.

ISSN 1409-9497 Б .12 октомв и - екемв и 2005


СПИСАНИЕ НА НАЦИОНАЛНА УСТАНОВА - УНИВЕРЗИТЕТСКА
БИБЛИОТЕКА "СВ. КЛИМЕНТ ОХРИДСКИ" - БИТОЛА


• а . .. .. •


• 1


• 1




МаШпчнаШа п унпвеrзп11iе11iска bпbлпоШека 11СВ. КЛИМЕНТ ОХРИ - �- - ИТОЛА


Ви нуди


расilолага со boгaill фонд на кнuгu1 чacoiluш1 cilucaнuja u веснuцu од
домашни u cillpaнcкu авшорu:


- Сшручнu u научни изданија
- Енцuклоilедuu
- Бeлeillpucilluкa


- Лекшuрнu uзданuја
- Kpuilluчкu ocвpillu


книиц
Компј) терскл, научен, 1шформат1шен II истражувачки центар


Седиште во Матичната II ушшерзнтетска библиотека
11 Св. К11шент Охрндсrш 11 Битола


најефтип интернет во rрадот
фото1{опирање ( брзо и еfртино)
печате1bе во боја АЗ (ј)ормат
скенира11>е АЗ формат
rра<Ј>ичка припрема на каталози, брошури и списан


курсеви (Windows, Internet, Word, Excel ... )
користе11.е на компјутерски услуrи и 1<:омпјутерс · грп




Содржи.на. БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР. 121 2005


СОДРЖИНА


БИБЛИОТЕКАТА- ОД ИДЕЈА ДО РЕАЛИЗАЦИЈА


НОВИ ЗАКОНИ ЗА ИНВЕСТИЦИИ ВО КУЛТУРАТА--------------------------------------------3
ДЕЦЕНТРАЛИЗАЦИЈА В O КУЛТУРА Т А-------·--··---···-··-···-··--------·-·--·-·-·---------·--·----3
С РЕ ДБ И :В O ЛЕ Р I1H --·-----•· ·---· --·----·---------------------------------- --------·--------------- --------- ---4
КРЕИРАЊЕ ЕЛЕКТРОНСКА БИБЛИОТЕКА - Јелена Пеиiровска-------·----·-·-------------4


COBISS-2005 КОНФЕРЕНЦИЈА ВО МАРИБОР -11,веinш�каДа.мјаиовска--•-····---·--· ·-·5
ЕВАЛВАЦИЈА НА РАБОТАТА НА НУУБ "СВ. КЛИМЕНТ ОХРИДСКИ"
.1 елен а II e(ilpo век а • ------------· --- •- •-·- --· --·----� --------·--·---· ----------·-·-·····- ··· ······ -· -· ---· ·---···· 5
САЕМ НА "ТОПЕР' ВО БИБЛИОТЕКАТА - Hay.\\te Ѓорlиевски••--·-·----------------·---------6


БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ


ОД ОДДЕЛОТ ЗА ПОЗАЈМУВАЊЕ И УСЛУГА ЗА ВОЗРАСНИ
БИБЛИОТЕКАРИТЕ ВИ ПРЕПОРАЧУВААТ - Гlриредила Л)рдапа I\\l[арковска -·---------8
ОСВРТ КОП ДЕЛОТО "ПАПОКОТ НА СВЕТОТ" ОД ВЕНКО АНДОНОВСКИ -
Г1риред11л П и1<0 л ч е В ељ ш m вск11 ------------------------------··-------------- - ---· -· -·-··--------------·-·----�
ПЕСНИ ПОСВЕТЕНИ НА 1\\1ИРКА ГИНОВА - Kaflla Мисиркова Ру.менова.-------------·•·-Ш


НЕДОРАЗБИРАЊЕ - Радован П. Цвеiiiковски-••··············· ·····:········-·--·----·--·------------10
ДЕ ТСКИ ОТ O ДДЕЛ ПРИ НУУБ--------------·--------··-··-···-·--·-·----·----·--------·-·-----··----·-----11
БИБЛИОТЕКАРИТЕ В И ПРЕПОРАЧУВААТ· Приредила СiПеванка ПеГiiкmн:ка•- 0----•- l l
РЕЗУЛТ А ТИ ОД ПРОЕКТОТ ПОПУ ЛАР[IЗАЦИЈА НА КНИГАТА - Kpuciiiшш


Л ајмшш ве 1< а, во ло пiПер-------------------·· --·--··· -·- -··· •-···----··--•·-·-·-------------------------------------11


ПОПУЛАРИЗАЦИЈА НА КНИГАТА
ИЗЛОЖБИ, ПРОМОЦИИ, ПРЕДАВАЊА· Приредил Дра'lи Кабровски--· -· -·-·- -··------13
ИСПРАЌАЊЕ НА РУЖА И AHf А во ПЕНЗИЈА•·-····-·······-·-·--·-···-·-·-------------------:-17


ИНТЕРВЈУ
РАЗГОВОР СО ПИСАТЕЛОТ ГОРЈАН ПЕТРЕВСКИ· Разi.овороiи. zo водеиш llшсолче
Веља но вс1СU ··----·- -·-•· --•--· •-· -·---·-•· ---·-• --•-··· -•·-·· •--·---·------------------·--· -·-····--·-···-· •-·----·· -18


КУЛТУРА .... БИБЛИОТЕКАТА ВО ПЕЧАТОТ ••································22


ОД ЖИВОТОТ НА БИБЛИОТЕКАРИТЕ
ДЕНОВИ НА ХРВАТИТЕ ОД МАКЕДОНvUА - Приредил Николче Ве.љамвскu ···-···23
50 ГОДИНИ МЕЃУНАРОДЕН САЕМ НА КНИГАТА· ПриредилаЛидија Л1ир'1евска•-?А


ЗА РОМАНОТ "БЕЗ СВОЕ ЈАТО" ОД НИКОЛА КОЧОВСКИ• Влади.мир Kociiloв---·25
НЕКОИСОГЛЕДБИВРЗ РАСКАЗИТЕ ОДКНИГАТА "ЗЛАТНОТО РУНО" ОД
ВЛАДИМИР КОСТОВ . Jlu,mлa Кпчовски--•--·-·-·-···--·---····-··--···-·-··-·---··---·-·-·---··--····28


МУДРИ МИСЛИ • Приредил Николче В<�љтшвски


1




БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР. 111 2005


БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД


СПИСАНИЕ НА НУУБ "CR КЛИМЕНТ ОХРИДСКИ"


Издавач
Национална установа - Универзитетска Библиотека


. "Св. Климент Охридски" Битола
ул. Ленинова 39


За издавачот: директор Јелена Петровска


Издавачки совет:
-претседател


Редакција:


д-р Николче Вељановски, библиотекар советник
Јоланда Бошевска, виш библиотекар
Гордана Марковска


д-р Николче Вељановски, главен и одговорен уредник
Јоланда Бошевска, виш библиотекар
Илче Стојановски


Лектура и коректура: д-р Николче Вељановски
Јоланда Бошевска


Фотографии: Трајан Чагорски


Дизајн на корица: Гордана Пешевска


Компјутерска обработка и печат: Херакли Комерц- Битола


Тираж: 300 примероци


ISSN: 1409-9497


Тел.: 047/220-208; Тел./<l>акс: 047/220-515; Тел. на Изд.:232-999; w\\Y,v.nuubbt.uklo.edu.mk; E-mail: пuubbt@uklo.edu.mk 2




Библиоiiiекаiiiа-од идеја до реализација


НОВИ ЗАКОНИ ЗА ИНВЕСТИЦИИ ВО
КУЛТУРАТА


Министерството за култура во
рамките на имплементациЈа на Законот за
култура и сите подзаконски акти врзани со
пооделни сегменти на културата покрена
иницијатива за донесување на нови Закони
кои што ќе овозможат поголеми инвестиции
во културата и заЈакнување на процесот на
децентрализација во културата.


Под покровителство на Собранието
на Р. Македонија, на 5 'декември се одржа
Тркалезна маса на тема: Спонзорирање во
културата, спортот, образованието и науката
во РМ - Законска регулатива, искуства и
можности. На тркалезната маса беа водени
мошне значајни дискусии кои што го трети­
раа позитивното законодавство низ искуства­
та од други земји (Унгарија, Бугарија Чешка,
Германија, Франција) во поглед на бенефици­
ите кои што ги добиваат оние што спонзори­
раат во културата како и значењето на спон­
зорството и меценството воопшто за сите
сегменти на културата во една држава. Даден
е предлог на закон за изменување и дополну­
вања на Законот за здруженијата на граѓани
и фоднации, а разгледани се и прашања што
треба да се предвидат во Законот за про­
мовирање на социЈалната одговорност во
Македонија. Законот би требало да ги
дефинира донациите и спонзорствата како
главни средства преку кои би се постигнала
целта на законот.


Законот треба да предложи измена на
следниве даночни закони:
1. Законот за данок на добивка - со цел
даночниот обврзник да може да побара
намалување на данокот во износ од 5 % од
добивката која подлежи на оданочување пред
да се изврши намалувањето ако дал донациЈа
на организацијата од јавен интерес, како што
е дефинирано во амандманите на Законот за
здруженија на граѓани и фондации. Истиот
закон би требало да ги признае расходите во
вид на спонзорство или во целост или во
одреден износ.
2„ Законот за персо11але11 да11ок на доход - со
цел да се даде можност на физичките лица да
можат да користат одредени дано"trни намет­
нувања кога донираат средства на органи­
зации од јавен интерес (на пр. 5-1-% од
нивниот приход).


Законот треба да предложи да се


3


БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР. 12, 2005


изменат релевантните даночни закони:Закон
за данок на имот со цел да ослободат ОЈИ од
данок на подарок и наследство, Закон за
данок на додадена вредност (ДДВ) со цел да
да се обезбедат ослободувања од сите видови
на донации (на пример да не се оданочуваат
донации во форма на СМС пораки), како и
правилата на сметководството со цел да се
реализираат предвидените бенефиции.


Спонзорствата би можеле да се
намалат до 100% од оданочуваните донации
во форма на СМС пораки), како и правилата
на сметководството со цел да се реализираат
предвидените бенефиции.


Спонзорства би можеле да се намалат
до 100% од оданочивата добивка (да се приз­
наат во целост како трошок).


Иницијативата беше прифатена од
сите заинтересирани структури а посочени
беа и проблеми со кои што се сретнуваат
институциите во реализација на нивните про­
грами.


Од страна на библиотките е побарано
од релевантните комисии при Собраниете да
се обрне повеќе внимание на библиотечната
деЈност.


ДЕЦЕНТРАЛИЗАЦИЈА ВО КУЛТУРАТА


Во рамките на напорите на
Мистерството на култура на Р. Македонија се
остварија повеќе трибини и семинари каде
што на транспарентен и професионален
начин беа разменети искуствата од повеќе
земји во светот во поглед на децентрализаци­
ја на културата во своите земји.


Семинарот Малро во организацијата
на Министерството за култура и кому­
никации на Франција, Министерство за кул­
тура на Р. Македонија, Фондација Институт
отворено општ�ство Македонија и
Францускиот културен центар се одржа на 14
и 15 октомври во Скопје. На Семинарот
учествуваа претставници на сите културни
институции во државата како и институции
од невладиниот сектор.


Во првиот дел се обратија министерот
за култура на РМ г-дин Благој Стефановски
кој што даде преглед на активностите кои се
одвиваат во рамките на програмата за децен­
трализација во културата и унапредувањето
на културната политика во Македонија. Со
свое излагање се обрати и r-ѓа Вероник




Бuблuoiiieкaiiia-oд идеја до реализација


Бижон -Баре, амбасадор на Франција во РМ
КОЈ Ја истакна потребата од меѓусебна
соработка. Експертите од Франција зборуваа
за децентрализација на културата во
Франција, историјатот и правната рамка, но и
за културната разновидност и можните
решенија (Клара Вагнер, Анита Вебер).


Г-ѓа Магдалена Диковска, раководи­
тел на секторот за нормативно-правни
работи при Министерството им ги презенти­
раше на присутните досегашните искуства за
децентрализација во Македонија. Исто така,
со внимание беа проследени и дебатите за
улогата на интелектуалецот во демократско­
то општество (МАНУ) како и прашањата од
областа на финансирањето на културата.


СРЕДБА ВО ЛЕРИН


" Нештата што не спојуваат се повеќе од оние
што не раздвојуваат"


На 23 и 24 септември, делегација од
нашата библиотека присуствуваше на редов­
ната сесија на Советот на Европа во Лерин
(Грција), на која беше разработувана темата
"Развој на културните патишта во
Југоисточна Европа". Конференцијата беше
организирана како партнерство на
Конгресот за локална и регионална власт
како дел од Советот на Европа , Унија на
префектурата и администрацијата на Грција
и Префектурата на Лерин (Флорина). Во
претпладневните часови се одржа 10-та сред­
ба на ад хок групите за локални и регионални
перспективи на Југоисточна Европа во
Префектурата на Флорина (Грција) на која
учество зедоа следните земји: Албанија,
БИХ, Бугарија, Хрватска, Грција, Молдова,
Романија, Србија и Црна Гора, Македонија и
Турција. Се третираа прашањата за покрену­
вање на иницијативи и напори за подобро
разбирање и разлики помеѓу одделни народи,
посебно во регионот како вистинско
доближување на нациите и народите, про­
мовирајќи ги правите вредности и уникатнос­
ти на културите �о регионот и пошироко.
Програмата ја вклучуваше средбата на
работната група како комисија при Советот


'на Европа која што обработува повеќе аспек­
ти во врска со начините и можностите на кул­
турната соработка во регионот.


Работниот дел во попладневните
часови беше самата конференција, односно


4


БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕН


предавањата кои се о= - во
Универзитетот во Лерин, каде што _,ошне
отворено и стручно беа трети ани
прашањата на културните и јазнчнпте
различитости како и начини за заживување
на туризмот во регионот. Не помалку важен
е делот каде што учесниците имаа прилика да
разменат мислења и секако контакти за
можна соработка и изготвување на култур­
ните проекти. Беше нагласено и развивањето
на културниот туризам и креирањето на
комуникациската мрежа во Југоисточна
Европа како алатка за подобро разбирање и
толеранција на народите преку културата. Се
пренесоа искуствата за развоЈОТ на култур­
ната соработка, туризмот и на невладините
организации. Беа изнесени искуствата од
работата на локалната самоуправа. Учество
зедоа и преставници на некои македонски
здруженир.


Вториот ден, на 24 септември беше
организиран излет на островот Св. Ахил
(Agios Geгmanos, Vasilila of Agios Achillios) во
Преспанското Езеро како и посета на
црквите од тој регион. Дел од учесниците ја
посетија и Битола каде присуствуваа на
Филмскиот фестивалот "Браќа Манаки" .


КРЕИРАЊЕ ЕЛЕКТРОНСКА
БИБЛИОТЕКА


Во рамките на Темпус програмата, од
18 до 19 ноември во Охрид се одржа инфор­
мативен состанок на кој беа презентирани
повеќе излагања на тема креирање е-биб­
лиотеки интегрирани во факултетскиот
информативен систем. Од излагањата би ги
издвоила:
- Потреба од бази на податоци во наставата и
истражувањето од проф.д-р Вера Мешко
- Интегриран библиотечен систем COBISS
имплементиран во библиотеката на
Технолошко-металуршкиот факултет
Скопје од проф.д-р Колета Зафирова
- Библиографија на научните работници во
системот COBISS.SI од М-р Алеш Бошњак
од ИЗУМ, Марибор, Словенија
- Механизми за поврзување на базите на
податоци и списанирта од М-р Виктор
Херман од Словенија
- Можности на Министерството
вание и наука за поддршка на при
базите на податоци за високо-об�?
институции во Македонија о.:: .д-р




Би блиошекаша- о д и д еја д о р еализација


Виктор Стефов
- Визија на НУУБ " Св. Климент Охридски"
за интеграција на библиотеките во
Македонија и др.


Разменети се искуства во однос на
значењето на базите на податоци, корис­
тењето на светските бази на податоци за
истражувања во науката за квалитетот на
наставата како и искуствата од импле­
ментација на СОВIЅЅ- програма во биб­
лиотеката во Битола.


Приредила Јелена Пешровска


COBISS-2005 -КОНФЕРЕНЦИЈА ВО
МАРИБОР


Приредила Цвешанка Дамјановска


Неколку претставници од
Библиотеката учествуваа на Годишната кон­
ференција на СОВIЅЅ-2005 која се одржа од
09-11 ноември во Марибор (Р. Словенија).На
оваа конференција учествуваа сите земји од
ЦЕИ (Централна Европска Иницијатива)
како Америка, Англија, Чешка, Словачка,
Италија, Австрија, сите бивши Југословенски
републики, Бугарија, Романија, Словенија и
други кои ги изложија своите искуства во
современото библиотечното работење, со
посебен акцент на дигитализацијата на биб­
лиотечниот материјал. Излагањата и пре­
давањата почнуваа од 10 часот пред пладне, а
завршуваа до 20 часот во поладневните
часови, со кратки паузи.


Од сите излагања може да се заклучи
дека нашата Библиотека (тоа беше искажано
и во рефератот со наслов: "Народните биб­
лиотеки како комуникациско-информациски
сервис" на директорката Јелена Петровска)


5


БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД Б Р . 12, 2005


оди со сигурни чекори напред и успешно се
вклопува во оваа библиотечна мрежа според
своите кадровски и финансиски можности.
Гостите беа сместени во хотелот "Хабакук "
во близина на Похорје на неколку километри
оддалеченост од Марибор. Последниот ден
го посетивме ИЗУМ каде беа одржани две
кратки предавања за СОВIЅЅЗ V 3.0 и учење
на далечина со COBISS/OPAC.


ЕВАЛВАЦИЈА НА РАБОТАТА НА
НУУБ 11 СВ. КЛИМЕНТ ОХРИДСКИ 1 1


БИТОЛА


Приредила .Јелена Пешровска, дирекiиор


Минатата година беа посетени пет
национални установи од областа на биб­
лиотекарство и направен е увид во нивната
работа од страна на Министерството за кул­
тура на Р. Франција и во соработка со
Министерството за култура на Р. Македонија
и нивните напори за децентрализација на
културата во нашата држава.


Во периодот од 22-25 ноември во
НУУБ "Св. Климент Охридски " Битола
престојуваше експерт за библиотечното
работење од Р. Франција. Тој дојде на покана
и иницијатива од нашата установа во
соработка со Институтот Сорос Отворено
општество Македонија и Францускиот кул-




Библ и оiиекаша- о д идеја до р еализација


турен центар од Скопје за да направи евал-


вација на работата на библиотеката и да даде
препораки за нејзиниот иден одржлив развој.
Г-дин Жан-Мари Арну (Jean-Mai-ie Aшoult) е и
сам дел од оваа "невидлива професија".


Долгогодишното негово искуство во
инспекторирањето при Министерството за
култура на Р. Франција, искуство од областа
на заштитата на библиотечните добра, па се
до богатото знаење за начинот на орга­
низирање на поголемиот број на библиотеки
низ цел свет му дава кредибилитет за инспек­
торирање во областа на библиотечното


работење кое што во Франција завзема видно
место.


Секоја институција која што држи до
својот иден развој, обидувајќи се постојано да
се менува и прилагодува кон новите потреби
на своите корисници се прашува да ли е на
вистинскиот пат. Освен промени во начинот
на организациската поставеност на новите
библиотеки, промени во менаџирањето со
истите и мотивирањето на вработените да се
прилагодат кон тие промени, од големо
значење е нивната ориентираност кон
своиѕте корисници. Поаѓајќи од овие посту­
лати раководниот тим на библиотеката со
респект и со професионална посветеност ја
прифати евалвацијата од страна на биб­
лиотечниот експерт од Франција. 6 БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД Б Р . 1 - . Првиот ден на престојот бе ко-ристен за запознавање на гостинот битол­ската Библиотека преку презентирање на нејзината организациона поставено т о учество на претставниците од Универзитетот пред се проректорот за настава и претсе­дателот на управниот одбор д-р Добри Петровски како и почесниот конзул на Р. Франција во Македонија г-ѓа Калиопа Кривашија. Со тоа веќе на самиот почеток покажавме каде е место на библиотеката на Универзитетот. Другите денови беа посветени на интензивните разговори и интервјуа со директорот и со цел персонал. Со низа прашања г-дин Арну водеше белешки за се она што го интересираше од работата на библиотеката. Беше реализиран и состанок со невладините организации и други фондации (канцеларијата на Live start -UNESCO) со кој библиотеката соработува со цел да се добие увид во нејзиното функционирање во опкружувањето. Истиот ден гостинот имаше прилика да се сретне и со новинарите кои што ја следат работата на нашата институција. Од првичните согледу­вања пред објавувањето на званичниот извештај кој што ќе биде проследен до сите оние тела кои што се инволвирани во култур­ата и образованието, инспекторот даде и неколку првични оценки и предлози за иден раЗВОЈ. Оценето е дека библиотеката ги следи ИФЛА (Меѓународен сојуз на биб­лиотекарските здруженија) насоките и дека професионално си ги извршува своите задачи. Свртеноста на библиотеката кон корисниците е мошне важна вредност во нејзиниот развој. За жал просторните можности и капацитети на истата се по.:t нив­ото на развојот на современите биб:rl!от ки во светот, како и високата возра на . . НIIЦа на нејзиниот професионален то




Библио1иекаiиа-од идеја до реализација така, функционирањето на три вида библиоте­ки (Народна, Детска и Универзитетска) во една зграда и со исти финансии, е невозможно за да се достигнат библиотечните стандарди во светот. Дадени се и препораки за можноста за решавање на овој проблем, но и ветувања за помош на Библиотеката со воспоставување на меѓунар­одна соработка со други библиотеки од Франција (на пр. библиотеката од збратиме­ниот град Епинал кој што оваа година за своите граѓани обезбеди нова зграда за биб­лиотеката) , помош во обуки на библиотечниот кадар, во барање на можни фондации и аплицирање на проекти. Доста високи оценки се дадени за автоматизацијата на библиотеката преку користење на програ­мата COBISS и дадена е препорака за вклучување на сите библиотеки на факул­тетите во единствена универзитетска мрежа. Како дел од имплементација на прин­ципите од Болоњскиот процес НУ­Универзитетска библиотека " Св . Климент Охридски " Битола во својот иден развој ќе настојува наполно да го следи развојот на Универзитетот и да биде логистичка подршка на квалитетот на наставата како и на ефикасноста и ефектинноста во студи­рањето на студентите од Универзитетот " Св. Климент Охридски" од Битола.
7


БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД Б Р . 12, 2005


САЕМ НА 1 1 ТОПЕР 1 1


ВО БИБЛИОТЕКАТА


Приредил Науме Ѓорiиевски. Н У - У н и в е р з и те т с к а б и бл и о т е к а , ,Св.Климент Охридски " Битола и оваа годи­на презеде низа активности за еден нов начин на претставување на кш�гата до читателот, тоа се Саемот на издавачи од Македонија кој се одржа во месец маЈ , двонеделниот саем на Издавачката куќа " Феникс" и неодамна, од 14-25 декември во салата за промоции, книга­та беше на суптилен начин приближана до битолската читателска публика преку прет­ставувањето на Издавачката кука "Топер " од Скопје. На овој мини Саем беа изложени беа околу 2.5000 наслови на книги од повеќе жанрови во литературата, почнувајќи од дет­ската литература (Атлас на светските кул­тури, Атлас на светските религии, 100 нови прашања и одговори, Гинисовата книга на рекорди, големи и мали сликовници со Хајди и тн. ) , белетристиката со целокупните дела на Ден Браун, делата на Паула Коелјо, мемо­арите меѓу кои и " Мојата борба " на Адолф




Б и бл и оiii екаiiiа-пиз о д д ел и и aкiiiuвnociiiu


Хитлер која беше една од најпродаваните
книги, застапени беа и најпознатите дела од
западната филозофија како и најнови прево­
ди од источната филозофија. Меѓу бараната
литература беа и делата "Дијагностика на
кармата " од Лазарев, литературата од облас­
та на информатиката како што се компјутер­
ските програми JAVA, VISUAL BASIC, С++ и
тн. Со поголем број на наслови беше застапе­
на и научната, стручната и популарна литер­
атура од областа на медицината, алтернатив­
ната медицина и исхраната. Посебно вни-


мание му беше посветено на обемните и лук­
сузни српски изданија како што се: најновото
издание на Историја на уметноста од Џенсен,
Големиот атлас на светот, Народниот кувар,
Историја на цивилизацијата во 12 тома како и
Големиот лексикон на странски зборови од
Ширилова, и тн. кои можеа да се набавуваат
на месечни рати.


Мини Саемот беше посетен од стоти­
ци посетители кои се интересираа за светска­
та белетристика, комплети книги, лектирни
изданија, речници, енциклопедии, атласи и
др. Вљубениците на книгата, со восхит, секо­
јдневно од 9-21 часот, индивидуално и колек­
тивно го посетуваа с�емот, некои од нив имаа
можност да порачаат и додатна литература
ако истата беше веќе распродадена.
Општ впечаток е дека преку вакви мани­
фестации најдобро може да се претстави кни­
гата, бидејќи книгата тоа го заслужува како
што и битолчани заслужуваат добрата литер­
атура да им биде донесена на едно право
место, во Храмот на книгата. 8 БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД Б Р . 1 - 2005 БИБЛИОТЕКАТА НИЗ Од,Ј,Е„Ш И АКТИВНОСТИ ОДДЕЛ ЗА ПОЗАЈМУВАЊЕ И УСЛУГА ЗА ВОЗРАСНИ БИБЛИОТЕКАРИТЕ ВИ ПРЕПОРАЧУВААТ Приредила Гордана Марковска 1 . ИСТОРИЧАРКА - Елизабет Костова 2. МУЗИКА И ТИШИНА - Роуз Тремејн 3. МУ, ИСЧЕЗЛИ КОНТИНЕНТ - Џејмс Черчворд 4. МЕМОАРИТЕ НА ЕДНА ГЕЈША - Артур Голден 5. ТОЧКА НА ИЗМАМА - Ден Браун 6. ДУША И КАРМА - Астролор 7. ОВА .Е ТВОЈОТ ЖИВОТ - Џон О' Фарел 8. ГОЛ ЧОВЕК - Игор Џамбазов 9 . ПРИЧЕ ЈЕВАНЏЕЛИСТА - Зенан Косидовски 10. ОСТРОВ ВО ОКОТО - Паскал Гилевски ОСВРТ КОН ДЕЛОТО "ПАПОКОТ НА СВЕТОТ" ОД ВЕНКО АНДОНОВСКИ Приредил Николче Вељановски 'Папокот на светот била чашата на цар Соломон' вели Венко Андоновски, авторот на романот " Папокот на светот " и добитник на престижната награда за литер­атурно остварување "Балканика 2001 " . Човештвото, симболизирано преку себичното " Јас" на царот Дарио си ја присвоило чистотата на светото " Јас" на царот Соломон само за да не си ја признае заблудата на патот по кој го повлекла негов­ата " волчја природа " . Меѓутоа авторот не сака да биде во толпата и во сопствената заблуда. Не е задоволен од мракот во кој живее како црв, а притоа да не ја ВЦЈЈЈ ветли­ната која некогаш на почетокот rn обви:вала во блаженство Адам и Ева.




Б11блиоiиекаiиа- 11из оддели и акш 11 в 11осiии


Моќта на Творецот изразена преку
Зборот кој " беше на почетокот " и неговата
креација претставена со избраната чиста
жена и мајка Богородица која го раѓа Зборот
на земјата, го раѓа Исус Христос, односно
Зборот на Бога преку Неговиот единороден
син. Човештвото, преку словото, се просвету­
ва, а книгата е "убавата бела жена " . Целото
човештво потекнува од "убавата бела жена " .
" Папокот на светот" е центарот и тајната на
целата наука за човекот и неговата цел која
Бог му ја предал на филозофот, за кого све­
тот е една книга, а самиот човек, е слово.
Секој човек е човек во телото, но ангел во


душата кој е и неговото најголемо богатство.
Ако човекот е слово како симбол на негова­
та Божја природа тогаш во себе ја содржи
едната Вистина, едната Светлина, едното
Добро. Авторот е во потрага по " ангелот " ,
таа светлина како дел од себе. Тоа е светлина
која во себе го носи изворот на убавината.
Тоа е светлина што се гледа со срце, а се
распаѓа ако сакаме да ја видиме или
разбереме со разум.


Всушност, според авторот, филозофи­
јата на субјективитет е во центарот на
вечната човекова потрага по своето вистин­
ско јас, барајќи го одговорот на вечното
прашање " Кој сум јас? " или "Дали сум јас,
јас? " Во текот на нашиот живот се обиду­
ваме преку контрола на сопственото его, или
многуте човечки добра и вистини да стигнеме
до средиштето, кое, според авторот, е прет­
ставено преку симболот на жената, преку 9 БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД Б Р . 12, 2005 папокот на убавата бела жена. Синоним за тајното писмо, е жената. Таа е невидена архи­ва на кодови, нериното суштество, е една огромна библиотека која ретко кој " маж " успеал да ја прочита. Според авторот, сите атавизми се положени во жената, бидејќи таа раѓа и се сеќава на сите породилни болки на човештвото. Авторот зборувц за човековиот духовен раст во потрага по светлината со голема љубов кон себеспознанието, која е потрага по убавата жена во себе како един­ствена која може да ја употполни машката природа. Во вториот дел од романот авторот ја искажува својата неизмерна љубов кон светлината персонифицирана во Луција. Таа од него бара нешто што генерално мажот отсекогаш не можел да го разбере кај жената, таа барала тој да ја сака нејзината душа наместо нејзиното тело. Тој интуитивно знае дека за да ја освои, односно за да го најде центарот на светот во себе, ќе мора да биде " вистински маж " за светлината полн со надеж, вера и љубов. Тоа е светлината со која се има збогувано човештвото уште со падот на Адам и Ева од рајот. Авторот го завршува и првиот и вториот дел од романот со силна надеж дека некогаш ќе се сретне со таа светлина, па макар тоа да биде и во некој " друг негов живот " , оставајќи на читателот самиот да процени, според своЈата надеж и вера, дали тоа ќе биде негов живот на небото или негов живот во некоЈа идна реинкарнаци­ја. "Богу слава и фала " .




Би бл ио1иекаiiiа-низ о д д ел и и ак1иивио с1ии


ПЕСНИ ПОСВЕТЕНИ НА МИРКА
ГИНОВА


Каша Мисиркова - Руменова


ИМЕТО


Од срцето ми извирна твоето име.
Не жали. Не плачи. Безброј
Моми го носат твоето име
Не те судија поради истрелот.
Не те силуваа од нагон машки.
Те тераа името да си го смениш
Од страв мирот да не го развееш.
Ние сме тоа што сме.
Твоето име мир на сите им
Посакува и него сите го љубаат.
Душата ми расцвета кога прочитав
како на обвинителот му велиш:
" Ама, јас сум Македонка, тоа ли ве боли?
И затоа ли како невидлива рака
Ми ѓуркате вода врз мојата става? "
(1979 г. февруари)


ЉУБОВ


Сите цветови чекореа
по твојата прва љубов.
Кој вели дека нема
И втора, им велиш.
Само твојата последна
Замина со тебе,
Него го стрелаа прв
За да те ранат,
Твоите и неговите очи,
Во тој миг страсно се вљубеа,
А истрелот само денот го пламна
Сите да плачат и во мисли
Да ве љубаат, љубаат, љубаат
Застрелани кај селото Пилорик.


ГЛАС


За тебе сонцето се искрши
Отаде водопадите;
за тебе свездените здивови замреа
Кога од грло бисер.ти скинаа,
За тебе пламенот болскотно крикна
Кога те фатија за рака.
За тебе небесни блага се нудеа
Убијците да не те одведат . . .
За тебе птици дрвосечи
Гнезда градеа на гранки;
За тебе орачите грстови пот 10 БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД Б Р . 1 - . _QQ5 Собираа на сувите гранки Те осудија. Те одведоа прва. Влезе во јамата жива. Зататне истрелот кон твојата става Ко топола исправена и од тој Миг, ти, остана жива Во нашите вечни сеќавања. (Ск. 1984 год. ) ДЕТСКИОТ ОДДЕЛ ПРИ НУУБ БИБЛИОТЕКАРИТЕ ВИ ПРЕПОРАЧУВААТ Приредила С1иеванка Пе1иковска 1 . СТЕЛА - Цане Здравковски 2. БРОНЗЕНА ПТИЦА - А. Рибаков 3. ГАЛЕБОВАТА КАРПА - Ж. Сандо 4. ВОЛШЕБНОТО СИНЏИРЧЕ - Е . Златкова 5 . ОЛЕАНДРОВИОТ ЦВЕТ Тихо Најдовски 6. ЛИЦЕТО НА САМОВИЛА Т А - С. Симј ановски 7. МАКЕДОНСКАТА ЦАРИЦА - Светлана Христова Ј оциќ 8. ОКОТО ШТО МИСЛИ УВОТО ШТО ГЛЕДА - Оливера Николова 9. СВЕТИТЕ КРАЛЕВИ - М. Турние 10. РУДАТА - Ѓорѓи Прчков НЕДОРАЗБИРАЊЕ Радован П. Ц ве�иковски Библиотека како секоја друга биб­лиотека. Врвулица од луѓе. Едни влегуваа други излегуваа.Знаеш како е. Секој по нешто бара или враќа. Во тој вриеж од луѓе влезе и еден пристар човек со каскет, без вра­товрска и неизбричен. По кратко чекање доЈде на ред. -Добар ден ! - Ј а поздрави биб­лиотекарката. -Добар ден ! Кажете, чичко, што барате? - отпоздрави и праша. -Тука давате книги? -Да, тука. Ама не даваме, туку позај-муваме, - го исправи библиотекарката. -Ве разбрав. -А, сте член? -Каков член, на партија? Н )'Yf, -брзо изреагира стариот.




Б и бл и о iи ек а iи а - н из о д дели и а к iи и в н о сiи и


-Чекајте, чекајте, ве молам. Дали
имате членска карта? - пак се сплетка биб­
лиотекарката.


-Е па, кога не сум во партија, немам и
членска карта, - се спротивстави стариот.


-Не, не членска карта за во партија,
туку од библиотекава. Наша членска карта.
Со неа се позајмува книги, - фати да му објас­
нува и да се поправа себеси.


-А бе, само за сега му треба на
чупчето, и толку, - фати да настојува стариот
без да знае како се врши позајмувањето.


-Било како, чичко ! За еднаш или
повеќе пати треба членска карта.


-Е, за тоа не ми рекоа, златна.
-Чичко, јас не сум златна, - врати биб-


лиотекарката на ист начин, малку како во
шега.


-Не си, ама така кај нас велат.
-Сега и јас те разбрав. Сосема убаво те


разбрав.
-Не си мала, знаеш ти и повеќе од тоа,


- пак потфати малку шеговито за да ја
одоброволи, да стане интересен, та да си ја
сврши работата кога веќе не носи членска
карта.


-А која книга му треба на вашето
чупче? - праша многу директно.


-Чекај, која ... Која книга?
Во тој момент дури да каже стариот


која книга ја бара, се истопори една госпожа
преку ред.


-Мислам "Гидо Опасен " ! - извика
стариот. -Така мислам ...


-Како, " Гидо Опасен " ? - прашаа
истовремено и библиотекарката и госпожата
од преку ред.


-Мислам така рекоа и чупчето и мајка
му.


-Сигурно не, - заниша со главата биб­
лиотекарката.


-И јас првпат слушам за таков наслов,
- рече госпожата што се намести преку ред,
потврдувајќи го мислењето на биб­
лиотекарката.


-Ај мајката, бела! Бела! Ами сега?
Чекај, чекај, - завика стариот и почна да пре­
барува по џебовите. -Чекај, ми дадоа и ливче.
Еве го, еве го на. Ете изумив, стар човек,
проштаваЈте, - се извини стариот.


-А бе, чичко, не е " Гидо Опасен", ами
Ги де Мопасан. Така се вика писателот, а не
книгата. Сети напишале во него. Тука е и
бројчето од членската карта и насловот на


1 1


БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД Б Р . 1 2 , 2005


книгата и името на чупчето. Катерина се
вика чупчето?


-Така, Катерина. Катерина се вика.
-Сега ќе ја најдеме книгата. Како не


ти текна уште преѓеска да ни го покажеш
книжето. Досега ќе си беше дома.


-Јанглаш, деца. Вие сте млади и за
мене сте деца. Јанглаш. Јас ја згрешив,
проштаваЈте.


-Ако, чичко, ако, недоразбирање, -
возвратија обете госпожи и брбнаа во смеа.
Се засмеа и стариот задоволен оти ја сврши
работата.


Ете така, што можеш. Се прават
грешки, луѓе сме. Пензионерите се за се. Ако
не ја свршат некоја работа денес, ќе ја свршат
утре. Та и стариот не го фати работата или
пак му претече млекото. Има време тој.
Можби затоа в град на секое семејство му
треба барем по еден пензионер, а на село по
едно магаре.


РЕЗУЛТАТИ ОД ПРОЕКТОТ ЗА
ПОПУЛАРИЗАЦИЈА НА КНИГАТА


Приредила Kpuciuuнa Лајмановска, волонiиер


Во презентацијата ги опфатив сите
основни училишта во градот Битола. Во
училиштата Гоце Делчев и Елпида
Караманди лично не извршив презентација
зошто по договор со директорите беше


. .
решено презентациЈата да Ја извршат нас-
тавниците по македонски јазик и одделен­
ските наставници на кои им оставив по еден
примерок од припремените книги за
презентација. Во О.У. "Трифун Пановски" и
О.У. "Коле Канински " со директорите се
договорив да извршам презентациЈа само на
оние часови на кои ќе ми дозволат предмет­
ните наставници во зависност од слободното
време кое го имаат на часот, во оние одде­
ленија во кои не отидов, презентацијата ќе ја
извршат наставниците по македонски јазик.
Во сите училишта наидував на добра




Би блио ш екаша-низ оддели и aкiuuвнociii u


соработка на директорите. Во некои
училишта наставниците по македонски јазик
изразија желба самите да го извршат презен­
тирањето на книгите, со цел да помогнат и да
учествуват во популаризацијата на книгата.
Кај повеќето наставници по македонски
јазик наидов на поддршка и заинтересира­
ност за конкретниот проект за популаризаци­
ја на книгата меѓу учениците, на соработка
за време на презентацијата, а исто и за нивно
ангажирање за понатамошна презентација
на книгите.


Во зависност од времето на распола­
гање на часот за време на презентацијата во
некои одделенија им ги презентирав сите
книги, додека во некои одделенија им беа
презентирани половината од книгите со тоа
што беа известени дека кај наставникот по
македонски ј азик можат да се информираат и
за останатите книги. Сите ученици беа
информирани за условите за зачленување во
Националната установа - Универзитетска
библиотека " Св Климент Охридски "
Битола. Во зависност од времето на распола­
гање на часот се информирав за тоа какви
книги сакаат да читат учениците, кои подато­
ци подоцна можат да се обработат.


Во поднесениот извештај е
забележана и заинтересираноста на
учениците за презентираните книги, вредну­
вањето беше поделено на три оценки: мала,
средна, голема заинтересираност.
Заинтересираноста на учениците ја мерев
според следните варијабли:


- запишување на податоци за книгата
- вниманието со кое го следеа презен-


тирањето
-коментари во врска со презентациЈ3-


та и книгите (во предвид доаѓаа и пози­
тивните и негативните коментари)


-барања за дополнителни информа­
ции за книгите и зачленувањето во
матичната и универзитетска библиотека


Така оценка 1 ставав во оние одде­
ленија кај кои сите наведени варијабли беа
негативни, оценка 2 ставав во оние одде­
ленија кај кои барем определена група на
ученици внимателно го следеа презенти­
рањето и запишуваа, а оценка 3 ставав во
оние одделенија кај кои барем 70% од
учениците внимателно го следеа презенти­
рањето, запишуваа и дополнително прашуваа
за книгите. Поголем интерес и ентузијазам
забележав во третите и четвртите одделенија


12


БИБЛИОТЕЧЕН TPEH;I Б Р . 1- 2005


но сметам дека тоа се јавува како резултат
на нивната возраст, кога сеуште во се што
прават ги покажуваат своите емоции. одека
во поголемите одделенија се ј авуваше
поголема воздржаност.


Овие податоци не се сосема веродос­
тојни затоа што проценувањето на заинтере­
сираноста на учениците го вршев истовре­
мено со презентацијата на книгите, така што
не бев во состојба прецизно да ги измерам
сите варијабли преку некој инструмент за
мерење.


Направив вкупно осум табели колку
што беа и училишта во кои лично ја вршев
презентацијата. Еве кои податоци ги собрав
за време на презентациЈата:
-училиштето во кое се вршела презентациЈа­
та на книгите
-број на одделениј а во кои се вршела
презентациЈата
-датумот кога се вршела презентациЈата


. .
-во кои одделениЈа се извршила презентациЈа-
та на книгите
-заинтересираноста на учениците за презен­
тираните книги
-податоци за тоа какви книги би сакале да
прочитаат учениците.


Заклучок:
Сметам дека вака подготвениот


материјал за презентација може да излегува
во некои детски списанија како и во списани­
ја за возрасни, во некои локални весници. Би
можело да се направи еден каталог кој би ги
содржел сите книги, со кратки резимеа за
нив, кои учениците можат да ги најдат во биб­
лиотеката, а кои би биле сортирани според
возраста на учениците и содржината на кни­
гата. Морам да напомнам дека овај начин на
презентација на книгите е многу развиен во
целиот свет. Постојат голем број на Веб
страни во кои се врши презентациЈа на книги.
Тие Веб страни им припаѓаат и на биб­
лиотеките, меѓутоа најчесто им припаѓаат на
издавачки куќи кои овај начин го користат за
привлекување на купувачи. Тргнувајки од
фактот дека голем број од денешната млада
популација се наоѓа пред компјутерските
екрани би можело и кај нас да се направи
една Веб страна на која би биле презенти­
рани книгите кои можат да ги пронаЈдат во
библиотеката.




Би бл и о iи екаiii а- п из о д дели и aкiii11вno ciiiu


ПОПУЛАРИЗАЦИЈА НА КНИГАТА
ИЗЛОЖБИ, ПРОМОЦИИ, ПРЕДАВАЊА


Приредил Драzи Кабровски


06.10.2005 г.
ИЗЛОЖБА НА КНИГИ


По повод 11 ОКТОМВРИ - Денот на
востанието на македонскиот народ во холот
на Библиотеката беше поставена Изложба
на книги со тематика Битола во
Народноослободителната војна во периодот
од 1941 до 1945 година.


1 1 МЕСЕЦ НА книгАТА 1 1


19.10.2005 г.
ПРОМОЦИЈА НА КНИГА


Во салата за промоции на
Библиотеката на 19 октомври беше промови­
ран учебникот за втора година на реформи­
раното гимназиско образование "Музичка
уметност"од проф. Ѓорѓи Здравев.
Промотори беа: Јасминка Чакар, Ице
Котески и Наташа Павловска. Учебникот е
во издание на АД "Просветна дело" од
Скопје.


26.10.2005 г.
ОПШТИНСКИ НАТПРЕВАР
1 1 МЛАди БИБлиотЕКАРИ 11


БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР. 12, 2005


основни училишта од градот. За спроведу­
вање на натпреварот беше формирана
комисија во состав:
1. Дамјановска Цветанка виш библиотекар
заменик претседател
2. Стојановски Илче _ _____ член
3.Кабровски Драги _______ член


За натпреварот комисијата одреди три награ­
ди и тоа:


Првата награда ја доби Викторија
Мурговска од ОУ "К. Канински" со освоени
55 бодови. Втора награда доби Ана
Јанкуловска од ОУ " Св. Кл. Охридски" со
освоени 5 1 бод, додека пак, Третата награда
дојде кај Јованка Галовска од ОУ " Ѓорѓи
Сугарев" за освоени 46 бодови од вкупно 70
бодови.


Редослед на останатите учесници:
4. Симона Илијевска ОУ "Даме Груев"
5. Зоран Поповски ОУ "Стив Наумов"
6. Полина Ѓоргиева ОУ "Елпида Караманди"
7. Марија Наумова ОУ"Св. Кирил и Методиј"
8. Марија Менкаровска ОУ "Д-р Трифун
Пановски"
9. Александра Огненовска ОУ "Гоце
Делчев".


Првопласираната Викторија
Мурговска од ОУ "Коле Канински" од VIII
одд. ќе ја претставува општина Битола на
Републичкиот натпревар "Млади биб­
лиотекари".


27.10.2005 г.
Групна посета на Библиотеката од


учениците од приватното училиште за стран­
ски јазици "Делфин" на Детската библиоте­
ка. Библитечниот работник Драги
Кабровски разговараше со гостите за се што


По повод "Месецот на книгата" на 26 ги интересираше во поглед на Библиотеката.
октомври се одржа Третиот Опшински нат- За време на посетата во Детската библиоте-
превар на кој зедоа учество ученици од сите ка тие имаа еден час креативно да се изразат,


13




Би блио iiiекаiiiа -низ оддели и aкiiiuвнo ciiiu


а своите творби
Библиотеката.


31.10.2005 г.
ИЗЛОЖБА


ги подариЈа на


По повод Светскиот ден на
штедачите, ИК Банка, Здружението за маке­
донски ракотворби и НУУБ "Св Климент
Охридски" Битола на 31 октомври, во прос­
ториите на Банката, организираа изложба
под наслов "Заедничко дружење со при­
јателите" на која беа изложени ракотворби
изработени од ракотворци, а Библиотеката
изложи книги со тематика за резбите,
рачните работи и фолклорот кои претставу­
ваа логичка целина со изложените
експонати. Изложбата беше свечено отворе­
на истиот ден во 19.00 часот и траеше до 4
Ноември, денот на ослободувањето на
Битола од окупациска власт.


02.11.2005 г.
Изложба на книги по повод "Месецот на кни­
гата 1 1 насловена како 11 Библиотеката ви стои
на располагање" . На изложбата беа презен­
тирани најнови наслови на книги и списанија
од Одделот за монографски и периодични
публикации и Роднокрајната збирка.


02.11.2005 г.
Групна посета на ученици од ОУ " Ѓорѓи
Сугарев 11 од Битола на Библиотеката по
повод "Месецот на книгата" две паралелки
од трето одделение заедно со своите нас­
тавнички. Посетата беше со цел да се запоз­
наат учениците со дејноста на Библиотеката
како културна установа од национален
карактер и беше разгледана изложбата на
книги.


14


БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД Б Р . 12 , 2 0 0 5


02.11.2005 г.
Предавање, односно средба со францускиот
експерт за лаичноста г-дин Пјер Турнемир.
Предавањето беше насловена "Лаичноста и
религиите " . Предавањето се одржа во 18.00
часот.


ДАНТЕОВАТА СВЕЗДА ОД РАВЕНА


03.11.2005 г.
Мултимедијално претставување на


Дантеовата 1 1 Ѕвезда од Равена 1 1 по повод 7
векови 1 1 Божествена комедија 1 1 • Ова прет­
ставување беше во организација на
Здружението за македонско-италијанско
пријателство и ДСУ " Таки Даскало " .
Претставувањето се состоеше од Изложба на
илустарации со молив за стиховите од
" Пеколот " , чии автори беа учениците од
втора и трета година, под раководство на нас­
тавничките по графички стручни предмети
Весна Мундишевска Велјановска и Снежана
Паскова. Интерпретатори на стиховите од
Данте на македонски јазик и италијански
јазик беа ученици водени од наставникот по
македонски јазик и литература Милица
Димитријовска Радевска.


07.11.2005 г.
Групна посета од три класа од четврто одде­
ление при ОУ "Ѓорѓи Сугарев" од Битола на
Библиотеката. Посетата беше искористена
за разговор со учениците и разгледување на
изложбата на книги што Библиотеката ја
имаше поставено во холот.


10.11.2005 г.
Групна посета на децата од големата група
од градинката "Кокиче" на 10-ти ноември.
Посетата беше реализирана во рамките на
одбележувањето "Месец на книгата" и со нив
разговор водеше г-дин Драги Кабровски
задолжен за популаризација на книгата при
Библиотеката.


VI РЕПУБЛИЧКИ НАТПРЕВАР
"МЛАДИ БИБЛИОТЕКАРИ 11 ВО


КРУШЕВО


21.11.2005 г.
VI Републички натпревар 11 Млади биб­
лиотекари 1 1 кој се одржа на ден 21 ноември во
Крушево . На натпреварот учествуваа 28
млади библиотекари од Основните учnлишта




Би бл иоiiiекаiiiа-низ о д д ел и и aкiiiuвuociiiu


членови на библиотеките од сите градови во
Македонија . Од НУУБ " Св . Климент
Охридски " од Битола учесник беше побед­
никот на Општинскиот натпревар " Млади
библиотекари " во Битола, ученичката
Викторија Мурговска од В ИИИ одделение
при ОУ " Коле Канинскаи " од Битола, под
менторство на библиотечниот работник
Драги Кабровски задолжен за популаризаци­
ја на книгата при Библиотеката.


ПОСЕТА НА ФРАНЦУСКИ ЕКСПЕРТ
ПО БИБЛИОТЕКАРСТ�О


23.11.2005 г.
Г-дин Жан-Мари Арну (Jean-Marie Arnoult),
генерален инспектор на библиотеките и еми­
нентен експерт од областа на библиотечната
дејност во Република


·� :


Франција, допатува во дводневна посета на
Библиотеката. Цел на неговата посета беше
да направи евалвација на Библиотеката и да
даде препораки за нејзиниот иден одржлив
развој со кој битолската Библиотека. ќе прет­
ставува модел за развој на овој тип установи
во Македонија. Посетата на г-дин Арну беше
дел од заедничкиот проект на Францускиот
културен центар од Скопје и Фондацијата
Отворено општество - Македонија, насловен
" Јакнење на капацитетите на културните
институции во Република Македониј а " .


ПАТРОНЕН ПРАЗНИК НА БИБ­
ЛИОТЕКАТА


06.12.2005 г.
ЛИТЕРАТУРНА СРЕДБА


Традиционалната Дванаесетта литер­
атурна средба со натпреварувачки карактер
"ПОЕТСКИ БРАНУВАЊА 2005" на која
учествуваа околу 100 ученици членови на


15


БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР. 12, 2005


литературните секции од градот со по една
лична творба - поезија, се одржа на 6-ти
декември, во 12 часот во салата за промоции
на Библиотеката.


Од презентираните литературни твор­
би жири комисијата во состав: Мерковски
Илија, Кабровски Драги и Стојановски Илче
на на3успешните им додели награди во книги
и тоа:


Книгата " Светла точка " отиде кај
првонаградената Христина Ташкова од ОУ
" Даме Груев " . За второнаградените
Анастасија Илиевска од ОУ " Стив Наумов " ,
Мартина Јовановска од ОУ "Даме Груев " и
Пеце Попагин од ОУ " Коле Канински " беа
доделени книгите " Псевдоним на лузната " ,
" Гласот на душата " и Ти градам споменик во


срцето мое " . Книгите " Каква збрка " , " На
прагот од младоста " и " Мојот сон " им беа
доделени за Трета награда на: Силвана
Цилевска од ОУ "Елпида Караманди" ,
Ивана Муловска од ОУ " Ѓорѓи Сугарев "
Љубица Марковска од ОУ " Св. Климент
Охридски " .




Б II бл 11 o iii екаiiiа- н из о д д ели II ак1и11вн о с1и 11


6.12.2005 r.
ИЗЛОЖБА ВО ЧЕСТ НА ПАТРОНОТ


Комбинирана тематска изложба за
Климент, во текстови, слики и книги беше
поставена во холот на Библиотеката пред
шалтерите за издавање на книги. Изложбата
беше отворена од 06 до 15 декември од 7 до
20.00 часот.


ПРОМОЦИЈА НА
ЗБОРНИК НА ИЗЛАГАЊА


07.12.2005 r.
Зборникот на излагања "Прва род­


нокрајна средба со битолски писатели од
Македонија" беше промовиран на 7 -ми
ноември. Промотори на Зборникот беа
писателот Радован П. Цветковски и д-р
Николче Вељановски, главен и одговорен
уредник. На почетокот гостите ги поздрави
директорката на Библиотеката г-ѓа Јелена
Петровска. Преку видео бим на гостите им
беше презентирана работатата на
Библиотеката во одделите како и нејзините
активности како современ информативен и
едукативен центар.


За средбата Панде Манојлов, во


16


БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР. 12, 2005


Битолски весник ќе напише: "Овој Зборник е
навистина вреден проект на Библиотеката
кој заслужува секаков респект. Прекрасна
книга која ќе биде забележана во аналите на
македонското издаваштво, зашто содржи
прекрасни трудови како документ и соп­
ствено видување на творештвото на битол­
ските роднокрајни писатели кои се родени
или твореле во Битола".


ИЗЛОЖБА НА КНИГИ ВО
ПЕДАГОШКИОТ ФАКУЛТЕТ


12.12.2005 r.
НУУБ "Св. Климент Охридски" и


Педагошкиот факултет од Битола, во холот
на Факултетот, на 13-ти ноември поставија
Изложба на книги од професори автори кои
предавале и предаваат на Педагошката
академија, односно Педагошкиот Факултет,
а по повод 40 - годишнината од постоењето
на оваа образовна институција.


ПРОДАЖЕН САЕМ НА 11 ТОПЕР 11
15.12.2005 r.
Новогодишен продажен саем на книгата под
наслов "Подарете книга на најблиските" .
Организатори на саемот беа НУУБ " Св.
Климент Охридски " и Издавачката куќа
" Топер" од Скопје. На саемот, кој беше
отворен од 15 до 24 декември, од 9 до 21
часот, во салата за промоции на
Библиотеката, беа изложени околу 2500
наслови на книги. Овој новогодишен саем на
книгата побуди голем интерес кај јавноста и
битолчани имаа богат избор на книги од сите
жанрови на литературата.




Би блиоiii екаiиа-низ о д д ели и акiii ивн ос1ии


26.12.2005 г.
ДЕДО МРАЗ ВО БИБЛИОТЕКАТА


Основната Организација на
Синдикатот при Библиотеката за децата на
вработените на возраст до четврто одделение
им организира средба со најсаканиот дедо од
сите дедовци, Дедо Мраз. Како и минатата
година така и во пресрет на Новата Година,
нашиот колега Драги Кабровски успешно им
се претстави на децата во ликот на Дедо
Мраз , при што тој им ги подари
новогодишните пакетчиња.


Со насмевка на лицата децата пееја и
кажуваа песнички, а пак Дедо мраз на сите
им посака Среќна Нова 2006 Година и весели
Божиќни празници, добро здравје, весело
детство и успех во учењето, а на возрасните
успех во работата.


17


БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД Б Р . 1 2 , 2005


СВЕЧЕНО ИСПР АКАЊЕ НА ПЕН­
ЗИОНИРАНИТЕ РАБОТНИЦИ


По повод одбележувањето на Патронатот
на Библиотеката 8-ми декември, свечениот собир
на вработените се одржа претходниот ден во
просториите на Библиотеката. После поз­
дравниот збор на директорката Јелена
Петровска, претседателот _на· синдикатот Драги


Кабровски го најави свеченото испраќање на
Ружа Пејкоска и Ангелина Савевска кои на 31
август заминаа во пензија. Ружа работеше во
Библиотеката од 1974 година, на почетокот во
Одделот за издвање и услуга за возрасни, а потоа
во Одделот информации, подолго време го соби­
раше дробниот печат и последните неколку годи­
ни работеше во техничка обработка на моно­
графските публикации. Анѓа од 1980 година беше
вработена како хигиеничар. Ние библиотекарите
секогаш велиме дека Издавањето е "лицето на
Библиотеката " во работата со читателите. Ружа
ќе остани запаметена кај постарите читатели
како библиотекар кој скоро целиот работен стаж
го помина во Библиотеката. Ружа им се заблаго­
дари на вработените во свое име и од име на Анѓа.
При едночасовното дружење се направија повеќе
заеднички фотографии со пензионираните работ­
ници што покажува дека тие беа добри колеги и
вредни работници.




Инiиервју . . .


РАЗГОВОР СО ПИСАТЕЛОТ


ГОРЈАН ПЕТРЕВСКИ


Автор е на книгите: 11 Гороцвет 1 1
(раскази, 1973), 11 Земјата од сонот" (раскази,
1980), 1 1 Споменка " (роман, 1982), "Татковите
солзи " (раскази, 1985), "Тажниот свирач "
(раскази, 1986), " Марта 1 1 (роман, 1989),
" Задоцнети писма од Споменка " (лирски
записи, 1990), " Снеговите на Климентина
Евин " (роман, 1991), "Далечна љубов "
(роман, 1992), " Исти очи " (роман, 1993),
"Татковата прва љубов " (поетски записи,
1997), " Пролетни дождови " (раскази, 1998),
"Вечниот ветар" (роман, 2000), " Рано дојде
љубовта 1 1 (проза, 2002), " Сама " (роман,
2003). Добитник е на наградата " Ванчо
Николески " на Друштвото на писатели на
Македонија.


Моето родно место е селото Мренога,
Демирхисарско, вели Горјан. Тоа е едно
живописно место, таму ми е поминато дет­
ството. Во личната карта ми стои дека сум
роден 1951 година . Основно образование
завршив во село Вирово, на четири кило­
метри од Мренога. Гимназија запишав во
Прилеп и продолжив во Скопје. Продолжив
на Филозофски факултет во Скопје .
Пишувањето отсекогаш го носев како
вокацир, како предизвик, и еве, тоа е една
моја убава навика и ден денешен.


Зошто Гимназија во Прилеп, а не во Битола?


- Во тоа време Прилеп имаше еден
силен фудбалски клуб " Победа " . Јас бев тал­
ентиран фудбалер. Отидов таму и по година
две весниците напишаа за мене дека сум тал-


18


БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР. 121 2005


ентиран фудбалер и сакав да се реализирам
во фудбалот. Бев на шеснаесет или седумнае­
сет години, но ми се случи една тешка повре­
да на ногата и така МОЈата кариера заврши.
Но јас никогаш потполно не се повлеков од
мојата љубов, фудбалот, јас и ден денес со
мојата генерација играм фудбал и се уште
добро го играм, но оваа нереализирана желба
во фудбалот отиде кај помалиот син кој е во
четврто одделение и тренира во Скопје.


Кога за прв пат почнавте со пишуваље?


-Прв пат почнав да пишувам уште во
ученичките денови, во трето и четврто одде­
ление. Ме инспирираа Библиотека имаше и
во Мренога и во Вирово. Во Мренога
учителот Милан Јолев ски кој денес живее во
Битола, ми препорачуваше книги кои ги
читав во летото и многу му сум благодрен за
љубовта што ми ја всади кон книгите и што
ме воведуваше во тој убав свет на литерату-


рата. Како гимназирлец во Прилеп се
чувствував малку осамен и сакав да ги
на бележам оние спомени од детството кои ми
останале во сеќавањата што ги носев како
белег и предизвик. Тогаш го напишав раска­
зот " Детство " , во 1966 година, потоа,
" Старата црешна " , Ливадата " и се редеа
натаму другите раскази. А потоа, тие раскази
влегоа мојата прва книга " Гороцвет " , во
1973година. Кога се појави оваа книга мислев
дека веќе цел свет ме познава, а денес кога
имам околу дваесеттина објавени книги и
исто толку романи кои се читани, мислам




Интер вју . . .


дека никој не ме познава и упорно
продолжувам понатаму да пишувам со ист
таков интензитет како порано, се разбира за
да ме запознае светот. Оваа збирка на
раскази ја објави писателот Видое Подгорец
кој беше уредник на една популарна биб­
лиотека " Златен Буквар " . Тој ми беше еден
од најомилените автори со кој подоцна
станавме пријатели.


Пишувате и за деца и за тинејџери?


-Јас се држам главно за таа возраст на
тинејџерите, но јас пишувам и за децата од
училишна и предучилишна возраст. Пишувам
кратки приказни и настојувам децата, тие
приказни да ги доживуваат како приказни.
Сепак, ако тие допрат и до возрасен читател,
ќе го замислат малку, ќе го задржат неговото
внимание.


Повеќе пати ме прашуваат зошто
пишувам за децата, за младите. Најпрво јас ја
сакам таа работа. Го сакам тој свет на мла­
дите. Јас живеам со таа проблематика. Не е
дека не можам да седнам да напишам книга за
возрасни. Јас литературата не ја делам на дет­
ска и за возрасни. Литературата ја делам на
добра или лоша. Секоја добра книга за деца и
за млади може да биде и добра за возрасни.
Проблемите кои јас ги разработувам не се
само проблеми на децата туку и на возрас­
ните.


Зошто вчера на Тркалезната маса во вашето
излагање рековте дека кога почнавте да го
читате Петре М. Андреевски сте номислиле
дека нема што да барате во расказите?


-Кога ја прочитав книгата " Седмиот
ден " , ги читав тие раскази затоа што беа мои,


19


БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР. 12, 2005


од тоа поднебје , сите оние презимиња и
имиња од тој крај ми беа познати. Се разбира
дека се обидував и јас да пишувам таква
проза, но таквата проза не можеше да се над­
мине. Сакав еден свој простор каде ќе бидам
свој и ќе личам само на себе и да не личам на
ниеден друг автор.


Кога почнавте да пишувате романи?


- " Споменка " ја напишав уште во 1972
година и и ја понудив на Издавачката куќа
" Мисла " , но таа во тоа време имаше прос­
торни селидби од едно на друго место. Така
на моја среќа или несреќа тој роман се изгу­
би, не се појави тогаш, а јас сочекав еден друг
момент во Издавачката куќа " Детска радост "
и " Споменка " се појави по пат на анонимен
конкурс, во 1982 година, беше меѓу откупен­
ите романи. Таа доживеа извонредно голем
успех, се појави во неколку тиражи и послед­
ното издание е во четири или пет илјади
примероци. Претходното издание беше во
три илјади и во поглед на нашиот македонски
Пазар е многу голем тираж. Во 1989 година
се појави следниот роман " Марта " . Глигор
Поповски ме прашуваше што ќе пишувам
кога ќе го исцрпам својот извор, но кога
" Споменка " го доживеа оној добар успех се
подзамислив и си реков " а што ако останам


само со овој роман? " . Кога се појави " Марта "
кој беше мој прв роман од урбаната средина
тогаш покажав дека можам да пишувам и за
градот, за урбаната средина. Овој роман
доживеа седум, а наскоро и ќе има и осмо
издание. Без да биде лектира допре до
читателите, а потоа читателите и нас­
тавниците беа тие што го внесуваа во лекти­
рата, денес е и редовна лектира.




Ипшер вју . . .


Меѓу читателите е многу познат
романот "Исти очи " објавен во 1992 година и
кој заедно со "Снеговите на Клементина
Евин" се редовна лектира. Имам еден роман
"Далечна љубов" кој наскоро ќе излезе во
трето издание. Тука ми е опишана една
весела прва љубов, една духовита прва
љубов. Внатре ликовите се спротивставени
едни на други, тоа се различни карактери кои
се обидуваат, но не можат тоа да го разберат,
да го сфатат - но, се чита таа книга. И покрај


што " Далечна љубов" е сериозна приказна,
читателите сакаат навистина нешто сери­
озно. Да се навратам и на романот "Вечнl!от
ветар" кој тематски е од стариот крај, од
шеесеттите години, а Јас тие години ги
сметам за ренесансни во нашето живеење, на
нашата генерација, тоа беа најубави години
кога се восхитувавме на " Битлсите " и
" Ролонгстоунсите " кои и ден денешен се
сметаат за класика. Тоа е приказна која се
случува во родниот крај која е топло
раскажана. Излезе во 2001 година и беше
распродаден за неколку месеци. Беше про­
гласена за најчитана книга во истата година.
И второто издание беше распродадено за
кратко време. "Вечниот ветар " им се допаѓа
и на овие генерации и покрај тоа што е од
едно друго време.


" Рано дојде љубовта " е книга во три
дела, која се поместени раскази и за помали и
за поголеми. Во неа се навратив на мојата
запоставена прва љубов, творечка. Сепак
сметам дека романот е онаа форма преку
која авторот може најмногу да се искаже и да
се доближи кај читателите. Оваа книга дојде
меѓу два романи. Сега можам да го споменам
романот II Сама II кој е мојот последен роман.
За една година доживеа две изданија.


20


БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР. 12, 2005


Наскоро треба да се појави и третото
издание. Тоа е роман за тинејџери. Тоа е
роман во кој главниот лик е едно девојче во
осмо одделение, Теодора Малинова ќе се
навраќа на траумите кои ги до:живеа во седмо
и осмо одделение кога њдњн нњрин другар
заедно со уште две други момчиња ќе ја
навредат, ќе ја повредат, ќе ја уценуваат, а се
разбира Теодора тоа го доживува на еден свој
начин и постојано се навраќа на тоа време,
сега, како гимнази.1алка во трета година.
Додека не врати мило за драго, таа не може
да остане мирна, а таа е и врвна каратистка со
европска кариера. Ќе ја жртвува таа кариера
и ќе го разреши случајот онака како што таа
мисли дека е потребно.


Дали романите rи градите врз основа на
вистински случки или тоа се ваши имаги­
нарни ликови?


-Јас романите ги градам, поаѓајќи од
вистински настани. Во случајот со Теодора
тоа беше едно писмо во "Вљубена страница "
од " Наш свет " . Веќе 25 години ја уредувам
таа страница и добивам многу многу писма, а
од нив се родија и " Марта " и " Снеговите на
Клементина Евин" , моменти во "Исти очи " ,
романот " Сама" итн. Преку овие писма ги
искажуваат своите проблеми, затоа што
имаат доверба во мене како во автор и како
уредник на "вљубената страница " што е за
мене добредојдено. Така дознавам како
живеат, што ги тишти, што ги радува мла­
дите, што ги растажува, а тие ми возвраќаат
со тоа што ги читаат моите книги.




О д жи в о ш о ш на библ и о ш екари ше


.Ја.111 ве препознаваат на улица?
-Јас сум еден од оние писатели кои


:чногу комуницираат со своите читатели, а
сега баш еве пред извесно време едно момче
�шжеби во трето или четврто одделение ми
приоѓа и ми вели "Вие не сте автор? " Јас му
реков "Сум" . "Дали сте Горјан Петревски? "
"Да, Горјан Петревски". Отиде кај другарите
и им рече "Ви реков ". Една симпатична сред­
ба. Каде работевте сите овие години?


-Работев хонорарно во списаниЈата
уште на седумнаесет осумнаесет години, во
" Детство " , во "Наш свет " , "На разделба",
"На зајди сонце" . Десеттина години работев
во Мак.едонската Радио-Телевизија, уште од
1974 година имав еден квиз "Шарен мони­
тор". Телевизијата беше побрза и таа ме
покани. Имав една емисија за деца
"Љубопитна камера", беше популарна кај
гледачите. Ме препознаваа на улица, но тоа
малку ме исплаши. По вокација бев писател и
сакав да ме препознаваат како таков. Сепак
навреме ја напуштив Телевизијата и . се
запослив во " Детска радост " некаде во 1986
година, со што целосно се посветив на лите­
ратурата. За тие десет години Телевизијата
ми одзеде барем пет книги. Освен раскази и
романи имав повеќе телевизиски серии, кук­
лени, играни. Во моментот работам на една
книга " Моите мали вистини " . Секогаш по
нешто запишуам. Тоа се кратки записи кои ее
врзани со мето минато, со мојата интима, со
моите доживувања. Секогаш имам идеја. Се
обидов на светот да гледам со поинакви очи. Нешто што не ве прашав, а сакате да го кажете?


-Има многу работи што не сме
допреле, би разговарале и би кажувале за
многу работи. Она што го имавме во
Библиотеката. ме воодушеви. Не очекував
дека ќе се воспостави една таква блискост. Се
дојде така спонтано, ненаместено. Кога доѓав
не очекуваав дека Средбата ќе помине многу
топло, и во секој случај позитивно. Една ма­
нифестација која ќе живее овде и ќе не соби­
ра секоја година. Секоја средба ние ќе имаме
по нешто ново да кажеме.


21


БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР. 12, 2005 Кажете ни нешто за вашето семејство?
-Имам сопруга и три деца. Имам два


сина и една ќерка. Помалиот син кој е во
четврто одделение тренира фудбал во Скопје
и е многу талентиран. Ќерката ми е роден­
денски подарок, на исти ден сме родени и има
осум години, во второ одделение. Јас се опре­
делив за Скопје. Мислам дека литературата
ме врза за Скопје. Жал ми е што не поминав
барем неколку години во Битола, во еден
вистински град. Битола отсекогаш имаше
своЈа цена и така јас го доживувам и ден
денес.


Раз'iовороzи 'io водеше Николче Вељановски




Библио ш екаша во iieчaшoiu БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР. 12, 2005


КУЛГУР А ... БИБЛИОТЕКАТА ВО ПЕЧАТОТ


: ·;;.., -� .�,. ��""'"•}ia l{У,УБ_ "С�:-д.1и..иеиш Охридски
�t�i�(';,�tf%!t��:� ��/:.:-· ·-�-:�' ··: у . ..:� . _ :. '


. . < •


ВИRАНЧЗБОРНИКОТ
:i·�;,;;,�c¾;bЏ-., -


' ·-'.' . ' · .. ------------------------


i : ИТЕ.ПИСАТЕЛИ
�;��:���\\,005;j��cf�ru�;,yчe-} НiЧ>СЈ\\IШОТ )l<'H, �а 7 дскем-


·.;,•ЈШЦ11"'Јllf1'ерати оц сите основни ·uри · РО canaru за nромоцнu uo
_;.:,учнлИ111та·· ·од rpa,:ioт а .жири хо.,, : храмот .на кнкrата i,.a сѕечеи . 11a­


�,f'-�me11jaтa/110 ·=: Ипија -Мер-··,. ч1ш беш� 11ромов11раи Зоорни•
кот од излагањата на б11rопските


,· писа:rм11 на nрмта род11оtрајна
. средба што ја орrа11из11рашс Б1,6-
. .'лиотехата на 16 11 17 март оnм


·•. rоАкпа. По 5,:.усото и:-,лur.ш,е на
: · 11иректор�аru Ј мс.11а Гkrроѕска
,,, за. ,цосткr:�iув�н.ата на .ona3 �ул�


турна· �·нст11туц11ја no . . rоднната
што- -.1з:ми1tува♦ .за .Збор�шкот ro­
l!<)pea Р>1.1ова1r П, Ц11стко11<жи и


· · д·Р Њtк.мче Велјц11.оuск11,
· .· Овој �6,;,рннк е 1,авлстшtа
' вре11е11. lip()O!(T на Б11611ио·rската
.iwj Зi\\аrужува te-�<11.:os ре.сне.�.с1�.
-П�хкрасиа к1<игз која ќе биде за•


· ' �сжана во ана.,1итс на �Фксдон�
c�<rtO к:tда.взwтво. ззwто содржи
nреt::ра:снн -rрудови :како докуме�
НТ И СОПСТ1Ј.tН<Ј В.Јtд}'А3ЊС Шl ТВО­
реШТЅОТО 11а 6.1полс...:нтс рGдио--'


-�:��/ � �;:(i�: \\:?·' f!} �t!Н�шд ·�О. бц_f!� ����� _�);\\·:;::{ ;'- .... ;,:,>· ·. :�������1':"Б=��л� &�::
rалната··установа 'У1111в'�:ржгет<:, коRс�ш. Ипче СrојановсЈШ и )!ра_


.
.. труцоnн се заста_n�ки: П.М, Aftд•


.ката · бнблнотс�.:а ·•С�п к..,11,_. .. , r11 .. К�броЈ1а11 за м.ајдоорите 111Ор•_ , 'рееѕсхи; В, Ko---rot, Д, _Башеск,:,
�евт 0хркдс,ш" - ·Бнrола, на 6 н 7, •Чlн а:д9це.1к· н Н.1ГЈ)3)1К ao· i:1tиr1t. Ц, Здраuковеки, l , НаЈдоски. !,
;скемар,i орrанн3ира две мани_• �-,. .ПрI,зта ш�rрада јз. освои ХрнСТЈI.· Бош.Јшј(о� ска, D. Стој•1еnска �
�•ст•ции .пQСuетеки на хикrата и ;_:· иа Ташкооо., трнте вто�11 Ј!а'l'ади · Антиt, Х, Пстрес•и. Г. П•"Р':·
1а литературното · тѕореwтво, : ·:rн ·ocww1t1a .Аиаст-•<:иЈ> И.анев- с1Си, В. Пот,зарс11со,:11_. П, М,"!ОЈ·
Гак.а. иа 1ueC111. 11сксмори 6еше „ с1<а, Мартина Јовановска и Пеце .aon, Н, Ј<о•101><1ш. Р.11. Цв�'П<ОВ·
,тuорон.а 11111ожба на l:.IIШ'II и Ф<>,;, Попагин а ;ритс трс-n1 Nаrрзµ,и с�:.и, Љ. Груевски, Д, ТодоЈmnскн,
:оrраф>111 nocaoreиa 11а-nатроиот'·;· У'f•ницитс·. Силѕа11а · Цмевс�<а, -.- ·. Б. -Таневск.и и П. !П1ши11карОfl·
, 'ikшe одржана )\\ва,1аесета111 110. ":.' _Ивана М>·ловска II Љу15нц� Мар- ски,
,ед л11тературна qx:;il5a 'Постскlf .- 'r.:овска, · . - . ·. · . М.П


t:te?fWrtYЖ!DiRIIF Cii!}&iai24ZJ
Ла 1/У УнЈ1нерtц9еш0<аија 6иi[.•иt>_Шешz -Св. К.•им,нш Охридс"�• /


ПР.ОМОВИРАН.УЧЕБНИК
··. . \\,. ':ik• - ;, ,;:.. . -� - :::� ";:� ·i


.' � . . · .. . ,. � .


ОДI'ОРГI1 ЗДРАВЕВ


Високи оценки од
француски експерт у·11,1uеrзнтетс1:�та б116т1оrска „Св. Кд11�1е11т


Оѕр1,де1:11" uo Бнт◊,1� работн 11а в1ко1:о проq,ссн­
онш1но НIШО 11 110 СIНХН1С�i1 СТ3Н:1��;:н. CIU�HH Гсн��t.'i�
!iНО'Т Ш!CflCkтop :Ја о'нGпнот��.:н од Фрзнт:_i�


_.
Жс:н:�\\lа­


ри Арну 11а ѕчерашнат� t1рсс-.:онфе�еш�11;а во овт:
1111cr11ry1џ1ja. T,Qj 11рестоtуnашс _no овоЈ -град тоК\\1)' со
цеЈЈ Јlа 11aripan11 еаа.�уацнр 1ш 11срнш1та. рзботз l(дa.


Jla•
де 11релора;;11 за нср1шн01' 11де11 одрж.,111в р.:ѕзnоЈ, Спо­
ред 11еrо. нмпоm1ра.1а нсјзнпа1<1 !ionpзaнocr со •mтдтс.•
.11:тс. npo:-кTitтt. н pa•3�y;;·im,1rftџ:т� што е� Ci!;:>(H3�:t_yr;a­
t\\T 11 '-кО.uЛнте;-от на ра(�1тата 1! покr�ј оrра11ичсн11т�-
nросn>рп11 11 ф11т111с11;:к11 средства.


Арну �абслсжа дс�:а 1'рсба што nовекс да се корнс­
тат.-ба·ттс за податоtџ<, да се 11rн�1c11j·na сор:,боп:.а со
соодnетн11 сnропскн 111 1с111туц1111 11 да се разrтва 11ата­
мош1111от 11р11ст3r, на rраt'-�ннтс до +:1111жс11тt0т фо1m.


Јl�1рскторката на Би6Ј111отек11та, Јелена 11,�rрово;�
додi111.с дer..i I\\IICOK!ITC O!\\CIIKI! се содржана но IIJUCШl'a­
jtJT за 6116111:оп;•-шото p�)fн)TCI � .. е i;:o} е ПO;tГOT!JCII 110 :Ji'l ·
С'ЏНРi:�ИОi ltt)OC.l:.:T СО 1.Ј)ј)Ј! ЈЦНЈt\\ ., ).н�н,.::н.е. ltcl K<tТl[\\!.01··
т�т11т,: 113 к/1тур111т:: IШCTIП')'IЏIII Н() М,1к1;дт1нј�1". Таа
11ajarнi с:оработк:-� со 6нGлнотсhата од зорзтнменнот
фра!1Ц)'С1:11 t'рад Е111111ал 11 110 т11с ра�п:н обра:�унаљс 1ш
ш1соџх:труче11 .:ад�р по б11бЈ111(п·скарсruо, (П.С.)


9o ��• • l9 � wrttц·;_ .�;·.-J1�tџa 3.s�t f'f � U.� - "J"М� .. n
-� мl,w, t,, Qm:lt1r'f 1'31 М)....« . � -- Мбо\\НМ .ti ('lf � 8(1
.,. -,_ �- • Ј..-пма N ' JIAl«' t:4j „nllWU �Y� Оf(}_ј�бмl!�• -..jrJ').U-JIQЏ:-- 1 Деиес во НУУБ "Св. Kлuмeuiii (_)хридски"


�.џ.21п м 1:1ra-• � НУ "Ум-..
•срж�-t• &�ба•Фf'СU •(:.,_
i<..111Jo1(t(f' 0iF18':1<1c:lt� М Џ!:"1� ,.,.__ kWfl R�tt y-..,6,,lt­
lWI' М ,т� fШ<О!"'" fl,I (ot<�U•
�lt01'> nt>iм:i)otar<t �14��
c<t �:.r� "Ji.!.,Jll'i� ��•­
ll»e:° l)J :-C��(�J-p Љ,'lhf 31•
;»Јоо<:•. :t..- '"�а.,-� r<•-'Џ!'" Јх<·
�:-:::<�:�::=:.r:1;;
);.....,_,"t'4,lt ll!>}>Olf M;'*'Cil"M р��
_,_ ,. ,с-,,с:� -.. hl!"'J1Jru Ј1рушn,о
N Jt;;,J.un.


•�- i1nonu еr.о>м:т�,.., . �11 мJ'�lt"IQI 11 _ ,ч .t1.l(<)WN,
- )'�1,кт JiNtt N � ц:; Кмр� N&t,;(�ц, См�


'n<t«kO .џ-ш '11.U:B 1'�,3 �· СО' . ,tr'(\\"'lf, ,м�••јfiм f'(f 'rflCt, ta.10 м,..-.11c:tv ме СЖ!!с i./tl'o it.c • , •ltpf)�l(JТU �.ui.o. 11•�-
•� io: )"Ч:tl� 1О') �w,, flltOТ t't-$ 11)ЈМ) (�)l(.IIYЦ 1d ll�C•
"-11Wt'"1'<1 (lil)l)f;XМ'�M� pwt1� l>Цl-'<t'{o<lllt "t)':"''<11'1 � •<1.;


13.:t �11'Т &;f!IO,tClil � е:,: ,..,.� .... �•'f<:Jw •н•-


�
1$
�w:=:::���\\j:: \\'v�=� •'Q,W,x ott � =:.:�v�:: �i:: .. �=�� 1n;�.:�., ;:�-=-е:::;·�: ;:


,.,.,Jol)N��•t: IOU �t&(', е�:сммt на h-!1tмt1<."J·=prt'l>1'0 »
м•ј•, ж� е џu, 11 o.i 11р1111Т« 111аuж ��-- 11• 1'1,.1.
�1„-u_w. fb,�.-_;tJr 'М ,,.,.,. "·"-


' ПРОМОЦИЈА НА УЧЕБНИК
ОД ЃОРГИ ЗДРАВЕ:В


Во орrани:�ација на Македон­
ското научно друшт110 - Батола
денес со почеток 12 часот во са­


лата за промоц1.1и на НУ Унш1ер­
зитетска бибт1отека "Свети
Кли�iент Охр11дски" ќе биде про­
мовиран у•�ебникот за втора rод­
нна на рефор;.шраното гим­
нажско образоriа11ие •музичка


22


умеn1остu од познатиот битол­
ски музи•1ки педагог професор
д0рГеорrn Здравсв. Учеб1шхотхе ro
nромоЈЈараат Јас�шнка Чакар;
Ице Котеоm 1r Наташа П,'W101ЈСка.


Здравев долго ·годиин· беше
гимназ1rск1t професор а потоа и
професор на Факултетот за учи­


: телн. Автор е на иек0,'!1,.--у _учеби11ци,




Од живоiиоiи на библиоiиекариiiiе


ОД ЖИВОТОТ НА БИБЛИОТЕКАРИТЕ


ДЕНОВИ НА ХРВАТИТЕ ОД
МАКЕДОНИЈА


Неделата на Хрватите од Македонија
се одржа од 26 до 29 септември 2005 година,
во Загреб, под покровителство на претсе­
дателот на Р. Хрватска, г-дин Стипе Мјесиќ, а
во организација на Хрватската Матица на
иселеници. На свеченото отворање поезија
читаше Љерка Точ - Наумова. Беше поставе­
на изложба за етнокултурата на Битола,
" Битола - бабам - Битола " на Август Леон.


Од иромоцијаша на u.зложбаша
"Време на резба " и иромовирањешо на
исшоименошо ЦД на Мирко Гашпарец


Посетителите имаа можност да се
запознаат со·културното минато и историјата
на Битола, градот на конзулите во ХХ век,
преку кустосот на Музејот во Битола,
Здравка Маретиќ. Како град кој во минатото
бил под влијание на многу етнокултури,


Бранко Марешиќ, му �""iодарува резба од Мирко
Гаиа7.арец на ирешседа[иелош Сшиие М есиќ 23 БИБЛИО ТЕ ЧЕН ТРЕНД Б Р. 12, 2005 на фотографиите можеа да се забележат сакрални објекти, битолската чаршиЈа , старите носии итн. Беше поставена и изложба " Микрокосмос" на Борис Ткалец -Валба. Посебно место за изложување на своите копаничарски работи му беше дадено на нашиот колега, вработен во Библиотеката, г-дин Мирко Гашпарец, кој е еден од основачите на Друштвото на копаничари на Македонија од 1993 година. Неговата изложба насловена " Време на резба " го пренесува влијанието на тради­ционалната Мијачка -Дебарска школа. Тој го има изработено Иконостасот на црквата " Св. Петка " , во Рогдеал, а во тек е и Иконостасот за црквата " Св. Ѓорѓи, во Кабрамата, Сиднеј , Австралија, добитник е и на повеќе награди. Автор е и на фигурата - резба за наградата " Милтон Манаки " , фестивалот на филмската камера. Негови резби се наоѓаат во кабине­тот на претседателот на Р. Македонија, во повеќе министерства во земјата и странство. Успешно изложувал на повеќе копаничарски колонии со околу 40 изложби во земјата и странство. Изложбата ј а отвори Виолета Крстиќ, историчар на уметност која го про­мовира и неговото ново CD насловена 1 1 Време на резба" преку кое присутните




Од Ж U B O IU O IU н а библ и о iиекари iи е


можеа да се запознаат со целокупната работа
на ОВОЈ наш уметник.


На средбата беше промовирана и кни


гата љубовна поезија "Љубав и ријечи око
ње" на Љубомир Бранѓолица од промоторот
Денис Дерк. Учество зеде и ансамблот
" Деспина" од Битола. Изведена беше и
театарската претстава "Есцајг" во загреб­
скиот куклен театар.


Пред заминувањето од Хрватска,
Хрватите од Македонија приредија незабо­
равна вечер и дружење со репрезентација на
јадења и вина од Македонија.


Приредил Николче Вељановски


24


БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР. 121 2005


50 ГОДИНИ - МЕЃУНАРОДЕН САЕМ НА
КНИГАТА


Приредила Лидија Мирчевска


Меѓународниот саем на книгата беше
отворен од 25 до 31 октомври во Белград. Саемот
го посетија и двајца претставници од нашата
Библиотека. На овој , педесетти Меѓународен
саем на книгата имаше и што да се види: околу 700
излагачи од земјата и 200 излагачи од странство.
Од земјата домаќин би ги издвоила издавачките
куќи: Лагуна, Просвета, Народна књига, Бели
пут, Нолит, Привредни преглед, ИПС и многу
други. Издавачката куќа " Стубови културе " во
своето дванаесетгодишно постоење се издвоила
како на современа српска книжевност, на совре­
мени светски писатели, на класични дела и на
едиции од познати домашни и странски автори.
Издавачката куќа " Лагуна " само во периодот


помеѓу последните два саема објавила околу 120
н_ови наслови. Таа оваа година се посветила и на
детската литература. Новата едиција Мала
Лагуна ги освојува срцата на најмладите
читатели.


Издавачката куќа " Просвета " се појави со
стандардната литература од домашното изда­
ваштво, како и со преводите од странските класи­
ци и современи писатели. Издавачката куќа
"Veble Commeгce" од Загреб беше претставена со
убаво изработени илустрирани монографии,
енциклопедии и детски книги.


Во еден огромен простор, во една голема




Од жuвoiuoiii па библиоiиекариiие


мешаница од луѓе (млади, возрасни и деца) запло­
вивме и ние во чудесниот и привлечен свет, светот
на книгата. Еден од најчитаните писатели Трејси
Шевалије секако дека го привлекуваше внимани­
ето со своите дела: "Девствено сино " , "Девојката
со бисерна обетка " , " Паднати ангели " и други.
Многу нови светски бестселери ги запираа пред
штандовите своите идни читатели - " Музика и
тишина " на добитникот на Витбредовата награда,
Роуз Тремејн, "Девојката во син зумбул " од Сузан
Вриланд, " Ѕвезда на морето " од Џозеф О'Конор -
ремек дело на современата ирска литература со
продадени милион примероци во 2004 година.
Тука беа и "Правило на четворката " од Ијан
Колдвел и Дастин Томасон, кој е најголем светски
хит за 2004 година.


Оваа година, почесен гостин на Саемот
беше Велика Британија. Британскиот писател
Тони Парсонс беше најголемата Овезда на овој
јубилеен саем на книги. Неговиот бестселер
" Човек и момче " е преведен на 37 јазици и е хит
меѓу читателската публика. Штандовите понудија
уште многу други хитови, автори и дела за кои
беше заинтересирана читателската публика.


Од новините на саемот, годинава беше
најавено формирањето на форумот на биб­
лиотекарите и издавачите, со што се поврзуваат
двете дејности, а за прв пат се воведе и
таканаречен Училишен ден, наменет за орга-


25


БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР. 12, 2005


низирани посети од училиштата.
50 Меѓународен саем на книгата во


Белград беше претворен во огромна книжарница
која ширум им ги отвори вратите на љубителите
на книгата со своите популарни цени.


ЗА РОМАНОТ 11 БЕЗ СВОЕ ЈАТО 1 1 од
НИКОЛА КОЧОВСКИ


Романот " Без свое јато" на Никола
Кочовски ги носи одликите и на другите
негови празни остварувања. И во него доаѓа
до израз неговата склоност кон портрети­
рање на исклучителни личности и
прикажување на драматични ситуации со пси­
холошка носивост вжештена до усвитеност.
Во таа смисла овој роман потсетува на
неговиот роман " Бреме " , еден од


. .
нарнача3ните романи не само во неговиот
прозен опус, туку со свое знача3но место и во
современата македонска литература.
Генерално кажано, сличноста на овие два
романи се состои во тоа што и двата случаи
се работи за оптоварена совест кај нивните
главни личности која се носи низ животот
како тешко бреме. Во едниот случај се
работи за силување на ученичка од страна на
наставник, а во случајот со "Без свое јато " се


работи за инцес. Но меѓу двата романи пос­
тои и една битна разлика: додека во "Бреме"
сиот психолошки Товар се потпира на соци­
јална подлога, во новиот роман на Кочовски
соци3 алниот момент е маргинализиран за
сметка на психолошката анализа на ликовите
ко3а, микроскопски изведена, оди во мину­
циозност. На моменти опседнатоста со психо­
лошката анализа оди дотаму што преминува­
во психологизам кој му штети на естетскиот
ефект. Веројатно таа стапица и не можела да




Рецеиз и и . . .


се избегне кога се работи за исклучителен
психолошки феномен каков што е инцесот,
како тема позната и во светската литература:
Романите од циклусот за Ругон-Макартиевци
кај Зола во француската литературе, а кај нас
во " Фурии " од Сотир Гулевски преку семе­
јството на Шилеговци. Како и кај споме­
натите дела, и во романот на Кочовски стану­
ва збор за семејна сага населена со фрустри­
рани личности од кои секој носи по една
лична драма. Но, како што рековме, одвоени
од социјалниот контекст, (што е потенцирано
и во насловот на романот " Без свое јато ") со
својот индивидуализам и својот психологизам
се наложуваат драстично, во некои случаи
дури и морбидно. Но ако сето тоа оди на
штета на типизацијата на ликовите и настан­
ите, од друга страна ја зголемува тензијатана


четивото кое придонесува тоа од почеток до
краЈ да се чита со зголемен интерес.


Интригата на романот уштен а самиот
почеток е драмски поставени: Се најавува
враќањето на Растем од Австралија за кого
неговиот брат Адам поднесе жртва со тоа
што проневери пари и падна в затвор за да го
овозможи неговото заминување во
Австралија. И сега се поставува прашањето
дали братот братски ќе се оддолжи.
Невиниот идиличен почеток навестува и
таков развој на настаните. Но бргу се


26


БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР. 12, 2005


покажува дека браќата се личности кои носат
семејно проклетство, дека со својата психо-


лошка оптовареност секој е пекол сам за
себе. Деликтот, како кај " Браќа Карамазови "
од Достоевски, веќе се наѕира и бргу тој се
појавува со тоа што Растем ја заведува ќерка­
та на Адам, својата внука Јагна. Таа е бреме­
на од него и очекува дете.


Таквата психолошка фрустрираност
на Растем е резултат на семејната средина во
која се развивал. Сурово малтретиран од
татко му, тој е обземен од болни спомени на
линч спроведен врз него, а најповеќе од се го
притиска споменот за потслушнатиот довер­
лив разговор меѓу мајка му и сестра Й за тоа
како мајка му била силувана од германските
војници за време на Втората светска војна. Го
прогонува мислата дека е зачнат од фашист и
дека самиот е фашистички гад. Малиот и
исплашен човек вон его својата фрустрација
. . Ја компензира со препотенци3а на натчовек за
кого не важат вообичаените морални норми.
Без морапни обѕири, тој ја заведува и
ученичката Бигорка, другарка на Јагна.


Не помалку жртва на семејната
декаденција е и Адам. Него најповеќе од се го
прогонува сликата од самоубиството на
татко му. Го измачува мисла и за сопствено
самоубиство. Обземен со прашањето за смис­
лата на животот и со прашањето на смртта,
со таквите свои карактеристики тој пак асо­
цира на ликови од " Браќа Карамазови " на
Достоевски. Адам минува низ тешки психо­
лошки кризи без катарзични изливи. Осамен
во својот несреќен и пеколен живот, тој нема
на кого да се потпре, кому да се исповеда, на3-
малку на својата жена Лида, една неморални­
ца која тој ја зел бремена од друг. Не може да
се потпре и на своите приЈатели кои му се




Рецен;зии . . .


неискрени и неверни.
На една ваква тешка проза, со длабо­


ки понирања во оптоварената психа на херо­
ите, со свртеност кон темната страна на
човековата природа, на романот " Без свое
јато" му соодветствува стил манифестиран
преку тешко обременета реченица. Има
реченици кои се протегаат на цели страници,
намерно граматички деструктурирани со што
романот потсетува на модерните романи во
кои се следи текот на свеста.


Таквата литературна постапка
забележлива е и во структурата на романот
со нагли и често ефектни пресекувања на
наративниот тек, со неочекувани остри вмет­
нувања на секвенци предизвикани од асоци­
јации, со менување на позицијата на нара­
торот од трето на прво лице, од директен и
индиректен говор.


Се во овој роман на Кочовски,
вклучително и неговата форма, е замрсено,
небулозно, мрачно и болно, но, сепак, не и
безнадежно. Надежта е во Цветан, синот на
Адам. Тој е цветот на една трагична личност
која низ својот живот била трн на едно
буниште.


Романот "Без свое јато " , кој го опре­
деливме како роман што по својата содржина
и по својата фактура спаѓа во атипичните
романи на современата македонска литера­
туре, на еден парадоксален начин е изразито
типичен за времето во кое живееме, карак­
теристично со изразит индивидуализам во
општествениот живот, со фрустрации и опто­
варени совести. Како таков тој претставува
своевидно остварување во современата маке­
донска проза.


Владимир Костов.


27


БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР. 12, 2005


ЕВЕ ШТО САКАВ ДА КАЖАМ .. ...


Почитуван Костов,
Потикнат од твојата најнова книга,


јас напишав нешто што не е рецензија, ами
претставува повеќе извесна размисла, и тоа
со сосема фрагментиран карактер. Не би
рекол дека некој ќе сака да го објави. А сепак
мислам дека ќе те интересира да прочиташ.


23 декември 2002 год.
Никола Кочовски


НЕКОИ СОГЛЕДБИ ВРЗ РАСКАЗИТЕ
ОД КНИГАТА


1 1 ЗЛА ТНОТО РУНО 1 1 ОД ВЛАДИМИР
костов


Уште од првиот расказ, "Белиот
ангел" , а и од други потаму, се наметнува
впечатокот на нешто што ги обединува доста
раскази од оваа книга, ги вбројува во една
посебна група. Иако врз различна сижејна
подлога напишани, тоа се раскази за демон­
жени и за други придружни зла околу нив.
Очигледно, Костов е изразито преокупиран
со ваков вид човечки созданија.


Посебно впечатлив во оваа смисла е
расказот "Белосветска". Компактно реал­
изиран, се чита во еден здив како нешто што
не те остава да го делиш. Извонредно


успешно напишан особено со психолошката
и идејната своја состојка, остава впечаток
како да не е толку би.тна самата идеја како
идеЈа, колку цврстата непоколебноста на




Реценз и и . . .


главниот лик како таков. Се е тука згустено,
природно се одвива она што следува по она
по коешто следува. Несомнена сигурност во
психолошката континуираност. И смела,


. .
цврста замисла, КОЈа упорно авторот Ја изве-
дува докрај . Со своја понесеност во тоа. Која
ли е суштината на ОВОЈ расказ - а очигледно
целиот гравитиракон тоа, кон несомнена
суштина? Бездруго Костон сакал да ни ја
прикаже расипаноста на една епоха и еден


женски лик со својот порив, кој со сиот свој
живот се посветил на тоа, да ја негира таа
реалност, да се издигне небаре божествено
суштество на неа, но со забраздување,
потонување во она што е разврат, одбивно за
човековото вековно поимање. Така што на
карајот се разбира, слично како Нана на
Зола, таа се распаѓа во смрдеа, зашто била
сочинета само од она што е телесно, телесна
своевидна глад, незаситност. Во секој случај ,
жестоко напишан расказ и со невоздржан,
откриен сопствен став на авторот кон
нештата за кои пишува, дури гневно
одушевено, се чини тоа во голема мера, како
што првин ја предвестува, потоа и ја испол­
нува идејната назнака на овој расказ .
Монолитен , без вообичаените дијалози како
во други раскази, расказот " Белосветска "
претставува еден вид историја за едни


28


БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР. 12, 2005


национални околности и исто така историја
(монографија, но ретко успешна) за една
индивидуа. Индивидуа КОЈ а го презира
обичното, секојдневното од свој ата
" возвишеност" , а кон коешто дури пред смрт­
та ќе фрли поглед, и покајнички ќе му се
врати. И не може да се избегне прашањето
дали Костов сака да повлече знак на
блискост, на равенство меѓу демонското и
светоста, зашто тој повеќе пати ја именува
Белосветска како божица која делува од сво­
јата расипана возвишеност. Ниту да се преви­
ди во врска со тоа, акценотот на гнилоста на
овој свет, кој почива врз болното
коленичење на моќниците пред возвишениот
разврат.


Во овие раскази , како и во други
книги на ОВОЈ автор, простор на случувањата


во најголем дел е Битола, од минатото до
денешнината. Всушност , Костов веќе на
повеќе пати покажа дека може да не се одд­
алечи од Б итола, а да зборува за
општочовечки нешта. Зашто она за кое
пишува, кај него секогаш се општочовеки
прашања за антагонистичката спрега меѓу
доброто и злото кај луѓето за
охрабрувачката верба дека и покрај толку
многу зло (себичност, сладострастија,
себевозвеличување над другите), е можно
извојување победа од страна на доброто.
Дека, без оглед на привидно тесната лоцира­
ност на луѓето и случувањата за кои пишува,
расказиве се со општочовечка носивост,
поткрепа е и фактот што во многу од нив
Костов како мото или како асоцијација, како
појдовна паралелела, се послужува со
општосветски категории како што се:
Библијата со ликови од неа, старогрчката
митологија, христијанството со Исус и некои
од апостолите и со прашањето за задгробен




Рецензии . . .


или вечен живот, потоа дела и ликови од
светската литература - Шекспир, Гете, Иго,
Достоевски, фашистичката окупација со
холокаустот .. . Но од друга страна истовре­
мено, Костов е и забележливо македонски
автор, зашто за многу од обработуваните
настани тој раскажува како се случиле на ова
парче земја (турското ропство,
фашистичката окупација), а посебно свој,
национален е со потпирањето врз мотиви од
накедонското народно творештво (пример:
песната "Нели ти реков", со која дури го
насловува еден расказ во оваа книга).


И како заклучок: додека од една
страна ни се причинува како да е регионален,
битолски пистел, од друга страна, вистин-


скиот радосен факт е : пишувајќи за ова под­
небје, со тие општочовечки категории или
вредности, ТОЈ всушност пред еден многу,
многу поширк круг читатели ја јпрезентира,
ја предочува Битола, како град со своја
древност и предисторија (Хераклеја), и со
своЈ сегашен живот.


Со ретка творечка глад се нафрлува
врз одделни моменти од преданието - она што
било религија или што било мит, и на таквите
мотиви, познати од христијанската и од
поранешната многубожечка историја, им
дава нови, често неочекувани значења и на
тоа тој, може да се рече, изградува, негува
една своја методологија, постапка, која по
нешто, нам ни станува препознатлива од кој
автор е. Како што оној поп - распоп во роман­
от "Црквичето ... " ја покажува големата лага
и лицемерие на тие што го прегазиле и
распопиле, своите поранешни колеги, така
уште во првиот расказ од оваа книга,
"Белиот ангел", нешто се изделува од
вообичаениот ред и сака да ни покаже дека


29


БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР. 12, 2005


во врска со библиските работи може да пос­
тои нешто што е во судир со проповеданите
благородни и свети вистини. Токму како што
во "Битолска хроника" еден ѓакон со самата
икона замавнува и убива опљачкувајќи го,
невин човек, така и на крајот од овој расказ
ѓаконот Перичот западнат во грдо, тешко
сладострастие, мисли дека го убива докторот,
мажот на распуштеницата, но се убива себе­
си. Тоа не е сосем така кажано, но е сфатли­
во од загадочниот, навидум побркан
завршеток на расказот. Во суштина, него го
уби како човек неовата слабост кон телесно­
то и инзневерување на идеалите на религиЈа­
та, на Бога.


Во веќе спомнатиот расказ "Нели ти
реков", на Ванѓел, соочен со алчноста,
себичноста, вообразеноста и глупоста, со
еден збор злото оличено во четворицата
негови исшколувани браќа со остварени
високи кариери и општествен престиж,
немоќен, му останува само алкохолот и
мноштвото книги, чие исчитување сепак
нема да му помогне да ја избегне јамката
околу вратот што сам ќе си ја намести.


Во расказот "Кнегињата Марја
Хованскаја", во ликот на Шалке и син му
Руди од кои првиот војувал во Битола во
Првата светска војана , а вториот во Втората
, ставен е акцент на вистината дека од една
страна, и непомирливо горди аристократи и
од друга страна луѓе без предрасуди, довеани
од воениот виор, ' длабоко интимно ја
почуструвале Битола, која сосем ќе го опре­
дели идниот живот на помладиот, што ќе се
ожени со Циганката од овој град, Маригула,
додека таткото само ќе го понесе истиот тој
град во незаборавни сеќавања.


Циганката Маригула и онаа фатална­
та жена во расказот "Белосветска" - и двата
овие женски ликови во дел од своите живот­
ни патеки, иако многу различни, по нешто се
и слични: и двете однос со германски офицер
ќе ги доведе по војната во германската земја




Од а.лбумош на. библиоше1еа.ша. БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР. 121 2005
ОД АЛБУМОТ НА БИБЛИОТЕКАТА 2005


30




Од албумош на би.бли.оше1еаша БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД БР. 121 2005
ОД АЛБУМОТ НА БИБЛИОТЕКАТА 2005


3 1




НУ-УБ" Сn.Климе11т О:чшдски"• Битола во периодот 01.01.-
31.12.2005 roдиIIa ги реализира финансиските средства добиени од
Буџетот според решенија по следнине програмски активности:


Р.бр. Програмски средства реализирани Процент на
активности од средства реализирани


буџетот 01.01.-31.12. средства
1. Средства за 450.000 390.096 86,69


збогатување на
книжниот
фонд


2. Заштита на 100.000 100.137 100,13
книжниот
фонд


.


3. Средства за 120.000 120.000 100,00
организирање на
вториот Саем на
книгата


4. Средства за 200.000 199.542 99,77
реали:зацхча на
култ.активностп
60- години јубилеј
на Библиотеката .. ВКУПНО: 870.000 809.775 93,06 �.


Министерството за култура на Р Македонија според
годишниот договор бр.15-725/32 од 05.05 .2005 година има обврска
спрема Библиотеката кои треба да ги исплати во 2006 година
средствата во износ од 60.000,00 денари кои: според решенијата за
2005 година не ги реализира во целост од вкупно 450.000,00 денари.


Тоа се средствата за покр1iвање на обврските за набавен
книжен фонд во износ од 60.000,00 денари. 32




МУДРИ МИСЛИ


Кога ќе се, сос:танеш со некого I нас­
тојувај да мислиш на него.. Само
кога · заборавиме на себ е ,
плодотварно к омуницираме со
други ..


Толстој


В оздржи се од критикување дури и
со добра намера„ зашто за да ги
раниш луѓето е л е сно , а да ги
поправиш - невозможно .


Шопенхауер


Било каде да се најде , човек што
овладеал со себе :ќе се однесува
како што доликува .


Зен - учител


Размисли еднаш пред нешто да
дадеш,. двапати пред да примиш,
илјада пати пред нешто да побараш.


Сервантес


Малограѓанинот сака да живее , но
впечатоците не ги преживува
длабоко.


Горки


Колку и да зборува добро човек,
кога премногу з борува секогаш на
крај от ќе каже некој а глупост.


Дикенс


Прв знак на паметен човек е - тој со
еден поглед знае со кого има рабо-­
та .


кинеска


Некој може да победи илј адници
воини на бојното поле ,но не може
да се мери со победникот којшто
самиот се победил себеси .


Буда


Малкумина ги има . такви, што го
гледаат грдото к аЈ оние што ги
сакаат, и коишто го гледаат она што
е добро, кај оние што не ги сакаат.


Конфучие


Човек мора да е претпазлив дури и
да е син на небото.


Тагоре


Животот без принципи е брод б ез;
кормилар.


Ганди


Треба да трпиш и да простуваш се ,
како Мајката Земј а ..


Тагоре


Во само?,'иј а бедникот ја чувствува
сета своЈ а беда , големиот дух сета
свој а големина .


Ш опенхауер


({:���00 GОО�@[Г©Ф\\ОО[Шl][ЈШМ] 00 �©�00���
[Л]W� � �ооацоо


�оо -��r��� ir �w��@ir��ooir� @Ф\\
[ЈШ\\ [lЦОО@[ЈШ\\(& [ЈШ\\ ir � f({:1f � [}00�� Q


f [К]OO��W�001r�1r({:�� �00� 00© ir��&\\
�({:�Q �(& оот �[К]lr ©lW� ({:�00� Q �001!©1\\\\�