B
r
.
35
-3
6
20
13
СОДРЖИНА
ОД МЕЃУНАРОДНАТА СОРАБОТКА
10 ГОДИНИ „БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД“ .....................................................2
ПОСЕТА НА БИБЛИОТЕКИТЕ ВО ВИЕНА
Науме Ѓоргиевски и Валентина Илиева .......................................................2
СОРАБОТКА СО БИБЛИОТЕКИТЕ ВО ЦИРИХ И БЕРЛИН
Благој Николов ...................................................................................................3
ПОСЕТА НА НАЦИОНАЛНАТА И УНИВЕРЗИТЕТСКА
БИБЛИОТЕКА ВО СТРАЗБУР ФРАНЦИЈА
Фатма Бајрам Аземовска ...................................................................................4
IV МЕЃУНАРОДНА КОНФЕРЕНЦИЈА НА БИБЛИОТЕКАРИ
ВО ПОЛСКА
Марија Малгожата Мачковска ......................................................................5
РАБОТИЛНИЦА ЗА ЗНАЧЕЊЕТО НА КНИГАТА
Ленче Андоновска, Гордана Пешевска .........................................................7
УЧЕСТВО НА РЕГИОНАЛНАТА КОНФЕРЕНЦИЈА ВО РАДОВИШ
Фатма Бајрам Аземовска ................................................................................10
ГОДИШНО СОБРАНИЕ НА БЗМ .........................................................10
ОПШТИНСКИ НАТПРЕВАР „МЛАДИ БИБЛИОТЕКАРИ 2013“
ДЕТСКИТЕ ОЧИ ГЛЕДААТ КОН ХЕРАКЛЕА
Анастасија Милевска .......................................................................................11
10 ГОДИНИ ОД ИЗЛЕГУВАЊЕТО НА ПРВИОТ БРОЈ
НА СПИСАНИЕТО „БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД“
НА НУУБ „СВ. КЛИМЕНТ ОХРИДСКИ“ БИТОЛА ...........................12
ПОПУЛАРИЗАЦИЈА НА КНИГАТА ПРОМОЦИИ,
ИЗЛОЖБИ И ПРЕДАВАЊА
Фатма Бајрам Аземовска ...............................................................................18
ДРУГИ АКТИВНОСТИ ПОПУЛАРИЗАЦИЈА НА КНИГАТА
ЉУБИТЕЛИ НА КНИГИ ВО ПОСЕТА
НА БИБЛИОТЕКАТА ......................................................................................21
ОСМА РОДНОКРАЈНА СРЕДБА НА БИТОЛСКИТЕ ПИСАТЕЛИ
ВО МАКЕДОНИЈА
Николче Вељановски ........................................................................................22
ПИСАНИЕ ЗА СТРАШНИОТ СУД
Николче Вељановски ......................................................................................26
РАЗГОВОР СО ПИСАТЕЛОТ ДОБРЕ ТОДОРОВСКИ ..........................28
,
40.
–
–
РЕАЛИЗАЦИЈА НА ПРОЕКТОТ „ЗВУКОТ НА БРАНОВИТЕ“
Светлана Талеска ...............................................................................................6
РАЗГОВОР СО ГИЈОМ ЖАВУРЕ, ДИРЕКТОР
НА ФРАНЦУСКАТА АЛИЈАНСА ВО БИТОЛА .......................................8
Јоланда Бошевска .............................................................................................11
ДВЕТЕ НАГРАДИ ЗА 2013 ГОДИНА ЖИВКО ЧИНГО
И „КРСТЕ ЧАЧАНСКИ“ ЗА ПИСАТЕЛОТ
ПЕТРЕ ДИМОВСКИ .......................................................................................3
БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ
ИНТЕРВЈУ
ПРОМОВИРАНИ НЕКОЛКУ НОВИ ИЗДАНИЈА ................................................31
„ “
2
ФЕСТИВАЛ НА РОМАНОТ БИТОЛСКИ
КНИЖЕВНИ ПАМЕТЕЊА ............................................................................32
БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД
СПИСАНИЕ НА
НУУБ „СВ. КЛИМЕНТ
ОХРИДСКИ“, БИТОЛА
*
Национална установа
Универзитетска библиотека
„Св. Климент Охридски“, Битола
ул. Ленинова 39
*
Науме Ѓоргиевски, директор
*
д-р Николче Вељановски,
претседател
Јоланда Бошевска
Гордана Марковска
*
д-р Николче Вељановски
*
Издавач
За издавачот
Издавачки совет
Главен и одговорен уредник
Редакција
:
:
ISBN 1409 - 9497
д-р Николче Вељановски,
Јоланда Бошевска
Илче Стојановски
*
Ивана Коцевска
*
Академски печат - Скопје
*
300 примероци
Тел/факс. 047/220-208;
Тел. 047/ 220-515;
Тел. на изд. 047/ 232-999
Лектура
Печати
Тираж
:
:
:
www.nuub.mk
e-mail:@nuub.mk
Почитувани читатели, во изминатите десет го-
дини во кои излегоа дванаесет поединечни и дванае-
сет двоброја на списанието се обидувавме да го подо-
бруваме неговиот квалитет. Така последните години
тоа излегуваше во колор. Ве информиравме за актив-
ностите во Библиотеката, творештвото на роднокрај-
ните и други писатели во Македонија. Ви помагавме и
преку посебни осврти кон најчитани книги. Во оваа
прилика би сакал да им се заблагодарам на сите
соработници на списанието, а особено на библиоте-
карите кои со своите текстови придонесоа тоа
непречено да излегува сите овие години. Посебна
благодарност му искажувам на Министерството за
култура кое цело време финансиски го поддржува
овој наш проект. Исто така им благодарам на
роднокрајните писатели кои ни помагаат во спро-
ведувањето на нашите активности во однос на
литературни средби, промоции и др. Благодарност и
,
,
,
,
,
На покана на Сојузното министерство за ев-
ропски и меѓународни прашања директорот на НУУБ
Св.Климент Охридски Битола г Науме Ѓоргиев-
ски и раководителката на Австриската библиотека
во Битола д-р Валентина Илиева присуствуваа на
средба на раководители на институции домаќини
на австриски библиотеки во странство која се одржа
од 14 до 17 мај 2013 година во Виена, Република Авс-
трија.
„ “ – , .
,
, ,
–
,
ОД МЕЃУНАРОДНАТА СОРАБОТКА
2
БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД Бр. 35-36 2013
до редакцијата и до главниот и одговорен уредник
кои навистина даваат голем напор во подготовката
на Библиотечниот тренд кој им е веќе добро познат
на сите универзитетски, јавни и специјализирани
библиотеки во Македонија. Секако дека едно вакво
библиотечно гласило им е добредојдено и во
училишните библиотеки во градот и претставува
иницијален контакт за соработка на Библиотеката со
училиштата.
Се надевам дека и понатаму ќе ја одржуваме
оваа традиција за да можеме да ги информираме
читателите за најновите трендови во библиотечната
дејност.
Ви благодарам за соработката
За издавачот
Науме Ѓоргиевски, директор
,
,
10 ГОДИНИ
„БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД“
Австриските библиотеки во странство, денес,
по дваесетгодишен развој се етаблирана платформа
на меѓународниот дијалог, кои привлекуваат широк
спектар на публика. Со институционалното интегри-
рање во универзитетските и националните библиоте-
ки ги зачленуваат примарно студентите и наставниот
кадар од научниот сектор, но го привлекуваат и ци-
вилното население од ученици до пензионери. Многу
австриски библиотеки во странство, а такви ги има
моментално 62 во 28 земји од кои една и единствена
во Република Македонија е сместена токму во наши-
от град во НУУБ Св. Климент Охридски Битола,
претставуваат мали, фини културни центри кои во со-
работка со австриските форуми и австриските амба-
сади организираат и културни и научни манифеста-
ции.
Средбите за размена на искуства со други инс-
титуции-домаќини во земјите во кои има австриски
библиотеки се веќе традиционални.
,
„ “–
ПОСЕТА НА БИБЛИОТЕКИТЕ ВО ВИЕНА
Приредиле:
Науме Ѓоргиевски, библиотекар советник
и д-р Валентина Илиева
Покраината Долна Австрија е најголема по-
краина во Република Австрија која географски ја опк-
ружува Виена. Од 1986 година главен град на оваа пок-
раина е Санкт Пелтен (St.P На брегот на реката
Трајзен (Traisen) се наоѓа владината зграда која има
изглед на пловечки брод. Веднаш до оваа зграда се
наоѓа државниот архив и државната библиотека
како и државниот музеј. Посетата на државната биб-
лиотека во Долна Австрија во градот Санкт Пелтен
организираното разгледување со водич низ истата,
како и одржаното предавање за конзервација на кни-
гите XIII XIX век, ни овозможи увид во грижливиот
третман на културното и книжевното наследство во
Република Австрија.
Северно од Санкт Пелтен се наоѓа манастир-
скиот комплекс Херцогенбург (Stift Herzogenburg)
основан во 1112 година. Од историско и уметничко
значење се големата свечена сала, салата со уметнич-
ки слики, манастирската црква и манастирската биб-
лиотека. Беше организирана посета на манастирска-
та библиотека и предавање на владиката (прелатот)
м-р Максимилијан Фирнзин (Maximilian F за
структурата и пристапноста на книжниот фонд до
сите заинтересирани читатели.
Посетата на музејот на Зигмунд Фројд
(Sigmund Freud) беше посебно интересна за сите
ölten).
,
,
–
ürnsinn)
ОД МЕЃУНАРОДНА СОРАБОТКАTA
3
БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД Бр. 35-36 2013
На покана на Централната библиотека во
Цирих, делегација од НУУБ „Св. Климент Охридски“
Битола во состав: Анета Стефановска раководител
на секторот за меѓународна соработка, Благој Нико-
лов раководител на сектори и Зоран Јанакиевски вра-
ботен во секторот за развој на библиотекарството, во
периодот од 4 до 5 јули 2013 година имавме можност
со помош на заменик директорот Кристијан Осте-
хелд и неколку раководители да
се запознаеме со работењето на повеќе оддели во оваа
голема Библиотека. Меѓу другите, претставен ни бе-
ше и Одделот за дигитализација со целокупната опре-
ма кој служи за дигитализација на публикации изда-
дени до 1900 година. Вториот ден беше организирана
– ,
, ,
-
(Christian Oesterheld)
посета на Циришкиот универзитет (
Три недели подоцна, од 29 до 30 јули 2013 годи-
на делегацијата во состав Науме Ѓоргиевски, дирек-
тор, Благој Николов, раководител на сектори и Зоран
Јанакиевски, вработен во секторот за развој на биб-
лиотекарството ја посетивме Универзитетската биб-
лиотека „Јакоб и Вилхелм Грим“. Од страна на дирек-
торот д-р Андреј Деквитц ни бе-
University of
Zurich).
, :
(Andreas Degkwitz)
учесници на оваа средба. Имено музејот на Зигмунд
Фројд кој бил отворен 1971 година ги воведува посе-
тителите во изложба за историјата на психоанализата
и животот на неврологот, психолог и критичар на
религијата Зигмунд Фројд. Австријците успеваат
преку овој музеј, кој впрочем бил станот во кој живе-
ел и работел Фројд, автентично да го претстават
преку оригинални парчиња мебел, украси, лични
предмети и книги, на и за Фројд.
На 17 мај 2013 год. го посетивме и Министерст-
вото за европски и меѓународни прашања на Репу-
блика Австрија во Виена каде раководителот на кул-
турно-политичкото одделение изнесе интересни по-
датоци за успешната соработка со австриските биб-
лиотеки во странство, со институциите домаќини
на овие австриски библиотеки.
,
,
,
–
СОРАБОТКА СО БИБЛИОТЕКИТЕ
ВО ЦИРИХ И БЕРЛИН
Приредил
Благој Николов,
библиотекар-советник
4
БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД Бр. 35-36 2013
ше претставено работењето на поголемиот број одде-
ли. Меѓу другите, ни беше претставена читалната со
капацитет од 1028 работни места и автоматизираната
циркулација на фондот зајмувањето. Вториот ден го
посетивме Берлинскиот универзитет (
И во двете Библиотеки направивме презента-
ција со претставување на нашата држава, градот Би-
тола и секако нашата Библиотека. Дополнително бе-
ше пуштено ДВД за НУУБ „Св. Климент Охридски“
Битола, издадено во 2012 година, во траење од 17 ми-
нути, со кое детално беше образложено работењето
на нашата Библиотека.
–
Numboldt-
Universität zu Berlin).
, ,
–
ПОСЕТА НА НАЦИОНАЛНАТА И
УНИВЕРЗИТЕТСКА БИБЛИОТЕКА
ВО СТРАЗБУР ФРАНЦИЈА,
На 3 мај 2013 година беше остварена иницијал-
на посета на Националната и универзитетска
библиотека во Стразбур, Франција. Целта на посетата
беше да се воспостават првичните контакти и да се
согледа можност за соработка со НУУБ „Св. Климент
Охридски“ Битола како дел од процесот на
Европска интеграција на Република Македонија и вк-
лучување во современите текови на библиотекарст-
вото преку партнерства, вмрежување и соработка.
Во разговорот со заменик директорот Крис-
тоф Дидиер беше истакнато обостраното задоволст-
во од иницијативата за соработка. Г-н Дидиер истак-
на дека веќе соработуваат со различни библиотеки во
рамките на Европската унија и дека ова е одлична
можност соработката да се прошири и со земји од
Југоисточна Европа во кои спаѓа и Република Маке-
–
-
,
донија. Соработката е особено важна со оглед на кан-
дидатскиот статус на Република Македонија за член-
ство во Европската унија, што значи дека и библиоте-
ките треба да се интегрираат во европското семејство,
а комуникацијата помеѓу институциите и професио-
налците кои работат во нив е од особено значење.
Соработката со европските библиотеки е важна во
генерирањето иновативни идеи за местото и улогата
на библиотеките во современиот и брз развој на
општеството како и дефинирањето на европскиот
идентитет на библиотеките. Тој искажа благодарност
за подарокот од страна на НУУБ „Св. Климент
,
Исто така, и на двете Библиотеки свечено им по-
даривме 30 наслови меѓу кои изданијата на НУУБ
„Св. Климент Охридски“ Битола и други македон-
ски публикации меѓу кои и
од Блаже Конески.
Понатаму следуваше подолг разговор со дирек-
торите и раководителите околу стручното работење
на библиотеките при што беше потпишан и договор
за натамошна соработка и со двете библиотеки, а кој
би се однесувал на доставување на литература пот-
ребна за корисниците на библиотеките, подготвува-
ње на проекти од заемен интерес и сл.
,
–
,
,
Историја на македонски
јазик
Приредила
Фатма Бајрам Аземовска
ОД МЕЃУНАРОДНАТА СОРАБОТКА
5
БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД Бр. 35-36 2013
IV МЕЃУНАРОДНА
КОНФЕРЕНЦИЈА НА
БИБЛИОТЕКАРИ ВО ПОЛСКА
Приредила
Марија Малгожата Мачковска,
библиотекар-советник
Во втората половина на јуни (од 19 до 21 јуни 2013
г.) во Вроцлав, Полска, се одржа IV Меѓународна кон-
ференција на библиотекари наречена „Вроцлавски
средби на библиотекарите“, организирана од Главна-
та библиотека и Центар за научно-техничка инфор-
мација при Вроцлавска политехника. Организатори-
те приготвија многу интересна средба на библиотека-
ри од повеќе академски центри во Полска и од стран-
ство. На средбата присуствуваа библиотекари од Гер-
манија, САД, Унгарија, Украина, Македонија и прет-
ставници на многу фирми кои соработуваат со полс-
ките библиотеки, како и спонзорите кои ја поддржу-
ваа Конференцијата како што се Алеф Полска,
Медиан Полска, ProQuest, Ebsco, AkmeArchive итн.
Темите на Конференцијата опфаќаа неколку со-
држини: академски библиотеки, виртуелни библио-
теки, филмска презентација на библиотеките, струч-
на обработка на резултати од научните истражувања,
биб лиотеките како предизвик за ПР (PR-
PublicRelations), електронски извори во библиотека-
та и на пазарот.
Учесниците на Конференцијата ги презенти-
раа своите реферати во десет сесии испланирани од
страна на организаторите за време на трите дена од
нејзиното траење. На првиот ден од Конференцијата
беа прикажани четири сесии: Научна библиотека –
прашања и предизвици“, Научната библиотека како
, :
„
„
активен учесник во научни, дидактички, издавачки и
документарни проекти“, Документирање и анализа
на научни истражувања“, како и „Работилници Дона
во Алеф“. Беа претставени многу интересни рефера-
ти меѓу кои може да се спомнат рефератите со нас-
лов: „Дали информацискиот потенцијал на академ-
ските библиотеки може да придонесе за соработката
меѓу науката и иновативното стопанство?“, „Отворе-
ни едукативни бази (ОЗЕ) во Полска“ или
нов стандард во виртуелна
библиотечна комуникација“.
На вториот ден од Конференцијата учесниците
следеа четири сесии: Нови искуства и вештини на
библиотекарите“, „Електронските извори во библио-
теките и на пазарот“, „Како те посматрат, така те опи-
шуваат“, „Ефикасно градење на ликот на библиотека-
та“. За време на сесиите беа презентирани реферати
со наслов: „Улога, задачи и перспективи на систем-
скиот библиотекар во академските библиотеки“,
„Формирање на е-збирки – стандарди и позитивни ис-
куства“ , Креирање на изгледот на библиотеката во
академската средина“ и др. За време на траење на Кон-
„
,
„LIBSMART ASSISTANT –
„
„
Охридски“ Битола со желба што поскоро да се офи-
цијализира на институционално ниво соработката по-
меѓу двете библиотеки. Библиотеката доби и
официјална покана да присуствува на свеченото
отворање на комплетно реновираниот објект на
Библиотеката во Стразбур кон крајот на 2014 година.
Со ова Библиотеката во Стразбур ќе биде една
од најсовремено опремените во Европа со инсталира-
на врвна технологија за заштита на богатото култур-
но наследство и книжевен фонд.
–
ОД МЕЃУНАРОДНА СОРАБОТКАTA
6
БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД Бр. 35-36 2013
ференцијата паузите беа искористени на размена на
искуства и интегрирање на библиотекари од разни
држави и академски центри.
Третиот ден од Конференцијата беа презен-
тирани две сесии: „Модели на функционирање на
научните библиотеки“ и работилница „RDA чекор по
чекор во Конгресната библиотека“. На првата сесија
беа прикажани активностите и организциската
структура на универзитетските центри и нивните биб-
лиотеки во Полска, Македонија и Турција. Како учес-
ник од Македонија го презентирав рефератот „Пер-
спективите на развојот на Битолскиот универзитет и
неговите библиотеки“. Последната сесија од третиот
ден на Конференцијата беше посветена на воведува-
ње на нови стандарди за каталогизација во американ-
ските и полските библиотеки.
Вроцлавската конференција ја карактеризи-
раше одлична организација, многу богата содржина
на сите одржани сесии, како и неверојатна атмосфера
која овозможи воспоставување на многубројни кон-
такти меѓу библиотекарите од Полска и другите
земји.
Во рамките на активностите за реализација на
проекти одобрени од Министерството за култура на
Република Македонија, оваа година беше реализиран
проектот „Звукот на брановите“, мултимедијален
проект наменет за лицата со оштетен слух и говор.
Основниот дел на проектот се темели врз изработка
на ДВД, преку кое лицата од оваа целна група се
запознаваат со библиотеката, нејзиното значење и
услугите кои таа ги нуди на своите корисници. Еден
од основните аспекти во пристапот кон оваа пробле-
матика беше помагањето и овозможувањето на лица-
та со оштетен слух и говор активно да се вклучат во
општественото живеење како продуктивни и почи-
тувани членови на општеството.
Потребата за реализација на еден ваков
проект, наменет за оваа целна група, се појави како ло-
гичен след на опсервацијата на фактичката состојба,
поткрепена со фактот дека во Битола постојат два
центри наменети за лицата со оштетен слух и говор, а
во НУУБ „Св.Климент Охридски“ Битола, нема ни
еден зачленет член од оваа популација.
Членувањето во библиотеката за некого прет-
ставува задоволство, за некого неопходност, за неко-
го пак обврска. Но, како и да е, библиотеката е едно
од најпосетуваните места во градот, место каде секој-
дневно се задоволува непресушната желба по знаење
и културни навики.
–
, ,
Наша цел, како вработени во оваа институција
е да ја популаризираме книгата и читањето, да при-
влекуваме што поголем број на читатели, да помагаме
во ширењето на културните навики и да ја направиме
книгата достапна секого и секого. Токму поради
тоа, презентирањето на библиотеката и услугите кои
таа ги нуди пред оваа целна група претставува наша
обврска.
Библиотеките во денешните услови на совре-
мено живеење с повеќе добиваат свое значење и важ-
ност. Бидејќи тие нудат пристап кон знаењето и
мултикултурното богатство, нудат информации и
информациска писменост и стануваат важни парт-
нери во процесот на едукација и изградување на
комплетна личност. Бидејќи стекнувањето на знаења
ја збогатува фантазијата и креативното размислува-
ње, помага во усвојување на моралните и хуманис-
тичките вредности и уште непрегледно многу
придобивки. Бидејќи читањето отклучува нови и
нови врати, отвора нови пространства кои водат кон
добрината, знаењето, усовршувањето и самодовер-
è
до за
РЕАЛИЗАЦИЈА НА ПРОЕКТОТ
„ЗВУКОТ НА БРАНОВИТЕ“
Приредила
м-р Светлана Талеска, виш библиотекар
ОД МЕЃУНАРОДНАТА СОРАБОТКА
7
БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД Бр. 35-36 2013
è
бата. Бидејќи преку книгите го создаваме нашиот
однос кон животот, светот и кон нас самите.
Сигурно дека не треба да се наведуваат уште
причини зошто библиотеките и читањето се важни и
корисни за секого и зошто треба да се составен дел од
нашето секојдневие. Преку своите оддели и услуги,
библиотеката овозможува стекнување на нови
знаења и неопходни вештини за целоживотно учење,
а знаењето и вештините се стекнуваат цел живот и н
оспособуваат да учествуваме и да креираме релации
во општествената заедница на која припаѓаме и да се
надградуваме како личности.
Но, библиотеката е место и каде што книгите
преку своите читатели добиваат живот. Затоа, да им
овозможиме на лицата со оштетен слух и говор да
влезат во светот на литературата и уметноста, во
храмот на мудроста и знаењето. Да ги воведеме во
шарениот свет на случувања и искуства, во светот
каде што книгите добиваат живот, ликовите заживу-
ваат, каде се бришат границите меѓу фантазијата и
реалноста. На овој начин, на лицата со оштетен слух и
говор ќе им овозможиме пристап до информациите,
а преку тоа и можност да се развиваат како рамно-
правни индивидуи развивајќи ги и своите можности,
способности и таленти. А истовремено, на овој начин
ќе стимулираме подигање на свеста кај јавноста за
еднаквиот однос кон овие лица во секојдневниот
живот и подигање на хуманоста на заедницата вооп-
што. Тоа значи и бришење на сите граници што
значат бариери или стеги, избегнување на изоли-
раноста и неприфаќањето на овие лица. Меѓусеб-
ното запознавање би значело и наше попрецизно
запознавање со нивните основни интелектуални
потреби, надминување на разликите и изнаоѓање на
врски и релации за воспоставување на солидна меѓу-
себна комуникација и интеракција.
,
Во рамките на БИТФЕСТ 2013 година, под
покровителство на градоначалникот на Општина
Битола д-р Владимир Талески беше одобрен
проектот „Работилница за значењето на книгата“ во
организација на Ленче Андоновска и Гордана Пешев-
ска, вработени во НУУБ „Св. Климент Охридски“
Битола. Имајќи го предвид фактот што Библиотеката
се стреми да стане центар на збиднувањата во градот
и републиката и истата се одликува со сериозно
планирани иницијативи за осовременување на
дејноста и профилирање на нови димензии, односно
тие се веќе оние информативни центри што нудат
систематизирани, навремени, брзи и актуелни ин-
формации за развојот на научната мисла кај нас и во
светот. Книгите, би рекле претставуваат основна хра-
на на човековиот ум и разум. Голем број бисери на му-
дроста се посветени на важноста на книгата. А за да
се нагласи важноста на книгата се одлучивме да орга-
низираме работилница на тема: „Значењето на
книгата“. По одобрувањето на наведениот проект
извршивме навремено сериозни консултации со
научни работници од образованието односно со про-
, ,
–
,
фесори по македонски јазик и на истите им беше пре-
зентиран наведениот проект кој беше поздравен и
прифатен од нивна страна. Истакнувајќи го значе-
њето на ваквите работилници, сметаме дека присуст-
вото на еминентни научни лица, кои ќе проговорат за
почетоците на книгата па с до денес, за нејзиното
значење, кое само по себе говори за тежината и
многузначноста на потребите да се следи нашиот
историски и културен развој. Работилницата се
одржа на 10.7.2013 година, на која зедоа учество 10
научни и стручни работници, секоја со свој труд и за
истата беше изготвена Агенда и тоа:
è
РАБОТИЛНИЦА ЗА ЗНАЧЕЊЕТО НА КНИГАТА
Приредиле:
Ленче Андоновска, библиотекар-советник
Гордана Пешевска, виш библиотекар
ОД МЕЃУНАРОДНА СОРАБОТКАTA
8
БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД Бр. 35-36 2013
АГЕНДА
10.7.2013 година
Национална установа Универзитетска библиотека
„
наРаботилница за значењена книгата
Св. КлиментОхридски“ –Битола
Работилница за значењето на книгата
Интересот за сите стручни трудови беше на за-
видно ниво и на крајот од Работилницата се водеше
дискусија со позитивни критики кон трудовите и со
напомена да се продолжи со одржување на работил-
ници од овој тип, с со цел усогласување на потребите
на учениците и можноста на Библиотеката да излезе
во пресрет на барањата на корисниците.
Сите презентирани трудови од Работилницата
ќе бидат испечатени во Зборник на трудови.
è
10:00 – 10:10 Науме Ѓоргиевски, директор на
НУУБ „Св. Климент Охридски“ –
Битола, поздравно обраќање
10:10 – 10:20 Ленче Андоновска, виш
библиотекар – Почетоците на
првитe печатени книги во
Македонија
10:20 – 10:30 Николина Поповска, професор –
Нови светови
10:30 – 10:40 Милица Радевска, професор –
Читањето како потребна
активност на човекот
10:40 – 10:50 Весна Димовска, професор и
Илија Мерковски, професор –
Непресушен извор кој го напојува
човештвото
10:50 – 11:00 Билјана Деспотовска, професор –
Некои аспекти на функциите на
книгите во 21 век
Од кога сте директор на Француската
алијанса во Битола? Кажете ни нешто за Вас.
Каква е состојбата со интересот на оние кои го
изучуваат францускиот јазик кога се знае дека во
Битола има долга франкофонска традиција?
Роден сум во Марсеј. Директор сум на Фран-
цуската алијанса во Битола од 1 септември 2012 го-
дина. За прв пат дојдов во Битола во 2009 година за
еден истражувачки проект за мојата магистерска теза
и останав неколку месеци. По магистрирањето про-
должив со истражувањето на мојата докторска
дисертација кое е врзано со овие простори.
Има голем интерес за изучување на францус-
киот јазик кај сите возрасти, но најмногу кај ученици-
те од основните и средните училишта. Тоа се должи
РАЗГОВОР СО ДИРЕКТОР
НА ФРАНЦУСКАТА АЛИЈАНСА ВО БИТОЛА
ГИЈОМ ЖАВУРЕ,
на нашиот посебен
пристап и методи
на предавање, на
подготвеноста на на-
шите професори и
стандардите до кои
се придржуваме во
однос на обуката и
завршните тестови.
Ние сме дел од меѓу-
народна мрежа за предавање на францускиот јазик,
односно ние сме центар за полагање за ДЕЛФ и ДАЛФ
испити за степенот на подготвеност на учениците.
Овие испити се организирани од еден државен
институт во Париз и се полагаат во ист ден во целиот
-
ОД МЕЃУНАРОДНАТА СОРАБОТКА
11:00 – 11:10 Пауза за кафе
7
БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД Бр. 35-36 2013
9
свет при што добиените дипломи се признати на
меѓународнонивоиважат зацелживот.
Покрај часовите имаме разни активности за
промовирање на француската и франкофонската
култура и традиција и секогаш има интерес од битол-
ската публика. Оваа година нашите ученици ги вклу-
чивме во работилници за театар со еден француски
актер и како резултат на тоа беше претставата „Два
збора“ која на републичкиот натпревар воСкопје ос-
вои прва награда и замина на меѓународен фестивал
во Варна, Бугарија. Една група ученици од помала во-
зраст испративме на натпревар во Нови Сад. Кон
крајот на август организиравме едно патување низ
Франција со ученици кои престојуваа неколку дена
во Марсеј, а притоа ги посетија градовите Ница и
Монако.
Првиот проект што го имавме во 2013 година
беше 50 години од Елисејскиот договор. Подготви-
вмеизложбаипроекцијанафилмвоЦентарот за кул-
тура во рамки на француско германското пријател-
ство. Потоа беа Деновите на францускиот филм во
април малата сала на Центарот за култура бешее се-
когаш полна за сите проекции. Следуваше изложба
на еден уметничкипроект со изложба нафотографии
на Киро Урдин насловен Франкофонија – планета-
риум. Го прославивме настанот F со
бендовитеDossier: Fran иФолтин,настанкојнасе-
каде во светот се одржува на 21 јуни. Во јуни го отво-
ривмеФранцускиотклубво соработка соЦентарот за
култура. Секој месец ќе биде проектиран по еден
францускифилм.
Јас сум задоволен софактот декаимаинтерес за
,
,
-
-
,
êtede la musique
çais
Вие паралелно и интензивно работите на
проекти за популаризација на франкофонијата во
Битола,кажетенинештооколутоа.
Дали сте задоволни од застапеноста на
предметот француски јазик во основните и
средните училишта кога знаеме дека во последните
годинисезголемуваинтересотзагермански јазик?
изучувањенафранцускиот јазик кај учениците и дека
оваа година имаме повеќе шестоодделенци отколку
минатата година. Ова за мене е од посебна важност
затоа што нивниот број во последните години се на-
малуваше. Што се однесува до интересот за гер-
манскиот јазик, мене не ми пречи, колку повеќе
јазици сеизучуваат толку епосилнакултуратана еден
народ. Меѓутоа, би сакал да можат сите ученици рам-
ноправно да го изучуваат јазикот или јазицитешто ги
сакаат. Знаеме дека има заинтересирани деца за
француски јазик во училиштата каде што момен-
тално не се изучува поради разни нерешени затек-
нати состојби. Но имаме многу добри релации на со-
работка со општината и се надеваме сите заинтереси-
рани да го изучуваат францускиот јазик во рамки на
законот. Во рамките на оваа соработка минатата го-
динареализиравмечетирипроективоосновнитеучи-
лишта (во петтите одделенија) и еден во градинките
за децата да се запознаат со францускиот јазик. Деца-
та мислат дека францускиот јазик е тежок повеќе од
германскиот и целта ни беше да им покажеме дека со
нашиот квалитетен пристап изучувањето на јазикот
можеда стане забавноимногуинтересно.
Откако сум тука настојувам Алијансата да има
професионален пристап кон работата за да може да
дојде до израз квалитетот. Имаме направено нова
програма со цела екипа на Алијансата и почнавме да
ја работиме од оваа учебна година и веќе се покажаа
многудобрипрактичнирезултати. За таацелниепос-
тојано гиследимеучениците заданапредуваатвоизу-
чувањето на јазикот. Што се однесува до другите
активности, веќе работиме со Центарот за култура на
партнерство за фестивалот „Музики од светот“. На
ноември ќе го слушнеме Рабих Абу-Калил познат
светскимузичар.
,
,
9
,
Кои се Вашите планови и цел во понатамош-
натаработадодекастенаоваафункција?
ОД МЕЃУНАРОДНА СОРАБОТКАTA
Разговорот говодешед-рНиколчеВељановски
БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ
10
БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД Бр. 35-36 2013
УЧЕСТВО НА РЕГИОНАЛНАТА
КОНФЕРЕНЦИЈА ВО РАДОВИШ
Приредила
Фатма Бајрам Аземовска
На Регионалната конференција „Јавните
библиотеки поттикнуваат иновации во заедницата“
што се одржуваше од 14 до 15 февруари во Радовиш,
со свои излагања учествуваа вработените од НУУБ
„Св.Климент Охридски“ – Битола, Благој Николов,
Фатма Бајрам Аземовска, Малгожата Мачковска и
Јелена Петровска
На Конференција Благој Николов имаше
излагање на тема „Јавните библиотеки – мост кој ги
поврзува државата и локалната самоуправа со
граѓанската средина“ Јелена Петровска „Јавните биб-
.
;
лиотеки во функција на анимација на населението во
синергија со локалната самоуправа и невладиниот
сектор“ Марија Малгожата Мачковска Информа-
циска технологија во библиотеките и нови методи на
услуги низ примерот на јавни библиотеки во Полска
Фатма Бајрам Аземовска „Јавните библиотеки во пре-
срет на потребите за креативно изразување и тво-
рештво на младите во Битола“
; „
;
.
40. ГОДИШНО СОБРАНИЕ
НА БЗМ
Јубилејното 40 Годишно собрание на БЗМ се
одржа од 6 до 7 јуни 2013 година во ЛБ „Гоце Делчев“
Велес. На првиот ден, на „Стручната средба“ беа
присутни околу 60 библиотекари од Р. Македонија и
беа презентирани трудови на тема:
„Современите услуги и сервиси на библиоте-
ките во Република Македонија“;
„Училишните библиотеки и културните вред-
ности кај младите“;
„Високошколските библиотеки во Македони-
ја во пресрет на новите предизвици кон науч-
ноистражувачката работа“;
„Јавните библиотеки во Р. Македонија како
културни жаришта на локалната средина“.
Вториот ден, претседателот на БЗМ, Благој
Николов му ја врачи наградата „Климентова повелба
2012“ на д-р Николче Вељановски, библиотекар
советник од Националната установа Универзитетска
библиотека „Св. Климент Охридски“ Битола.
.
–
-
-
-
–
-
-
7
БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД Бр. 35-36 2013
11
ОПШТИНСКИ НАТПРЕВАР
„МЛАДИ БИБЛИОТЕКАРИ 2013“
Приредила
Јоланда Бошевска, библиотекар советник
Библиотекарското здружение на Македонија,
во соработка со јавните и училишните библиотеки,
реализира разни форми за едукација на најмладата по-
пулација. Една таква форма е натпреварот „Млади
библиотекари кој секоја година го распишува за биб-
лиотеките во Македонија.
Традиционално и оваа година на 7 октомври во
Библиотеката беше одржан четиринаесеттиот по ред
општински натпревар, во читалната на Роднокрајно-
то одделение. На натпреварот учествуваа 12 ученици
од основните училишта во Битола, с. Новаци, с. Бис-
“,
ДЕТСКИТЕ ОЧИ ГЛЕДААТ
КОН ХЕРАКЛЕА
Приредила
Анастасија Милевска
НУ Универзитетска библиотека Св. Климент
Охридски Битола оваа година учествуваше на БИТ
Фест – 2013 г. како организатор на повеќе проекти.
Еден од нив беше и проектот Детските очи гледаат
кон Хераклеа кој се одржа на 8 ули 2013 г. во Херак-
леа. Носители на проектот беа Анастасија Милевска
вработена во секторот Стручна обработка на моно-
графски публикации и Јулијана Кулевска вработена
во секторот Заштита и репрографија.
Основна цел на проектот беше да се запознаат
најмладите генерации со своите историски корени и
традиции за Битола т.е. со античкиот локалитет Хе-
раклеа. Посетеноста беше голема и за жал дотогаш
само мал дел од децата ја имаа посетено Хераклеа.
Тие прошетаа низ локалитетот, ја слушнаа
„
“ –
„
“, j
,
,
,
, ,
–
£
–
трица и с. Добрушево. Благодарение на ангажиранос-
та на нивните ментори библиотекари во училиш-
ните библиотеки и наставници, кои се задолжени за
изборот на натпреварувачи, покажаното знаење
беше на високо ниво. Прво место освои ученичката
Ивана Карасманакис, од ОУ „Св. Климент Охрид-
ски“ – Битола. Второто место припадна на Евгенија
Пројкоска, ученичка во осмо одделение при ОУ „Св.
Кирил и Методиј“ Битола. На трето место се најде
ученичката Наталија Богдановска од ОУ „Браќа Ми-
ладиновци“ – с. Добрушево.
Победникот на општинскиот натпревар ќе ја
претставува нашата Библиотека на републичкиот нат-
превар кој оваа година ќе се одржи на 25 октомври
2013 г. во ЛБ „Страшо Пинџур“ во Неготино. Наша
желба е да продолжиме како и досега и од Неготино
да се вратиме со добри резултати.
историјата и приказната за Хераклеа, прикажана на
начин близок на нивната фантазија. Детските очи
сакаа с да видат, с забележуваа и во нивната свест ос-
танаа убавите мозаици, статуи...и најважно од с ,
приказните и историските вистини за Хераклеа.
Манифестацијата беше збогатена и со учество-
то на дестина деца кои беа облечени во облека која асо-
цираше на тоа време и музичка точка во просторот на
амфитеатарот.
Се надеваме дека проектот ќе стане традицио-
нално случување, а наша цел ќе биде да анимираме по-
голем број на деца од мала возраст да знаат кои се, од
каде се нивните корени и традиции, за Битола т.е. за
Хераклеа.
è è
è
,
БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ
БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД Бр. 35-36 2013
12
10 ГОДИНИ ОД ИЗЛЕГУВАЊЕТО НА ПРВИОТ
БРОЈ НА СПИСАНИЕТО „БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД“
НА НУУБ „СВ. КЛИМЕНТ ОХРИДСКИ“ БИТОЛА–
РАЗГОВОР СО Д-Р НИКОЛЧЕ ВЕЉАНОВСКИ,
библиотекар-советник и главен и одговорен уредник на стручното
и популарно списание „Библиотечен тренд“
на НУУБ „Св. Климент Охридски“ – Битола
БТ: Креатор сте на идејниот проект и главен и
одговорен уредник на списанието, па затоа кажете
ни нешто повеќе за тоа
25
јули 2003 година, во салата за промоции на Библио-
теката, беа промовирани првите два броја од списа-
нието
.
Идејата за едно вакво списание од стручен и
популарен карактер ја имав подолго време и затоа два
до три пати конкурирав со проект до Министерство-
то за култура. На почетокот од 2003 година проектот
беше финансиски поддржан од истото и така на
. До крајот на 2006 година списанието изле-
гуваше 4 пати годишно со црно бели фотографии. Го
печатеше печатницата „Херакли Комерц“ – Битола.
Подоцна излегуваше 2 пати годишно. Тогаш се нап-
равија напори да биде делумно во колор, се печатеше
во печатницата „Микена“ Битола. Од 2009 година
го издававме како двоброј и го печатевме во целосен
колор, а во последните два броја половина од страни-
ците се во колор, а половина во црно бела техника, се
печати во „Академски печат“ Скопје. Во подготов-
ката на списанието главниот товар е врз мене, но јас
сум задоволен затоа што никогаш досега немало
проблем во соработката и желбата на вработените во
Библиотеката своите текстови да ги публикуваат во
истото, на што им благодарам. И покрај тоа што се ра-
-
–
-
–
боти за најразновидни текстови: активности во вид
на промоции, предавања и изложби; разговори со
библиотекари во и надвор од Библиотеката; писатели
роднокрајни и македонски; професори од државата и
од странство, како и ред други настани како литера-
турни средби, креативни работилници, натпревари
„Млади библиотекари“; присуство на собранија на
библиотекарски здруженија, посети и разговори со
претставници на библиотеки од странство за меѓуби-
блиотечна соработка, присуство и учество на семи-
нари и конференции во земјата и странство, досега
списанието било поддржувано без никакви забе-
лешки од име на издавачот, т.е. од раководните лица
на Библиотеката.
Како прво, списанието е слика или лична карта
на библиотекарите во Библиотеката кои можат сло-
бодно да пишуваат за својата работа или активности.
Се пишува и за сите новини во Библиотеката, особе-
но во поглед на автоматизираната обработка на биб-
лиотечниот материјал итн. Досега сум направил над
30 разговори со постари и пензионирани вработени,
како и со други библиотекари, под наслов Библиоте-
ката – наша судбина. Направив разговори и со други
библиотекари од други библиотеки во Македонија
како и разговори со сите директори на НУУБ – Бито-
ла, почнувајќи од Методија Размовски, до денес. Исто
така, на двапати, во 2005 и 2010 година, на повеќе
страници јубилејно беше публикувана Хронологија
на Библиотеката за активностите, работата на биб-
лиотекарите итн. за периодот од 1945 до 2010 година.
Ќе продолжи и за следниот 70-ти јубилеј од работата
на Библиотеката.
,
,
БТ: Велите дека ова е и стручно библиотечно
списание за библиотекарите во Библиотеката и во
Македонија, што значи тоа?
БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ
7
БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД Бр. 35-36 2013
113
БТ: 10-годишниот јубилеј на излегувањето на
списанието не е единствениот повод за разговор,
Вие славите 30 години од вработувањето во
Библиотеката, кажете ни нешто за себе.
Размислував за овој разговор, затоа што е
многу полесно да интервјуираш отколку обратно. Се
вработив на 1 април 1983 година со распределба од
Општината со завршен Факултет за англиски јазик и
книжевност при Универзитетот „Кирил и Методиј“
Скопје, а изгледа дека влегов во редот на оние биб-
лиотекари на кои Библиотеката им е судбина,
односно останале цел работен век во неа. Две години
работев на работно место во магацин за книги; една
година во одделот Зајмување и услуга за возрасни;
една година во одделот Каталогизација на монограф-
ски публикации за потоа од 1987 година до денес во
одделот Посебни книжни фондови, Збирка туѓа
литература, после пензионирањето на Цветанка Вел-
јанова (до 1995 година паралелно го водев и Родно-
крајното одделение кое го наследив од библиотекар-
ката Лилјана Тасева).
–
,
,
БТ: Со Вас започнува првата фаза на
автоматизацијата на Библиотеката во 1990 година.
Првиот терминал дојде во Библиоте-
ката со помош на Јосиф Лозановски, битолчанец кој
тогаш работеше како заменик министер во Минис-
терството за информатика на СФРЈ. Терминалот
беше поставен во сегашната просторија за Инфор-
мации на приземјето од новиот дел. Уште од 1992
година имав записи на програмата АТЛАС во која
ХОСТ беше Марибор, затоа што организаторот беше
истиот, денешниот ИЗУМ, Марибор Словенија.
Тогаш како да беше полесно со обработката. Самата
програма му овозможуваше на хостот да ги бира за-
писите кои ќе влезат во него од сите бази на библио-
теките од бившите југословенски републики. Запи-
сите кои беа одбивани си остануваа во локалната база
без да бидат избришани како што тоа е случај денес
со заедничката база на Македонија. Потоа во 1994
година терминалот беше донесен во роднокрајната
читална каде прво им вршев кратки обуки на врабо-
тените во Каталогизација на монографски публика-
ции. Со целосната автоматизација, односно вграду-
вање на платформата за поддршка на автома-
тизираниот библиотечен систем во Македонија, а
особено после мојата втора еднонеделна обука во
ИЗУМ, Марибор (првата во 1990 година) во 1996 го-
дина (беше купен и првиот АЛФА – сервер) им вршев
обука за каталогизација на сите стручни вработени
без исклучок. Во тој период, покрај терминалите кои
се набавуваа во Библиотеката почнаа да се набавува-
ат и компјутери.
VT 320
-
,
,
COBISS
,
БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ
БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД Бр. 35-36 2013
14
БТ: Во тоа време бевте помагани и со донации
преку учество на проекти за донации
БТ: Вие сте првиот библиотекар во
Библиотеката или меѓу ретките библиотекари во
Македонија кои имале повеќемесечен престој
надвор од државата.
.
Во 1993/1994 година конкурирав преку СОРОС
Отворено општество Македонија за проект вреден
26 американски долари за два компјутера печата-
чи и уреди за пребарување на компакт дискови со ме-
дицински бази на податоци
Подоцна во 1996 година преку Американ-
скиот културен центар добивме и друга
база на податоци со 1000 списанија, од кои 400 во
полн текст, кои исто така, се пребаруваа на ком-
пјутер. Библиотеката веќе од 1995 година стана инте-
ресно место особено за лекарите од Медицински
центар Битола кои доаѓаа да истражуваат. Во еден
период од голема помош им беше и колешката
Јоланда Бошевска.
Преку СОРОС Отворено општество Македо-
нија добивме и комплет енциклопедии Британика (за
возрасни и деца) и француска енциклопедија Уни-
верзалис, како и помош во претплата на повеќе спи-
санија преку Њујоршкиот
Некои од нив бесплатно пристигнуваат и денес. До
1998 година Министерството за наука одделуваше и
средства за странски списанија на кои се
претплатувавме преку добавувачите
и
Преку СОРОС Отворено општество Македо-
нија конкурирав со полагање на тест за поз-
000 ,
, SAMCD, JAMA,
MEDLINE.
PROQUEST –
,
–
School of Social Research.
BLACKWELL –
Oxford DAWSON – USA.
TOEFL –
-
,
-
ECS –
,
.
н а в а њ е н а
англискиот јазик
(полагав во 1992 и
1994 год.) за престој
во Конгресната биб-
лиотека во Вашинг
тон, САД. Во тоа
време беше орга-
низиран и првиот и
единствен Семинар
за библиотекарство
на англиски јазик, во
п р о с т о р и и т е н а
Библиотеката во 1994 година. Наместо за Вашингтон
отидов во Урбана – Шампењ во близина на Чикаго
како еден од 17 учесници од Централна и Источна
Европа во Интер национална програма за
библиотекари на Мортенсон центарот при Главната
(прва автоматизирана биб лиотека во САД)
библиотека на Универзитетот на Илиноис, САД.
После престојот од 4 и пол месеци се вратив во
Македонија и продолжив со автоматизацијата на
Библиотеката во која најголема помош ми даваше
сопругата и некои нејзини колеги инженери
информатичари, притоа соработувајќи најмногу со
Скопје како изведувачи на хардверскиот дел од
истата. Овде можам да нагласам дека мојот енту-
зијазам не само што на некој начин ме „заглави“
неколку месеци надвор од семејството туку и повеќе
од пет години за мене немаше работно време, особе-
но кога попладне, па и навечер во доцните саати
морав да доаѓам во Библиотеката со други инженери
за да ги отстрануваме некои од проблемите на ком-
пјутерите и системот за пребарување на цд-ромовите
Во автоматизацијата водеше Националната
универзитетска библиотека во Скопје, а нашата Биб-
лиотека одеше паралелно со неа. Конкурирав со
проектот Битола 1, а потоа Битола 2 (како централна
база на пребарување на цд-ромови) каде Библиоте-
ката требаше да биде централна база за библиотеките
во југозападниот регион на Македонија. Конкурирав
до СОРОС Отворено општество Македонија и во
БТ: Во тоа време во поглед на автоматиза-
цијата наде беа другите библиотеки?
Урбана Шампањ 1995
БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ
7
БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД Бр. 35-36 2013
115
Конгресната библиотека во Вашингтон 1995
магистрирав, а потоа и докторирав во 1998 година.
Истата година се здобив со највисокото библиотечно
звање библиотекар советник. Како што реков по-
горе во 2001 и 2002 година конкурирав со идејниот
проект, списанието „Библиотечен тренд“. Само три
години подоцна во 2005 година започнав со проектот
Роднокрајна средба на битолските писатели во Маке-
донија, односно Тркалезната маса која со исклучок
на 2006 година продолжи до денес. Секоја година из-
лагањата на писателите на различни теми, Библиоте-
ката ги издава во Зборник а веќе до крајот на месецот
треба да излезе осмиот по ред Зборник на излагања.
Како организатор и модератор на Тркалезната маса, а
воедно и главен и одговорен уредник редовно го про-
мовирам заедно со
на денот на прославување на името на
Патронот на Библиотеката свети Климент Охридски.
Уште за време на престојот во Мортенсон – цен-
тарот при Главната библиотека на Универзитетот на
Илиноис, САД, во 1995 година имав дводневна посе-
та на Конгресната библиотека во Вашингтон. Бидеј-
ќи од 2001 до крајот на 2003 година имав неколки по-
долги престои во Торонто, Канада, после објавување-
то на првите два броја на списанието имав едноне-
делна посета на Библиотеката Џон П. Робартс при
Универзитетот на Торонто при што од разговорите
со петнаесеттина вработени донесов аудио и видеос-
нимки, а напишав и неколку текстови за работата на
-
,
,
,
,
Зборникот на излагања Библио-
течниот тренд
БТ: Дали сте посетиле и други библиотеки
надвор од земјата?
1996 година го добив проектот. Вклучени беа и сите
библиотеки вклучувајќи ги и некои од библиотеките
од источна Македонија при што секоја библиотека
доби по еден компјутер и печатач, но повеќето оста-
наа заклучени во канцелариите на директорите без да
бидат користени подолго време. Освен нашата,
другите библиотеки се вклучуваа во после
десетина и повеќе години. Некаде до 2002 година, па и
нешто подоцна, бев одговорен за ретроспективната
каталошка обработка при што се внесуваше фондот
во компјутерската база на податоци. На ред беше
следната фаза во автоматизацијата на Библиотеката,
автоматизирано зајмување на библиотечниот фонд.
Имав иницијален проект за набавка на ласерски
читачи итн., но таа работа си ја презеде инженерката
и одделот за унапредување.
Автоматизацијата на Библиотеката беше еден
голем и напорен проект. Уште во 1995 година се
заложив за прв пат, со претходна кратка обука во
НУБ – Скопје, со нашиот сега покоен колега Митре
Талевски кој работеше на Универзалната децимална
класификација на монографските публикации, да ја
воведеме предметизацијата во главниот фонд. Таа
продолжува и натаму. Во истата година се запишав и
на постдипломски студии по социологија на Инсти-
тутот за социолошки и политичко-правни истражу-
вања при Универзитетот „Кирил и Методиј“ каде
,
COBISS
,
,
БТ: Се чини дека во новиот милениум Вашата
работа со автоматизацијата на Библиотеката
престана, каде ја насочивте Вашата енергија
понатаму на кои проекти?
БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ
БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД Бр. 35-36 2013
16
неколку нивни оддели. Посебно внимание обрнав на
процесот на автоматизација и
, како и на
Како член од делегација од страна на Библиоте-
ката за соработка со други библиотеки во странство
сум бил во Хрватска (Јавната библиотека „Марко
Марулиќ“ во Сплит) и во 2010 година во Национал-
ната библиотека на Чешката Република во Прага. И за
двете посети имам објавени текстови во списанието.
Приватно сум ги посетил јавните библиотеки во
Монтреал, покрај библиотеката на Универзитетот на
Торонто, библиотеките на Универзитетот Рајерсон и
Универзитетот Јорк во Торонто, Канада, во најголе-
мата библиотека на САД – Јавната библиотека на
Њујорк, и библиотеката на Правниот факултет во Чи-
каго, неколку јавни библиотеки како и Универзитет-
ската библиотека на Охајо Стејт Универзитетот во
Коломбус, Охајо, Јавната библиотека на Лос Анџелес,
библиотеката на Педагошкиот факултет во Марибор,
.
,
,
заштита на базите на
податоци одделот за дигитализација
Универзитетската библиотека на Малме, Шведска,
Универзитетската библиотека во Истанбул, библио-
теката на Тракискиот универзитет во Едрење,
Турција итн.
Во 1998 година, покрај тоа што Библиотеката го
доби својот прв библиотекар советник, таа го доби и
својот прв доктор на науки. Моето долгогодишно
практикување на јога по иницијација на двајца
индиски и светски учители Свами Вишнудевананда
и Сатја Саи Баба, ми ја приближи науката на самос-
познанието при што во мене се јави најпрво потреба-
та од 1989 до 1994 година да отворам приватна кни-
жарница, потоа да го направам и првиот превод на
книга за јога во Македонија, бестселерот „Комплетна
илустрирана книга за јога“ од Свами Вишнудева-
нанда во 1993 година, а потоа на почетокот од 1996
година да ја публикувам книгата „Багаван Шри Сатја
Саи Баба“. Темата на мојата прва докторска дисерта-
ција беше „Концептот на јога во социјализацијата на
личноста“. До 2000 година ги публикував книгите
„Љубовта – највисока религија“, „Духовното созрева-
ње на човекот“, „Основи на социјализацијата на лич-
носта“. Во 2002 година бев примен на Институтот на
Онтарио за Образовни науки при Универзитетот на
Торонто да предавам по избор на посебна тема
-
,
,
БТ: Во библиотечната дејност сте биле и прет-
седател на БЗМ од 2010 до 2012 година, сте биле и
претседател на Комисијата за избор и реизбор во
библиотечни звања, а добитник сте и на највисока-
та библиотечна награда „Климентова повелба“ за
2012 година, а што станува со вашите титули доктор
по социолошки и доктор по филозофски науки?
БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ
Доделена „Климентова повелба 2012“ на 40
Собрание на БЗМ одржано во Библиотеката во
Велес, 2013 г.
7
БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД Бр. 35-36 2013
117
( во летниот семестар на постдиплом-
ските студии. Специјалниот предмет сам го составив:
„
При евалуацијата од страна на постдип-
ломците добив многу високи оценки, посебно во
делот за степенот на знаење на материјата. Морам да
нагласам дека Универзитетот на Торонто се наоѓа на
27–мо место на Шангајската листа, и на 4–то место на
Американската ранг листа. Мојот втор докторат
одбранет во 2008 година на Филозофскиот факултет
при Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ Скопје,
беше во истата насока на духовното созревање,
инспириран од Ничеовата книга „Така зборуваше
Заратустра“, тема која во светот на научно ниво не е
обработувана затоа што и најмалку е разбрана и
после повеќе од сто години, „Ничеовиот концепт за
натчовекот, превреднување на вредностите и духов-
ното созревање на индивидуата“. д 2000 година до
денес не сум публикувал ниедна друга книга. Моето
усовршување и натаму продолжува на полето на
лингвистиката, се враќам на мојата прва област на
интерес – јазиците, за кои досега како да немав довол-
но време да им посветам. Покрај со англискиот,
почнувам да се служам со германскиот, францускиот
и шпанскиот јазик.
Можеби интуитивно го сфатив она што го вели
Ниче дека „длабок е длабок светот, подлабок отколку
што мислел денот лек“, па кога Исус Христос веќе два
века го менува светот, Ниче индиректно укажал на
special topics)
“.
-
,
O
a
Психологија на духовен раст
БТ: Зошто сте престанале со пишување на
книги, сигурно дека Вашето искуство и знаење се
продлабочило во текот на изминатите години?
таканареченото „второ доаѓање на Месијата“ преку
воведување на дел од науката на самоспознанието во
западната филозофија уште пред повеќе од сто годи-
ни, а Саи Баба во последните 70 години правеше чуда,
кога навистина се восхитуваме на брзиот напредок на
технологиите, с уште човекот „гори“, односно како
што еднаш рекол Буда, „светот гори, гори, гори“...
Како сведок на тоа, не гледам дека човекот ќе може
уште долго време да се промени, односно судбината
ќе остане таа која секогаш ќе ги влече конците.
Од секогаш не сум сакал да им се мешам во ра-
ботата на писателите, но по некоја случајност еднаш
годишно во име на Библиотеката ја организирам
Тркалезната маса за роднокрајните писатели во
Македонија. Сум пишувал само осврти за духовниот
аспект во делата на психијатарот Скот Пек, две дела
на Венко Андоновски, неколку дела на писателот Вла-
димир Костов, затоа што имаат филозофска и духов-
на порака, а посебно за делата на Пауло Коелјо во кој
препознав познавач на симболите на алхемијата.
Во поглед на усовршувањето во образованието
не треба да им се препорачува нешто посебно. Во
последните години по Болоњската програма видно се
намалија критериумите за проодност во студирање-
то, па денес во Македонија има многу магистри и
доктори, се надевам дека после петнаесет години
Библиотеката ќе го има и вториот доктор на науки.
Би сакал Господ да им е напомош и да им даде ум и
разум на читателите на ова интервју. Не е
образованието на кое Господ смета, туку карактерот,
тој носи мир во душата. Ако човек го изгуби каракте-
рот и сака да ги надитрува или контролира, или
уништува другите затоа што му пречат во оствару-
вањето на неговите планови, за него нема мир, веќе
им ја дал својата душа на демоните. Така барем се вели
во старите свети текстови. Ви благодарам.
è ,
БТ: Како библиотекар со долгогодишно
искуство, освен Ниче кои автори во литературата
Ви оставиле впечаток?
БТ: Но сепак, има ли нешто што би можеле да
им препорачате на своите колеги и читателите?
,
БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ
БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД Бр. 35-36 2013
18
31.1.2013
30.1.2013
ПАНИХИДА НА ГРОБОТ
НА ПАВЕЛ ШАТЕВ
РАКОПИСИ НА ПАВЕЛ ШАТЕВ
И БИОГРАФИЈА НА БОРИС САРАФОВ
По повод 69 годишнината од смртта на
македонскиот револуционер и гемиџија Павел
Шатев денес беше одржана панихида на неговиот
гроб во Светонеделските гробишта во Битола. Бил
еден од великаните на македонското револуционер-
но движење во периодот пред и по Илинденското вос-
тание.
На панихидата беа присутни директорот г
Науме Ѓорѓиевски и претставници од НУУБ
„Св.Климент Охридски“ – Битола, директорот на
Историскиот архив на Македонија д-р Зоран Тодо-
ровски, проф. д-р Виолета Ачковска и Предраг Ди-
митровски
Во просториите на НУУБ „Св.Климент
Охридски“ – Битола Друштвото за издавачка дејност
„Македоника“ и Државниот архив на Република
Македонија ги промовираа двата тома од собраните
ракописи на ПАВЕЛ ШАТЕВ ИСТОРИЈА НА МА-
КЕДОНИЈА и на БОРИС САРАФОВ (биографија).
Книгата „Историја на Македонија“ од Павел Шатев е
-
,
, .
,
,
.
–
ПОПУЛАРИЗАЦИЈА НА КНИГАТА
ПРОМОЦИИ, ИЗЛОЖБИ И ПРЕДАВАЊА
Приредила
Фатма Бајрам Аземовска
прв том од оставината на Шатев, чии трудови досега
речиси воопшто не се објавувани во Македонија.
Изборот и преводот е на Предраг Димитровски, кој е
автор и на воведот, а стручната редакција, комента-
рите и предговорот се на проф. д-р Зоран Тодоров-
ски.
НУУБ „Св.Климент Охридски“ Битола и Аме-
риканското катче во просториите на Американското
катче организираа предавање за вработените во Биб-
лиотеката на тема „Нови трендови во библиотекарст-
вото“. Предавач беше Alka Bhatnagar (information
Resource Officer at U која мо-
ментално работи во Американската амбасада во
Белград. На предавањето имавме можност да слуш-
неме како функционираат библиотеките во
Соединетите Американски Држави, нивната улога и
функција, библиотеките и нивната улога како центри
во заедницата.
–
.S. Department of State),
8.2.2013
НОВИ ТРЕНДОВИ
ВО БИБЛИОТЕКАРСТВОТО
БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ
7
БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД Бр. 35-36 2013
119
21.2.2013
05.03.2013
22.4.2013
МЕЃУНАРОДНИОТ ДЕН
НА МАЈЧИНИОТ ЈАЗИК
ЛИНКЕСТИДА И ДЕВРИОП
СВЕТСКИОТ ДЕН НА КНИГАТА
Националната установа Универзитетска
библиотека „Св.Климент Охридски“ Битола со
пригодни манифестации и заедно со своите членови-
читатели го одбележаа 21 февруари Меѓународниот
ден на мајчиниот јазик. Централната свеченост се
одржа во 18:30 часот во Библиотеката каде беше
емитуван документарен филм за кирилицата и
словенската писменост во Македонија. За значењето
на македонскиот јазик говореа професорките по
македонски јазик и литература Николина Поповска
и Александра Гецовска.
Во салата за промоции на Универзитетската
библиотека Св. Климент Охридски“ се одржа про-
моција на книгата Линкестида и Девриоп“ од проф.
д-р Виктор Илчиќ. Македонските археолози за 1 000
цивилизациски точки во период од бронзено, желез-
но време, рана антика, полна и доцна, па с до средни-
от век истражиле околу 85% преку научноистражу-
вачки трудови на Филозофскиот факултет.
Во НУУБ „Св.Климент Охридски“ – Битола по
повод Светскиот ден на книгата и авторското право
–
–
„
„
è
беше организирана пригодна манифестација. Деца
од градинката ЈОУДГ Естреја Овадија Мара“ со при-
годна програма го честитаа празникот на вработени-
те во Библиотеката. Потоа следуваше читање на по-
раките од г-ѓа Ирина Бокова, генерална директорка
на УНЕСКО. Извадоци од нашето македонско тво-
рештво читаа: Петре Димовски Елизабета Јончиќ
Елена П. Костадиновиќ, Кире Неделковски Никола
Илијоски Сара Трајчевска Марија Здравевска. Пи-
сателот Радован П. Цветковски им додели книги на
учениците од основото училиште Стив Наумов и
од средното училиште Јосип Броз Тито
НУУБ „Св.Климент Охридски“ – Битола и
почесниот конзулат на Република Хрватска во
Р.Македонија – Битола организираа трибина
со хрватскиот амбасадор Златко Крамариќ посветена
на влезот на Хрватска во Европската унија.
„
, ,
,
, ,
„ “
„ “.
,
4.6. – 9.6.2013
„ “
6.6.2013
Х САЕМ НА КНИГАТА
ВЛЕЗ НА ХРВАТСКА ВО ЕУ
БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ
БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД Бр. 35-36 2013
20
„ “
,
.
9.7. – 12.7.2013
11.7.2013
ДЕНОВИ НА ЕВРОПСКАТА КУЛТУРА
СОВРЕМЕНИ ТРЕНДОВИ
НА ЧИТАЊЕ КНИГИ
Националната и универзитетска библиотека
Св. Климент Охридски ги организира деновите на
европската култура во Битола во рамките на
БИТФЕСТ 2013 година. Координатори на проектот
беа Фатма Бајрам Аземовска, Малгожата Мачковска
и Милка Котевска
Голем дел од нашите читатели немаат можност
да ги видат и употребат електронските читачи на
книги. Поради тоа на ден 11.7.2013 година во
рамките на БИТФЕСТ 2013 година, се одржа
презентација на новите модели на читачи на книги.
Координатори на проектот беа Фатма Бајрам
Аземовска, Малгожата Мачковска и Милка
Котевска
19.7.2013
9.8.2013
„
ПРИРОДАТА И ЖИВОТНИТЕ
НА ФОТОГРАФОТ МИЛЕ ИЛОСКИ
ТВОРЕШТВОТО НА БИТОЛСКИОТ
ПИСАТЕЛ НИКОЛА КОЧОВСКИ“
Изложбата се реализира во рамките на
БИТФЕСТ 2013 година, носител на проектот е невла-
дината организација „Биосфера во соработка со
НУУБ „Св.Климент Охридски“ Битола. Изложбата
беше отворена од 19.7.до 23.7.2013 година, во холот на
Библиотеката. Координатор беше Фатма Бајрам Азе-
мовска
На 9 август, во читалната на Роднокрајното
одделени при НУУБ „Св. Климент Охридски“
Битола, а во рамките на Битолско културно лето
(БИТФЕСТ) и манифестацијата „Битолски книжев-
ни паметења“, вториот ден се одржа Тркалезна маса
на тема: Творештвото на битолскиот писател Нико-
ла Кочовски“. На средбата свои излагања имаа писа-
телите: Добре Тодоровски, Панде Манојлов, Петре
Димовски, Петко Шипинкаровски од Струга, Тоде
Иванов од Охрид, Милица РадевскаДимитријоска,
Билјана Талевска Димко, а од името на Владимир
Костов за творештвото на Кочовски излагање имаше
д-р Николче Вељановски. Гостин на средбата беше
писателот Иван Чаповски.
Координатор беше д-р Николче Вељановски
“,
–
.
e –
„
.
БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ
7
БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД Бр. 35-36 2013
112
ДРУГИ АКТИВНОСТИ ПОПУЛАРИЗАЦИЈА НА КНИГАТА–
ЉУБИТЕЛИ НА КНИГИ ВО ПОСЕТА
НА БИБЛИОТЕКАТА
Во текот на 2013 година над стотина ученици од
основните училишта од Битола „Д-р Трифун Панов-
ски“ „Кирил и Методиј“ „Стив Наумов, „Гоце
Делчев“ , „Св.Кирил и Методиј“ ОУ„Живко Брај-
ковски“ од Скопје, Центарот за ран детски развој
„Бамби“од с. Новаци ја посетија Библиотеката. Посе-
тата беше искористена за запознавање на учениците
со работата на Библиотеката како културна установа,
нејзините оддели и начинот на издавање на книгите.
Исто така беа разгледани магацинот за чување
на книги, детската библиотека, читалните. Големиот
број на поставени прашања од страна на учениците,
како и нивниот интерес воопшто кон пишаниот збор,
она што го има во книгите и воопшто функционира-
њето на Библиотеката несомнено говори за успехот
од едни вакви посети кои се надеваме ќе ги има во го-
лем број и во периодот кој претстои.
, ,
,
,
ОДДЕЛ ЗА ЗАЈМУВАЊЕ И УСЛУГА
ЗА ВОЗРАСНИ
1. ПИСМОТО НА ГОСПОЃА ВИЛМА – Јелена
Бачиќ Алимпиќ
2. ТРИЛОГИЈА – Стиг Ларсон
3. ТОЧКА НА КУЛМИНАЦИЈА – Памела Клер
4. МАЈКАТА НА ОРИЗОТ – Рани Маника
5. РАКОПИСОТ ОД АКРА – Пауло Коелјо
6. АНГЕЛОТ ЧУВАР – Пауло Коелјо
7. ПОСЛЕДНАТА ВОЈВОТКА – Габриела Ким
8. ИСЧЕЗНАТА БЕЗ ТРАГА – Шеви Стивенс
9. АМЕРИКАНСКИ ДЕРВИШ – Ајад Актар
10. ЦАРИГРАДСКИ ПРОРОЦИ – Мајкл Дејвид
11. БЕЛАТА СВЕТЛИНА НА ПАРИЗ – Тереза Ревај
12. СИТЕ СОНИШТА НА СВЕТОТ – Тереза Ревај
13. ИНФЕРНО – Ден Браун
ДЕТСКА БИБЛИОТЕКА
1. ОГНЕНИОТ ПРСТЕН – П. Д. Бакалари
2. ФУДБАЛ ЗА ПОЧЕТНИЦИ – Гарландо Л.
3. А СЕГА СИТЕ ВО БРАЗИЛ – Гарландо Л.
4. БЕНГАЛСКИОТ БИСЕР – Агата Мистери
5. МАГИЧЕН РОДЕНДЕН НА СТЕЛА – Бици Р.
6. ВРЕМЕНСКАТА ПОРТА – Улис Мур
7. МАЛИОТ ХЕКТОР – Франсоа Пепор
8. ТАЈНИ АМБИЦИИ – Џефрис С.
9. ШТРУМФОВИ
10. ПОСЕГНЕТЕ ПО ЅВЕЗДИТЕ – Џефрис Сидни
БИБЛИОТЕКАРИТЕ ВИ ПРЕПОРАЧУВААТ
БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ
БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД Бр. 35-36 2013
22
Осмата по ред Роднокрајна средба на битол-
ските писатели во Македонија беше одржана на 5
јуни 2013 година во просториите на НУУБ „Св. Кли-
мент Охридски“ Битола. Учество зедоа 19 писате-
ли: беа изнесени текстови на писателите: Панде Ма-
нојлов, проф. д-р Вера Стојчевска Антиќ, Владимир
Костов (во отсуство), Никола Кочовски, доц. д-р
Христо Петрески (во отсуство), Петре Димовски, д-р
Благоја Брајановски (во отсуство), Добре Тодоров-
ски, Ѓорѓи Прчков, Ванде Ганчевски, Сања Мучкајева
Видановска, Весна Мундишевска Вељановска, Весна
Ефтимовска Сотироска (во отсуство), Мирјана Сто-
јановска Палигора (во отсуство), Димитар Богданов-
ски, Богоја Таневски Зоран Пејковски, Елизабета Јон-
чиќ и Јован Ѓуровски. Од име на Библиотеката орга-
низаторот и модератор на Средбата беше д-р Никол-
че Вељановски, по осми пат, ги поздрави присутните:
„Добредојдовте на традиционалната, овој пат осма по
ред Роднокрајна средба. Секоја година, во поглед на
темата за Тркалезната маса се консултирам со по
некој од вас писателите, а овој пат беа добродојдени
сугестиите на Добре Тодоровски со кој ја заокружив-
ме овогодишната тема: Моите ликови – страдални-
ци со силен копнеж по среќата Ако минатогодиш-
ната тема „Жената – муза на моето творештво“ донесе
една свежина и елан за пишување, овогодишната те-
ма ја препознавте како многу честа и неизбежна како
за вашите ликови во делата така и за самите себе како
личности. Одѕивот е неверојатен. Можам да кажам
–
,
„
“
,
дека сите поканети без исклучок се одѕваа на темата.
Имаме текстови. И таа желба да се биде тука со дру-
гите свои колеги писатели дава на Средбата една по-
себна топлина. И покрај тоа што оваа година Минис-
терството за култура не н поддржа и со оние малку
средства кои ни ги доделуваше во последните години,
организаторот, односно директорот на НУУБ „Св.
Климент Охридски“ Науме Ѓоргиевски се одлучи да
не ја прекине традицијата ниту на оваа Тркалезна
маса ниту на Зборникот и да ги поддржи.
Исто така, сметавме дека како организатори
вам како на роднокрајни писатели ви должиме едно
извинување затоа што доста долго не ги имавме
средено, односно дополнето таблоата со фотографии
од сите вас. Овој пат го направивме тоа онака како
што мислевме дека треба да го направиме, а вашите за-
белешки се секако добредојдени. Знаеме дека посто-
јат и други роднокрајни автори и други битолчани во
образованието, науката и стручната работа, но во овој
момент се одлучивме на таблоата во прво време да сто-
јат фотографиите на писателите со кои роднокрајно-
то одделение најмногу соработуваше. Морам да спо-
менам и тоа дека фотографиите, со извесни исклучо-
ци, беа земени од едицијата „Значајни личности за Би-
тола – писатели“ во издание на Библиотеката.
И понатаму писателот Владимир Костов ја поз-
дравува Средбата затоа што од здравствени причини
не можеше да дојде, а делот од неговиот текст ќе го
прочитам јас. Ви благодарам уште еднаш што сепак
се разбираме...
19
£
è
, ,
,
, ,
,
, ,
ОСМА РОДНОКРАЈНА СРЕДБА НА БИТОЛСКИТЕ ПИСАТЕЛИ
ВО МАКЕДОНИЈА
Приредил
д-р Николче Вељановски,
библиотекар-советник
БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ
7
БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД Бр. 35-36 2013
1123
Вера Стојчевска Антиќ
Не случајно афоризмот
на Џон Дон , како мото во ро-
манот „За кого бијат камба-
ните“ од Ернест Хемингвеј,
ми се наметнува по секое
другарско исчезнување:
„Ниту еден Човек не е Ост-
ров, сам по себе целина. Ако
морето однесе дел од коп-
нито, Европа е помала. Ако
еден човек умре се смалувам и јас, зашто и јас сум дел
од Човештвото...“
Димитар Богдановски
Признавам, бев принуден да се потсетам на
заборавени или подзаборавени ликови од моите
творби што во прв момент и не беше така лесно. И на
извесен начин бев изненаден бидејќи во тоа мое
творештво открив релативно многу ликови кои ги
одликува извонреден
силен копнеж најмногу
за зачувувањето на соп-
ствениот живот, па дури
потоа нивните тежненија
за постигнување на подо-
бар, побогат, поисполнет
и среќен живот.
Проф. д-р Благоја Брајановски
Во врска со копнежот по среќата. Во двете мои
прозни дела посочени погоре, главната личност,
Трајан, општо земено, може да се каже дека не копнее
по среќата како за нешто
недофатно од човека, како
спрема кое треба да ни гори”
душата. Тој цувствува дека
среќата е насекаде и „сега и
тука и дека можеме да ја
искусиме во некои мали
моменти на секојдневниот
живот
ДРУГАРСТВО СО ПРЕСТИЖ
СТРАДАЛНИЦИ СО СИЛЕН КОПНЕЖ
ПО СРЕЌАТА
ВО НАДЕЖ ЗА СРЕЌА
„
”
.
Весна Мундишевска Велјановска
Во котлето на жи-
веачката желбите и страво-
вите се сврзуваат во ткиво,
па зачинети со љубов, не-
мири, двоумења и болка, се
оптегнуваат како предиво.
Час „со крстена вода ќе го
одмијам тоа што н возне-
мири“, час ќе го потхрани-
ме неспокојот – па ќе се
смири. „Гргорат немири, роморат вжештени води“,
во релјефот на трпението сомнежот безбојно длаби
злокобно засадувајќи свое поднебје, обезводнети раз-
денуваат сливовите на мечтите, а неутешноста се
рони од безуспешноста...
Сања Мучкајева Видановска
Копнежот и светлината на
сонцето знаат да бидат исто
силни, да ги насолзат очите, како
што има солзи кои тагуваат и сол-
зи радосници. А тоа измеѓу е чо-
вечка среќа, љубов, вистина или
секојдневниот ден во топлата
соба, уморен од качувањето –
среќа?
Ванде Ганчевски
Забележувам кај сите ликови страдалници,
страдањето не излегува полека смирено срамежливо,
туку кочоперно наметна-
то. Кај сите сум заробил
дел од движењето на ст-
радањето во животот
низ напишаните книги и
мило ми беше што сум
успеал во тоа, за по сто го-
дини некој читател да мо-
же да сочуствува со мака-
та на страдалникот.
-
è
ТРАГАЧИТЕ ИЛИ МЕЃУ ДВА МОСТА
МОИТЕ ЛИКОВИ – СТРАДАЛНИЦИ
ВО СОПСТВЕНАТА САМИЦА
СТРАДАЛНИЦИ ЗА СРЕЌА
И ОД ИЗГУБЕНА СРЕЌА
БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ
БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД Бр. 35-36 2013
24
Петре Димовски
Враќајќи се повторно на
ликовите од моите дела, по
онаа прва средба кога ги
креирав, ги наоѓам нивниот
животен сон, нивниот копнеж
по среќа и нивната надеж за
отворање на светлината во
мракот.
Јован Ѓуровски
Застапен лик во два-три мои романа е и Риза
(„Кога вампирите шетаа по селото“, „Пријателите на
Даскалот“), Севда Мариовката („Гулабицата од
Ѓупски Баир“ и „Секој човек
башка будала“). Прототип за
овој лик е мајка ми која
најповеќе ја знаев. Таа од
дванаесет години е растена без
мајка, од мала домаќинка, која
ја почитува наредбата и волјата
на татко и и нејзините браќа во
се , освен да се омажи за Бино
Ѓуров, за кој бега бегалка.
ЖИВОТОТ Е ГОЛЕМА ПОТРАГА
ПО СРЕЌАТА
ЛИКОВИ ВО ФУНКЦИЈА
НА МОЈАТА ПЕОКУПАЦИЈА
МОМЕНТОТ КАКО НОСЕЧКИ
ЕЛЕМЕНТ НА СТРАДАЊЕТО И СРЕЌАТА
Елизабета Јончиќ
Љубовта како творечки хоризонт со својот
авторитет и конструктивност од секогаш
наметнувала восхит и почитување, но и некаде низ тој
х о р и з о н т о с в е н
елементарните емоции кои
го будат чувството за среќа,
п р и п а ѓ а њ е с о д л а б о к а
п р и в р з а н о с т , т р е п е т н а
в о з б у д а , и с п о л н у в а њ е ,
опуштеност и задоволство, се
јавуват и изрази на болка,
грч, мака, незадоволство,
неисполнување, осаменост...
Владимир Костов
Учителот, помалку контроверзен во однос на
вообичаената претстава за него, го приложувам кон
ова писмо. Страдалник со копнеж по среќа, во
Учителот го препознаваме Прометеј во античкиот
мит, ставен во современи услови. Попрецизно
дефиниран, тој е изложен на физички репресии и
душевно страда колку по неостварена лична среќа,
толку поради неостварени општествени идеали за
кои се борел.
Никола Кочовски
П е ч а л б а р о т о д
расказот Вратен” дојде да
ги посети најсаканките
младата жена и породот, И
се разбира, на крајот го
послуша императивот на
разделбата. Но посилно од
сето тоа се покажа нагризу-
вањето на црвот на долго
прикриваниот немир на
љубомората...
Панде Манојлов
Кога ја прочитав темата за тркалезната маса:
„Моите ликови – страдалници со силен копнеж по
среќа“, се стаписав. Ја оставив поканата во една од
фиоките... Но, се откорна, затрепери некој чуден
немир, чуден неспокој во мене... Се прашував, кој ли
се тие ликови, страдал-
ници во моите девет-
наесет досега објавени
книжулчиња? Има ли
песна во тие книги а да
не е исполнета со тага и
страдања, има ли стих
без нишка неспокој,
скриен бунт, потрага по
среќата?
ДА СЕ САКА СО ДУША И ТЕЛО
ТУЃИНА ГОЛЕМИ НАПОРИ
И СТРАДАЊА
МОЈОТ ЦРВ Н НЕМИР,
МОЈАТА НЕИЗЛЕЧЛИВА ТАГА
-
E
„
-
БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ
7
БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД Бр. 35-36 2013
1125
Мирјана Стојановска-Палигора
Најјасно издриференциран копнежот во
мојата поезија доаѓа до израз во третата книга поезија
„Заѕидана врата“. Од дистанца од седум години
откога излезе оваа книга од печат, имав можност да ја
препрочитам, сега како критичар на своето дело.
Зоран Пејковски
Сега, пак, кога
претходно сме ја поста-
виле основата на драм-
ското дело, со градење на
ли ко вите, создавајќи
прво страдање до абиозна
состојба, како неодмин-
лива општествена појава
и духовна болка, за да по-
тоа се јават, и за нашите потреби, страдалниците во
литературата, мора да создадеме спротивност, за да
дејствието го направиме цврсто со повеќе сим-
болизми кои ќе го окарактеризираат драмското дело.
д-р Христо Петрески
Но, зарем мора и
треба секогаш тие
ликови да бидат несреќни
и зарем навистина сите
тие, или грото од нив не се
несреќни?!
Кога не би била таа
и толку голема
несреќа - тие, едноставно,
најверојатно и можеби не
би ни постоеле, или не би
имале ни потреба и покритие и да постојат!
Ѓорѓи Прчков
Сега веќе дозволив да се изнивелира нивото на
бура и оаза во мене и само го чекам изгревот на
сонцето. Се радувам на мигот и неговата содржина,
КОПНЕЖОТ ПО СРЕЌАТА
ВО МОЈАТА ПОЕЗИЈА
ВАШИТЕ - МОИ, ТВОИ ИЛИ
НИЧИИ ЛИКОВИ
МОИТЕ ЛИКОВИ – СИТЕ СТРАДАЛНИЦИ
POGLEDINASTRADAWETO
NAMOITEDRAMSKILIKOVI
наши
постојано
нивната
но со едното око ѕиркам во
правецот од кој ќе пристигнат
новите искушенија со оближа-
ни лешинарски муцки. Тогаш
и страдањето ќе ја загуби
својата универзалност заради
тоа што станало лично мое,
претопено во адреса која
никого не го засега, ниту пак е
јавна за да дозволи разбреме-
нување и здив.
Весна Ефтимова Сотироска
Ми доаѓаше да викам,
да липам, низ плачот да ја
извадам маката што ми ги
стегаше градите. Срцето ми
биеше насекаде: во градите,
во стомакот, во главата.
Размислував која е оваа
бесмислена игра што се игра
околу нас. Се залажуваме
дека секој од нас си го живее
животот онака како што сака,
несвесни дека сме фатени во
мрежата на безброј зависнос-
ти.“
Богоја Таневски
Човекот за да живее мора да се заложува да
опстојува, да се бори за подобри услови, за подобар
живот, подобар опста-
нок. Тој мора да бара,
да се бори за подобра
среќа. Некаква среќа
или несреќа постои,
има во сите сегменти
на животот. Според
мое мислење постојат
два вида на среќи: вро-
дена и стекната среќа.
МОИТЕ ЛИКОВИ – СТРАДАЛНИЦИ
СТРАДАЛНИЦИ ПО СРЕЌА
БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ
БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД Бр. 35-36 2013
26
Добре Тодоровски
Ако страданијата на
главните ликови се испишува-
ат и се издигаат над тагата, во
истоимениот роман (каде што
страдањата се опшествени,
односно се однесуваат на
поширока животна заедни-
ца), во романот ,,Завештание
Велјаново“, се спушта на по-
ниско рамниште, односно
главнината се задржува на поединецот, за да во
романот ,,Прокоба“, се однесува на семејна тагедија.
ПРОКОЛНАТИОТ ЛИК – СТРАДАЛНИК
Петко Шипинкаровски
Иако оддалечен од родното катче, мислата
постојано ме влечи, ра-
досни биле момен-
тите на престојот
таму, но секогаш раз-
делбите со моите нај-
блиски биле проткае-
ни со тага, и секогаш
сум им ветувал; пак ќе
дојдам.
МОИТЕ ЛИКОВИ ВО ОЧЕКУВАЊЕ
НА ЗРАК СРЕЌА
ПИСАНИЕ ЗА СТРАШНИОТ СУД
Приредил
д-р Николче Вељановски,
библиотекар-советник
Што е она што го прави писателот Владимир
Костов посебен? Тоа е неговото страдање за вистина-
та, за чистотата, за самоспознание. Една цела книга
„Даровна“ си ја посвети на самиот себе. Во неа тој
писател, сведок и филозоф, а и обвинител, судија и
свој џелат, „и доколку при оценката на другите се ста-
виш во подредена положба, или ако се натцениш се-
беси, да се залажуваш дека си тоа што не си, дека си
всушност никој и ништо, или пак обичен број, а
имаш за себе мислење дека си некој и нешто, за каков
ти ласкаат полтроните дека си им рамен на боговите,
дури дека си и Бог“ затоа, сакал или несакал немино-
вен е излезот од светот на Цула Ќората. Ако Буда до-
шол до сознание дека „светот гори“, а Ниче дека „све-
тот е длабок, подлабок отколку што мислел денот лек
e
,
, , ,
,
кога и да било“, тогаш што сакал да каже бог кога доз-
волил Самуиловата цела војска да биде ослепена. Ка-
ков е тој Бог што ја дозволил оваа свирепост!? Каков е
тој Бог што ја ставил за мајка на светот Цула Ќората?
Каде е тогаш вистината, чистата Вистина? Каде е Мај-
ката Богородица? За да почнеме да се спознаваме се-
беси, прво во нас треба да се појави силен внатрешен
порив за Вистината. Тогаш секој себе си ќе се види
како пола човек пола животно, како кентаурите. Жи-
вотното во човекот е маѓепсано од Цула Ќората. Глав-
ниот јунак во делото се враќа од Америка како Исус
Христос од рајот за да им направи панихида на живи-
те мртовци за да би можеле да станат свесни за самите
себе дека се мртви. На бродот наречен Цула Ќората и
мртов се живее, но во рајот треба да си жив за да жи-
веш. Прег Бога нема што да криеме или да се препра-
ваме. Човекот е постојано распнат помеѓу ангелот и
ѓаволот. е прибрат, односно другата страна на
Чоколот, главниот јунак во делото „Писание за
страшниот суд“, тој
За него
Тој живеел во илузии и сега, со нејзината
појава, наеднаш се наоѓа во стварноста, констатирај-
ќи дека скоро го пропастил својот живот. Заклучокот
беше да се спаси од животот она што може да се спаси,
„
Евто
беше филозоф, набљудувач на
животот и трагач по неговата смисла. идеал
сега стана Ангела, кафеанска проститутка.
БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ
7
БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД Бр. 35-36 2013
1127
да се надомести од изгубеното она што може да се
надомести. Можноста и Ангела да е илузија, се отфр-
лаше . Богородица, чистата Мајка која треба да е тука
меѓу луѓето, во човекот, закопана во нечистотијата
која самиот човек треба да ја исчисти. Зарем не сме
веќе сите ние на земјата, веќе пред страшниот суд!?
Костов не го чека страшниот суд. Затоа ја напиша
„Даровна“, за да биде и обвинител и судија и џелат на
својата суета. Што му вредат сите почести што му ги
даваат должниците пред Бога, зарем не е тоа само
за него. На патот на самоспознанието нему не
му требаат повеќе полтроните и лигушите да му се
лигават пред него. Зарем Бог не им ја поставил својата
мамка во нивното полтронство и лигавење!? Кога ли
ќе дојде време да се сетат на тоа!!! На душата Влади-
мир му требаат чистите и чесните души во чија до-
брина тој ќе може блажено да се одм ра и да го најде
својот мир како во свој дом. Знае Костов дека Господ
уште многу одамна него го ставил пред страшниот
суд за кој многумина не се свесни. Можеме ли да на-
полниме бензин во возилото, а да не платиме за тоа.
Никој не може таа енергија да ја плати за нас, освен
самите ние. Таков е законот Божји. Така еднаш сонив
јас! Се сеќава Костов исти и слични такви полтрони
го судеа, но Бог им даде сепак малку ум и разум, а се-
пак, така сакаше Бог. Тоа беше во Божјата лекција за
Професорот да може да им прости зашто и тие беа и
се од Бога и од вода. Колку пати Владимир Костов во
нашите разговори покажал гадење од „џганот“ што го
распнал Исус Христос пред повеќе од 2000 години.
Еднаш се обиде како рамно осумдесетгодишник да им
каже дека с уште го распнуваат синот, но немаа уши
да слушнат. Распнат на крстот Исус проговорил:
„Татко, прости им, не знаат што прават“. Така Костов
покрај синот Чоколот, ја вклучи и Мајката која нико-
гаш не се омажи, единствениот негов женски лик –
филозоф, Ели Спиридонова. Чоколот и Таа се во ду-
шевна, или љубовна врска, неразделни како што
индивидуалната душа не се одделува од Бога. С што
погоре во инспирација го „елаборирав“ преку Евто,
Костов го кажува во три редови:
На
тоа се сведе неговата филозофија.
„Спознај се самиот себе“ – беше филозофската
задача на Ефто. Не беше во прашање хедонистичкото
задоволство, во прашање беше чинот на живеењето,
“
o
, , ,
è
è
„
мамка
Да се живее, значи
човек да се бори. Да се умре, значи да се согори.
Да се гори за Анге-
ла и да се согори за неа!!!!“
смислата на постоењето
О с в е т у в а њ е н а
палатата
Спасот на човекот
Човекот го напушти Бога,
ама Бог него не Бог ќе се наметне како
решение
сфатил дека човекот
џабе трошел хартија... Таму каде што има стил на
изразот, не барај го Господ
За светот во
кој живееме битното е златото
.
Д о л г о г о д и ш н о т о
искуство на нашиот
единствен писател е
искажано во поглавјето
„
“ каде Евто ќе
рече: „човечкиот живот е
с а м о е д н а о г р о м н а
празнина која може само
Бог да ја пополни. –
не е
ниту во морална ниту во
револуционерна акција.
Ниту во црквата ниту во државата, ниту во науката
ниту во филозофијата...
. Сам по себе
, ќе падне во умот на луѓето како зрела круш-
ка в уста .. – Долго време сакав да напишам книга, с
додека не кренав раце од таа намера. – Што мислите,
зошто Гогољ ги изгорел своите книги? Се прашува
самиот Костов и си одговара: „
. Мразам луѓе со стил,
сакам луѓе кои прашуваат дали има или нема Бог, со
надеж дека ќе им одговори“. Јас би рекол со силен коп-
неж во очекување да им одговори.
Порано вистината беше с што ќе каже
ЦЕКО... Чоколот пак, со сомнителни материјални
приходи, беше историски сомнителен...
... Без таа база не ќе
може да се догради светот што Бог им го остави на
луѓето... Преку негација на негацијата се доаѓа до нов
квалитет... Преку превозмогнување на себе си,
човекот доаѓа до нов
човек,
Зошто е потребно
човекот да создава човек,
пред с , зошто е потребно
човекот да постои како
човек, и воопшто зошто е
потребно да постои. А и
зошто е потребно да
умре?... Што се случува во
мајчината утроба по
нејзиното оплодување,
живот или смрт?
è
è
,
hominusnovus...
è
БИБЛИОТЕКАТА НИЗ ОДДЕЛИ И АКТИВНОСТИ
БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД Бр. 35-36 2013
28
Ели му призна, карактеризирајќи ја својата
љубовна обземеност спрема него како демонизам.
Мене тогаш ме интересираше битието како прва
причина која постои сама од себе и сама по себе,
односно Бог симболизиран со неговата вертикала, а
во визијата на луѓето двојбен со хоризонталата, која
го претставува човекот, кои пак, вкрстени резулти-
раат со богочовекот, распнат на тој крст. Мајка ми ни-
когаш не ми се обратила на име. Се сомневам дека го
заборавила. Ми се обраќаше со „душо“
Откога ми го предаде куферот со еврејското злато,
престана да се интересира за мене. Ова е едно ремек
дело на писателот Владимир Костов и за да не помис-
ли некој дека пораката што Ели ја остава го валка ова
дело, ја одделувам како загатка:
(п.с. „Ти ми призна курвар си и јас сум курва“).
Нека не се гнасат од себе медиокритетите, зашто уште
,
pro forma.
-
кога сме се родиле, прво што сме правеле било лига-
вењето. Како возрасни сме станале уште многу, многу
полоши, позавидливи и позлобни. А згора над тоа се
оправдуваме што сме пресудиле, ама не себеси, туку
на другите. Професорот добро знае дека синот кој
навистина настојува да се превозмогне себеси би ја
толкувал загатката вака: Чудни сме луѓето, сомнича-
ви и несигурни во себе, не сме расчистиле со себе, или
не сме се помириле со себе и својата судбина, сите го
бараме Него и Неа, им се молиме ( од Нив да
ни одговорат), а истовремено не сме свесни дека со
своето однесување кон себе и кон ближните, ги
пцуеме.
Му благодарам на Бога, односно на д-р
Владимир Костов што ни ги подари книгите за да се
потсетиме на Самоспознанието.
бараме
РАЗГОВОР СО ПИСАТЕЛОТ ДОБРЕ ТОДОРОВСКИ
Добре Ј.Тодоровски е
современ македонски писа-
тел, раскажувач, романсиер,
драмски писател. Роден е во
1960 година, во Бабино,
Демирхисарско. Основно
образование завршува во
Битола, а средно во Сараево,
БиХ. Дипломирал на Биотех-
ничкиот факултет во Битола.
Како вработен во Одбраната,
долги години е дописник на армиските гласила (,,Од-
брана и ,,Армиски збор ) каде што покрај бројните
написи, објавувани се и 70 хуморески. Истовремено
бил хонорарен дописник на повеќе гласила и други
весници.
Еден е од членовите возобновувачи на Битол-
скиот книжевен круг, во 2005 год. здружение на
битолските писатели, членови на ДПМ. За член на
Друштвото на писатели на Македонија е избран во
2000 год. Добитник е на повеќе награди и признанија,
меѓу кои: ,,Иселеничко перо (2000), награда на
Матицата на иселеници на Македонија и ,,4-ти
Ноември (2002), ,,Златна плакета на Македонското
научно друштво – Битола, (2008) ,,Струшко изгреј-
сонце
“ “
,
“
,
“ “
“ (2013)…
Во битолската и македонската јавност познат
сте како авторитетен роднокраен писател и затоа
би сакале да ни кажете повеќе за вашите почетоци
во книжевноста.
Во својот писателски опус пишувате романи
и драми. Каде се наоѓате најмногу себеси?
Почетоците на моето прво литературно
творештво се врзуваат уште во основно образование,
со необјавениот роман за деца ,,Бакарни огнови ,
пишуван 1974 година.
Прва објавена книга, со која се претставив пред
читачката публика е романот ,,Сивилото на одот
(1998 г.).
Верувајте има моменти кога напливот за инс-
пирација за пишување на драма е толку изразен што
не можам да одолеам, па така испаѓа дека драмите ги
пишувам, што се вели во еден здив. Така е верувајте со
сите драми ,,Закопана вистина , ,,Да не ти речам Ај,
што имам мерак... при што би ја издвоил драмата
„Пак го најде Санде сина си“, каде што неколку пати се
навраќав од причини што истата требаше да се
постави на сцена. Тука се и монодрамите: Што ми би-
“
“
“ “, „
“,
,,
ИНТЕРВЈУ
“ “. „
“ “ “
“ “
“
“ “.
,
ло пишано , ,,Бориз Баѕернички Славе славен да би-
ди , ,,Што велеше Јовче Гаџо , ,,Горе-долу . Имам две
збирки раскази: ,,Дума за душите и ,,Прикрај . Мо-
жеби многу повеќе сум приврзан кон романот, затоа
што наоѓам дека тука темелно можам да се искажам.
После првиот следуваа романите: ,,Над тагата , ,,За-
вештание Велјаново и последниот ,,Прокоба
Токму така. Не само во битолската Библиотека,
ами известен сум дека романот „Прокоба“ е најмногу
баран и читан во библиотеките во Демир Хисар, Кру-
шево, Ресен, Охрид, Прилеп... Неодамна мојата изда-
вачка куќа „Матица македонска“ ме извести дека ро-
манот „Прокоба“ е една од најпродаваните книги во
Македонија.
Тематиките кои ги обработувам се за повозрас-
на читателска публика и секако дека сум заинтереси-
ран какво е нивното мислење. Ако порано, некако сра-
межливо ми се даваа критики (позитивни и негатив-
ни), во последно време, особено за романите „Над та-
гата“, „Завештание Велјаново“ и „Прокоба“, има зна-
чителен број на читатели кои ми искажале мислење за
нивните содржини. Мислењата ги искажуваат лично
преку пишаните медиуми а во последно време што е
и некаков тренд преку социјалните мрежи. Главно
тоа се позитивни критики од читатели, колеги писа-
тели и луѓе кои се занимаваат со литературна крити-
ка.
Токму така. Јас во своите дела го користам
народниот говор, односно јазикот на народот, од каде
Повод за нашиот разговор е романот
,,Прокоба како најчитана и најпродавана книга во
земјава. Во нашата Библиотека Вашиот роман
„Прокоба“ е регистриран како најбарана книга од
домашен автор
Дали до Вас стигаат мислења од Вашите
читатели и како тие ги доживуваат Вашите дела?
Вие негувате посебен стил на пишување по-
ради кои имавте и мали недоразбирања со колегите
писатели. Дали е тоа плод на Вашата инспирација
Всушност од кого и од што најмногу сте инспи-
рирани.
“
.
?
,
што е и основата на
македонскиот литера-
турен говор.
Јас како автор кој
користи дијалектна
форма во творештвото
претежно се потпирам
на народните мотиви и
усното раскажување на
обичниот човек. Но-
сечката идеја ми е со
корис те ње, условно
речено на локалниот
говор, да се заштити
зачува и да се оттргне од заборав македонскиот збор,
кој случајно или намерно се потиснува од секојдне-
вната комуникација. Поголемиот број автори својот
книжевен опус го базираат на роднокрајното, со цел
зачувување на јазичните записи со сите негови карак-
теристични белези, со што се дава тежина на литера-
турниот опус. И од јазична и од историска гледна
точка најчистиот дел од македонскиот етнос се наоѓа
во триаголникот Битола –Демир Хисар – Прилеп.
Тоа е срцевината со најмалку странични влијанија, а
тоа дава можност за зачувување на чистотата на
целото фолклорно богатство.
Така и јас инспирацијата ја црпам од преслику-
вање на настаните кои се случиле во детството па и по-
ваму, мисловно навраќање на минатото, лични до-
живувања или настани од поблиското и поширокото
опкружување кое го чувствувам како заедничко и
каде што наоѓам здрава основа, автентичен матери-
јал, а сето тоа ми овозможува посебна сигурност.
Роднокрајната средба е еден од настаните каде
што писателите можат да разменат свои мислења и
по однос на своите критики да го лоцираат местото
на роднокрајниот автор во македонската литература.
Секогаш кон оваа манифестација не само јас туку и
моите колеги имаат крајно сериозен пристап. Може-
би треба да се даде поголем импулс, а со тоа и под-
дршка од релевантните институции и истата да се
продлабочи и прошири со поголем број активности
кои се однесуваат на литературата. Дека тоа е така
,
,
Вие сте постојано присутен на роднокрајните
средби кои се одржуваат во Библиотеката. Што
претставуваат тие средби за Вас?
ИНТЕРВЈУ
7
БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД Бр. 35-36 2013
1129
како потврда нека биде интересот на писателите и
сите оние кои се занимаваат со литература за учество
на роднокрајната средба.
Ретко кој од авторите може да се пофали дека
обезбедил средства за печатење за секоја книга од Ми-
нистерството за култура. Последните мои книги се
поддржани од Министерството за култура се
надевам ќе остане и понатаму да ме поддржува. Други
извори и средства порано се собираа од продажбата
на книги и по пат на спонзорства кои напоменувам
за жал ги има с помалку и помалку.
Од 2001 година сум член и на Друштвото за
наука и уметност Битола (сега Македонско научно
друштво Битола). Главен и одговорен уредник сум
на ,,Прилози , списание на Македонското научно
друштво – Битола. како и коавтор на монографиите:
Црнобуки-Црноболки Учителот Максим Попос-
ки и ,,Д-р Димитар Котевски
За потпретседател на истото сум избран во 2012
година. Посебна чест ми е што сум избран на оваа по-
зиција од луѓе кои ја ценат уметноста и луѓето кои се
занимаваат со истата. Во Одделението за литература
и лингвистика е покрената иницијатива за
воспоставување на потесни врски со сродни здруже-
нија во земјата и странство.
Иницирана е соработка со претставници-
Во ова време е тешко да се наоѓаат средства за
издавање на книги, како Вие се снаоѓате?
Вие моментално ја обавувате функцијата пот-
претседател на МНД, Друштво во кое членуваат
писателите, членови на ДПМ, но и луѓе кои се зани-
маваат со литературата и културата.
,
, ,
, è
–
“
“, ,,
“ “.
,,
писатели од литературниот клуб „Климент Охрид-
ски“ од Торонто Канада, како и со Македонското ли-
тературно друштво „Глигор Прличев“ од Сиднеј –
Австралија. Резултати од соработката веќе има, а во
тек е реализација и на неколку проекти, каде што како
партнери се наоѓаат Македонското научно друштво и
наведените здруженија.
Патувањето беше одложено од приватни при-
чини, но до следното одржување на литературните
средби во Торонто – Канада, до 20-30 мај 2014 год. Со
претставниците на тамошниот книжевен круг сме во
постојан контакт, а што се однесува до моите дела ја
имаат секоја нова испечатена книга.
Се работи за збирката раскази „Со проштение“,
пишувана во досега препознатлив стил, а обработува
настани содржани во секојдневната живејачка на на-
шиот човек од поблиското минато, останувајќи верен
кон ликот на не обичниот човек, кој сакал или не со
својата истрајност и битисување создава своевидна
историја. Расказите се полни со возбуда, потресни и
тажни животни приказни. Верен на традицијата, опи-
шувам настани, бележити по својата уникатност за
опстојба, својствена само на народот од овие просто-
ри. Во поодмината фаза на подготовка е романот
„Последниот монах“ на кој работам веќе неколку
години.
–
,
Го одложивте Вашето патување во Торонто –
Канада, на покана од Литературното здружение на
Македонците во Торонто, дали се откажавте од
поканата?
Во моментот дали работите на некој роман и
кои се Вашите планови за во иднина?
Разговорот го водеше д-р Николче Вељановски
ИНТЕРВЈУ
БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД Бр. 35-36 2013
30
7
БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД Бр. 35-36 2013
113
На ден 05.12.2012 (среда) беше свечено
одбележан Патронатот на Библиотеката. На
присутните им се обрати г-дин Науме Ѓоргиевски,
директор на НУУБ „Св. Климент Охридски“ -
Битола. Потоа следеше промоција на изданијата:
Библиотечната дејност во Битола и Битолско .
Книга 1, Од зачетоците до 1974 година, од група
автори вработени во Библиотеката (Анета Стефа-
новска, библиотекар советник, Науме Ѓоргиевски,
библиотекарсоветник,ИлчеСтојановски, вишбиб-
лиотекар, Гордана Пешевска, виш библиотекар,
Јоланда Бошевска, библиотекар советник, Цветан-
ка Дамјановска, библиотекар советник, Благој Ни-
колов, библиотекар советник и Зоран Јанакиев-
ски). Промоторбешепроф. д-рЗлаткоЖоглев
Проф. д-р Сашо Коруновски беше промотор
на „НУУБ „Св. Климент Охридски“ - Битола
“, додека Зборникот на излагања од Седмата
роднокрајна средба со битолските писатели во
Македонија и најновиот број на списанието
„Библиотечен тренд“ го промовираше д-р
Николче Вељановски На крајот следеше настап на
КУД„СтивНаумов“ Битола
Во текот на 2013 година од печат излезе и
„Библиотечната дејност во Битола и Битолско“
книга 2 која го опфаќа периодот од 1974 година до
2013 година.Книгатаиманеколкупоглавја:
„ “
.
–
DVD
.
– .
- Основањето и развојот на НУУБ „Св.
Климент Охридски“ – Битола каде се опишува
просторниот развој на Библиотеката, автомати-
зацијата на библиотечните процеси, меѓународ-
ната соработка, издавачката дејност и манифес-
тациитевоовојпериод;
- Организациската поставеност на Библио-
теката, каде сепишува заработатавоОдделите;
- Вработените во НУУБ – Битола, каде со
портретна слика и кратка работна биографија се
претставени вработе-
ните во Библиоте-
ката за целиот овој
период.
У ш т е е д н о
изданиенаБиблиоте-
ката излезе од печат,
Развојот на Библио-
текарството во Бито-
ла и Битолско и
видови библиотеки
од Анета Стефанов-
ска, библиотекар со-
ветник, Науме Ѓоргиевски, библиотекар советник
иБлагојНиколов, библиотекарсоветник.
ПРОМОВИРАНИ
НЕКОЛКУНОВИИЗДАНИЈА
БИБЛИОТЕЧЕН ТРЕНД Бр. 35-36 2013
32
ДВЕТЕ НАГРАДИ ЗА 2013 ГОДИНА ЖИВКО ЧИНГО
И „КРСТЕ ЧАЧАНСКИ “ ЗА ПИСАТЕЛОТ ПЕТРЕ ДИМОВСКИ
„ “
Битолскиот писател Петре Димовски е добит-
никнанаградата „ЖивкоЧинго“ за2013 година зарас-
казот „Трансакција“ Наградата ја доделуваОпштина
Охрид во рамките на манифестацијата „Вечер на
Живко Чинго“. Од пристигнатите 48 раскази по кон-
курсот за оваа година жири-комисијата во состав
Славе Ѓорго Димоски, Ирена Бачиќ и Зоран Јаки-
моски едногласнореши единствената награда даму ја
додели токму на расказот „Трансакција“ „кој се изд-
војува од другитеи заслужено епобедникнаовој кон-
курс
Наградата на писателотПетре Димовски свече-
но му беше предадена на манифестацијата „Вечер на
ЖивкоЧинго“ воВелгоштикоја какои секоја година,
се одржа на роденденот на Чинго, 13 август. Награда-
та му ја врачи претседателката на Советот на Општи-
наОхрид, д-рГорданаКоњаноска.
На анонимниот конкурс кој веќе традиционал-
но се објавува, писателотПетреДимовски е добитник
на наградата „Крсте Чачански“ за 2013 година за кни-
гата раскази „Мисија“. Комисијата резултатите за до-
делувањенанаградата гисоопштенина29април
.
,
“.
.
Наградата на Димовски му беше врачена на 5
јули, во Струга, на меѓународната книжевна мани-
фестација „Струшки книжевни средби“, во која зедоа
учество писатели од повеќе балкански земји. Книгата
ја промовирашепсателотТодеИлиевски воДомотна
поезијатавоСтруга.
ФЕСТИВАЛ НА РОМАНОТ
БИТОЛСКИ КНИЖЕВНИ ПАМЕТЕЊА
На 8 август, во рамките на Бит фест се одржана
манифестацијата „Битолски книжевни паметења“
што ја организира Битолскиот книжевен круг во
соработка со НУУБ „Св. Климент Охридски“ – Бито-
ла, а финансиски помогнат од страна на Министер-
ството за културанаРепубликаМакедонија, какоиод
ОпштинатаБитола.
„
-
Битолските книжевнипаметења“ се одржаапо
третпат, и се во рамките на Битолско културно лето.
Под ведро небо, на Тумбе кафе пред битолчани се
претставија актуелни писателски имиња од државата
заедно со битолските писатели. Посебно афирматив-
но беше настапувањето на младите писателски ими-
ња.
Наградата „Кни
жевен круг“ за 2013
година му беше до-
делена на писателот
ИванЧаповски.
10
. -