИТЕТОТ ВО ТРАКИЈА




Од 7 до 11 октомври, делегација од Уни-
верзитетот во Битола и Библиотеката беа во
посета на Универзитетот во Тракија и Централ-
ната библиотека во Едрење, Турција. При по-


На прием кај ректорот на Универзитетот во
Тракија проф. д-р Енвер Дуран (втор од лево)


Гетеборг, Шведска




6
BIBLIOTE^EN TREND • Br. 29-30 • 2010


ОД МЕЃУНАРОДНАТА СОРАБОТКА


Централна библиотека. Новата зграда функцио-
нира од 2004 година. Библиотеката има четири
ката - две крила со приземје и три ката. Таа дава
интерактивни услуги преку ВЕБ. Поседува ин-
тернет–хол, модерна сала за конференции, сала
за семинари, центар за аудиовизуелни мате-
ријали итн. Член е на Европската библиотечна
асоцијација и основач на Сојузот на балкански-
те библиотеки.
По посетата на Универзитетот во Тра-
кија, делегацијата од Библиотеката ја посети и
Универзитетската библиотека на Истанбул,
каде, исто така, ја претстави Македонија и кни-
гата „Библиотеките во Битола“.


до колекциите на Балканските библиотеки и да
овозможи поефикасни библиотечни информа-
циски услуги на Балканот. Членови на СББ се:
националните, универзитетските, специјалните
и јавните библиотеки, националните архиви,
универзитетските архиви за информација и до-
кументација, фирми кои соработуваат со биб-
лиотеките и библиотечните организации.


Директорката г-ѓа Сенај Ерендор, втора од лево


СОЈУЗ НА БАЛКАНСКИТЕ БИБЛИОТЕКИ

Сојузот на балканските библиотеки (The
Balkan Countries Union (BLU)) е основан на 29
јули 2009 година со учество на 10 институции
од 6 балкански држави. Основната цел на СББ е
да помага на сите видови библиотеки на Балка-
нот со цел да стане функционална мрежа преку
сите национални граници за да го зачува кул-
турното наследство, за да се подобри пристапот


ПРВ СИМПОЗИУМ НА СОЈУЗОТ НА
БАЛКАНСКИТЕ БИБЛИОТЕКИ


Од 21 до 23 октомври 2010 година, во Ед-
рење се одржа Симпозиумот на Сојузот на бал-
канските библиотеки, на тема: „Едрење, во ар-
хивските извори на Балканските библиотеки“
организиран од Универзитетот во Тракија, од-
носно Главното биро за библиотекарство и до-
кументација чиј директор, а воедно и претседа-
тел на Симпозиумот е господинот Ендер Билар.
На него зедоа учество делегати од Турција, Гр-
ција, Романија, Албанија и од бившите југосло-
венски републики, вклучувајќи ја и Македонија
со двајца претставници од НУ Универзитетска
библиотека „Св. Климент Охридски“, Битола.
Беа претставени историските извори
преку теми за културното влијание на Едрење




7
BIBLIOTE^EN TREND • Br. 29-30 • 2010


ОД МЕЃУНАРОДНАТА СОРАБОТКА


во Босна, Црна Гора, Дубровник, Косово, Ал-
банија, потоа за бугарското образование во
Едрење, за средните училишта во Едрење. Беа
претставени турски фирми кои нудат произво-
ди потребни во библиотеките. Беше прикажан и
апарат за дезинфекција на книгите. Попладнето
од вториот ден беше одредено за посета на Уни-
верзитетската библиотека при Универзитетот
во Тракија и една јавна библиотека во градот.
Потоа следуваше свечена вечера.
Третиот ден беше наменет за разгледу-
вање на историските споменици и некои базари
во Едрење. Меѓу другите џамии најпозната е Се-
лимиевата џамија, а во музејот на Едрење има
археолошки артефакти од турски, романски и
византиски период.


70 ГОДИНИ НА ХРВАТСКОТО
БИБЛИОТЕКАРСКО ДРУШТВО


£ беше укажана во претходните четири години,
се пристапи на избирање на ново претседател-
ство и нов претседател. За нов претседател беше
избрана проф. д-р Маријана Мишевиќ од Уни-
верзитетската библиотека во Загреб. Исто така,
беа избрани и добитниците на двете престижни
награди: „Кукуљевиќева награда“ и наградата
„Ева Верона“. Од седуммина конкуренти, чет-
ворица ја добија „Кукуљевиќевата награда, а од
петтемина конкуренти, тројца ја добија награ-
дата „Ева Верона“.
Главна тема на овогодишното Собра-
ние беше „Библиотеките во заедницата“. Од
претставените теми би ги издвоил: „Трајните
вредности на малцинските библиотеки во за-
едницата“, „Музејските библиотеки и локалната
заедница“, „Да се биде таму каде што се очите на
нашите корисници“, „Мрежниот каталог на град
Загреб“, „Волонтерите во библиотеките – шанси
и можности“, „Како до подобри библиотечни
услуги за задоволна заедница“ итн.
Покрај богатата свечена вечера, беше ор-
ганизиран излет до јавната библиотека на Кра-


Претседателот на Симпозиумот
г. Ендер Билар во средината


Од 29 септември до 2 октомври се одр-
жуваше 37. Собрание на Хрватското библиоте-
карско друштво во Тухељски Топлици, во бли-
зина на Загреб. На покана на претседателите на
библиотекарските друштва од бившите југосло-
венски простори присуствував на Собранието
на кое имаше над 200 присутни. Откако г-ѓа
Зденка Свибен, довчерашната претседателка на
Друштвото, им се заблагодари за довербата што Бањата во Тухељски Топлици




8
BIBLIOTE^EN TREND • Br. 29-30 • 2010


ОД МЕЃУНАРОДНАТА СОРАБОТКА


пина, Хрватско Загорје и новоотворениот Музеј
на крапинскиот човек и на крајот беше посетата
и ручекот во Кумровец, кој за нас претседатели-
те на библиотекарските друштва на поранеш-
ните југословенски републики помина во полу-


работна атмосфера. Се разменуваа искуства од
библиотечната работа.


НАЈДОБРО ИЗДАНИЕ МЕЃУ
ДВАТА САЕМИ


На меѓународниот саем на
книгата Скопје 2010 книгата
„Библиотеките во Битола“
од Анета Стефановска и На-
уме Ѓоргиевски од издава-
чите на Р. Македонија беше
прогласена за најдобро из-
дание меѓу двата саеми.


(Од содржината на книгата)


Библиотеките и
библиотекарството


во Македонија


Развојот на писмото и писменоста во Ма-
кедонија се одвиваше преку делото на Кирил и
Методиј, втемелувачи на културата и писменоста
кај словенските народи. Во 859 година ја созда-
ле глаголицата и со тоа ново писмо ги напишале
преводот на Евангелието и на повеќе други бо-
гослужбени книги. Со тоа, двајцата браќа солун-
ски, словенскиот јазик го издигнаа на степен на
литературен јазик, со што словенските народи се
приклучија кон културните народи. Со тоа се по-


ставија и основите на библи-
отекарството во повеќе сло-
венски земји, како и во Маке-
донија. Самиот Константин
(Кирил), откако го завршил
своето високо образование,
бил назначен за библиотекар
во црквата „Света Софија“
во Цариград.


Поранешната претседателка на ХКД Зденка Свибен
и претставничката на БиХ, Надина Гребовиќ


....од десно кон лево


Св. Кирил и Методиј
St. Cyril and Methodius




9
BIBLIOTE^EN TREND • Br. 29-30 • 2010


БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ


Нивните ученици Климент и Наум гла-
голското писмо го поедноставија и ја создадоа
новата азбука „кирилица“, по името на својот
учител.


Libraries and the librarianship in Macedonia


The development of the letter and the literacy
in Macedonia was through the work of Cyril and
Methodius, the founders of the culture and the literacy
at the Slavic people. In 859 they created the glagolica
and by that new letter they wrote the translation of
the Gospel and the other religious books. By that,
the both brothers from Thessalonica raised the
Slavic language to the level of literary language and
consequently the Slavs joined the other cultural
people. By that, the bases of the librarianship were set
in many Slavic countries as well as in Macedonia...


СЕМИНАР НА OCLC ВО МАКЕДОНИЈА


Од 21 до 22 октомври претставниците на
OCLC со својот директор д-р Реин ван Чарлдорп
одржаа семинар во Националната универзитет-
ска библиотека „Св. Климент Охридски“, Скопје,
со цел да ги запознаат библиотеките во Р. Маке-
донија за важноста од меѓусебна размена односно
прифаќање македонската база на каталошки за-
писи да влезе во Светскиот каталог. На семинарот
првенствено требаше да присуствуваат директо-
рите на националните, универзитетските и јавни-


те библио-
теки, како
и специја-
листите за
библиотеч-
ните бази
на подато-
ци. Преда-
вањата беа
насочени во
расветлување на тоа што претставува OCLC во
Светскиот каталог, нејзините производи и услуги.
OCLC е непрофитна организација со главна кан-
целарија во Даблин, Охајо, САД, која постои од
1967 година и дава библиотечни услуги, односно
веб-услуги на над 71 библиотека во 112 земји и
територии. Таа го создаде во светот најголемиот
онлајн извор на пребарување. Мисијата на претс-
тавниците на OCLC во Македонија е полза за вле-
гување на Македонија во Светската каталошка
база како што во последно време влегле и други
европски земји: Данска, Швајцарија, Словенија,
С р б и ј а ,
Б о с н а ,
Црна Гора.


Миле Бошески, директор на НУБ, Скопје


д-р Реин ван Чарлдорп


ХРОНОЛОГИЈА
65 ГОДИНИ РАЗВОЈ НА БИБЛИОТЕЧНАТА РАБОТА ВО


Националната установа - Универзитетска библиотека „СВ. КЛИМЕНТ ОХРИДСКИ“
БИТОЛА 1945 - 2010


Приредил: д-р Николче Вељановски


Ова е прво продолжение на прва по-
опсежна хронологија за развојот на библиотеч-
ното работење во нашата установа кое ги вклу-
чува: промените на локацијата на библиотека-
та, првите работни места и имињата на вра-
ботените, формирањето на одделите во цен-
тралната библиотека и реонските библиотеки,
поважните први настани и средства за работа,
првите публикувани дела по области, како и
активности од поголемо значење за библио-
теката како дел од Библиотечно-информатив-
ниот систем на Македонија. За хронологијата
ги користев изворите по следниот редослед:
личната интроспекција како резултат на моето
дваесетиседумгодишно работно искуство, ин-


тервјуата со дваесетина пензионирани и други
библиотекари, како и со петмина директори кои
беа објавени во списанието на Библиотеката,
„Библиотечен тренд” (секако дека списанието
остана потсетник и за настаните од неговото
прво појавување во 2003 година до денес), бро-
шурата „Библиотеката низ бројки”(1974) „Збор-
никот библиотекарство во Битола и Битолско
(1995), Монографијата по повод јубилејот - 50
години од постоењето на Библиотеката (1995),
Монографијата по повод јубилејот - 60 години
од постоењето на Библиотеката (2005) и Лето-
писната книга од 1960 до 1974 година. Се наде-
вам дека оваа хронологија ќе биде темел за пона-
тамошно истражување во нашето библиотечно
работење, а воедно и предизвик да се дополни
со настани кои сум ги пропуштил.




10
BIBLIOTE^EN TREND • Br. 29-30 • 2010


БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ


1945 So re{enie na Gradskiot naroden
odbor e osnovana Gradskata
narodna biblioteka vo Bitola,
locirana e vo prostoriite na
porane{niot hotel „Turist" na ul.
"Mar{al Tito“, nasproti
dene{niot Centar za kultura, a


potoa e premestena vo zgradata na
osnovnoto u~ili{te „Kliment
Ohridski“, dene{no OU „Goce
Del~ev“, a potoa vo porane{niot
restoran „Rojal“ na ul. Mar{al
Tito br. 80 (Vo ova vreme
bibliotekata raboti pod firmata
na Domot na kulturata)


1945-1957 Persa Vilos, direktor
1952-1954 Bibliotekata e smestena vo


zgradata na porane{niot
Pionerski dom.


Ȼibliotekari:
Aleksandar Tasevski (raboti do
1966 god.) i Quba Bo{kova


1954 -1974 Bibliotekata e smestena vo
zgradata na ul. Mar{al Tito br.
89;


Direktori: Persa Vilos, @ivko
Vasilevski, Tode \\orevski i
Metodija Razmovski


1954 Bibliotekata e proglasena za
makedonski depozit


1955 Formirawe na
Detska biblioteka


Prv vraboten e @ivko Bogdanov
(edna godina), potoa ja prezema
Liljana Tasevska


1957 Prv Sovet na Bibliotekata Prof. Niko Nalbanti, pretsed.
1957 @ivko Vasilevski, direktor
1957-1960 Tode \\oreski, direktor
1957 Prv pat „Mesec na knigata“
1957 Za prvpat vo sostavot na


Bibliotekata zapo~naa da
funkcioniraat i reonski
biblioteki – klonovi


„^inarot“- Vukica Bo{evska,
„Jeni Maale“ - Dim~e
Stojanovski, „Stevo Patako“
Kosta Nikolovski (1973 zatv.)


1960-1970 Mati~na biblioteka Metodija Razmovski, direktor
1960 Voveduvawe na Letopisna kniga
1960 Mati~na dejnost @ivko Bogdanov
1961 Podvi`na biblioteka @ivko Bogdanov
1961 Rab. mesto smetkovoditel-


blagajniɤ
Marija Stojkovi}


1962 Vovedena e decimalna
klasifikacija na
bibliote~niot materijal


Aleksandar Tasevski (katalog
latinica), @ivko Bogdanov
(katalog kirilica)


Inventarizacija Quba Bo{kova (vo 1972 se penz.)
Signirawe Persa Vilos
Katalogizacija - obrabotka


- uslu`uvawe na periodika
Olivera Stefanovska
(kirilica), Radmila Strnad
(latinica) (vo 1964 si zaminuva)


Umno`uvawe na ma{ina za
~ukawe, {apilograf


Menka Kolevska (daktilograf -
arhivar, 1962)


1964 Formirawe na Podvrzuva~ko od. Aleksandar Vrklevski
1966 Biblioteka vo s. Bukovo Desanka Vrklevska
Biblioteka vo s. Bistrica Nikola \\uparovski
Biblioteka vo s. Kukure~ani Vaska Temelkova
1966 Formirawe na Zave{taen fond


i fond za tu|a literatura
Samo se pribiraat materijali,
isto taka i od Droben pe~at


1966 Prva publikuvana kniga „Kliment Ohridski“
1967 DBM so Sedi{te vo Bitola Razmovski Metodija, pretsed.
1967 Biblioteka vo s. Dihovo Hristo Georgievski
1968 Nabaven prviot „Bibliobus“




11
BIBLIOTE^EN TREND • Br. 29-30 • 2010


БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ


1968 Nabavka na pe~atarska ma{ina Za potrebite na Bibliotekata
1969 Nabavka na aparat za


dezinfekcija i dezinsekcija
Aleksandar Vrklevski-patent
nagraden na Makinova


1969 Pribrani rakopisite na Van~o Nikolevski vo Zave{tajniot f.
1971 Biblioteka vo s. Lera i "Ko~o


Desano" vo Bitola
1974 (14
fevruari)


Bibliotekata se preseluva vo
zgradata na adaptiranoto
hirur-


{ko oddelenie na starata
bitolska bolnica na ul.
Leninova 39


1974 - Obrabotka na knigata
- Uslu`uvawe na periodika
(prodol`uva)


Olivera Stefanovska


1974 Se formira Oddel muzikalii Samo se pribiraat materijali
1974-1976 Izgradena konstrukcijata na


ɧovoto krilo na Bibliotekata
Vo prodol`enie na ɫtaroto
krilo


1974 Rabotno mesto ɫekretar Aleko Vrtanovski
1977 Stojko Stojkovski, direktor
1977 Biblioteka vo s. Novaci Rade Ristevski
1977 Formirawe na rabotno mesto


Rodnokraen oddel i Oddel za
tu|a literatura


Liljana Tasevska


1982 Bibliotekata se pro{iruva vo
novoizgradeniot prostor, koj


funkcionalno e povrzan so Sta-
riot del na ul. Leninova br. 39


1984 Bibliote~nite procesi preku
8 organizacioni edinici:
1.Kompletirawe na bibliote-
~en materijal ; 2. Stru~na
obrabotka na monografski i
periodi~ni publikacii.


3. Bibliografsko-bibliote~ni
informacii 4. Pozajmuvawe i
usluga 5. Unapreduvawe na
bibliotekarstvoto 6. Posebni
kni`ni fondovi
7. Za{tita i reprografija;
8. Op{ti slu`bi


1984-1994 Nabaven e Minifi{ za
umno`uvawe na katalo`nite
karton~iwa


Oddel za stru~na obrabotka na
monografskite publikacii


1984 Rabotno mesto Bibliote~no-
bibliografski informacii


Cvetanka Damjanovska, Ru`a
Pejkovska, Qubica Sajkova


1985 Rabotno mesto Izgotvuvawe na
informativen bilten


Qubica Sajkova


1985 Rabotno mesto Droben pe~at Ru`a Pejkovska
1985 Rabotno mesto Popularizacija


na knigata
Dragi Kabrovski


1985-1988 Predavawe stru~en predmet
„Bibliotekarstvo“ na III i IV
klas vo Gimnazijata "Josip Broz
Tito"


Blagoj Nikolov


1986 Po~nuva da se izrabotuva
Rodnokrajna bibliografija


Cvetanka Damjanovska
Lena Sekulovska
sorabotnik Liljana Tasevska


1990 Po~etok na avtomatizacija na
bibliote~nite procesi


d-r Nikol~e Veqanovski


1992 Prvi onlajn zapisi od
Rodnokrajnata literatura


d-r Nikol~e Veqanovski


1993 Prenesuvawe na Detskata
biblioteka vo novoto krilo


1993-2000


Dobri Petrovski, direktor




12
BIBLIOTE^EN TREND • Br. 29-30 • 2010


БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ


1993




Prva Ɋodnokrajna
bibliografija „Bitolski
vesnik“ : statii 1964 – 1974
(ɋɜ. 1)


Cvetanka Damjanovska
Lena Sekulovska
Sorabotnici @ivko Bogdanov i
Liljana Tasevska


1993 - 2010 „ɉɨɟɬɫɤɢ ɛɪɚɧɭɜɚʃɚ 1993“
ɧɚɬɩɪɟɜɚɪ ɧɚ ɦɥɚɞɢ
ɥɢɬɟɪɚɬɭɪɧɢ ɬɜɨɪɰɢ ɨɞ ɝɪɚɞɨɬ


ɂɥɢʁɚ Ɇɟɪɤɨɜɫɤɢ, Ⱦɪɚɝɢ
Ʉɚɛɪɨɜɫɤɢ, ɂɥɱɟ ɋɬɨʁɚɧɨɜɫɤɢ


1994 - 2010 „ɉɨɟɬɫɤɢ ɛɪɚɧɭɜɚʃɚ 1993“
Ȼɢɥɬɟɧ


ɂɥɢʁɚ Ɇɟɪɤɨɜɫɤɢ, Ⱦɪɚɝɢ
Ʉɚɛɪɨɜɫɤɢ, ɂɥɱɟ ɋɬɨʁɚɧɨɜɫɤɢ


1994 Prv Republi~ki seminar za
bibliotekari na angliski jazik


Organiziran od Institutot
Soros Otvoreno op{testvo
Makedonija


1994 Prvo promovirawe vo zvawe
vi{ bibliotekar


Dobri Petrovski, Cvetanka
Damjanovska, Lena Sekulovska,
d-r Nikol~e Veqanovski i
Desanka Vrklevska


1994 Prv proekt za avtomatizacija -
Bitola 1 do Open Society Institute -


Regional Library Program-Budapest
d-r Nikol~e Veqanovski


1994 Tu|a literatura - prvi onlajn
zapisi


d-r Nikol~e Veqanovski


Oddel za stru~na obrabotka na
monografski publikacii - prvi
online zapisi


Jolanda Bo{evska
Margarita Ma~kovska i
Anastasija Milevska


Oddel Periodika - prvi onlajn
zapisi


Desanka Vrklevska


1995 Prv zbornik na trudovi
Bibliotekite vo Bitola i
Bitolsko


Nau~en sobir, Bibliotekite vo
Bitola i Bitolsko


1995 Prva Monografija na MUB
„Sv. Kliment Ohridski“,
jubilej 50 - godini


Tekstovite se od vrabotenite.
Glaven urednik Dobri
Petrovski


1995 Internacionalna bibliote~na
programa - Glavna biblioteka
na Univerzitetot na Ilinois


Petmese~en prestoj na Nikol~e
Veqanovski vo prvata avtoma-
tizirana biblioteka vo SAD.


1995 16. Ʉɨɧɮɟɪɟɧɰɢʁɚ ɧɚ
Ⱥɦɟɪɢɤɚɧɫɤɚɬɚ ɛɢɛɥɢɨɬɟɱɧɚ
ɚɫɨɰɢʁɚɰɢʁɚ, ȵɭʁɨɪɤ, ɋȺȾ


d-r ɇɢɤɨɥɱɟ ȼɟʂɚɧɨɜɫɤɢ


1995 Formiran Kompjuterski
informativen centar –
stranskispisanija i bazi na
podatoci na CD; PROQUEST-


Ɉɞɝɨɜɨɪɟɧ d-r Nikol~e
Veqanovski


1995 Onlajn prebaruvawe na
medicinskite bazi na podatoci:
MEDLINE, SAMCD, JAMA itn.


d-r Nikol~e Veqanovski
Jolanda Bo{evska


Onlajn prebaruvawe na
PROQUEST baza na podatoci so
1000 spisanija od pove}e oblasti


d-r Nikol~e Veqanovski
Jolanda Bo{evska


1995-2001 Formirawe Francuska ~italna Cvetanka Damjanovska
Francuski konzulat vo MUB Ʉɚɥɢɨɩɢ ɋɬɢɥɢɧɨɜɢʅ –


Ʉɪɢɜɚɲɢʁɚ (ɩɨɱɟɫɟɧ ɤɨɧɡɭɥ)
1996 Nabaven e Alpha - server 400/166


i druga kompjuterska i mre`na
oprema. Izvr{ena e obuka na
vrabotenite i na eden sistem
bibliotekar


Proekt, odgovoren za
avtomatizacijata i posrednik za
obukata na vrabotenite
d-r Nikol~e Veqanovski




13
BIBLIOTE^EN TREND • Br. 29-30 • 2010


БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ


1996 Voveduvawe na predmetna
sistematizacija vo Oddelot za
stru~na obrabotka na monograf-


ski i periodi~ni publikacii
d-r Nikol~e Veqanovski
Mitre Talevski


1996 Zapo~nato e so kompletna
(retrospektivna)
bibliografska obrabotka na
bibliote~niot fond


so programska poddr{ka na
COBISS, odr`uvan od (IZUM) –
Ɇɚɪɢɛɨɪ. Odgovoren d-r
Nikol~e Veqanovski


1997 Rodnokrajna bibliografija
„Bitolski vesnik“: statii
1975 – 1985(ɋɜ. 2)


Lena Sekulovska̛Cvetanka
Damjanovska
ɋɨɪɚɛɨɬɧɢɰɢ: ɀɢɜɤɨ Ȼɨɝɞɚɧɨɜ ɢ
ȳɨɥɚɧɞɚ Ȼɨɲɟɜɫɤɚ


1997 Rabotno mesto
sistem bibliotekar


d-r Nikol~e Veqanovski


1997 Rabotno mesto
sistem in`ener


Gordana \\urovska (Pe{evska)


1998 Prv Doktor na nauki d-r Nikol~e Veqanovski
1998 Prvo promovirawe vo zvawe


bibliotekar sovetnik
d-r Nikol~e Veqanovski


1998 Prva onlajn Rodnokrajna
biblio-grafija „Bitolski
vesnik“:ɫɬɚɬɢɢ 1986-1995 (ɋɜ. 3)


Cvetanka Damjanovska
Lena Sekulovska
Jolanda Bo{evska


2000-2002 Aneta Stefanovska, direktor
2001 Nabaveno slu`beno vozilo
2001 Prvi rakovoditeli na Oddeli Blagoj Nikolov i Naume


\\eorgievski
2001 Formirawe Francuska alijansa @an Pol Fransoa
2002 Bibliotekata stana ~len na


Zaemnata bibliografska baza
COBIB/MK


Zaemnata baza se formira od
zapisi na NUB, Skopje i MUB,
Bitola


2002 “Bitola niz vekovite”
Bibliografija na monografski
publikacii


Blagoj Nikolov i Naume
\\orgievski


2002 Nabaven poloven elektri~en no` za se~ewe na hartija
2002 Osnovawe na KNIIC


(Kompjuterski nau~no-istra`u-
va~ki informativen centar)


Osnova~i: MUB-Bitola i Sojuz
na studenti na Univerzitetot vo
Bitola so sponzorstvo na USA AID


2002 Biblioteka vo s. Mogila Jelena Petrovska
Biblioteka vo s. Kravari Blagoj~e \\uparovski
2003- Jelena Petrovska, direktor
2003 Ȼɟɬɨɧɫɤɚ ɩɚɬɟɤɚ ɡɚ ɯɟɧɞɢɤɟɩɢɪɚɧɢ
2003 Spisanie (trimese~nik)


„Bibliote~en trend“
Proekt na d-r Nikol~e
Veqanovski, glaven i odgovoren
urednik


2003 Promovirana VEBͲ stranica na
Bibliotekata


Gordana Pe{evska


2003 Avtomatizirano zajmuvawe na
bibliote~niot materijal -
COBISS/Zajmuvawe


Obukata za rabota so ovoj modul
od Blagoj Nikolov


2003 Prva specijalna Bibliografija
na Univerzitetot „Sv. Kliment
Ohridski“ 1979-1999


Cvetanka Damjanovska
Lena Sekulovska
Jolanda Bo{evska


2003 ɏɚɭɩɬɛɭɯɟɪɚʁ – Ƚɥɚɜɧɚ ɛɢɛɥɢɨɬɟɤɚ
ɜɨ ȼɢɟɧɚ – Ⱥɜɫɬɪɢʁɚ


ɉɨɫɟɬɚ ɨɞ ȳɟɥɟɧɚ ɉɟɬɪɨɜɫɤɚ




14
BIBLIOTE^EN TREND • Br. 29-30 • 2010


БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ


2003 ɍɧɢɜɟɪɡɢɬɟɬɫɤɚ ɛɢɛɥɢɨɬɟɤɚ „ȹɨɧ
Ɋɨɛɚɪɬɫ“ – ɍɧɢɜɟɪɡɢɬɟɬ ɧɚ
Ɍɨɪɨɧɬɨ, Ʉɚɧɚɞɚ


ɉɨɫɟɬɚ ɨɞ ɞ-ɪ ɇɢɤɨɥɱɟ
ȼɟʂɚɧɨɜɫɤɢ


2003-2010
ɉɪɜɨ ɦɟɫɬɨ
2006,2008,2009


ɉɪɜ Ɉɩɲɬɢɧɫɤɢ ɧɚɬɩɪɟɜɚɪ
„Ɇɥɚɞɢ Ȼɢɛɥɢɨɬɟɤɚɪɢ“


ɞ-ɪ ɇɢɤɨɥɱɟ ȼɟʂɚɧɨɜɫɤɢ,
ɩɪɟɬɫɟɞɚɬɟɥ, ȳɨɥɚɧɞɚ Ȼɨɲɟɜɫɤɚ,
Ⱦɪɚɝɢ Ʉɚɛɪɨɜɫɤɢ (ɨɞ 2005 ɞɨ 2010
ȳɨɥɚɧɞɚ Ȼɨɲɟɜɫɤɚ, ɩɪɟɬɫɟɞɚɬɟɥ,
ɂɥɱɟ ɋɬɨʁɚɧɨɜɫɤɢ, Ⱦɪɚɝɢ
Ʉɚɛɪɨɜɫɤɢ)


2004 ɉɟɬɬɢ Ɋɟɩɭɛɥɢɱɤɢ ɧɚɬɩɪɟɜɚɪ
„Ɇɥɚɞɢ ɛɢɛɥɢɨɬɟɤɚɪɢ“


Ɇɢɥɟ Ȼɨɲɟɫɤɢ, Ɇɚɝɞɢɰɚ
ɒɚɦɛɟɜɫɤɚ, ȳɨɥɚɧɞɚ Ȼɨɲɟɜɫɤɚ


2004 Ȼɢɛɥɢɨɬɟɤɢ ɜɨ ɩɨɜɟʅɟ ɝɪɚɞɨɜɢ,
Ɏɢɧɫɤɚ


ɉɨɫɟɬɚ ɨɞ ȳɟɥɟɧɚ ɉɟɬɪɨɜɫɤɚ


2004 Vladimir Kostov Ͳ ɩersonalna
ɛibliografija -


Cvetanka Damjanovska, Lena
Sekulovska, Jolanda Bo{evska


2004 Rodnokrajna bibliografija na
Bitolski vesnik 1986-1995
(ɋɜ. 4)


2004–2010Ͳ Prv "SAEMɧɚ ɤɧɢɝɚɬɚ -
Bitola 2004"


Naume \\orgievski


2004 Nabaven e Alpha server DS15
Avtomatizacija na narodnite
biblioteki od zapadniot region
na RM (realizirana prvata faza)


Proekt izraboten, rakovoden i
realiziran od Gordana
Pe{evska i Blagoj Nikolov


2004 Programa za ~lenski karti so
slika vo boja


Blagoj Bo{evski, Marijan
Kotevski i Il~e Stojanovski


2004/5 Osnovawe na Centar za
avtomatizacija


Gordana Pe{evska


2004/5Ͳ Prva faza na avtomatizacija na
bibliotekite od zapadniot del
na Makedonija - proekt (Prilep,
Ki~evo, Struga, Ohrid. Tetovo)


Gordana Pe{evska i Blagoj
Nikolov


2005 Ukinato rab. mesto no}en ~uvar „Karpatija“, agencija za obezb.
2005 Voveduvawe na Kreativna


rabotilnica- Detska biblioteka
Jelena Petrovska, direktor


2005 Kurs za rabota na kompjuteri -
Elektronska kancelarija Jelena Petrovska, direktor


2005 Monografija NUUB „Sv.
Kliment Ohridski“ Bitola,
po povod jubilejot 60- godini ...


Tekstovite se od vrabotenite.
Glaven i odgovoren urednik
Jelena Petrovska


2005 - 2010 -
ɢɫɤɥɭɱɨɤ
2006ɝ.


Ɍɪɤɚɥɟɡɧɚ ɦɚɫɚ - Prva
literaturna sredba na
rodnokrajnite bitolski pisate-
li od Makedonija


60-godini NUUB - Bitola
Proekt na d-r Nikol~e
Veqanovski


2005 „Prva rodnokrajna sredba na
bitolskite avtori od
Makedonija“ - Zbornik 1


Glaven i odgovoren urednik ɞ-ɪ
Nikol~e Veqanovski


2005 „Ȼɢɬɨɥɫɤɢ ɚɜɬɨɪɢ –
ɛɢɛɥɢɨɝɪɚɮɢʁɚ ɧɚ ɦɨɧɨɝɪɚɮɫɤɢ
ɩɭɛɥɢɤɚɰɢɢ“


Ȼɥɚɝɨʁ ɇɢɤɨɥɨɜ


2006 ɉɪɜ ɩɪɨɟɤɬ ɡɚ ɦɟɼɭɧɚɪɨɞɧɚ
ɫɨɪɚɛɨɬɤɚ
„Ɍɢɦɢ Ɇɢɬɤɨ“, Ʉɨɪɱɚ, Ⱥɥɛɚɧɢʁɚ


ɉɨɫɟɬɚ ɧɚ ɞɟɥɟɝɚɰɢʁɚ ɨɞ Ⱥɥɛɚɧɢʁɚ


2006 -


Naume \\orgievski, direktor


2006 „Ɍɢɦɢ Ɇɢɬɤɨ“, Ʉɨɪɱɚ, Ⱥɥɛɚɧɢʁɚ ɉɨɫɟɬɚ ɜɨ Ⱥɥɛɚɧɢʁɚ ɨɞ ɇɚɭɦɟ
Ȯɨɪɝɢɟɜɫɤɢ, ɐɜɟɬɚɧɤɚ




15
BIBLIOTE^EN TREND • Br. 29-30 • 2010


БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ


Ⱦɚɦʁɚɧɨɜɫɤɚ ɢ Ʌɟɧɱɟ
Ⱥɧɞɨɧɨɜɫɤɚ


2006


„ɉɪɢɜɚɬɧɢɬɟ ɛɢɛɥɢɨɬɟɤɢ ɜɨ
Ȼɢɬɨɥɚ“


Ʌɟɧɱɟ Ⱥɧɞɨɧɨɜɫɤɚ


2007 Ʉɭɥɬɭɪɟɧ ɢɧɮɨɪɦɚɬɢɜɟɧ ɰɟɧɬɚɪ
ɧɚ ɊɆ ɜɨ Ɋ. Ȼɭɝɚɪɢʁɚ, ɋɨɮɢʁɚ,
ɂɡɥɨɠɛɚ „Ȼɢɬɨɥɫɤɨ ɤɧɢɠɟɜɧɨ
ɧɚɫɥɟɞɫɬɜɨ“


ɇɚɭɦɟ Ȯɨɪɝɢɟɜɫɤɢ, ɩɪɨɮ. Ɂɥɚɬɤɨ
ɀɨɝɥɟɜ, Ⱥɧɟɬɚ ɋɬɟɮɚɧɨɜɫɤɚ,
Ʌɟɧɱɟ Ⱥɧɞɨɧɨɜɫɤɚ, Ƚɨɪɞɚɧɚ
ɉɟɲɟɜɫɤɚ


2007 “Vtora rodnokrajna sredba na
bitolskite avtori od
Makedonija” - Zbornik 2


Glaven i odgovoren urednik ɞ-ɪ
Nikol~e Veqanovski


2007 ȼɨɞɚɱ ɧɢɡ ɇɍɍȻ „ɋɜ. Ʉɥɢɦɟɧɬ
Ɉɯɪɢɞɫɤɢ“, Ȼɢɬɨɥɚ


Ʌɟɧɱɟ Ⱥɧɞɨɧɨɜɫɤɚ


2007 ȼera Stoj~evska - Anti} Ͳ
ɩersonalna bibliografija


Jolanda Bo{evska, Cvetranka
Damjanovska i Lena Sekulovska


2007 ɐȾ – ɊɈɆ „Ɉɞ ɪɢɡɧɢɰɚɬɚ ɧɚ
ɫɬɚɪɢ ɤɧɢɝɢ ɜɨ ɛɢɬɨɥɫɤɢɬɟ
ɰɪɤɜɢ“


ɐɜɟɬɚɧɤɚ Ⱦɚɦʁɚɧɨɜɫɤɚ, ȳɨɥɚɧɞɚ
Ȼɨɲɟɜɫɤɚ, Ʌɟɧɚ ɋɟɤɭɥɨɜɫɤɚ


2007 „Ɂɧɚɱɚʁɧɢ ɥɢɱɧɨɫɬɢ ɡɚ Ȼɢɬɨɥɚ“
ɤɧɢɝɚ


Ʌɟɧɱɟ Ⱥɧɞɨɧɨɜɫɤɚ, ɇɚɭɦɟ
Ȯɨɪɼɢɟɜɫɤɢ, Ȼɥɚɝɨʁ ɇɢɤɨɥɨɜ,
Ɍɪɚʁɤɨ Ɉɝɧɟɧɨɜɫɤɢ, Ƚɨɪɞɚɧɚ
ɉɟɲɟɜɫɤɚ, Ⱥɧɟɬɚ ɋɬɟɮɚɧɨɜɫɤɚ ɢ
ɋɜɟɬɥɚɧɚ Ɍɚɥɟɫɤɚ


2007 „ɉɟɫɧɢ – ɨɞ ɪɚɤɨɩɢɫ ɞɨ ɤɧɢɝɚ“
ɨɞ ȼɚɧɱɨ ɇɢɤɨɥɟɫɤɢ


ɇɚɭɦɟ Ȯɨɪɝɢɟɜɫɤɢ ɢ Ⱥɧɟɬɚ
ɋɬɟɮɚɧɨɜɫɤɚ


2007 ȼɬɨɪɚ faza na avtomatizacija
na bibliotekite od zapadniot
del na Makedonija - ɩɪɨɞɨɥɠɟ-
ɧɢɟ (Ƚɨɫɬɢɜɚɪ, Ⱦɟɛɚɪ, ɇɟɝɨɬɢɧɨ,
Ʉɪɭɲɟɜɨ ɢ Ⱦɟɦɢɪ ɏɢɫɚɪ)


Gordana Pe{evska i Blagoj
Nikolov


2008 „Ȼɢɛɥɢɨɬɟɱɧɨ ɪɚɛɨɬɟʃɟ –
ɩɪɢɪɚɱɧɢɤ ɡɚ ɫɢɬɟ ɜɢɞɨɜɢ
ɛɢɛɥɢɨɬɟɤɢ. Ʉɧ.1 Ⱥɤɰɟɫɨɪɧɚ
ɨɛɪɚɛɨɬɤɚ ɢ ɧɟʁɡɢɧɚ ɩɪɢɦɟɧɚ ɜɨ
ɚɜɬɨɦɚɬɢɡɢɪɚɧɨɬɨ ɪɚɛɨɬɟʃɟ“


Ȼɥɚɝɨʁ ɇɢɤɨɥɨɜ (ɩɪɢɜɚɬɧɨ
ɢɡɞɚɧɢɟ)


2008 ȾȼȾ – ɊɈɆ ɡɚ ɇɍɍȻ „ɋɜ.
Ʉɥɢɦɟɧɬ Ɉɯɪɢɞɫɤɢ“ Ȼɢɬɨɥɚ


2008 „Ɇɚɪɤɨ Ɇɚɪɭɥɢʅ”, ɋɩɥɢɬ,
ɏɪɜɚɬɫɤɚ


ɇɚɭɦɟ Ȯɨɪɝɢɟɜɫɤɢ, Ⱥɧɟɬɚ
ɋɬɟɮɚɧɨɜɫɤɚ, Ʌɟɧɱɟ Ⱥɧɞɨɧɨɜɫɤɚ,
ɞ-ɪ ɇɢɤɨɥɱɟ ȼɟʂɚɧɨɜɫɤɢ


2008 „Ɍɚɞɟɭɲ Ɇɢɤɭɥɫɤɢ”, ȼɪɨɰɥɚɜ,
ɉɨɥɫɤɚ


ɉɨɫɟɬɚ ɧɚ ɞɟɥɟɝɚɰɢʁɚ ɨɞ ɉɨɥɫɤɚ


2008 „Ɍɚɞɟɭɲ Ɇɢɤɭɥɫɤɢ”, ȼɪɨɰɥɚɜ,
ɉɨɥɫɤɚ


Ɇɚɥɝɨɠɚɬɚ Ɇɚɱɤɨɜɫɤɚ


2008 Ȼɢɛɥɢɨɝɪɚɮɢʁɚ ɧɚ ɇɚɰɢɨɧɚɥɧɚɬɚ
ɭɫɬɚɧɨɜɚ ɍɧɢɜɟɪɡɢɬɟɬɫɤɚ
ɛɢɛɥɢɨɬɟɤɚ „ɋɜ. Ʉɥɢɦɟɧɬ
Ɉɯɪɢɞɫɤɢ“ Ȼɢɬɨɥɚ : 1945 - 2008


Jolanda Bo{evska, Cvetanka
Damjanovska i Lena Sekulovska


2008 „Ɂɧɚɱɚʁɧɢ ɥɢɱɧɨɫɬɢ ɡɚ Ȼɢɬɨɥɚ
- ɩɢɫɚɬɟɥɢ“ - ɤɧɢɝɚ




Ʌɟɧɱɟ Ⱥɧɞɨɧɨɜɫɤɚ, ɇɚɭɦɟ
Ȯɨɪɼɢɟɜɫɤɢ, Ȼɥɚɝɨʁ ɇɢɤɨɥɨɜ,
Ƚɨɪɞɚɧɚ ɉɟɲɟɜɫɤɚ, Ⱥɧɟɬɚ
ɋɬɟɮɚɧɨɜɫɤɚ ɢ ɋɜɟɬɥɚɧɚ
Ɍɚɥɟɫɤɚ


2008 „ɋɜɟɬɢ Ʉɥɢɦɟɧɬ Ɉɯɪɢɞɫɤɢ“ ȼɟɪɚ ɋɬɨʁɱɟɜɫɤɚ – Ⱥɧɬɢʅ




16
BIBLIOTE^EN TREND • Br. 29-30 • 2010


БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ


2008 „ɉɟɫɧɢ“ (ɨɞ ɪɚɤɨɩɢɫ ɞɨ ɤɧɢɝɚ) ɨɞ
ȼɚɧɱɨ ɇɢɤɨɥɟɫɤɢ


ɇɚɭɦɟ Ȯɨɪɝɢɟɜɫɤɢ ɢ Ⱥɧɟɬɚ
ɋɬɟɮɚɧɨɜɫɤɚ


2008 „Treta rodnokrajna sredba na
bitolskite avtori od
Makedonija“ - Zbornik 3


Glaven i odgovoren urednik ɞ-ɪ
Nikol~e Veqanovski


2008 Ʉɭɥɬɭɪɟɧ ɢɧɮɨɪɦɚɬɢɜɟɧ ɰɟɧɬɚɪ
ɧɚ ɊɆ ɜɨ Ɋ Ȼɭɝɚɪɢʁɚ, ɋɨɮɢʁɚ
ɂɡɥɨɠɛɚ „Ɇɚɤɟɞɨɧɢʁɚ ɨɞ
ɚɧɬɢɤɚɬɚ ɞɨ ɞɟɧɟɫ “


ɂɥɱɟ ɋɬɨʁɚɧɨɜɫɤɢ, Ȼɥɚɝɨʁ
Ȼɨɲɟɜɫɤɢ


2008 Ɂɚɜɪɲɧɚ faza na avtomatizaciͲ
ja na bibliotekite od zapadniot
del na Makedonija -
ɩɪɨɞɨɥɠɟɧɢɟ (Ɇɚɤɟɞɨɧɫɤɢ Ȼɪɨɞ ɢ
Ɋɟɫɟɧ)


Gordana Pe{evska i Blagoj
Nikolov


2008 ɇɚɛɚɜɤɚ ɧɚ ALFA – ɫɟɪɜɟɪ DS –
15


Lokalnite bazi na site javni
biblioteki od zapadniot region
(12)


2008 Ɂɚɦɟɧɚ ɧɚ ɫɬɚɪɚɬɚ ɤɨɦɩʁɭɬɟɪɫɤɚ
ɨɩɪɟɦɚ ɫɨ ɧɨɜɚ (LCD – ɟɤɪɚɧɢ)


Zameneti se i 10 terminali so
kompjuteri


2008 Ʉɨɦɩʁɭɬɟɪɫɤɨ ɚɪɯɢɜɫɤɨ
ɪɚɛɨɬɟʃɟ


ɋɦɢʂɚ ɇɚʁɞɟɧɨɜɚ


2008 Ʉɨɦɩʁɭɬɟɪɫɤɨ ɤɚɞɪɨɜɫɤɨ ɢ
ɛɥɚɝɚʁɧɢɱɤɨ ɫɦɟɬɤɨɜɨɞɫɬɜɟɧɨ
ɪɚɛɨɬɟʃɟ


ɐɚɪɚ Ɉɝɧɟɧɨɜɫɤɚ
Ɍɪɚʁɚɧ ɑɚɝɨɪɫɤɢ


2008 Ɋɟɫɬɚɜɪɚɰɢʁɚ ɢ ɤɨɧɡɟɪɜɚɰɢʁɚ ɧɚ
ɮɚɫɚɞɚɬɚ ɧɚ ɫɬɚɪɨɬɨ ɤɪɢɥɨ ɧɚ
Ȼɢɛɥɢɨɬɟɤɚɬɚ


2008 ɇɚɝɪɚɞɚ ɧɚ ɝɪɚɞɨɬ Ȼɢɬɨɥɚ „4
ɇɨɟɦɜɪɢ“


Ɂɚ Ȼɢɛɥɢɨɬɟɤɚɬɚ


2009 ȾȼȾ – ɊɈɆ „Ɉɞ ɪɢɡɧɢɰɚɬɚ ɧɚ
ɫɬɚɪɢ ɤɧɢɝɢ ɜɨ ɰɪɤɜɢɬɟ ɜɨ
Ȼɢɬɨɥɫɤɨ“


ɐɜɟɬɚɧɤɚ Ⱦɚɦʁɚɧɨɜɫɤɚ, ȳɨɥɚɧɞɚ
Ȼɨɲɟɜɫɤɚ, Ʌɟɧɚ ɋɟɤɭɥɨɜɫɤɚ


2009 „^etvrta rodnokrajna sredba na
bitolskite avtori od
Makedonija“ - Zbornik 4


Glaven i odgovoren urednik
d-r Nikol~e Veqanovski


2009 „Ɉɞ ʂɭɛɨɜ ɤɨɧ ɉɟɥɢɫɬɟɪ
ɡɚɫɟɤɨɝɚɲ ɧɚ ȿɜɟɪɟɫɬ“ - ɛɪɨɲɭɪɚ


Glaven i odgovoren urednik
ɞ-ɪ Nikol~e Veqanovski


2009 Ʉɚɬɚɥɨɝ ɧɚ Ɉɞɞɟɥɟɧɢɟɬɨ ɡɚ ɞɟɰɚ Ɉɥɝɚ Ʉɭɡɦɚɧɨɜɫɤɚ
2009 „ȼɨɞɢɱ ɧɢɡ ɩɟɪɢɨɞɢɤɚɬɚ ɧɚ


ɇɍɍȻ „ɋɜ. Ʉɥɢɦɟɧɬ Ɉɯɪɢɞɫɤɢ“,
Ȼɢɬɨɥɚ


Ʌɢɞɢʁɚ Ɇɢɪɱɟɜɫɤɚ ɢ ɦ-ɪ Ɇɢɥɤɚ
Ʉɨɬɟɜɫɤɚ


2009 Ʉɧɢɠɟɜɟɧ ɡɛɨɪɧɢɤ ɧɚ ɩɢɫɚɬɟɥɢ Ʌɟɧɱɟ Ⱥɧɞɨɧɨɜɫɤɢ ɢ Ƚɨɪɞɚɧɚ
ɉɟɲɟɜɫɤɚ


2009 Ɋɚɫɤɚɡɢ ɢ ɧɚɪɨɞɧɢ ɩɟɫɧɢ (ɨɞ
ɪɚɤɨɩɢɫ ɞɨ ɤɧɢɝɚ) ɨɞ ȼɚɧɱɨ
ɇɢɤɨɥɟɫɤɢ


ɋɨɫɬɚɜɢɥɟ ɇɚɭɦɟ Ȯɨɪɝɢɟɜɫɤɢ ɢ
Ⱥɧɟɬɚ ɋɬɟɮɚɧɨɜɫɤɚ


2009 „Ʌɟɧɢɧ”, Ɇɨɫɤɜɚ, Ɋɭɫɢʁɚ ɇɚɭɦɟ Ȯɨɪɝɢɟɜɫɤɢ, Ⱥɧɟɬɚ
ɋɬɟɮɚɧɨɜɫɤɚ


2009 „ɂɜɚɧ ȼɚɡɨɜ“, ɉɥɨɜɞɢɜ, Ɋ.
Ȼɭɝɚɪɢʁɚ


ɉɨɫɟɬɚ ɧɚ ɞɟɥɟɝɚɰɢʁɚ


2009 „ɂɜɚɧ ȼɚɡɨɜ“, ɉɥɨɜɞɢɜ, Ɋ.
Ȼɭɝɚɪɢʁɚ


ɇɚɭɦɟ Ȯɨɪɝɢɟɜɫɤɢ, Ⱥɧɟɬɚ
ɋɬɟɮɚɧɨɜɫɤɚ, ȳɨɥɚɧɞɚ Ȼɨɲɟɜɫɤɚ,
ɂɥɱɟ ɋɬɨʁɚɧɨɜɫɤɢ


2009 „ɉɨɟɬɫɤɢ ɛɪɚɧɭɜɚʃɚ 2008“ ɍɪɟɞɧɢɤ ɂɥɱɟ ɋɬɨʁɚɧɨɜɫɤɢ




17
BIBLIOTE^EN TREND • Br. 29-30 • 2010


БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ


2009 „ɉɨɟɬɫɤɢ ɛɪɚɧɭɜɚʃɚ 2009“ ɍɪɟɞɧɢɤ ɂɥɱɟ ɋɬɨʁɚɧɨɜɫɤɢ
2009 ɇɚɞɝɪɚɞɛɚ ɧɚ ɧɨɜɨɬɨ ɤɪɢɥɨ ɧɚ


Ȼɢɛɥɢɨɬɟɤɚɬɚ


2009 Ɂɚɦɟɧɚ ɧɚ ɫɬɚɪɚɬɚ ɞɨɝɪɚɦɚ ɨɞ
ɫɬɚɪɨɬɨ ɤɪɢɥɨ ɫɨ ɧɨɜɚ




2009 Ɋɟɧɨɜɢɪɚʃɟ ɧɚ ɫɬɚɪɨɬɨ ɤɪɢɥɨ ɧɚ
Ȼɢɛɥɢɨɬɟɤɚɬɚ - ɇɨɜɢ ɩɨɞɨɜɢ ɢ
ɩɥɚɮɨɧɢ




2009 75. Ʉɨɧɮɟɪɟɧɰɢʁɚ ɧɚ IFLA,
Ɇɢɥɚɧɨ, ɂɬɚɥɢʁɚ


ɇɚɭɦɟ Ȯɨɪɝɢɟɜɫɤɢ, Ⱥɧɟɬɚ
ɋɬɟɮɚɧɨɜɫɤɚ


2009/10 ɉɪɟɬɫɟɞɚɬɟɥ ɧɚ ɤɨɦɢɫɢʁɚ ɡɚ
ɢɡɛɨɪ ɢ ɩɪɟɢɡɛɨɪ ɜɨ ɛɢɛɥɢɨɬɟɱɧɢ
ɡɜɚʃɚ ɩɪɢ Ɇɢɧɢɫɬɟɪɫɬɜɨ ɡɚ
ɤɭɥɬɭɪɚ ɧɚ ɊɆ


ɞ-ɪ ɇɢɤɨɥɱɟ ȼɟʂɚɧɨɜɫɤɢ


2010 „Ɉɞ ɱɢɬɚɥɢɲɬɟ ɞɨ Ȼɢɛɥɢɨɬɟɤɚ“ -
ɤɚɬɚɥɨɝ


Glaven i odgovoren urednik ɞ-ɪ
Nikol~e Veqanovski


2010 „Ȯɨɪɼɢ Ⱦɢɦɨɜɫɤɢ ɐɨɥɟɜ -
ɩɟɪɫɨɧɚɥɧɚ ɛɢɛɥɢɨɝɪɚɮɢʁɚ“


Jolanda Bo{evska, Cvetanka
Damjanovska i Lena Sekulovska


2010 76. Ʉɨɧɮɟɪɟɧɰɢʁɚ ɧɚ IFLA,
Ƚɟɬɟɛɨɪɝ, ɒɜɟɞɫɤɚ


ɇɚɭɦɟ Ȯɨɪɝɢɟɜɫɤɢ, Ⱥɧɟɬɚ
ɋɬɟɮɚɧɨɜɫɤɚ


2010 Ɂɛɨɪɧɢɤ ɧɚ ɧɚɭɱɧɢ ɬɪɭɞɨɜɢ ɨɞ
ɧɚɭɱɧɚɬɚ ɫɪɟɞɛɚ, „1100 ɝɨɞɢɧɢ ɨɞ
ɫɦɪɬɬɚ ɧɚ ɋɜɟɬɢ ɇɚɭɦ
Ɉɯɪɢɞɫɤɢ“


Ʌɟɧɱɟ Ⱥɧɞɨɧɨɜɫɤɚ


2010 ȼɪɚɛɨɬɭɜɚʃɟ ɧɚ 11 ɥɢɰɚ:
ɢɧɠɟɧɟɪ ɩɨ ɢɧɮɨɪɦɚɬɢɤɚ,
ɛɢɛɥɢɨɬɟɤɚɪ, 2 ɦɚɝɚɰɢɨɧɟɪɢ,
ɩɨɪɬɢɪ – ɰɜɟʅɚɪ, 2 ɩɨɠɚɪɧɢɤɚɪɢ, 3
ɯɢɝɢɟɧɢɱɚɪɤɢ


Ɂɨɪɚɧ ȳɚɧɚɤɢɟɜɫɤɢ, Ⱥɥɟɤɫɚɧɞɚɪ
Ʉɪɫɬɟɜ, Ɏɚɬɦɚ Ȼɚʁɪɚɦ
(ɩɪɟɮɪɥɟɧɚ ɨɞ Ɇɢɧɢɫɬɟɪɫɬɜɨ ɡɚ
ɤɭɥɬɭɪɚ ɧɚ ɊɆ), ɋɧɟɠɚɧɚ
Ɇɢɰɟɜɫɤɚ, Ʌɢɥʁɚɧɚ Ʉɨɪɥɟɜɫɤɚ,
ȳɭɥɢʁɚ ɏɪɢɫɬɨɜɚ – Ʉɭɥɟɜɫɤɚ,
ɉɟɰɟ Ⱥɧɚɤɢɟɜɫɤɢ, Ⱥɬɚɧɚɫ
Ɍɪɝɚɱɟɜɫɤɢ, ɂɝɨɪ ɐɢɧɰɚɪɨɜɫɤɢ,
ȼɟɫɧɚ Ʉɨɧɞɢɧɫɤɚ, ɋɧɟɠɚɧɚ
Ⱦɢɦɢɬɪɢɟɜɫɤɚ


2010 ɇɚɰɢɨɧɚɥɧɚɬɚ ɛɢɛɥɢɨɬɟɤɚ ɧɚ
ɑɟɲɤɚɬɚ Ɋɟɩɭɛɥɢɤɚ ɜɨ ɉɪɚɝɚ,
ɑɟɲɤɚ


ɇɚɭɦɟ Ȯɨɪɝɢɟɜɫɤɢ, Ⱥɧɟɬɚ
ɋɬɟɮɚɧɨɜɫɤɚ, ɞ-ɪ ɇɢɤɨɥɱɟ
ȼɟʂɚɧɨɜɫɤɢ, ɂɥɱɟ ɋɬɨʁɚɧɨɜɫɤɢ


2010 ɍɧɢɜɟɪɡɢɬɟɬɫɤɚ ɛɢɛɥɢɨɬɟɤɚ ɡɚ
ɬɟɯɧɢɱɤɢ ɢ ɛɢɨɬɟɯɧɢɱɤɢ ɧɚɭɤɢ
ɩɪɢ ɍɧɢɜɟɪɡɢɬɟɬɨɬ ɧɚ
Ⱦɭɛɪɨɜɧɢɤ, ɏɪɜɚɬɫɤɚ


ɇɚɭɦɟ Ȯɨɪɝɢɟɜɫɤɢ, Ⱥɧɟɬɚ
ɋɬɟɮɚɧɨɜɫɤɚ, Ɂɨɪɚɧ ȳɚɧɚɤɢɟɜɫɤɢ


2010 ɍɧɢɜɟɪɡɢɬɟɬ ɜɨ Ɍɪɚɤɢʁɚ ɢ
ɐɟɧɬɪɚɥɧɚɬɚ ɛɢɛɥɢɨɬɟɤɚ ɜɨ
ȿɞɪɟʃɟ, Ɍɭɪɰɢʁɚ ɢ Ƚɥɚɜɧɚɬɚ
ɭɧɢɜɟɪɡɢɬɟɬɫɤɚɬɚ ɛɢɛɥɢɨɬɟɤɚ ɧɚ
ɂɫɬɚɧɛɭɥ, Ɍɭɪɰɢʁɚ


ɇɚɭɦɟ Ȯɨɪɝɢɟɜɫɤɢ, Ⱥɧɟɬɚ
ɋɬɟɮɚɧɨɜɫɤɢ, ɂɥɱɟ ɋɬɨʁɚɧɨɜɫɤɢ


2010 ɋɢɦɩɨɡɢɭɦ ɧɚ ɋɨʁɭɡɨɬ ɧɚ
ɛɚɥɤɚɧɫɤɢɬɟ ɛɢɛɥɢɨɬɟɤɢ,
ȿɞɪɟʃɟ, Ɍɭɪɰɢʁɚ


ɞ-ɪ ɇɢɤɨɥɱɟ ȼɟʂɚɧɨɜɫɤɢ ɢ ɂɥɱɟ
ɋɬɨʁɚɧɨɜɫɤɢ


2010/12 ɉɪɜ ɩɪɟɬɫɟɞɚɬɟɥ ɧɚ
Ȼɢɛɥɢɨɬɟɤɚɪɫɤɨɬɨ ɞɪɭɲɬɜɨ ɧɚ
Ɇɚɤɟɞɨɧɢʁɚ ɧɚɞɜɨɪ ɨɞ ɝɥɚɜɧɢɨɬ
ɝɪɚɞ


ɞ-ɪ ɇɢɤɨɥɱɟ ȼɟʂɚɧɨɜɫɤɢ





18
BIBLIOTE^EN TREND • Br. 29-30 • 2010


БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ


Приредил: д-р Николче Вељановски,
библиотекар-советник


По повод Петтата роднокрајна средба на
битолските писатели од Македонија што се одр-
жа на 4.6.2010 година, во 11 часот, во Роднокрај-
ната читална на Библиотеката, се одржа тра-
диционалната Тркалезна маса, овојпат на тема:
„Мојот несекојдневен оригинален лик“. Изла-
гањата на писателите: Димитар Богдановски,
проф. д-р Благоја Брајановски, Петре Димов-
ски, д-р Цане Здравковски, Никола Кочовски,
Панде Манојлов, Сања Мучкајева Видановска,
Кире Неделковски, Ѓорѓи Прчков, проф. д-р
Вера Стојчевска Антиќ, Богоја Таневски, До-
бре Тодоровски, Весна Мундишевска Велја-
новска, Мирјана Стојановска Палигора и Пе-
тко Шипинкаровски (излагањата на Владимир
Костов и Христо Петрески беа прочитани во
нивно отсуство) влегуваат во петтиот по ред
Зборник.


На почетокот, со едноминутно молчење
им беше оддадена почест на починатите писа-
тели д-р Ѓорѓија Најдовски и академик Гане То-
доровски. Во име на организаторот, д-р Николче
Вељановски, како медијатор на Средбата, им по-
сака добредојде на писателите на петтата по ред
Роднокрајна средба на битолските писатели од
Македонија. „Темата на овогодинешната Средба
на Тркалезната маса е: „Мојот несекојдневен
оригинален лик“. Секој писател пишува спо-
ред својата инспирација. Најразлични се теми-
те и ликовите. Преку своето дело секој писател
директно или индиректно ја дава на читателот


својата порака. Овој пат, темата секој од вас ја
доживуваше на свој начин. Тоа е можеби и по-
ради тоа што секој го нашол својот херој во себе
или покрај себе, пред себе во животот, или во
контактите со своите јунаци, дури можеби дла-
боко во своите најскриени идеи. Сепак, би сакал
да изразам благодарност за вашата искреност во
вашите настојувања да си ја сочувате оваа Сред-
ба како ваша Средба. Треба сите да сме свесни
дека во моментот светот е навлезен во една го-
лема финансиска криза, така што средствата се
минимални, барем оваа година, можам слобод-
но да речам, незначителни. Дојдовме до момент
кога треба само да се обидеме да ја држиме во
живот оваа Средба, а критиките не знам колку
би ни помогнале. Искрено се надевам дека и по-
натаму ќе се гледаме со уште посилни содржини
и со уште поголема надеж во нашето дружење“.
Во поканата до писателите во поглед
на поставената тема се вели: „Да се обидеме да
излеземе од стереотипноста на секојдневното
живеење на обичниот секојдневен човек и да го
изнајдеме посебниот, несекојдневен оригинален
лик во нашите дела кој можеби припаѓа на „глу-
вците – херои“, но може да припаѓа и на ретки-
те херои слични на Ничеовиот натчовек кој е во
потрага по бесмртноста. И во двата случаи херо-
ите ги краси една посебна инспирација од вна-
тре, на несекојдневна и чиста љубов. Значи, овој
посебен лик треба да остави белег на еден град,
држава, или народ, или пак на генерации инте-
лектуалци и сл. Овде би биле надвор од темата
доколку зборуваме за народни херои или некак-
ви подвизи во време на војна. Се разбира дека
овие ликови треба веќе да биле во вашите дела.
Таквите херои може да биле и ваши измислени
ликови. Како и на другите Средби, времето на
излагање треба да биде не повеќе од 10 минути.


Димитар Богдановски
ЧИЧКО КРСТЕ НАУМОВСКИ


„Ненадејно по
запознавањето со пред-
ложената тематика, пред
мене се исправи прилич-
но сериозна дилема, така
што признавам донекаде
се најдов во небрано. Од
дадената тема произлегу-
ва нешто, на прв поглед
речиси, парадоксално. Имено, лично мене како
автор кој сум создал или презентирал одреден
број литературни ликови во моиве раскази, мо-
нодрами и романи, не ми е ни лесно ни просто


ПЕТТА РОДНОКРАЈНА СРЕДБА НА БИТОЛСКИТЕ
ПИСАТЕЛИ ОД МАКЕДОНИЈА




19
BIBLIOTE^EN TREND • Br. 29-30 • 2010


БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ


да изберам, односно да одвојам ,,несекојдневен
оригинален лик“ , за кого од иницијаторот слико-
вито е кажано дека можеби припаѓа на ,,глувци-
те херои“ или, пак, на Ничеовиот ,,натчовек“.


Д-р Благоја Брајановски
МОЈОТ НЕСЕКОЈДНЕВЕН ЛИК


Иако секој автор
тешко може да изд-
вои лик од ликовите
во неговите дела кој
би можел да се оква-
лификува како несе-
којдневен оригина-


лен лик, а најмалку тоа може да биде кога се од-
несува на родител на главната личност. Таков е
случајот со родителот на главниот јунак, Трајан,
во мојот сè уште необјавен роман, кој, всушност,
е продолжение „дообјаснување“ на неговиот лик
од романот: „Песна отпеана“.


Петре Димовски
ВО СРЦЕТО НА КАМЕНОТ


За ликот на Јанкула во романот „Крилја“


„Така Јанкула жи-
вее. Но, светот сè
уште е далеку од
него. Сè уште само
небото и морето се
негов видик и само
тие постојат за него.


Но, Јанкула во тие необични несекојднев-
ни околности умее да се користи со мислата, и
кога овде доаѓаат и одлетуваат само птиците, тој
во цивилизацијата може да се врати само како
птица. Односно, само со лет. Тој и не бара не-
возможен лет, не е фантазер, но е реалист и знае
дека летот и само неколку метра да го оддалечат
од брегот, ќе ја избегне опасноста да се убие на
каменот, но ќе ја дофати водата, за која поседу-
ва соодветна вештина да се справи со нејзината
лакомост. Беше уверен дека ќе може да плива па-
ралелно со брегот додека да стигне до пристапно
место кон копното“.


Д-р Цане Здравковски
МОЈОТ ЈУНАК САМО СО СЕБЕ


„Тој ова им го
кажа како на најбли-
зок човек. Како да
по прикажува во до-
верба со својот потар
брат, оти секому не


му се кажува за сè што боли внатре, во срцето
и пред секого не се отвора душата! Тој сега ниту
претчувствува дека во неговиот волшебен свет,
што неповратно го остава зад себе, спонтано
се проткајуваат фантастичноста и реалноста,
илизијата и вистината. Така, минатото втисна-
то во живи слики, сега полека се прелева во се-
гашноста и ги раскинува бариерите на времето.
На тој начин неочекувано, но бавно, а упорно
блуткавоста на сегашноста се испреплетува со
сеништата на минатото. Одненадеж настаните и
личностите остануваат моќници во зачувување-
то на своето вистинско значење“.


Владимир Костов
НИЧЕОВИОТ ЧЕКАН


„Кога стану-
ва збор за методот
на проседето на мо-
ето творештво – на
што инсистира зада-
дената тема на оваа
тркалезна маса – во
рамките на погоре изнесените тези, наспроти те-
зата за „типични ликови во типични околности“,
а во контекст на метажанровските структури на
современата литература, стои истата таа теза, но
сфатена и применета обратно пропорционално,
односно: нетипични ликови во типични окол-
ности. Оттаму и парадоксот се налага како глав-
но изразно средство во современото уметничко
творештво, во тој ред и во моето творештво, а
најизразито во неговата парадигма романот
„УЧИТЕЛОТ“, определен од неговите толкува-
чи како роман на антиципација, фантастичен
роман, психолошки, Ничеански, Кафкијански,
социјален, идеолошки, политички, пикарски, са-
тиричен итн.“


Никола Кочовски
ЗА ХЕРОЈСКОТО КАКО РЕТКА


ВПЕЧАТЛИВОСТ НА ЛИКОВИТЕ


- Излагање врз сопствени примери -


П и ш у в а м
веќе голем број го-
дини, и, секако, дека
сум создал не само
една проекција, ви-
зија на размислувач
и дејствувач.
Типот на
мои те херои, или по-
често, жртви-херои, е зависен од задачата што
јас сметам дека треба да ја има литературата.




20
BIBLIOTE^EN TREND • Br. 29-30 • 2010


БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ


Јас не сум пропагатор на „херои“ кои со
зацртани и остварени идеи под името „нови“ ус-
пеале да го придобијат истомислењето и одуше-
веноста на масите и така станале духовни пред-
водници на своето време ...
Моите херои ја имаат задачата да ја зачу-
ваат вистината за времето и народов онака како
што тоа може да го стори само литературата.
Таа вистина е многустрана, каков што е, всуш-
ност, и животот, но секогаш е само тоа, вистина,
и задира длабоко.


Панде Манојлов
ЛИКАТА НА ЕДЕН ГРАД



Битолчани, горди
на тоа што се и сме,
по малку фудули и
кочеперци, често
знаат да се пофалат
дека нивниот град,
градот под Пелис-
тер, е најградски
град, дека е конзул-


ски град, град на клавирите... Има нешто висти-
на во тоа, вистина, но, нова, која се овистинува
и се преточува во поезија, убава глетка, некој
чуден занес. Но, историјата на овој град маѓепс-
ник е чудна, а уште почудни биле и се луѓето кои
живееле или живеат и создаваат во него. Тоа се
луѓе безмерно вљубени во градот, вистинските
македонски алхемичари од романот „Сто годи-
ни самотија“ на славниот писател со светска сла-
ва, Маркес. Луѓе кои живеат некаде меѓу сонот и
јавето, меѓу реалното и иреалното.


Весна Мундишевска Вељановска
МОЈОТ „ПТИЦОВРИК“


„Мешањето на
искуството со прод-
лабочените разми-
слувања за себе и
за опкружувањето,
нивното зачинување
со безмерна љубов за
сè и за сите, а потоа
осликувањето на ми-


гот на спознавањето и осознавањето на нештото,
како и неговото оформување во нишка спојница
со читателите, со сродните, носи посебна радост.
Во сите мои досегашни дела, се чини, непреста-
но нуркам во душата постојано преоблекувајќи
се во сонце, месечина, пчела, бумбар, школка,
дрво, цвет и сл. Но, и не само тоа, туку сите овие
најчесто ги користам како отсликувачи на раз-
ни човечки карактери, постапки, досетливости,
подлости, разочарувања и радости“.


Сања Мучкајева Видановска
МОЈОТ НЕСЕКОЈДНЕВЕН ОРИГИНАЛЕН ЛИК


О р и г и н а л -
носта произлегува
од несекојдневноста.
Остварено меѓу ре-
довите на секојдне-
вието, авторот обез-
бедува приказна за
обележјето на внат-
решното чувство,
што ликот го води кон остварување на текст низ
кој се движи можеби навидум еден обичен лик.
Инспирацијата што од внатре го води самиот
писател во потрага по чистата, исконска љубов
кој трага низ психата на неискажаноста, она што
тлее во секој автор и отвора нови хоризонти.


Кире Неделковски
ДАЛИ ПОСТОИ ОБИЧЕН ЛИК?


О р и г и н а -
лен лик во моето
творештво уште од
најраните мои го-
дини беше Блаже
Конески. За него
сум пишувал повеќе
пати. Го познавав и
го следев неговиот животен пат, неговата несе-
којдневна и чиста љубов кон својот народ и гри-
жата кон новите генерации кои доаѓаат. Мирен и
подготвен да даде совет, подготвен да говори за
она што го создавал и за она што сака да го на-
прави. И денес кога размислувам зошто останал
мој примарен и оригинален лик и се преиспиту-
вам повторно го тврдам истото - Блаже Конески
си остана Блаже Конески.


Христо Петрески
МОЈОТ СЕКОЈДНЕВЕН


(НЕ)ОРИГИНАЛЕН ЛИК

„Вс ушнос т,
ќе се навратам на
ликовите од мојата
прва книга „Огледа-
ло“, објавена во сега
веќе далечната 1979
година, како сепа-
ратен прилог на списанието „Современост“ во
Скопје. Во таа и таква, мала по обем книга, но
за мене мошне значајно остварување, се обидов
да го најавам сопствениот влез во македонска-
та литература со прва своја самостојна објава,
водејќи сметка за темите, но и за начинот на
нивното транспонирање, обработка и презен-
тација. Во прозодиска форма, и тоа уште во пр-




21
BIBLIOTE^EN TREND • Br. 29-30 • 2010


БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ


виот циклус „Осаменици од зад планината“, во
стихозбирката пишував, т.е. ги опејував ретките
и карактеристични ликови од мојот роден кру-
шевско-демирхисарски крај“.


Ѓорѓи Прчков
НИТУ ОГЛЕДАЛОТО МОЖЕШЕ ДА ГО


РЕФЛЕКТИРА ПООРИГИНАЛНО

Тој во занес оди од
потфат во потфат.
Од аспект на денеш-
ниот постојан морал
натчовекот прави
зло, но тој ги отфрла
наметнатите вред-


ности следејќи ја својата анархија. Иако посаку-
вам моите ликови да се наречат натчовек, не би
ја позајмил таа титула од Ниче поради неговиот
атеизам, кој мислам дека доволно го заслепил да
забележи дека неговиот натчовек, колку и да ги
носи сите горенаведени епитети, се наоѓа некол-
ку скалила подолу.


Проф. д-р Вера Стојчевска – Антиќ
ЗБОРОТ МАКЕДОНСКИ ПОЛИТИЧКИ


ЕСЕЈ


Еден ден татко ми
се врати дома весел и
од вратата соопшти:
„Ристо Манев побе-
ди на првите повоени
избори во Битола, ќе
ни биде првиот гра-


доначалник!“ Во тие години не ја сфаќав сушти-
ната на изборите , но бев среќна што добриот
чичко Ристо станал „важен“ човек во Битола.
Еден ден Ристо доведе во нашата куќа, исто така,
„важна“ личност со чудно име – Ченто. Еден мој
другар искоментира:„ Не може да се вика Ченто,
такво име нема!“
Еден ден, кога сакав да играм со Миме,
дознавме дека фамилијата Маневски ја снема
наспроти нашата куќа. Никој не знаеше каде за-
минаа. Јас долги денови ожалостена очекував да
се појават...


Богаја Таневски
НЕСЕКОЈДНЕВНИ ЛИКОВИ


Размислувајќи по темата „Мојот несе-
којдневен оригинален лик“ понудена за Петтата
роднокрајна средба на битолските писатели од


Македонија, редно е
да кажам дека живо-
тот, времето, односно
животните ситуации
низ разни временски
периоди создава-
ат вакви или такви
ликови, вредни или
невредни, храбри или страшливи, секојдневни
или несекојдневни ликови. Моето творештво пр-
венствено е поетско, но имам и една монодрама.
Сепак, имам такви ликови на дадената тема и во
монодрамата и во мојата поезија.


Добре Тодоровски
СТОЖЕРНИОТ ЛИК ВО МОИТЕ ДЕЛА


„Уште со са-
миот наслов на зада-
дената тема: „Мојот
несекојдневен ори-
гинален лик“, се по-
будува размислата
на ликовите во делата, особено оние стожерни-
те, кои го носат главното фабуларно дејство.
Можеби насловот потсетува на еднаш
обработувана тема, но кога подлабоко ќе се
анализира, сепак, се доаѓа до заклучок дека ова
е провокација кон писателот, да го открие, од-
носно да го обележи своето видување за ликот
кој го обработуба, било тоа да е измислен или
во стварноста постоел во времето, а со самото
негово битисување оставил трага на сеќавање и
тоа на повеќе генерации“.


Мирјана Стојановска Палигора
ВО ПОТРАГА ПО ОРИГИНАЛЕН ИЗРАЗ


Во потрага по
еден таков оргина-
лен поетски израз го
создадов субјектот –
Ѕвер, кој е присутен
речиси во сите песни
во првиот циклус под наслов: „Во фантастична-
та игра на 2050“ во поетската книшка „Заѕидана
врата“ (објавена во „Дијалог“, 2007). Ѕверот сека-
де се проследува во однос на јас-ликот. Јас-ликот
говори во прво лице, значи секаде стои личното
доживување и чувство, а сепак, ликот Ѕвер е до-
минантен на ментално перцептивно ниво и веќе
никој не се интересира за јас- ликот туку за ли-
кот Ѕвер, иако компаративно е помалку прису-




22
BIBLIOTE^EN TREND • Br. 29-30 • 2010


БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ


тен во однос на јас-ликот, како во однос на овој
циклус песни, така и во однос на целата поетска
книшка.


Петко Шипинкаровски
ИЗМЕШАНИ ВРВУЛИЦИ НА СВОЈАТА


ТЕКОВНА ЗАСЛАДА


Токму така. Мојот несекојдневен ориги-
нален лик не претставува лик на мојата недожи-
веана, замислена, неостварена мостра, туку тоа
претставува лик на инспирации, или, пак, во
најголема мера, тоа е основа на неисцрпената по-
ставка од базенот на реално доживеаната при-


казна. Во најго-
лема мера, осно-
вата на приказ-
ната се црпи и се
калеми во само-
то јадро на чове-
ковата, овојпат
на писателова-
та, (на мојата)
сеинтима, што сето тоа го носи, доживува или
стилизира како бреме, како татнеж, како тежок
товар во преокупацијата за создавање свој про-
извод во литературното творештво, наменет за
поширокиот читателски пазар.


БИБЛИОТЕКАРИТЕ ВИ
ПРЕПОРАЧУВААТ


ОДДЕЛ ЗА ЗАЈМУВАЊЕ И
УСЛУГА ЗА ВОЗРАСНИ


Приредил Марјан Котевски


ЗАГУБЕНИОТ СИМБОЛ – Ден Браун1.
ПОМРАЧУВАЊЕ - Стефани Мајер2.
ЗАЗОРУВАЊЕ - Стефани Мајер3.
ШМИЗЛА – Сашо Тасевски4.
МАЧКА И ГЛУШЕЦ – Џејмс Патерсон5.
ПОЛНОЌЕН КЛУБ – Џејмс Патерсон6.
РАСКАЖИ МИ ГИ СОНИШТАТА – 7.
Сидни Шелдон
ЈАДИ, МОЛИ СЕ, УЖИВАЈ – Елизабет 8.
Гилберт
ПОВИК – Џон Гришам9.
ЖАЛБА – Џон Гришам10.
ЛОВЕЦ НА ЗМЕЈОВИ – Халед Хосеини 11.


ДЕТСКА БИБЛИОТЕКА


Приредила Стеванка Петковска


ДЕВОЈЧЕТО ОД ШЕСТАТА МЕСЕЧИНА 1.
– Муни Вичер
НИНА И ТАЈНАТА НА ОСМАТА НОТА 2.
– Муни Вичер
ШАРМЕРИ ОД ОСМО – Велко 3.
Неделковски
КЛУЧОТ НА АЛХЕМИЧАРОТ – 4.
Кристина Брамбила
ЕСЕНСКО ЗАЈДИСОНЦЕ – Ангела 5.
Здравеска
ЛЕОН – Дитрих Мејер6.
ЦВЕТОТ НА ЉУБОВТА – Ристо 7.
Давчевски
ОЧИТЕ НА СИБИРСКИОТ ПЕС – Ана 8.
Санта
НОЌНА ПРОШЕТКА – Вера Бужаровска9.
ОСКАР – Веле Коцески10.


ПОПУЛАРИЗАЦИЈА НА КНИГАТА –
ПРЕДАВАЊА, ПРОМОЦИИ, ИЗЛОЖБИ


Приредил Драги Кабровски


24.5.2010 г.
ИЗЛОЖБА НА КНИГИ


На 22 мај, на денот на мртвите, во својата
81 година од животот во Скопје почина академи-


кот Гане Тодоровски, еден од великаните на ма-
кедонската литература во 20 и 21 век. Гане Тодо-
ровски беше современ македонски поет, есеист,
книжевен критичар и публицист. Академикот
Гане Тодоровски сиот свој работен и творечки
стаж го помина како професор на Филолошки
фалкултет „Блаже Конески“ во Скопје, на кате-
драта за хрватска и македонска книжевност, а во
исто време ширум светот на многу познати свет-
ски универзитети го ширеше и го популаризира-
ше македонскиот јазик и книжевност. Започнува
како новинар во „Млад Борец“ и „Студенстски
збор“, а подоцна и во ТАНЈУГ. Гане Тодоровски




23
BIBLIOTE^EN TREND • Br. 29-30 • 2010


БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ


ќе остане запишан во македонската историја и
како прв македонски амбасадор во Русија. За
време на неговата амбасадорска должност во Ру-
сија, Македонија беше признаена како самостој-
на и независна држава со нејзиното уставно име
од тогашниот руски претседател Борис Јелцин.


25.3.2010 г.
65 ГОДИНИ ПОСТОЕЊЕ


Националната установа Универзитеска
библиотека „Св. Климент Охридски”, Битола,
на свечен начин ги одбележа двата јубилеја, 65
години од нејзиното основање и 150 години од
првото читалиште во Битола. Пред присутните
гости поздравна реч одржа директорот на Биб-
лиотеката Науме Ѓоргиевски кој воедно ја отво-
ри изложбата „Од читалиште до Библиотека” и
ги претстави книгите „Водич низ периодиката
во НУУБ „Св. Климент Охридски - Битола од
авторите Лидија Мирчевска и Милка Котевска
и книгата „Библиотеките во Битола” од Анета
Стефановска и Науме Ѓоргиевски. Од изложбата
произлезе и катологот „Од читалиште до Биб-
лиотека“, главен уредник д-р Николче Вељанов-
ски.


29.5.2010 г.
ПРОМОЦИЈА НА КНИГИ


Клубот на писатели „Стале Попов“ и
ИД „Апекс“ од Битола, во салата за промоции
на Библиотеката, организираат промоција на
најнови изданија од Републичкиот конкурс, а во
склоп на едицијата на Фондацијата Ванчо Нико-
лески.


31.5.2010 г.
САЕМ НА КНИГАТА


Библиотеката по седми пат беше орга-
низатор на „Саемот на книги – Битола 2010“ кој
оваа година беше поставен во просторот пред
Народниот театар. На него зедоа учество околу
20 издавачки куќи од државата. Саемот беше от-
ворен на 1 јуни и траеше до 6 јуни 2010 година,
од 09 до 23 часот.


11.6.2010 г.
ИЗЛОЖБА НА КНИГИ


На 13.6.1943 во месноста Лопушник, Ки-
чевско, во близина на партизанска печатница, во
несреќен случај загина Кочо Рацин, македонски
поет и револуционер. По тој повод во холот на
Библиотеката беше поставена изложба на книги
од овој македонски поет и револуционер.




24
BIBLIOTE^EN TREND • Br. 29-30 • 2010


БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ


20.7.2010 г.
МИНИ-САЕМ НА КНИГАТА


Во пери-
одот од 20 до 31
јули во органи-
цазија на НУУБ
„Св. Климент
Охридски“, Би-
тола се одржува
Мини-саем на
книгата. На Са-


емот имаше богата понуда од повеќе издавачки
куќи: белетристика, енциклопедии, речници, мо-
нографии, детски книги и сл. Понудените книги
можеа да се набават по пристапни цени. Саемот
беше отворен секој ден од 10 до 22 часот.


26.7.2010 г.
ПОЕТИТЕ ПЕАТ ЗА БИТОЛА


Во органи-
цација на Библи-
отеката во Ма-
газата се одржа
манифестацијата
Поетите пеат за
Битола. Изборот
на поезијата, му-


зиката и сценариото беше во режија на Благој
Николов, а стиховите ги говореа Соња Ошав-
кова и Душко Јовановиќ.

29.7.2010 г.
ВО ЧЕСТ НА ГОЛЕМИОТ ИЛИНДЕН


За одбележување
на големиот празник
на Македонија Биб-
лиотеката во холот
подготви тематска
изложба на книги.
На изложбата беа
претставени околу


100 монографски публикации кои побудија го-
лем интерес кај посетителите.


20.8.2010 г.
КОМЕМОРАЦИЈА ЗА ЦАНЕ ЗДРАВКОВСКИ
ИЗЛОЖБА

На 20 август во салата за промоции со
почеток во 10 часот се одржа комеморација по


повод смртта на писателот Цане Здравковски
кој почина по кратко и тешко боледување, на 18
.8.2010 година во Битола, во 74 година од живо-
тот.
Цане Здравковски е познат македонски
раскажувач, романсиер и драмски автор. Здрав-
ковски е роден во с. Врањевци, Битолско, во
1936 година. Беше профе-
сор по македонски јазик и
литература и долги години
работеше во Педагошкиот
завод во Скопје. Член на
Друштвото на писателите
на Македонија беше од 1971
година. Цане Здравков-
ски е автор на голем број
романи, книги, раскази и
критики, меѓу кои: „Дамка” (роман), „Откорну-
вање” (раскази), „Синџир” (роман), „Драматича-
ри” (есеи и критики), „Раскажувачи” (критики),
„Дојденци на Хера” (роман), „Нарцисие” (драма,
1983), „Конзулски град”, (роман, 1987) и др. На
комеморацијата присуствуваа, покрај останати-
те, и членовите на неговото потесно семејство.
Комеморацијата ја отвори писателот Добре То-
доровски, а за животниот пат зборуваше писа-
телот Радован П. Цветковски. Свое произнесу-
вање пред присутните имаше писателот Богоја
Таневски и ќерката на Здравковски.


1.9.2010 г.
ПОЕТСКО-МУЗИЧКИ РЕЦИТАЛ


Во организација на Општина Битола,
НУУБ „Св. Климент Охридски“, Македонското
научно друштво и Центарот за култура од Би-
тола точно на пладне, во 12 часот во малата сала
на Центарот за култура беше одржан поетско
- музички рецитал и креативен летопис на Ди-




25
BIBLIOTE^EN TREND • Br. 29-30 • 2010


митар Димитровски - Такец по повод 88 години
живот и 70 години сестрано творештво. На ис-
тиот беше претставена неговата сестраност како
автор, уметник, културен деец, новинар и спор-
тист. Карактеристична беше неговата уметничка
програма исполнета со дела на Шуман, Дворжак,
Шопен, кои во придружба на проф. м-р Мери
Кавкалевска Стоилкова ги доближи до поширо-


ката јавност. При-
сутните беа удос-
тоени и со извед-
бата на Јасмина
Д и м и т р о в с к а ,
академски вокал
а воедно и внука
на Димитар Ди-
митровски Такец,


како и со рецитирањето на Елена Моше, Димче
Миновски и Борче Лазаревиќ. Свое обраќање
кон гостите имаа: градоначалникот на Битола г.
Владимир Талески, директорот на Библиотеката
г. Науме Ѓоргиевски, директорот на Центарот за
култура, претседателот на Македонското научно
друштво г. Борче Ангелков и г-дин Панде Петров-
ски уметник од Битола. Воедно, промотивно
беше изведена и молитвената песна „Камбани на
љубовта“ посветена на големиот христијанин и
хуманист Тоше Проески во пресрет на три-го-
дишнината од неговата трагична смрт.


1.9.2010 г.
ИЗЛОЖБА НА СТАТИИ


Во организација на Библиотеката во хо-
лот истиот ден беше отворена и изложба на ста-
тии од Димитар Димитровски - Такец објавени
во Битолски весник во рубриката „Времиња,
луѓе и настани” за Битола. На оваа изложба што
ја организираше Библиотеката беа презентира-
ни над 200 статии фотокопирани и каширани на
картон објавени во Битолски весник во перио-
дот од 1995 до 1999 година. Изложбата можеше
да се посети секој работен ден од 7 до 20 часот.


БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ


13.9.2010 г.
ПОСЕТА НА БИБЛИОТЕКАТА


Библиотеката ја посети паралелка од
приватната гимназија од Битола, при што беше
разгледана изложбата на статии од Димитар Ди-
митровски-Такец. Посетата беше искористена
за кратко запознавање со дејноста и значењето
на Библиотеката од страна на Драги Кабровски.


21.9.2010 г.
ПРОМОЦИЈА НА „МАЈКИНИ СТАПАЛКИ“


Националната установа Универзитетска
библиотека „Св. Климент Охридски” и Друштво-
то на писатели на Македонија организираа про-
моција на најновата книга на Перо Дамчевски
Коцин „Мајкини стапалки”. Промотори на кни-
гата беа: Петре Димовски, писател од Битола и
Марија Кубајска од Универзитетот „Гоце Дел-
чев” од Штип. Со музички точки на промоција-
та учествуваше хорот на „Стив Наумов” под
диригенство на Љубо Трифуновски и гостинка
од Америка. Перо Дамчевски Коцин е истакнат
писател и општественик кој живее и работи во
Сиднеј, Австралија, повеќе од 30 години, автор e
на книгите поезија: „Иднина небиднина“ (1997),
„Македонија олтар“ (2006), „Мајкини стапалки“
(2009), историскиот драмски приказ „Проклета
ноќ“ (1996), а исто со своја поезија е застапен во
повеќе антологии во Македонија и Австралија.
За двојазичната книга поезија „Мајкини стапал-
ки” (2009), на 30-ти април на приемната вечер
„Македонска трпеза” во организација на „Ма-
кедонскиот телефонски именик“, во присуство
на повеќе од двесте посетители, му беше доде-
лена наградата „Македонско сонце“ за најдобри
достигнувања во културата и литературата за
2009 година. Инаку оваа наградена збирка пое-
зија се издаде преку Македонското литературно
друштво „Григor Прличев“. На овој прием при-
суствуваше и амбасадорот на Република Маке-
донија во Австралија г. Перо Стојановски.




26
BIBLIOTE^EN TREND • Br. 29-30 • 2010


БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ


28.9.2010 г.
ПОСЕТА НА БИБЛИОТЕКАТА


Три паралелки од
четврто одделение од
ОУ „Стив Наумов”,
Битола, во 9 и 30 ча-
сот ја посетија Биб-
лиотеката. Посетата
беше искористена за
запознавање на уче-


ниците со работата на Библиотеката од страна на
Драги Кабровски. Беа разгледани: магацинот за
чување на книгите, детската библиотека, читал-
ните и им беше објаснет начинот како се врши
пребарувањето на книгите со компјутерите кои
се поставени во холот на Библиотеката. Учени-
ците со големо внимание го следеа разговорот за
што говори и фактот дека беа поставени голем
број на прашања.


14.10.2010 г.
ИЗЛОЖБА НА ТЕКСТОВИ


Во холот на Биб-
лиотеката во 10 и
30 часот, по повод
5-годишнината од
Магазинот за хумор
и забава „Без навре-
да“ беше отворена
изложба која воедно


беше повод да се сретнат сите соработници и но-
винари на главниот и одговорен уредник Панде
Димитровски. Сечењето и каширањето на мате-
ријалите беше изработено во Одделот за зашти-
та на книгата.


15.10.2010 г.
ПОСЕТА НА БИБЛИОТЕКАТА


„Сојузот на лица
со оштетен вид“ со
своето членство за
одбележување на 15
октомври „Свет-
скиот ден на белиот
стап” организираше
свечен марш од Маг-


нолија до Библиотеката. Точно во 11 и 30 часот
учесниците на маршот пристигнаа во Библи-
отеката и во една од читалните беа пречекани
од директорот г. Науме Ѓоргиевски, каде беше


подготвена изложба на весници со Брајова аз-
бука и електронски помагала за читање на бук-
вите. Посетителите беа поздравени од директо-
рот на Библиотеката, од д-р Димитар Котевски,
очен лекар во пензија и претседателот на „Лајонс
клуб“ Битола, г. Пеце Цветановски.


15.10.2010 г.
ПРОМОЦИЈА НА КНИГА

Во салата за
промоции на Биб-
лиотеката во 12 ча-
сот, Македонското
научно друштво од
Битола организи-
раше промоција на
монографијата „Д-р
Димитар Котевски” од авторите Ѓорѓи Танков-
ски и Добре Тодоровски. Промотори на мо-
нографијата беа д-р Ѓорѓи Михајловски и проф.
д-р Борис Ангелков. Промоцијата ја водеше
Анета Шијакова. На промоцијата беа изведени и
музички точки.


20.10.2010 г.
ПОСЕТА НА БИБЛИОТЕКАТА


Ученици од ОУ „Ѓорѓи Сугарев”, Бито-
ла, секцијата по историја, заедно со наставникот,
ја посетија Библиотеката. Драги Кабровски ги
запозна со работењето на Библиотеката и неј-
зиниот досегашен развој, при што учениците ја
разгледаа Библиотеката.

21.10.2010 г.
ОПШТИНСКИ НАТПРЕВАР
„МЛАДИ БИБЛИОТЕКАРИ”


На 21 октомври 2010 година, Библиоте-
ката го организираше единаесеттиот општински
натпревар „Млади библиотекари” за учениците
од основните училишта во Битола. На натпрева-
рот учествуваа тринаесет кандидати од кои десет
од основните училишта од градот, еден ученик
од општина Могила, еден од општина Новаци
и еден од с. Бистрица. Натпреварот го спроведе
тричлена комисија во состав: Јоланда Бошевска,
претседател, Драги Кабровски и Илче Стојанов-
ски. На сите учесници им беа доделени благо-
дарници и по една книга за учество, а за првите
тројца Библиотеката обезбеди вредни награди
во книги од ИК „Просветно дело“ и дипломи за




27
BIBLIOTE^EN TREND • Br. 29-30 • 2010


БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ


освоена прва, втора
и трета награда.
Првата награда ја ос-
вои Теодора Сакур-
мовска од ОУ „Гоце
Делчев“, општина
Могила со 98 бодови.
Втората награда ја


освои Момоковска
Ангела од ОУ “Коле
Канински” Битола со
91 бодови. Третата
награда му припад-
на на Дранго Сара
од ОУ “Гоце Делчев”
Битола со 89 бодови.


НАУЧНА СРЕДБА
1100 ГОДИНИ ОД СМРТТА НА СВЕТИ НАУМ ОХРИДСКИ


На ден 18.5.2010 година во НУУБ „Св.
Климент Охридски“, Битола се одржа Научна
средба посветена на 1100 - годишнината од смрт-
та на свети Наум Охридски, која се реализира
по повод одобрениот проект од библиотечна
дејност од Министерството за култура на Репу-
блика Македонија, за учество во финансирање
Програма од национален интерес во културата
за 2010 година.


Истакнувајќи го зна-
чењето на ваквите средби,
сакам да подвлечам дека
присуството на еминентни
научници, кои проговорија
на различни теми по повод
1100 годишнината од смртта
на свети Наум Охридски, кој
бил средновековен научник,
писател, учител и еден од
основоположниците на сло-


венската и македонската писменост и просвета.
Основач на манастирот на Светите Архангели,
денешен свети Наум, е од огромно значење за
вистината што се одигрувала на овие простори.
На средбата присуствуваа еминентни стручња-
ци од наведената област и тоа сите со свои тру-
дови на различни теми и тоа:
1. д-р Вера Стојчевска Антиќ - „Светиклимен-


това и Светинаумова традиција“;
2. д-р Ѓорги Поп Атанасов - „Свети Климент и


свети Наум - основоположници на среднове-
ковната македонска химнографија“;


3. д-р Наум Целакоски - „Летопис 1100 години
свети Наум Охридски“;


4. д-р Павле Митрески - „Нови сознанија за
утврдување на границата со Албанија кај
Свети Наум“;


5. Добре Тодоровски - „Одразот на свети Наум
Охридски во македонското народно тво-
рештво“ и


6. Владо Ѓорески - „Современата ликовна умет-
ност и Свети Наум Охридски“.


Трудовите изнесени на Научната средба
се публикувани во Зборник на научни трудови.


Движното културно наследство, негова
заштита и презентација


Заштитата на движното богатство е при-
марна грижа на секоја држава, пред сè неговото
ставање во функција на севкупниот развој. На-
шата држава располага со исклучително богат
споменички фонд од различен вид и период на
настанување, со различни културни влијанија и
стилови, со врвни културни, историски и умет-
нички вредности. Потребно е да се посвети голе-
мо внимание во поглед на заштитата, која треба
да биде систематска, комплексна, па така циви-
лизациското наследство на овие простори соз-
давано со векови што повеќе да се заштитува.
Далечната старост на
градот Битола е оној афир-
мативен атрибут што пот-
врдува дека овде со векови
се натрупувале културните
вредности, односно се гаела
традицијата за односот кон
книгата, нејзиното чување и
дисеминацијата на знаењата.
Библиотеките, во таа смисла,
ја одиграле улогата на центри од каде што се цр-
пеле творечките достигнувања кај нас и околу
нас, во светот. Имено, самиот еволутивен развој
на оваа дејност ги покажува стремежите да се
фати приклучок во светот што оди напред.


Приредила: Ленче Андоновска,
виш библиотекар




28
BIBLIOTE^EN TREND • Br. 29-30 • 2010


БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ


Ако се има предвид дека Битола се наоѓа-
ла и во средишниот дел на културна Македонија,
од каде почнала сесловенската култура и писме-
ност, дека Битола и пред појавата на свети Кли-
мент Охридски била епископски град и значаен
Центар на христијанската црква, дека не само
таа, ами и околните манастири развивале ши-
рока препишувачка и библиотекарска дејност,
денес тоа се продолжува и се потврдува. Биб-
лиотеките се одликуваат со сериозно планира-
ни иницијативи за осовременување на дејнос-
та и профилирање нови димензии, односно тие
веќе се оние информативни центри што нудат
систематизирани, навремени, брзи и актуелни
информации за развојот на научната мисла кај
нас и во светот.
Битола зазема истакнато место во развој-
ниот тек на книжевниот континуитет во Маке-
донија, а НУУБ „Св.Климент Охридски“, Битола
со своите активности и дела, дава голем придо-
нес во тој правец. Библиотекарите, со осознаена
дарба најодговорно ја прифатиле својата уло-
га во општеството, незаморно создавајќи нови
дела, како долг од својата трага во времето на
вековите.
Старите и ретки книги од историски и
културолошки аспект претставуваат израз и пот-
врда на универзалните вредности што постоеле
на овие простори. Поради тоа една од примарни-
те грижи на нашата Библиотека е и прибирање,
заштита, чување и презентирање на движното
културно богатство.
Библиотеките, покрај редовната библио-
течна дејност водат особена грижа за приби-
рање, обработка и заштита на раритетни книги.
Со оглед на фактот што Министерството за кул-
тура на Република Македонија посветува голе-
мо внимание на заштитата како на недвижното


така и на движното културно богатство, што се
потврди и со одобрениот проект „Заштита на
стари и ретки книги“ при НУУБ „Св.Климент
Охридски“, Битола, ни беше предизвик одобре-
ниот проект да го реализираме со задоволство
и да продолжиме со заштитата на стари и ретки
книги.
За да го збогатиме ваквиот фонд, испра-
тивме соопштение преку медиумите и ги пока-
нивме сите граѓани кои поседуваат ретки и стари
книги а сакаат да ги отстапат на Библиотеката, со
соодветен паричен надоместок, да и ги понудат.
Одѕивот беше добар и со тоа се оформи, за сега
мал но драгоцен фонд на стари £ ретки книги.
Имајќи предвид дека секоја старина
претставува културно богатство, такво богат-
ство претставуваат старите и ретки книги кои
ги поседуваме.
Со желба да ја запознаеме нашата јав-
ност со постоењето на ваков тип на книги, го
изработивме Каталогот на стари и ретки книги,
во кој покрај фотокопијата (изгледот на книгата),
дадени се и основните библиотечни показатели,
како насловот на книгата, авторот, местото и
годината на издавањето. Податоците се дадени
во оригинал и во превод на англиски јазик.
Збогатувајќи го фондот со раритетни
книги се надеваме дека во иднина тие на сличен
начин ќе ги презентираме во нов Каталог. Исто
така, со еден збогатен фонд на вакви книги ќе
имаме можност во иднина да им ги претставиме
на граѓанството преку изложба.
Вака конципиран, Каталогот на стари и
ретки книги дава добра можност за презента-
ција на културното наследство.
Неопходно е да се истакне дека интересот
на нашите граѓани да подаруваат, да отстапуваат
стари и ретки книги продолжува и денес.


ОСВРТ КОН ДЕЛОТО „ЗАГУБЕНИОТ СИМБОЛ“ ОД ДЕН БРАУН


Приредил: д-р Николче Вељановски,
библиотекар-советник



Времето е река ... а книгите чамци. Мно-
гу томови тргнуваат по таа вода, за на крајот да
се уништат и да се загубат во нејзиниот песок.
Само неколку, многу малку, успеваат да го по-


минат тестот на времето и живеат за да ги бла-
гословат вековите што доаѓаат.
Авторот на бестселерот „Кодот на Да
Винчи“ продолжува со откривањето на заблу-
дите на христијанскиот свет во разбирањето на
својата религија, но овој пат тоа го прави преку
идејата на масонеријата за скриеното значење на
Зборот во Библијата. Загубениот Збор или загу-
бениот симбол е закопан некаде во центарот на
главниот град на Америка, Вашингтон. Америка
е „опасниот експеримет“, земјата која е плодна
почва за многу етнички заедници, култури, ве-
рувања и религии. Таа е земја на големи достиг-
нувања во науката и место каде доаѓаат врвни




29
BIBLIOTE^EN TREND • Br. 29-30 • 2010


БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ


интелектуалци од целиот свет на школување или
усовршување во образованието и работата. Таа е
најверојатно и крајна дестинација за голем дел
од најнапредните умови на денешницата: „Пра-
татковците ја замислиле Америка како празно
платно, плодна почва на која можеше да се по-
сади семето на мистериите, притоа мислејќи на
ликот на Џорџ Вашингтон кој се наоѓа насликан
на врвот на куполата од Капитолот, таткото на
нашата земја кој се издигнува кон рајот (апотеза
- човек кој станува Бог), смел потсетник, мапа за
иднината, ветување за едно време кога човекот
ќе постигне целосна духовна зрелост“. На тоа нè
потсетува отсечената рака на масонот со најви-
сок триесет и трети степен, Питер Соломон, која
некој ја донесува во холот на Капитол, ја поста-
вува вертикално со показалецот насочен кон ку-
полата.
Оттука започнува интересната крими-
нална и загадочна приказна во која масонот, а
истовремено повеќекратен убиец, Мал`ак е во
потрага по тајната на загубениот
симбол чие откривање треба да му
донесе духовна трансформација и
просветлување. Дејствието во ро-
манот е интензивно и го става чита-
телот во постојано исчекување, при
што лесно ги врви страниците. Низ
историјата откривањето на висти-
ната отсекогаш било тешка работа,
за едни откривањето на една голема
тајна значи стекнување на моќ која
приближува до боговите, а за други
тоа е радост во комуникацијата со
Божјата енергија. За авторот, Гос-
под е ментална енергија која постои
насекаде. Но, зошто во овој свет ан-
тичките мистерии во идејата на масонеријата се
заштитени тајни кои не треба секој да ги знае?
Авторот овде се идентификува со разумот на
оби чниот човек кој се прашува: „Ако Бог постои
и ако тој е сè милостив, тогаш зошто има војни,
убиства и несреќи?“ „Ако масоните сакаат да го
променат светот, тогаш зошто не зборуваат јас-
но за светот да ги разбере?“ Авторот смета дека
одговорот лежи во ниската свест на човештвото
кое сè уште не може да излезе од идентифика-
цијата со дијалектиката на материјата и од при-
фаќањето на светот во кој владеат две спротив-
ставени сили: добро и зло. Во психата на луѓето
е всадено дека се обично стадо исплашени овци
пред Бога. Од падот на Ева и Адам од Рајот на
Земјата до денес, луѓето остануваат одделени од
Бога и со „очите свртени кон небото“ го молат и
го очекуваат второто доаѓање на Месијата. От-


тука произлегува и различниот однос кон тајна-
та, односно моќта која од неа произлегува, „во
рацете на господарот таа го осветлува патот, а во
рацете на лудакот ја пеплосува земјата“. Најдобра
илустрација за ова е Ничеовото дело „Волја за
моќ“, во чија суштина лежи мислата на авторот
за подобрување на духовната зрелост на поеди-
нецот и на човештвото: „Светлост постанува сè
што јас ќе допрам“, кое е искористено од страна
на нацистите во нивната идеја за „највисока ари-
евска раса“.
Во делото „Загубениот симбол“ е претста-
вено вечното настојување на мрачните демонски
сили да се стекнат со моќ над чуварите на тајната
на просветлувањето. Тајната никако не смее да
дојде во рацете на демоните, затоа што можат да
го уништат светот. Авторот преку својата идеја
и дејствие во делото го поттикнува читателот да
размисли дали е исправно неговото разбирање
на христијанството. Тајната моќ на пирамидата
претставена со нејзиниот златен врв и изграви-


раниот код на нејзината основа тре-
ба да предизвика трансформација
само кај оние кои се подготвени за
прифаќање на тешката вистина. Таа
има моќ да го открие загубениот
Збор, да го открие мракот и да ги
реши античките мистерии. Тогаш
човештвото ќе влезе во едно чудно
ново доба на просветлување кое
Евреите го нарекуваат Доаѓање на
Месијата, астролозите го нарекува-
ат Доба на Водолијата, а хиндусите
Доба на Крита. Умот на христијан-
скиот верник овде се побунува, за-
тоа што христијанството и Исус
Христос се ставени на иста страна


со античките мистерии и идејата на масонерија-
та која смета дека Бог е во човекот исто како што
Исус Христос велел: „Царството Божје е внатре
во вас“. Тоа го покажува и апотезата на Џорџ Ва-
шингтон насликана на врвот од куполата на Ка-
питол, од човек да постане Бог. Според Библија-
та Бог е над човекот некаде далеку на Небесата,
како негов Творец, а човекот создаден понизно
да ја следи Божјата волја. Но, Ничеовата волја
за моќ е волјата на човекот, која произлегува од
внатре, т.е. од Божјата Волја, за просветлување,
за човекот да стане Натчовек. За масонеријата
луѓето се „создатели“ и „градители“ кои тргну-
ваат од себеси и целта, Бог го бараат во себе како
што вели и Ниче: „Оставете го Бог, Тој е далечна
претпоставка. Можете ли да го замислите!? Не.
Бог е мртов. Да живее Натчовекот во вас!“




30
BIBLIOTE^EN TREND • Br. 29-30 • 2010


БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ


Врвниот симбол на масонеријата што го
означува просветлението, односно повторното
соединување на синот со Таткото е кругот во
круг, односно познатиот круг со точка во среди-
ната која истовремено е центар и на крстот. Се-
пак, се поставува прашањето како може клучот
да лежи само во еден единствен Збор. Тајната не
е ни во кругот со точка. Зборот не е само еден
збор. Загубениот Збор го знаат сите, ама го пре-
познаваат малкумина. Така само го нарекувале
старешините на почетокот. Инаку, за христија-
ните, Зборот е Библијата, за Евреите е Тората, за
муслиманите е Коранот, за хиндусите се Ведите,
за масонските прататковци Зборот е Библијата. А
сепак, малкумина ја разбрале нејзината вистин-
ска порака. Идејата за поставување на камен–те-
мелник потекнува од Стариот Завет. Во романот
ни се открива дека загубениот Збор е закопан во
камен–темелникот на споменикот на Вашингтон
на 4-јули 1848 година со масонски ритуал, на 555
стапки од Споменикот. Масонските учења се
мистични, бидејќи треба да бидат универзални,
да се учат преку единствен јазик од симболи и
метафори.


Науката која Кетрин, сес-
трата на Питер Соломон,
ја проучува е наречена
Ноетика, но и покрај тоа
што во случајот е нова,
таа, всушност, е најстарата
наука на светот за проучу-
вање на човечката мисла,
што би рекол Ниче: „стари
нови извори“.
Храмот е шифриран збор
за „тело“, небото за „мозо-


кот“, додека скалилата на Јаков се „‘рбетот“ кој
има триесет и три прeшлени колку што има сте-
пени во масонеријата.
Затоа, луѓето не треба да го чекаат Гос-
под, туку треба да разберат дека Господ ги чека
нив. Масонските мантри значат „собирање на
она што е раштркано“, за „воведување на „ред од
хаос“, за искупување. Овде авторот ни открива
уште едно „криво“ гледање на христијанинот во
поглед на Господ. Ако Тој претставува вистинска
ментална енергија присутна во секого, тогаш Тој
е присутен во мозоците на сите суштества пре-
ку „маната“ ретката мозочна секреција која дава
вечен живот и има лекувачко дејство. Оттука
доаѓа дека луѓето се создадени по ликот на мен-
талната енергија. Затоа, Бог е во збирот од мно-
гу: на еврејски Elohim значи Господ, но зборот е
во множина. Мозоците на луѓето се множество.


Човечкиот мозок е тој што се просветлува. Затоа
Ниче ги повикува луѓето: „качувајте се браќа по
своите срца и глави“. Во неговото дело „Така збо-
руваше Заратустра“, тој ќе извикне: „О блажено
далечно време кога народот си велеше; „Сакам
да бидам господар – над народите“. Во Биб-
лијата, во дванаесеттото поглавје од „Битието“
Господ Бог му се обраќа на Аврааам, „Излези од
земјата своја и од родот свој, и од домот на татка
си и појди во земјата што ќе ти ја покажам Јас! А
од тебе ќе направам голем народ и ќе те благо-
словам... Преку тебе ќе бидат благословени сите
народи на земјата. Трите латински зборови на
апотезата на Џорџ Вашингтон се: E PLURIBUS
UNUM („Од многумина, еден“).
На крајот, професорот по симболика Ро-
берт Лангдон ни открива дека просветлувањето
е процес кој трае низ многу животи, а потрагата
по Загубениот симбол не е потрага по пирами-
дата која треба да ни ги открие одговорите, туку
да побуди интерес за нив. Исто така, обелискот
како Споменик и највисока градба поставен во
центарот на главниот град има врв кој тежи три
илјади и триста фунти. Првиот зрак на сончева
светлина од исток се одбива од највисоката точ-
ка на врвот на обелискот. Првите зраци светлина
кои паѓаат врз главниот град најпрво ги освет-
луваат двата збора при врвот, Laus Deo, односно
„Слава му на Бога“.
Загубениот Збор (Verbum significantum) е
Господ кој е толку блиску, во секого, но толку не-
видлив и затоа тежок е патот до вистината. Се-
пак, пораката на делото е последниот збор, „На-
деж“ врежан длабоко во секој човек дека не пос-
тои ништо скриено што нема да се открие, ниту
тајна која нема да излезе на виделина. А постои
и стар закон, според кој во главниот град не смее
да се изгради ништо повисоко од Обелискот.
И така, на крајот се запрашав зошто тре-
баше во еден ваков нефилозофски роман, да го
цитирам филозофот чија мисла била отсекогаш
најголем предизвик за трагачите по вистината.
Уште еднаш се навратив на неговиот цитат: „О
блажено далечно време кога некогаш народот си
велеше: „Сакам да бидам годподар – над наро-
дите“, кој продолжува во беседата „За дарежли-
вата добродетел“: „Вие што денес сте самотни-
ци“ и одделени, еден ден треба да станете народи;
од вас, што се избравте сами, треба да израсне
избран народ – а од него натчовек. Навистина,
земјата треба да стане земја на оздравување! И
околу неа веќе се лелее нов мирис што донесува
спас – се лелее нова надеж“ (TZZ : 81).




31
BIBLIOTE^EN TREND • Br. 29-30 • 2010


БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ


Приредила: Лидија Мирчевска,
виш библиотекар


Светиот град на Инките, кој изгледа како
да лебди помеѓу небото и земјата, се наоѓа на те-
риторијата на денешен Перу, високо во срцето
на Андите, на над 2000м. надморска височина и
на околу (130) км од градот Кузко. Мачу Пикчу
го изградиле Инките (се претпоставува дека бил
изграден во 15 век), но пред да го изградат утвр-
дувањето, тука постоела населба.
Во времето на својот подем, царството
на Инките било многу големо и се протегало во
пределите на Перу, Евадор, Боливија и Чиле. Тоа
постоело во времето од X век до 1533 год., кога
американските староседелци – Инки, се повле-
кле во шумите поради налетот на шпанските
освојувачи. Мачу Пикчу е изграден на тешко


пристапен терен, со куќи на работ на провалии
и тераси со земја за одгледување на земјоделски
култури. Околу градот Инките изградиле ,,ки-
клопски ѕидови“ и во своето ,,орловско гнездо“
градот имал десет илјади жители. Градот бил
опколен од трите страни со длабоката долина на
реката Урубамбе (,,реката на сонцето“). Негово-
то опкружување е многу необично. Се наоѓа во
средината на бујна вегетација, а самиот град има
околу 150 куќи и полукружен храм. Во горниот
град, или Ханану, изгледа дека живеел управу-
вачкиот слој, додека во долниот град Хурину,
живееле занаетчиите и народот. Интихуаната,
или ,,сончевиот часовник“ е едно од најзабеле-
жителните места во Мачу Пикчу. Стрмниот те-
рен е покриен со многу улици, станбени делови
поврзани со многу скали и тераси кои се наоѓале
над провалиите, кои на Инките им обезбедувале


МАЧУ ПИКЧУ




32
BIBLIOTE^EN TREND • Br. 29-30 • 2010


БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ


природна одбрана. Подоцна, Инките се симна-
ле од тој врв и го основале градот Куско, кој бил
престолнина на нивното големо царство.
Градот кој 400 години бил заборавен во
прашумата на андите, изгледа бил напуштен.
Според една теорија, жителите на градот ги по-
косил сифилисот, кој стигнал од Европа, а ос-
танатото го направила граѓанската војна. Кога
Инките изумреле, шумата го ,,покрила мртвиот


град“. Дури во 1911 година, Мачу Пикчу е откри-
ен од страна на американскиот археолог Хајрам
Бингам во многу зачувана состојба. Покасно е
реставриран и уреден, така што станал едно од
најпосетените туристички места во Латинска
Америка. Како изгледа Мачу Пикчу денес? Тој е
национален парк, најголема туристичка атрак-
ција, заштитено светско културно наследство и
едно од новите ,,седум светски чуда“.


ОСВРТ КОН ДЕЛОТО „ЛИНГВА ЛАТИНА“ ОД ВЛАДИМИР КОСТОВ


Приредил: д-р Николче Вељановски


„Не знам зошто, но во македонската ли-
тература многу ретко се пишуваат новели, а то-
кму преку нив писателот може да се изрази како
што сака“, ми рече Костов кога му се јавив да му
се заблагодарам за убавата негова најнова книга
„Лингва латина“ која ми ја испрати по неговата
ќерка. Оваа новела во својата суштина ја носи
најчистата христијанска вистина за предавство-
то на Христос од Јуда за пари, односно предав-
ството на човекот од самиот себе кое е воедно и
суштината на сите религии. Низ целата новела
Костов ја преточува вистината што Исус Хрис-
тос преку неговиот живот, а по Волја на Творе-
цот му го покажува на човештвото. Суштината
која секој човек ја носи во себе е злато. Индиски-
от духовен учител Саит Баба човекот го ослову-
ва со „бангару“, што во превод значи „злато“.
Но, не само што Теофил беше мајстор
– кувенџија, тој беше и професор по мртвиот
латински јазик. Од злато во неговото семејство
не останало ни трага и затоа тој работеше со
латинизми. Тој измислил игра со карти која ја
нарекол Lingva latina (латински јазик), за подоц-
на неговиот брат Никифор да £ го смени името
во Passa tempo (да помине времето). Златото го
нема, Бог го нема, го нема човекот, денес. Ако го
нема човекот, тогаш го има ѓаволот. Ако човекот
не е свесен за златото во себе, тогаш тој ја изгу-
бил совеста, ја нема ни сопствената „сенка“. Да
згазнеш друг човек или луѓе за пари, златници,
значи да се згазнеш себе си, односно да ја прода-
деш својата душа на ѓаволот.
Затоа, Костов уште пред четириесетина
години преку својата длабока филозофска книга
„Учителот“ која има над шестотини страници и
над која и денес, и после четвртото дополнето из-
дание и самиот се измачува, беше и остана глас-
никот кој на своите читатели, дури и на своите
колеги им укажува дека залудното пишување за
„хероите-глувци“ без порака за бесмртноста и
вечноста во човекот е само залудно трошење на
времето. И денес, преку оваа најнова негова кни-


га повторно нè потсетува нас – читателите дека
животот ќе биде мртов како латинскиот јазик сè
додека ние сме мртви за оваа вистина. Ниче ќе
извикне: „Бог е мртов! Затоа што човекот, луѓе-
то го убија“. Но, сепак, не е доволно да се следат
само Божјите заповеди, „не убивај“, „не кради“,
„не лажи“, туку уште посилен во човекот е внат-
решниот порив да се дојде до златото во себе, да
се почувствува вечноста, да се биде „еден со Тат-
кото“.
И после четириесет години, во својата
длабока старост Костов се обидува преку лите-
ратурата да го освести човекот дека трката по
пари и посед е само симболика на една суштин-
ска потрага по самиот себе за која човекот пора-
но или подоцна ќе треба да се освести, а со тоа
да го надмине сопственото страдање во животот
наречен „латински јазик“.
Новелата „Лингва латина“ од Владимир
Костов е книга за животот, каков што не треба
да биде, односно порака за тоа дека Бог е жив,
закопан во нашите срца заедно со нашата човеч-
ка суштина и дека најсвета должност на човекот
е да најде начин и пат барем преку своето живе-
ење да се приближува до истата за залудно да не
му минува времето и животот. Човекот, односно
луѓето треба да станат од мртвилото на своето
живеење, и со тоа да посведочат дека навистина
Бог е жив, дека навистина Исус Христос живее
во христијаните, а не ѓаволот, зашто кога од зла-
тото нема ни трага, многу му е лесно на ѓаволот–
мајстор да управува со нас луѓето, а особено и
со луѓето кои се сметаат себеси за добри, пра-
ведни и кои не ги прекршиле Божјите заповеди.
Костов смета дека луѓето не можат да стигнат до
вистината не поради лошите луѓе кои не е тешко
да се препознаат , туку поради добрите и пра-
ведните и нивните ставови и дела кои го втур-
нале човештвото во најголемата замка низ сите
векови наназад и поради тоа и денес пораката
на Костов не може да биде разбрана како од не-
говите читатели, така и од многу негови колеги
во литературата не само во Македонија туку и во
светот.