Повоените македонски писатели низ страниците на периодиката во НУУБ „Св. Климент Охридски” - Битола. I

1


Национална установа – Универзитетска библиотека
„Св. Климент Охридски“ - Битола




Милка Котевска
Лидија Мирчевска


ПОВОЕНИТЕ МАКЕДОНСКИ ПИСАТЕЛИ
низ страниците на периодиката


во НУУБ „Св. Климент Охридски“ - Битола


I


Битола, 2010


Издавач
Националната установа – Универзитетска библиотека


„Св. Климент Охридски“
Битола


За издавачот
Науме Ѓоргиевски


Автори
Милка Котевска


Лидија Мирчевска


Лектор
Здравко Божиновски


Печати
АД „Киро Дандаро“ – Битола


2010




5


СОДРЖИНА


Предговор
Абаџиев Ѓорѓи
Андреевски Цане
Атанасовски Михо
Бојаџиски Борис
Бошковски Јован
Ивановски Гого
Ивановски Србо
Јаневски Славко
Конески Блаже
Куноски Васил
Леов Јордан
Малески Владо
Матевски Матеја
Митрев Димитар
Наумчески Волче
Николески Ванчо
Попов Стале
Поповски Анте
Тодоровски Гане
Точко Иван
Чашуле Коле
Шопов Ацо
Критички осврти за повоената литература
Користена литература и периодични списанија


7
9
21
31
39
43
53
65
75
93
115
123
135
145
159
173
181
189
203
217
231
241
253
267
269


CIP - Каталогизација во публикација
Национална установа - Универзитетска библиотека
„Св. Климент Охридски”, Битола


821.163.3.09:05
821.163.3(02.053.2).09:05


КОТЕВСКА, Милка
Повоените македонски писатели низ страниците на периодиката во
НУУБ „Св. Климент Охридски” - Битола. I / Милка Котевска, Лидија
Мирчевска. - Битола : Национална установа - Универзитетска библиотека
„Св. Климент Охридски”, 2010. - 271 стр. : илустр. ; 21 см


Слики и биобиблиографии на застапените автори. - Тираж 300. -
Библиографија: стр. 269-271


ISBN 608-4538-17-7 (10)
ISBN 978-608-4538-17-2 (13)
1. Мирчевска, Лидија[автор]
а) Македонска книженост - Периодични списанија - Критички осврти
б) Македонска книжевност за деца - Периодични списанија - Критички
осврти
COBISS.MK-ID 18622529




Абаџиев Ѓорѓи


7


Публикацијата, „Повоените македонски писатели низ страниците
на периодиката во НУУБ „Св. Климент Охридски“ - Битола“, претставува
уште едно од многубројните изданијата на Националната установа -
Универзитетска библиотека „Св. Климент Охридски“ – Битола, институција
која постојано се движи по нагорна линија, презентирајќи развиена
библиотечна дејност.


Идејата за создавање на оваа книга дојде сосем спонтано, така што ние
библиотекарите во ова одделение се ставивме во улога на корисници и пред
себе си поставивме неколку отворени прашања во врска со периодичниот
материјал што го имаме, односно како на поедноставен начин да го
доближиме до нашите читатели. Затоа се одлучивме да ги истражуваме
повоените македонски писатели што ги изучуваат средношколци,
студенти, како и другата популација, за кои овие великани во литературата
претставуваат сфера и предизвик во нивната професија.


Книгата ја содржи првата повоена македонска генерација, која
своето разновидно книжевно дело го создаде во текот или веднаш по
Народноослободителната борба. Застапени се поетите Ацо Шопов,
Славко Јаневски, Блаже Конески, Гого Ивановски, Србо Ивановски, Гане
Тодоровски, Цане Андреевски, Анте Поповски, Михо Атанасовски, Матеја
Матевски; прозните автори Стале Попов, Ѓорѓи Абаџиев, Иван Точко, Владо
Малески, Димитар Митрев, Славко Јаневски, Јордан Леов, Јован Бошковски,
Коле Чашуле и писателите што пишуваа за деца Ванчо Николески, Борис
Бојаџиски, Волче Наумчески, Васил Куноски и Славко Јаневски.


Со изборот на содржината во книгата „Повоените македонски
писатели низ страниците на периодиката во НУУБ „Св. Климент Охридски“
- Битола“, уверени сме дека нашите корисници ќе ја имаат пред себе книгата
како мал прирачник, како практично помагало и потсетник, така што на
побрз начин ќе можат да допрат до нивните критички осврти, огледи и
статии истражени во периодичните списанија. Оваа книга претставува


ПРЕДГОВОР




Македонските повоени писатели


8


АБАЏИЕВ ЃОРЃИ
(1910-1963)


раскажувач
романсиер


историограф
публицист
сценарист


краток биобиблиографски преглед на повоените македонски писатели –
поети, раскажувачи, романсиери, драмски автори, критичари, публицисти
и писатели за деца, како и критичките осврти за нив. Со ова се потврдува
дека периодичните списанија сè и остануваат наша постојана придружба,
како сведоци во историскот òд на еден народ, на една средина, во сите
области на животот, работата и творењето.




Македонските повоени писатели Абаџиев Ѓорѓи


1110


Абаџиев Ѓорѓи е роден на 7 октомври 1910 во Дојран. Средно
образование заврши во Горна Џумаја (Благоевград). Студираше на
Правниот факултет во Софија каде што зеде активно учество во
организациите на прогресивната македонска емиграција во Бугарија. Беше
член на Македонскиот литературен кружок (1938-1941) и на Македонскиот
литературен кружок „Никола Вапцаров“ во Софија (1946-1947). Беше
уредник на весникот „Македонско знаме“ (1945-1947). По враќањето во
Македонија, во 1948 година, разви плодна дејност како писател, публицист и
историчар. Работеше како директор во Институтот за национална историја
во Скопје. Беше член на Друштвото на писателите на Македонија од 1949
година. Животниот и писателскиот пат го заврши на 2 август 1963 година.


Ѓорѓи Абаџиев е познат како историски белетрист бидејќи историјата
има истакнато место во неговите дела. Автор е на делата: „Труд и
луѓе“ (уметнички репортажи и раскази, коавторство, 1936); „Изгрев“
(раскази, 1950); „Епопејата на Ножот“ (раскази, 1951); „Последна средба“
(раскази, 1953); „Арамиско гнездо“ (роман, 1954); „Пустина“ (роман,
1961); „Табакерата“ (раскази, 1962); „Балканските војни во Македонија“
(монографија, 1972). Во 1972 г. е објавен избор од неговото творештво во
четири тома.


Сценариото за филмот „Мис Стон“ (1958) е неговиот прв чекор во
филмската уметност. Пишуваше и сценарија и радио драми, а неговите дела
се преведувани на српски и албански јазик. За својот богат прозен опус во
1948 година е награден од владата на НРМ, а во 1961 година е награден со
Октомвриската награда за романот „Пустина“.


Божинова, Драгица: „Ликовите во „Пустина“ на Ѓ. Абаџиев“. Развиток, 1980,
год. XVIII, бр. 9, стр. 746-756


Божинова, Драгица: „Пејзажот на насилството во романот „Пустина“ од
Ѓорѓи Абаџиев“. Современост, 1993, год. 43, бр. 9-10, стр. 92-98


Друговац, Миодраг: „Д. Митрев за „Историската белетристика на Ѓ.
Абаџиев“. Развиток, 1983, год. XXI, бр. 1-2-3, стр. 32-37


Друговац, Миодраг: „Ѓорѓи Абаџиев – сепарат“. Современост, 1970, год. 20,
бр. 7, стр. 711-741


Друговац, Миодраг: „Судот на совеста“ (За ликот на Арсо во романот
„Пустина“ на Ѓорѓи Абаџиев). Современост, 1968, год. 18, бр. 1,
стр. 81-88


Ѓурчинов, Милан: „Ѓорѓи Абаџиев: „Пустина“. Разгледи, 1961, год. IV, бр. 3,
стр. 280-284


Јанкоски, Ангелко: „Обработка на книгата за лектира во VII одделение –
„Арамиско гнездо“ од Ѓорѓи Абаџиев“. Литературен збор, 1985,
кн. 5, стр. 119-120


Маленко, Димче: „Ѓорѓи Абаџиев: „Пустина“. Стремеж, 1962, год. VIII, бр. 1,
стр. 53-54


Маленко, Димче: „Ѓорѓи Абаџиев“. Стремеж, 1963, год. IX, бр. 4, стр. 20-21


Митрев, Димитар: „И нов и свој“ (Ѓорѓи Абаџиев: „Пустина“). Современост,
1961, год. 11, бр. 9, стр. 923-933


БИОБИБЛИОГРАФИЈА КРИТИЧКИ ОСВРТИ




Македонските повоени писатели Абаџиев Ѓорѓи


1312


Митрев, Димитар: „Изгрев“ раскази од Ѓорѓи Абаџиев“. Нов ден, 1950, год.
6, бр. 7, стр. 96-111


Momirovska, Nada: „Gorgi Abagiev as a narrator – an individual historical au-
thor“. Спектар, 1997, год. 15, бр. 30, pp. 53-51


Павловски, Јован: „Историјата и прозата на Ѓорѓи Абаџиев“ (По повод
деведесетте години од неговото раѓање). Стожер, 2000, год. IV,
бр. 36-37, стр. 4-7


Пановски, Доне: „Ѓорѓи Абаџиев (1910-1963)“. Развиток, 1988, год. XXV, бр.
7-8, стр. 336-342


Спасов, Александар: „Ѓорѓи Абаџиев – поетот на Илинден“. Прилози,
Одделение за лингвистика и литературна наука, 1993, год. XVIII,
бр. 2, стр. 33-42


Спасов, Александар: „30 години од смртта на Ѓорѓи Абаџиев – поетот на
Илинден“. Разгледи, 1993, год. XXXVI, бр. 7-8, стр. 448-459


Сталев, Георги: „Незаборавни средби“. Стремеж, 1963, год. IX, бр. 4, стр. 22-
23


Старделов, Георги: „Ѓорѓи Абаџиев“. Современост, 1963, год. 13, бр. 7-8, стр.
428-431


Стерјовски, Александар: „Ѓорѓи Абаџиев“. Развиток, 1975, год. XIII, бр. 5-6,
стр. 299-308


Тодоровски, Гане: „Младешките стихови на Ѓорѓи Абаџиев“ (Досега
непозната ракописна збирка (поетски албум). Синтези, 2005, бр.
1, стр. 16-18





Македонските повоени писатели Абаџиев Ѓорѓи


1514




Македонските повоени писатели Абаџиев Ѓорѓи


1716




Македонските повоени писатели Абаџиев Ѓорѓи


1918




Македонските повоени писатели


20


поет
раскажувач


писател за деца


АНДРЕЕВСКИ ЦАНЕ
(1930)




Македонските повоени писатели


2322


Андреевски Цане


Андреевски Цане е роден на 10 јули 1930 година во Кратово. Учителска
школа и Филозофски факултет заврши во Скопје. Работеше како новинар и
уредник на емисиите за култура уметност и образование во Радио Скопје.
Беше член на редакцијата на списанијата „Млада литература“ и „Разгледи“.
Член е на Друштвото на писателите на Македонија од 1957 година.


Автор е на делата: „Сончева порака“ (поезија за деца, 1951); „Јаготки“
(раскази за деца, 1955); „Добрина“ (поезија, 1956); „Што има ново“ (поезија
за деца, 1959); „Свечености“ (поезија, 1964); „Сребрен поток“ (поезија, 1969);
„Планета со петел“ (поезија за деца, 1976); „Македонска љубовна лирика“
(антологија, 1979); „Врски“ (поезија, 1982); „Нашите први учители“ (повест
за деца, 1982); „Остануваме на Ножот“ (повест за деца, 1984); „Шинато уво“
(поезија за деца, 1989); „Дарби“ (приказни за деца, 1990); „Разговори со
Конески“ (разговори, 1991); „Белата мечка, синиот кит и другите“ (поезија
и проза за деца, 1998).


Добитник е на наградите: „Кочо Рацин“, „РТВ Скопје“ и на Струшките
вечери на поезијата.


Алексиев, Ацо: „Цане Андреевски: „Добрина“, Култура, 1956“. Млада
литература, 1957, год. VII, бр. 1, стр. 57-63


Арсовски, Георги: „Таа сончевина – детството“. Развиток, 1986, год. XXIV,
бр. 4-5, стр. 249-253


Бошковски, Петар Т.: „Цане Андреевски: „Свечености“. Разгледи, 1965, год.
VII, бр. 5, стр. 491-495


Друговац, Миодраг: „Цане Андреевски како детски писател“. Развиток,
1974, год. XII, бр. 6, стр. 446-451


Иванов, Благоја: „Еден можен пристап кон поезијата на Цане Андреевски“.
Разгледи, 1969, год. XI, бр. 4, стр. 337-347


Иванов, Благоја: „Цане Андреевски: Животот – неповторлива свеченост“.
Разгледи, 1969, год. XI, бр. 4, стр. 348-352


Ивановски, Иван: „Пет нови книги за деца“ (Цане Андреевски: „Јаготки“;
Глигор Поповски: „Росица“; Васил Куновски: „Каде е клучето“;
Ванчо Николески: „Приказни и бајки за деца“; Видое Подгорец:
„Развигорче“). Млада литература, 1956, год. VI, бр. 7, стр. 42-44


Ивановски, Иван: „Цане Андреевски: „Свечености“, „Кочо Рацин“, Скопје“.
Културен живот, 1965, год. X, бр. 2-3, стр. 45-46


Критичарите за творештвото на Цане Андреевски. Развиток, 1986, год.
XXIV, бр. 4-5, стр. 230-241


М., Ц.: „Една порака“ (Цане Андреевски: „Сончева порака“, изд. на ДКУМ
„Кочо Рацин“, Скопје, 1951). Млада литература, 1952, год. II, бр.
3, стр. 43-45


БИОБИБЛИОГРАФИЈА КРИТИЧКИ ОСВРТИ




Македонските повоени писатели


2524


Андреевски Цане
Писателот пред дванаесет прашалници: Цане Андреевски. Развиток, 1986,


год. XXIV, бр. 4-5, стр. 242-248


Поповски, Александар: „Малку и со неизедначени вредности“ (Цане
Андреевски: „Јаготки“, Здружени издавачи, 1987). Беседа, 1988,
год. XV, бр. 43-44, стр. 92-94


Разговор со писателот во рубриката „Триесетиедно“: Цане Андреевски.
Разгледи, 1965, год. VIII, бр. 1, стр. 93-100


Старделов, Ѓорѓи: „Импресии од две збирки поезија“ (З. М. Јовановиќ:
„Квечерините ништо не зборуваат“ и Ц. Андреевски: „Добрина“).
Современост, 1957, год. 7, бр. 2, стр. 170-175





Македонските повоени писатели


2726


Андреевски Цане




Македонските повоени писатели


2928


Андреевски Цане




Македонските повоени писатели


30


АТАНАСОВСКИ МИХО
(1934-2008)


поет
писател за деца и млади


драмски автор




Македонските повоени писатели


3332


Атанасовски Михо


Атанасовски Михо е роден во Скопје на 10 април 1934 година.
Основно училиште и шест класа гимназија заврши во Скопје, а од 1955
година работеше како новинар во весникот „Нова Македонија“, а потоа
и во Радио Скопје. Десетина години беше уредник на емисиите за деца и
драматург во Македонското радио. Член на Друштвото на писателите на
Македонија беше од 1957 година. Почина на 13 јули 2008 година во Скопје.


Автор е на делата: „Очите и измаглините“ (поезија, 1955); „Никогаш
не сум сам“ (поезија, 1957); „Минуваат пролети“ (поезија, 1959); „Од лав до
страв“ (басни, 1962); „Божурика“ (поезија, 1963); „Еден лав плаче од страв“
(басни, 1964); „Марко новинарко“ (раскази за деца, 1969); „Во дворецот
на сказните“ (римувани сказни, 1971); „Марко новинарко“ (нови раскази,
1972); „Река“ (поезија, 1975); „Големиот јунак“ (новела за деца, 1975); „Песни“
(1976); „Тајната на едно писмо“ (пиеска, 1976); „Има еден прозорец“ (поезија,
1979); „Отаде реката“ (поезија, 1985); „Куќичката со бела шамија“ (роман за
деца, 1987); „Кога се сакавме со Тинка“ (роман за деца, 1989); „Зад девет
гори зелени“ (поезија, 1990); „Бамбила од другиот свет“ (роман за деца,
1992); „Тутуле бале“ (поезија за деца, 1994); „Цветот што носи среќа“ (поема
1994); „Уличето со обетки од цреши“ (поезија за деца, 1995); „Пуземаже и
Цинцилин“ (поезија за деца, 1996); „Љубовниот живот на Симсиле“ (новели
за деца, 1998); „Уличето со обетки од цреши“ (нова книга, поезија за деца,
1998); „Вечери кај шадраванот“ (поезија за деца, 2000).


Добитник е на повеќе литературни признанија, меѓу кои и на наградата
„Ванчо Николески“ од Друштвото на писателите на Македонија за најдобро
дело од областа на литературата.


Арсовски, Томе: „Мугра на крстопатите – по повод првата поетска збирка
на Михо Атанасовски“. Млада литература, 1955, год. V, бр. 10,
стр. 57-61


Варошлија, Б.: „Михо Атанасовски: „Никогаш не сум сам“, Кочо Рацин,
1957“. Млада литература, 1957, год. VII, бр. 4, стр. 85-87


Ѓузел, Богомил: „До предворјето на поезијата и - назад“ (Критички
фрагменти за Михо Атанасовски). Разгледи, 1960, год. II, бр. 9,
стр. 951-956


Тоциновски, Васил: „Слика за есента“ (Михо Атанасовски: „Река“). Совре-
меност, 1975, год. 25, бр. 9-10, стр. 142-144


Цветкоски, Бранко: „Широк доток на поетски слики“ (Михо Атанасовски:
„На покривот вечерница“, Македонска книга, Скопје, 1986).
Стремеж, 1988, год. XXXII, бр. 7-8, стр. 644-645


Чаловски, Тодор: „Стихувани сказни за деца“ (Михо Атанасовски: „Отаде
реката“, Детска радост, Скопје, 1985). Стремеж, 1987, год. XXXI,
бр. 1-2, стр. 73-74


БИОБИБЛИОГРАФИЈА КРИТИЧКИ ОСВРТИ




Македонските повоени писатели


3534


Атанасовски Михо




Македонските повоени писатели


3736


Атанасовски Михо




Македонските повоени писатели


38


БОЈАЏИСКИ БОРИС
(1915-1959)


раскажувач
автор на пиеси


преведувач




Македонските повоени писатели


4140


Бојаџиски Борис


Бојаџиски Борис е роден во Охрид на 23 февруари 1915 година. Се
школуваше на учителската школа во Шабац. За време на НОБ, беше учител
по селата во Охридско и Струшко и член на Литературниот кружок во
Охрид (1943-1944). Работеше како уредник на списанието „Титов пионер“
при Редакцијата на „Детска радост“. Член беше на Друштвото на писателите
на Македонија од 1950 година. Почина на 9 мај 1959 година во Охрид.


Автор е на делата: „Дадовме збор“ (драма, 1948); „Дедо Мраз и кај нас“
(драма, 1953); „Палавото зајче“ (раскази, 1953); „Првите цутови“ (раскази,
1953); „Милка“ (драма, 1954); „Чекори што не можеа да запрат“ (раскази,
1958); „Галебовото крило“ (раскази); „Денес, утре задутре“ (раскази);
„Ронки“ (раскази); монографија за животот и револуционерната дејност на
народниот херој Орце Николов.


Значајна е и неговата преведувачка дејност: „Одбрани раскази“ од А.
Чехов, „Златната рипка“ од А. Пушкин, „Сибирка“ од Л. Чарскаја, „Пораз“
од А. Фадеев и др


Абаџиев, Ѓорѓи: „Борис Бојаџиски: „Дадовме збор“, пиеса од пионерскиот
живот“. Нов ден, 1950, год. 6, бр. 1-2, стр. 62-67


Каровски, Лазо: „Борис Бојаџиски – еден од основоположниците на
македонската литература за деца“. Културен живот, 1979, год.
XXIV, бр. 6, стр. 23


БИОБИБЛИОГРАФИЈА КРИТИЧКИ ОСВРТИ




Македонските повоени писатели


42


БОШКОВСКИ ЈОВАН
(1920-1968)


раскажувач
книжевен критичар


преведувач
сценарист




Македонските повоени писатели


4544


Бошковски Јован


Бошковски Јован е роден на 25 декември 1920 во Скопје. Неговото
семејство беше сиромашно и печалбарско, па уште од детските години
беше принуден да работи, напоредно школувајќи се во вечерните школи.
По ослободувањето беше лектор и уредник во весникот „Нова Македонија“,
во списанијата „Нов ден“ и „Современост“, на радиодрамски емисии и др.
Беше директор на Драмата на Македонскиот народен театар во Скопје.
Почина на 10 ноември 1968 во Ерџелија, Светиниколско.


Неговата збирка „Растрел“ (1947) е прва македонска книга раскази.
Други негови познати дела се: „Бегалци“ (раскази, 1949); „Блокада“ (раскази,
1950); „Луѓе и птици“ (раскази, 1955); „Оплеменета игра“ (театарски осврти,
1957) и „Солунските атентатори“ (роман, 1962). Автор е на сценаријата за
филмовите „Солунските атентатори“ и „Под исто небо“ и на документарниот
филм „Жито за народот“ (1947), а беше и соработник на сценаријата за
филмовите „Мементо“ и „Републиката во пламен“.


Зографов, Христо: „Анализа на два расказа од современата македонска
литература „Луѓе и птици“ од Јован Бошковски и „Изложба“ од
Блаже Конески“. Литературен збор, 1956, бр. 2, стр. 85-97


In memoriam: Јован Бошковски. Културен живот, 1968, год. XIII, бр. 9-10,
стр. 16


Митрев, Димитар: „Јован Бошковски: „Луѓе и птици“. Современост, 1955,
год. 5, бр. 4, стр. 275-286


Митрев, Димитар: „Растрел“ (Раскази од Јован Бошковски). Нов ден, 1947,
бр. 1-2, стр. 69-79


Мицковиќ, Слободан: „За творештвото на Јован Бошковски (1920-1968)“.
Разгледи, 1968, год. X, бр. 14, стр. 1575-1581


Разговор со писателот во рубриката „Триесетиедно“: Јован Бошковски.
Разгледи, 1965, год. VII, бр. 7, стр. 715-724


Т. С.: „Време е за преоценки и синтези“ (Разговор со Јован Бошковски).
Културен живот, 1965, год. X, бр. 2-3, стр. 59


БИОБИБЛИОГРАФИЈА КРИТИЧКИ ОСВРТИ




Македонските повоени писатели


4746


Бошковски Јован




Македонските повоени писатели


4948


Бошковски Јован




Македонските повоени писатели


5150


Бошковски Јован




Македонските повоени писатели


52


ИВАНОВСКИ ГОГО
(1925-2004)


поет
раскажувач





Македонските повоени писатели


5554


Ивановски Гого


Ивановски Гого е роден во Скопје на 18 јануари 1925 година. Заврши
високо стручно образование. Работеше како новинар во Радио Скопје, потоа
како уредник во Македонската телевизија. Учествуваше во уредувањето на
списанието „Современост“ и литературниот весник „Хоризонт“. Член беше
на Друштвото на писателите на Македонија од 1946 година. Почина на 15
декември 2004 година во Скопје.


Автор е на делата: „За новата пролет“ (поезија, 1946); „Стихови“ (1948);
„Лазарополе“ (поема, 1951); „Песни“ (1953); „Луѓе по патот“ (проза, 1953);
„Ден на деновите“ (проза, 1953); „Сенки на далечното“ (поезија, 1954);
„Глас“ (поезија, 1957); „Несоници“ (поезија, 1960); „Улица што била живот“
(лирска проза, 1963); „Одбрани песни“ (1967); „Избор“ (1973); „Струга“
(поезија, 1982); „Подземни води“ (поезија, 1985); „Песни од третото доба“
(2000).


Алексиев, Ацо: „Едноставен натпревар помеѓу радоста и тагата“ (Гого
Ива нов ски: „Несоници“). Современост, 1961, год. 11, бр. 1,
стр. 74-79


Андреевски, Цане: „Интимната тематика во македонската современа по-
езија“ (Кон поезијата на Блаже Конески, Гане Тодоровски, Гого
Ива новски, Србо Ивановски и др). Млада литература, 1951, год.
I, бр. 2, стр. 47-55


Арсовски, Томе: „Една поезија и еден поет“ (Гого Ивановски: „Сенки на
далечното“, Скопје, 1954). Млада литература, 1955, год. V, бр. 1-2,
стр. 51-58


Ѓурчинов, Милан: „Глас“ од Гого Ивановски“. Разгледи, 1958, год. I, бр. 1, стр.
84-87


Ивановски, Благоја: „Гого Ивановски: „Несоници“. Разгледи, 1960, год. III,
бр. 3, стр. 298-300


Крстевски, Глигор: „Чудесен прилог кон лектирата на тема: НОБ“ (Гого
Ивановски: „Ден на деновите“, Култура, Скопје, 1964). Стремеж,
1964, год. X, бр. 4, стр. 50-52


Мартиновски, Цветко: „Гого Ивановски: „Песни“, изд. на „Кочо Рацин“,
1953)“. Млада литература, 1953, год. III, бр. 3-4, стр. 81-83


Митрев, Димитар: „Социјалното и личното во една стихотворна збирка“.
Нов ден, 1948, год. 4, бр. 7, стр. 71-85


Солев, Димитар: „Неизживеан романтизам“ (Гого Ивановски : „Лазаро-
поле“). Мла д а литература, 1952, год. II, бр. 3, стр. 37-42


БИОБИБЛИОГРАФИЈА КРИТИЧКИ ОСВРТИ




Македонските повоени писатели


5756


Ивановски Гого
Спасов, Александар: „Маргиналии од едно сегашно сеќавање со поезијата


на Гого Ивановски“. Разгледи, 1973, год. XV, бр. 6, стр. 610-619


Старделов, Ѓорѓи: „Проштално слово за Гого Ивановски“. Стожер, 2004, год.
VIII, бр. 81-83, стр. 36-37


Челиковиќ, Ивица: „Медитативно – емоционален порив“ (Гого Ивановски:
„Подземни води“, Македонска книга, Скопје, 1985). Разгледи,
1985, год. XXVII, бр. 5, стр. 539-541




Македонските повоени писатели


5958


Ивановски Гого




Македонските повоени писатели


6160


Ивановски Гого




Македонските повоени писатели


6362


Ивановски Гого




Македонските повоени писатели


64


ИВАНОВСКИ СРБО
(1928)


поет
раскажувач


романсиер
писател за деца




Македонските повоени писатели


6766


Ивановски Србо


Ивановски Србо е роден на 1928 година во Штип. Дипломира на
групата Јужнословенска книжевност на Филозофскиот факултет во Скопје.
Во литературата се појави веднаш по Војната. Работеше како уредник во
Телевизија Скопје. Член беше на Македонскиот ПЕН центар и на Друштвото
на писателите на Македонија од 1949 година, каде извесен период беше и
негов претседател.


Автор е на делата: „Лирика“ (1950); „Желби и меѓи“ (поема, 1950);
„Средби и разделби“ (1953); „Жена на прозорецот“ (раскази, 1955); „Бели
крикови“ (1956); „Осамени“ (роман, 1957); „Маѓепсан патник“ (1966);
„Пена од планината“ (1972); „Мартин Нуната“ (роман, 1979); „Леонида
трча окрвавен“ (роман, 1980); „Кога тетин Клименте шеташе над градот“
(раскази 1982); „Додека го чекавме Андреја“ (роман, 1990); „Прстен на
времето“ (1993); „Горчлив корен“ (1994); „Балада за исчезнатите“ (роман,
1994); „Челуст на времето“ (1996); „Неподобниот“ (роман, 1997); „Близу до
животот близу до смртта“ (1998); „Сончево око“ (песни за деца) и „Босоноги
пеперуги“ (песни за деца).


Добитник е на наградите: „Кочо Рацин“, „13 Ноември“ и „Стале
Попов“. Српското издание на неговата книга песни „Маѓепсан патник“ во
1976 година ја доби наградата „Бранко Миљковиќ“.


Андреев, Љубен: „Србо Ивановски: „Маѓепсан патник“. Литературен збор,
1971, год. XVIII, бр. 2, стр. 61-70


Андреевски, Цане: „Интимната тематика во македонската современа
поезија“ (Кон поезијата на Блаже Конески, Гане Тодоровски, Гого
Ивановски, Србо Ивановски и др). Млада литература, 1951, год.
I, бр. 2, стр. 47-55


Бошнакоска, Гордана Михаилова: „Мигот, сочуван од минливоста“.
Стремеж, 1987, год. XXXI, бр. 5, стр. 336-337


Димитровски, Љупчо: „За едно продолжено време“ (Србо Ивановски:
„Леонида трча окрвавен“, Култура, 1980). Разгледи, 1981, год.
XXIII, бр. 7-8, стр. 674-675


Димитровски, Љупчо: „Раскази за животот, љубовта, времето“ (Србо
Ивановски: „Кога тетин Клименте шеташе над градот“,
Македонска книга, Скопје, 1982). Разгледи, 1983, год. XXV, бр. 2,
стр. 257-260


Иванов, Благоја: „Србо Ивановски: „Жена на прозорецот“, Кочо Рацин,
1956“. Млада литература, 1957, год. VII, бр. 2, стр. 62-72


Иванов, Благоја: „Србо Ивановски: „Маѓепсан патник“. Разгледи, 1966, год.
IX, бр. 2, стр. 171-174


Костовски, Јован: „Прозата на Србо Ивановски“. Современост, 1957, год. 7,
бр. 1, стр. 61-65


Марјановиќ, Воја: „Приод кон детството на Србо Ивановски“. Развиток,
1971, год. IX, бр. 1, стр. 57-61


БИОБИБЛИОГРАФИЈА КРИТИЧКИ ОСВРТИ




Македонските повоени писатели


6968


Ивановски Србо
Матевски, М.: „Србо Ивановски: „Бели крикови“. Млада литература, 1956,


год. VI, бр. 3-4, стр. 43-45


Наневски, Душко; Манев, Ефтим: „Србо Ивановски – приказ на неговата
„антологија“ „Сакани поети“ и досегашните критички белешки
за неа“. Млада литература, 1953, год. III, бр. 5, стр. 54-82


Разговор со писателот во рубриката „Триесетиедно“: Србо Ивановски.
Разгледи, 1965, год. VII, бр. 9, стр. 939-944


Солев, Димитар: „Поезија на трепети“ (Србо Ивановски: „Средби и
разделби“, Скопје, 1953). Млада литература, 1953, год. III, бр. 3-4,
стр. 76-81


Станковиќ, Љубиша: „Во рамките на поетското и формалното“. Развиток,
1982, год. XX, бр. 3-4, стр. 177-182





Македонските повоени писатели


7170


Ивановски Србо




Македонските повоени писатели


7372


Ивановски Србо




Македонските повоени писатели


74


ЈАНЕВСКИ СЛАВКО
(1920-2000)


поет
раскажувач


романсиер
сценарист


есеист




Македонските повоени писатели


7776


Јаневски Славко


Јаневски Славко е роден во Скопје на 11 јануари 1920 година, каде
што заврши основно и Техничко училиште. Непосредно по завршувањето
на војната, стана уредник на првиот македонски весник за деца „Пионер“,
а потоа и на списанијата „Нов ден“, „Современост“, како и на весниците
„Остен“ и „Хоризонт“.


Јаневски беше еден од основачите (заедно со Блаже Конески, Ацо
Шопов, Владо Малески и Коле Чашуле) и претседател на Друштвото на
писателите на Македонија, директор и главен уредник на издавачката
организација „Македонска книга“. Член беше на Македонскиот ПЕН
центар, на МАНУ (1967) и претседател на Советот на Струшките вечери на
поезијата. Почина во Скопје во 2000 година.


Автор е на многуброjни книги за деца, патеписна проза, збирки
раскази, романи, поезија и филмски сценарија. Неговиот роман „Село зад
седумте јасени“ (1952) е првиот роман објавен на македонски јазик.


Автор е на делата: „Крвава низа“ (поезија, 1945); „Пруга на младоста со
Ацо Шопов“ (поезија, 1946); „Пионери, пионерки, бубачки и шумски ѕверки“
(поезија за деца, 1946); „Распеани букви“ (поезија за деца, 1946); „Милиони
маченици“ (поема за деца, 1948); „Егејска барутна бајка“ (поезија, 1949);
„Песни“ (1950); „Улица“ (повест, 1950); „Лирика“ (1951); „Село зад седумте
јасени“ (роман, 1952); „Шеќерна приказна“ (сказна за деца, 1952); „Кловнови
и луѓе“ (раскази, 1956); „Две Марии“ (роман, 1956); „Леб и камен“ (поезија,
1957); „Месечар“ (роман, 1959); „Сенката на Карамба Барамба“ (поезија за
деца, 1959); „Марсовци и глувци“ (поезија за деца, 1959); „Горчливи легенди“
(патописна проза, 1962); „И бол и бес“ (роман, 1964); „Стебла“, нова верзија на
„Село зад седумте јасени“ (роман, 1965); „Евангелие по Итар Пејо“ (поезија,
1966); „Црни и жолти“ (поезија за деца, 1967); „Каинавелија“ (поезија, 1968);
„Тврдоглави“ (роман, 1970); „Омарнини“ (раскази, 1972); „Ковчег“ (раскази,
1976); „Оковано јаболко“ (поезија, 1978); „Астропеус“ (поезија, 1979);
„Змејови за игра“ (поезија, 1983); „Миракули на грозомората“ трилогија:
„Легионите на Свети Адонис“, „Кучешко распетие“ и „Чекајќи чума“ (1984);
„Девет Керубинови векови“ (роман, 1987); „Глуви команди“ (поетски избор,


1988); „Песји шуми“ (поезија, 1988); „Чудотворци“ (роман, 1988); „Рулет со
седум бројки“ (роман, 1989); „Скаменетиот Орфеј“ (поетски избор, 1990);
„Пупи Паф“ (проза во стихови за деца, 1991); „Зад тајната врата“ (раскази,
1993); „Континент Кукулино“ (проза, 1996); „Пупи Паф во Шумшул град“
(книга за деца, 1996); „Пупи Паф гледа од вселената“ (1996); „Пупи Паф
господар на соништата“ (1996); „Депонија“ (роман, 2000).


Славко Јаневски е добитник на многу награди и признанија, меѓу
кои: Наградата „АВНОЈ“ (1968); Наградата „11 Октомври“; потоа на СВП;
„13 Ноември“, награда на градот Скопје; Рациново признание и Наградата
„Мирослав Крлежа“. Добитник е на две златни арени за сценарио, за
филмовите „Волчја ноќ“ (1955) и „Македонскиот дел од пеколот“ (1974) на
Филмскиот фестивал во Пула.




БИОБИБЛИОГРАФИЈА




Македонските повоени писатели


7978


Јаневски Славко


Абаџиев, Ѓорѓи: „Славко Јаневски: „Милиони џинои“. Нов ден, 1949, год. 5,
бр. 4, стр. 248-263


Билјановски, Димче: „Јазикот и стилот на литературното дело“ [за Анте
Поповски, Славко Јаневски, Димитар Солев]. Разгледи, 1965,
год. VII, бр. 9, стр. 930-938


Бошковски, Петар Т.: „Во сенките на стеблата“ (По повод романот „Стебла“
од Славко Јаневски, „Култура“, Скопје, 1965). Разгледи, 1965, год.
VIII, бр. 3, стр. 282-290


Вангелов, Атанас: „Жестоката нежност“ (Како ја читам поезијата на Славо
Јаневски). Стремеж, 1986, год. XXX, бр. 3, стр. 155-161


Вангелов, Атанас: „Фантастиката на Славко Јаневски“. Спектар, 1990, год. 8,
бр. 15, стр. 49-82


Вангелов, Атанас: „Црни молскавици“ (Пристап кон романот „Чудотворци“
од Славко Јаневски). Око, 1994, бр. 4, стр. 55-57


Владова, Јадранка: „Химна на возобновувањето“ (Кон расказот „Волчица“
од С. Јаневски). Стремеж, 1988, год. XXXII, бр. 7-8, стр. 575-578


Георгиевски, Христо: „Митските ситуации и значења во романот
„Тврдоглави“. Литературен збор, 1979, кн. 2, стр. 59-73


Дрвошанов, Васил: „За јазикот на Славко Јаневски“. Литературен збор, 1998,
3-4, стр. 13-18


Друговац, Миодраг: „Белешки за една анатомија на церебралното“ (Ја не в ски:
„Оковано јаболко“). Литературен збор, 1979, кн. 5, стр. 41-51


Друговац, Миодраг: „За прозата „Планетариум“ на Јаневски“. Современост,
1976, год. 26, бр. 6, стр. 14-24


Друговац, Миодраг: „Поет на откровенијата“ (С. Јаневски: „Песји шуми“,
Мисла, 1988). Развиток, 1990, год. XXVII, бр. 1-5, стр. 48-50


Друговац, Миодраг: „Славко Јаневски – портрет“. Културен живот, 1965,
год. X, бр. 9-10, стр. 22-25


Друговац, Миодраг: „Славко Јаневски“. Развиток, 1978, год. XVI, бр. 3-4, стр.
226-256


Друговац, Миодраг: „Улис или Лозан Перуника“ (С. Јаневски: „Тврдоглави“).
Современост, 1969, год. 19, бр. 10, стр. 1075-1083


Ежов, Александар: „Афирмација на македонскиот роман“ (Славко Јаневски:
„Две Марии“). Современост, 1956, год. 6, бр. 10, стр. 761-776


Ежов, Александар: „Новата проза на Славко Јаневски денес“. Млада
литература, 1955, год. V, бр. 3-4, стр. 60-69


Ежов, Александар: „Славко Јаневски: „Леб и камен“. Современост, 1958, год.
8, бр. 1, стр. 46-50


Ежов, Александар: „Славко Јаневски: „Горчливи легенди“. Современост,
1962, год. 12, бр. 6, стр. 560-562


Здравковски, Цане: „Македонски романи за револуцијата“ (С. Јаневски: „И
бол и бес“, В. Малески: „Она што беше небо“ ...). Развиток, 1970,
год. VIII, бр. 6, стр. 523-537


Иванов, Благоја: „Славко Јаневски: „Село зад седумте јасени“ – роман“.
Млада литература, 1953, год. III, бр. 1, стр. 34-40


Ивановиќ, Радомир: „Кон поетиката на Славко Јаневски“. Литературен
збор, 1989, кн. 1-2, стр. 47-57


Ивановиќ, Радомир: „Митот, просторот и времето во романот „Тврдоглави“
од С. Јаневски“. Разгледи, 1976, год. XVIII, бр. 3, стр. 169-208


Ивановиќ, Радомир: „Морфологија на романите на Славко Јаневски“.
Разгледи, 1984, год. XXVI, бр. 3, стр. 180-195


КРИТИЧКИ ОСВРТИ




Македонските повоени писатели


8180


Јаневски Славко
Ивановиќ, Радомир: „Роман со сложена структура “(Пенталогијата на


Славко Јаневски). Беседа, 1988, год. XV, бр. 41, стр. 3-16


Ивановиќ, Радомир: „Трагање по митот“ (Запис за поезијата на Славко
Јаневски). Разгледи, 1974, год. XVI, бр. 10, стр. 1032-1047


Ивановски, Иван: „Врз крилјата на фантазијата“ (С. Јаневски: „Црни и
жолти). Современост, 1968, год. 18, бр. 9-10, стр. 842-843


Каранфилова, Кети: „Историското во структурата на романот „Миракули
на гро зомората“ од Славко Јаневски“. Современост, 1987, год. 37,
бр. 4, стр. 38-44


Киш, Маријана: „Славко Јаневски во наставата по македонски јазик“.
Литературен збор, 1985, кн. 5, стр. 107-113


Крамариќ, Златко С.: „Балканската историска стварност во новелите на
Андриќ и Јаневски“. Културен живот, 1986, год. XXXI, бр. 9-10,
стр. 33-38


Крстески, Трајче: „Чудесна тишина“ (Кон расказот „Волчица“ од Славко
Јаневски). Стремеж, 1988, год. XXXII, бр. 7-8, стр. 571-574


Манев, Методи: „Митолошките елементи во прозата на Славко Јаневски“.
Литературен збор, 1999, 1-2, стр. 53-61


Матевски, Матеја: „Кон песната „Чај и магија“ од Славко Јаневски“. Стремеж,
1982, год. XXVI, бр. 10, стр. 648-650


Матевски, Матеја: „Сугестивност и богата нарација“ (Славко Јаневски:
„Легионите на Свети Адофонис“, „Кучешко распетие“, „Чекајќи
ја чумата“, „Македонска книга“, Скопје, 1984). Стремеж, 1984,
год. XXVIII, бр. 5, стр. 349-353


Марјановиќ, Воја: „Шеќерната бајка на Славко Јаневски“. Стремеж, 1969,
год. XV, бр. 3-4, стр. 314-316


Митрев, Димитар: „Врз опусот на Славко Јаневски“. Современост, 1964, год.
14, бр. 7, стр. 733-746


Митрев, Димитар: „Крвава низа“ – лирски фрагменти од Славко Јаневски“.
Нов ден, 1945, бр. 3, стр. 52-54


Митрев, Димитар: „Романот на Славко Јаневски“ („Село зад седумте
јасени“). Современост, 1953, год. 3, бр. 3, стр. 58-60


Мицковиќ, Слободан: „Роман за животот и смртта“ (Славко Јаневски: „И
бол и бес“, Кочо Рацин, Скопје, 1964). Разгледи, 1965, год. VII, бр.
5, стр. 486-490


Момировска, Нада: „За книжевниот опус и творечките карактеристики на
Славко Јаневски“. Литературен збор, 1985, кн. 6, стр. 17-28


Момировска, Нада: „Теоретски осврт на романот „Месечар“ од Славко
Јаневски“. Литературен збор, 1988, кн. 1-2, стр. 27-32


Момировски, Томе: „За литературното творештво на Славко Јаневски“.
Културен живот, 1968, год. XIII, бр. 6, стр. 5-9


Панковиќ, Владан: „Две онтологии на квантната физика и на „Две Марии“
од С. Јаневски“. Стремеж, 1988, год. XXXII, бр. 6, стр. 516-528


Пановски, Доне: „Интензивна поетска стварност“ (Славко Јаневски:
„Евангелие по Итар Пејо“, Кочо Рацин, 1965). Стремеж, 1967, год.
XIII, бр. 1, стр. 55-57


Пановски, Доне: „Каинавелија + Синаја = Македонија“ (Славко Јаневски:
„Каинавелија“, Македонска книга, Скопје, 1967). Развиток, 1968,
год. VI, бр. 4, стр. 319-324


Петковски, Методи: „Некои елементи на поетското во романите од НОБ на
Славко Јаневски“. Беседа, 1979, год. VIII, бр. 17-18, стр. 92-97


Петровски, Методи: „Лирската исповед во прозното творештво на Славко
Јаневски“. Беседа, 1976, год. V, бр. 8, стр. 11-19


Петрески, Христо: „Убавина на болот“ (С. Јаневски: „Оковано јаболко“).
Современост, 1980, год. 30, бр. 2, стр. 81


Писателот пред дванаест прашалници: Славко Јаневски. Развиток, 1978,
год. XVI, бр. 3-4, стр. 257-259


Поповски, Анте: „Антологиско дело“ (Славко Јаневски: „И петтото годишно
време“, Скопје, 2001). Стожер, 2001, год. V, бр. 40-41, стр. 40-42




Македонските повоени писатели


8382


Јаневски Славко
Смилевски, Веле: „Патувањето како инспирација“ (С. Јаневски „Змејови за


игра“, Македонска книга, Скопје, 1983). Разгледи, 1983, год. XXV,
бр. 4, стр. 534-538


Смилевски, Веле: „Поетска вертикала на неспокојот“ (Славко Јаневски:
„Песји шуми“, Мисла, Скопје, 1988). Разгледи, 1988, год. XXX, бр.
5-6, стр. 466-468


Солев, Димитар: „На маргините од „Селото“ на Јаневски“. Млада литература,
1953, год. III, бр. 3-4, стр. 94-99


Спасов, Александар: „За стихозбирката „Маг“. Разгледи, 1997, год. XL, бр.
3-4, стр. 165-172


Спасов, Александар: „Записи за Славко Јаневски како писател за деца“.
Литературен збор, 1974, кн. 1, стр. 26-30


Србиновска, Славица: „Последниот роман на Славко Јаневски“ (За односот
историја/фикција во творештвото на Славко Јаневски). Културен
живот, 2000, год. XLV, бр. 3, стр. 76-84


Сталев, Георги: „Повоеното творештво на Славко Јаневски“. Современост,
2000, год. 49, бр. 1-3, стр. 5-23


Сталев, Георги: „Уште еден обид за интерпретација на поезијата на Ко не ски,
Шопов и Јаневски“. Литературен збор, 1977, кн. 2, стр. 23-37


Станковиќ, Љубиша: „Српската литературна критика за „Шеќерна бајка“ од
С. Јаневски“. Стремеж, 1974, год. XVIII, бр. 7, стр. 488-490


Старделов, Георги: „Богатството на една култура – богатството на нејзините
преводи“ (За „Чудотворци“ и „Девет Курбинови векови“ од
Славко Јаневски на англиски јазик). Око, 1997, бр. 22, стр. 4-7


Старделов, Георги: „Еп за тврдоглавите“ (Славко Јаневски: „Тврдоглави“).
Стремеж, 1980, год. XXIV, бр. 4-5, стр. 382-393


Старделов, Георги: „Exsperimentum macedonicum“ (Славко Јаневски: Астро-
пеус). Современост, 1981, год. XXX, бр. 4, стр. 6-13


Старделов, Георги: „Измислена тврдина“ од Славко Јаневски. Стожер, 2005,
год. IX, бр. 84-86, стр. 18


Старделов, Георги: „На шеесетгодишнината на Славко Јаневски“. Совре-
меност, 1980, год. 30, бр. 1, стр. 30-33


Старделов, Георги: „Новата верзија на „Селото зад седумте јасени“.
Современост, 1965, год. 15, бр. 7, стр. 460-465


Старделов, Георги: „Керубиновото племе – студија за циклусот Кукулино
од С. Јаневски на англиски јазик“. Око, 1998, бр. 24, стр. 75-84


Старделов, Георги: „Космокопот како поетско начело“ (С. Јаневски: Оковано
јаболко). Современост, 1979, год. 29, бр. 9-10, стр. 87-89


Старделов, Георги: „Пеколот земен и пеколот небесен“. Разгледи, 1985, год.
XXVII, бр. 9-10, стр. 862-880


Старделов, Георги: „Славко Јаневски: „Змејови за игра“. Разгледи, 1983, год.
XXV, бр. 4, стр. 530-533


Старделов, Георги: „Слушате ли, Каинавелијци“. Синтези, 2010, бр. 18, стр.
50-52


Стефановски, Гоце; Цветковиќ, Чедо: „За „Каинавелија“ на Славко Јаневски“.
Современост, 1968, год. 18, бр. 7-8, стр. 699-719


Стефановски, Гоце; Цветковиќ, Чедо: „Славко Јаневски: „И бол и бес“.
Современост, 1965, год. 15, бр. 10, стр. 705-725


Стојчески, Санде: „Ирониските јазли во лирскиот текст“ (Песната „Глас
Соломона“ од Славко Јаневски). Стремеж, 1996, год. XLII, бр. 1-2,
стр. 66-69


Стојчевски, Санде: „Печатот на телото“ (Можен пристап кон поезијата на
С. Јаневски). Разгледи, 1991, год. XXXIV, бр. 4-6, стр. 295-307


Тоциновски, Васил: „Славко Јаневски (1920-2000)“. Современост, 2000, год.
49, бр. 1-3, стр. 24-26


Ќулафкова, Катица: „Меѓу реалното и поетската фикција“ (Славко Јаневски:
„Астропеус“). Современост, 1982, год. 32, бр. 1-2, стр. 115-120


Ќулавкова, Катица: „Метафората во поетското дело на Славко Јаневски“.
Разгледи, 1982, год. XXIV, бр. 3, стр. 135-141




Македонските повоени писатели


8584


Јаневски Славко
Ќулавкова, Катица: „Оксиморон на љубовта“ (Љубовта во поезијата на


Славко Јаневски, Блаже Конески и Ацо Шопов). Стремеж, 1982,
год. XXVI, бр. 4, стр. 278-288


Урошевиќ, Влада: „Агонијата на Кукулино“ (С. Јаневски: „Депонија“, „Зум-
прес“, Скопје, 2000). Разгледи, 2000, год. XLIII, бр. 1-2, стр. 1-10


Урошевиќ, Влада: „Девет Керубинови векови“ од Славко Јаневски“. Стремеж,
1986, год. XXX, бр. 3, стр. 148-154


Урошевиќ, Влада: „Инферналниот триптихон на Јаневски“. Стремеж, 1984,
год. XXVIII, бр. 5, стр. 354-369


Урошевиќ, Влада: „Од игра кон смисла“ (Славко Јаневски: „Змејови за игра“,
Ма ке до н ска книга, 1982). Стремеж, 1982, год. XXVI, бр. 10, стр.
654-657


Урошевиќ, Влада: „Славко Јаневски: „Месечар“. Разгледи, 1959, год. II, бр. 8,
стр. 969-973


Урошевиќ, Влада: „Смеа пред портите на темнината – еден поглед врз
поезијата на Славко Јаневски“. Разгледи, 1991, год. XXXIV, бр.
3-4, стр. 137-143


Урошевиќ, Влада: „Черупка и стебленце“ (За поновата поезија на Славко
Јаневски). Литературен збор, 1983, кн. 4, стр. 67-76


Шелева, Елизабета: „Демонскиот лик на писмото“ (Фантастични елементи
во прозата на Јаневски). Културен живот, 1995, год. XL, бр. 3-4,
стр. 82-87


Шелева, Елизабета: „Митот како интертекст “(Врз примери од романескната
трилогија „Миракули на грозомората“ од Јаневски). Разгледи,
1995, год. XXXVIII, бр. 1-3, стр. 3-12




Македонските повоени писатели


8786


Јаневски Славко




Македонските повоени писатели


8988


Јаневски Славко




Македонските повоени писатели


9190


Јаневски Славко




Македонските повоени писатели


92


КОНЕСКИ БЛАЖЕ
(1921-1993)


поет
раскажувач


есеист
славист


лингвист
преведувач




Македонските повоени писатели


9594


Конески Блаже


Конески Блаже е роден на 19 декември 1921 година во село Небрегово,
При лепско. Основно образование и полуматура заврши во Прилеп, а про -
должи на Вишата гимназија во Крагуевац. Студираше фи лозофија на уни-
вер зитетите во Белград и Софија. По дипломирањето ра ботеше како про-
фесор на Филозофскиот факултет во Скопје. Учествуваше во со ста вувањето
на Правописот на македонскиот литературен јазик (1945) и беше редактор
на Речникот на македонскиот јазик. Беше ректор на Универзитетот во
Скопје (1958-1960), а членуваше и во академиите во Загреб, Белград, Са -
ра ево, Чикаго. Беше член на Македонскиот ПЕН центар, на Друштвото на
писателите на Македонија од 1946 година, а и на МАНУ како нејзин прв
претседател (1967-1975). Почина во Скопје на 7 декември 1993 година.


Автор е на делата: „Земјата и љубовта“ (поезија, 1948); „Македонски
пра вопис со правописен речник“, со Крум Тошев (1950); „Граматика на
македонскиот литературен јазик“, прв дел (1952); „За македонскиот ли те-
ра турен јазик“ (1952); „Песни“ (1953); „Граматика на македонскиот ли те-
ра турен јазик“, втор дел (1954); „Везилка“ (поезија, 1955); „Лозје“ (раскази,
1955); „Речник на македонскиот јазик“ (1961); „Песни“ (1963); „Историја на
ма кедонскиот јазик“ (1965); „Речник на македонскиот јазик“, книга II, ре -
дактор (1965); „Речник на македонскиот јазик“, книга III (1966); „Стер на“
(по езија, 1966); „Ракување“ (поема, 1969); „Јазикот на македонската на родна
по езија“ (1971); „Беседи и огледи“ (1972); „Стари и нови песни“ (1979);
„Места и мигови“ (поезија, 1981); „Чешмите“ (по езија, 1984); „Македонскиот
19. век“ (јазични и книжевно-историски при лози,1986); „Ликови и теми“
(есеи, 1987); „Послание“ (поезија, 1987); „Тиквешки зборник“ (студија, 1987);
„Средба во рајот“ (поезија, 1988); „Црква“ (поезија, 1988); „Дневник по
многу години“ (проза, 1988); „Злато врв“ (поезија, 1989); „Поезија (Констан-
тин Миладинов); „Читање на Блаже Ко нески“ (1989); „Сеизмограф“ (по е зи-
ја, 1989); „Македонски места и теми“ (есеи, 1991); „Небесна река“ (песни и
пре певи, 1991); „Светот на легендатата и пес ната“ (есеи и прилози, 1993);
„Црн овен“ (поезија, 1993).


Добитник е на наградите: „11 Октомври“, „Браќа Миладиновци“, „Зла-
тен венец“, „Ацо Шо пов“, „Рациновото признание“, „13 Но ември“ и др.


Андоновски, Венко: „Мелахонија, резигнација, студ“ (Блаже Конески:
„Црква“, Мисла, Скопје, 1988). Разгледи, 1988, год. XXX, бр. 4,
стр. 343-345


Андреевски, Цане: „Интимната тематика во македонската современа по е-
зија“ [Кон поезијата на Б. Конески, Г. Тодоровски, Г. Ивановски,
С. Ива новски]. Млада литература, 1951, год. I, бр. 2, стр. 47-55


Антиќ, Вера Стојчевска: „Библиографија на објавени трудови на проф. Блаже
Конески во годишниот зборник на Филозофскиот факултет во
Скопје“. Литературен збор, 1981, кн. 4, стр. 33-35


Антиќ, Вера Стојчевска: „Најубавиот ненапишан есеј за Блаже Конески“.
Корени, 2006, год. V, бр. 17, стр. 2696-2699


Антиќ, Вера Стојчевска: „Од книжевен текст до народна умотворба“.
Разгледи, 1981, год. XXIII, бр. 1, стр. 42-49


Бошков, Димитар: „Поетот Блаже Конески“. Современост, 1994, год. 44, бр.
9-10, стр. 173-182


Бошковски, Јован: „Песна строга и проста“. Разгледи, 1981, год. XXIII, бр. 1,
стр. 60-63


Валетас, Костас: „Поезијата на Блаже Конески“. Културен живот, 1979, год.
XXIV, бр. 9-10, стр. 65-66


Вангелов, Атанас: „Десет години од смртта на Блаже Конески“. Културен
живот, 2004, год. XLIX, бр. 4, стр. 6-9


Вангелов, Атанас: „Поетскиот исказ на Блаже Конески“. Литературен збор,
1981, кн. 2, стр. 13-38


БИОБИБЛИОГРАФИЈА КРИТИЧКИ ОСВРТИ




Македонските повоени писатели


9796


Конески Блаже
Видоески, Божидар: „Слово за Блаже Конески“. Литературен збор, 1986, кн.


1, стр. 33-37


Видоески, Божидар; Тодоровски, Гане; Тодорова, Лилјана; Јанешлиева,
Љубица; Миовски, Мито: „Кон седумдесетгодишнината на
академикот Блаже Конески“. Литературен збор, 1991, кн. 5-6,
стр. 3-10


Вроцлавски, Кшиштоф: „Блаже Конески како национален бард“. Спектар,
1999, год. 17, бр. 33-34, стр. 73-86


Гилевски, Паскал: „Поезијата на Блаже Конески“. Културен живот, 1989, год.
XXXIV, бр. 1-2, стр. 20-22


Gjurinova, Anastasija: “A literary parallel: the essays by Blaze Koneski and T.S.
Eliot”. Спектар, 1997, год. 15, бр. 30, pp. 85-95


Гушева, Јасмина Мојсиева: „Книжевното дело на Блаже Конески во српскиот
и црногорскиот културен простор“. Современост, 1994, год. 44,
бр. 9-10, стр. 58-70


Дасаловска, Стојка: „Анализа на поемата „Ракување“ од Блаже Конески“.
Литературен збор, 1988, кн. 5, стр. 89-93


Димитровски, Тодор: „Трудови на акад. Блаже Конески за нашиот писмен
јазик низ вековите и за јазикот на македонската народна поезија“.
Литературен збор, 1981, кн. 5, стр. 123-140


Донски, Љупчо: „Импресии“ (Блаже Конески и „Тешкото“). Млада ли те-
ратура, 1953, год. III, бр. 2, стр. 56-59


Друговац, Миодраг: „Блаже Конески: „Златоврв“, Македонска книга, Скопје,
1989)“. Културен живот, 1989, год. XXXIV, бр. 5-6, стр. 35-36


Друговац, Миодраг: „Детскиот свет во поезијата на Блаже Конески и
поетичкиот принцип „симулирана едноставност“. Современост,
1994, год. 44, бр. 9-10, стр. 143-166


Друговац, Миодраг: „Детскиот свет во поезијата на Блаже Конески и
поетичкиот принцип „симулирана едноставност“. Спектар,
1996, год. 14, бр. 28, стр. 111-130


Друговац, Миодраг: „Дневнички записи“ (Блаже Конески: „Дневник по
многу години“, Македонска книга, Скопје, 1988). Стремеж, 1990,
год. XXXIV, бр. 1, стр. 65-67


Друговац, Миодраг: „Опитот на Блаже Конески“. Современост, 1992, год. 42,
бр. 1-4, стр. 83-95


Друговац, Миодраг: „Стихови искрени докрај“ (Блаже Конески: „Црква“,
Мисла, Скопје, 1988). Стремеж, 1990, год. XXXIV, бр. 1, стр. 67-68


Ѓурчинов, Милан: „Блаже Конески и П. П. Његош“. Современост, 1994, год.
44, бр. 9-10, стр. 51-57


Ѓурчинов, Милан: „За еден вид поезија“. Млада литература, 1955, год. V, бр.
1-2, стр. 47-50


Ѓурчинов, Милан: „Критички фрагменти за творештвото на Блаже Конески“.
Разгледи, 1981, год. XXIII, бр. 1, стр. 18-24


Ѓурчинов, Милан: „Прозниот деби на Блаже Конески“. Современост, 1955,
год. 5, бр. 5, стр. 375-383


Ѓурчинов, Милан: „Простори и неспокојства“ [за Блаже Конески, Гане
Тодоровски и др.]. Стремеж, 1963, год. IX, бр. 5, стр. 14-21


Елзесер, Соња Стојменска: „Блаже Конески и Антон П. Чехов блиски на ра -
тивни поетики“. Современост, 1994, год. 44, бр. 9-10, стр. 77-94


Ежов, Александар: „Маргиналии врз прозните првенци на Блаже Конески“.
Млада литература, 1955, год. V, бр. 7, стр. 35-42


Здравески, Ѓоко: „Марко Крале си ја губи силата – ден потоа “(Интерпретација
на песната „Одземање на силата“ од Блаже Конески). Акт, 2007,
год. IV, бр. 21-22, стр. 39-42


Зографов, Христо: „Анализа на два расказа од современата македонска
литература: „Луѓе и птици“ од Јован Бошковски и „Изложба“ од
Блаже Конески“. Литературен збор, 1956, бр. 2, стр. 85-97


Иванов, Благоја: „Блаже Конески: „Записи“. Стремеж, 1974, год. XVIII, бр.
10, стр. 703-705




Македонските повоени писатели


9998


Конески Блаже
Иванов, Благоја: „Повторна средба со прозата на Блаже Конески“. Стремеж,


1966, год. XII, бр. 3, стр. 31-36


Ивановски, Иван: „Поезијата на Блаже Конески во малите театарски
форми“. Стожер, 2009, год. XIII, бр. 108, стр. 12-17


Ивановски, Радомир: „Земски мост врз небеската река“ (Естетската
епифанија во поезијата на Блаже Конески). Разгледи, 1994, год.
XXXVII, бр. 5-6, стр. 267-289


Ивановиќ, Радомир: „Лирски портрети - Медитација за светот во дијалог со
себе“ (Запис за поезијата на Блаже Конески). Разгледи, 1975, год.
XVII, бр. 1-2, стр. 99-111


Ивановиќ, Радомир: „Најрани книжевни творби на Блаже Конески“.
Културен живот, 1983, год. XXVIII, бр. 9-10, стр. 32-36


Ивановиќ, Радомир: „Необјавениот циклус песни на Б. Конески (1939-
1941)“. Разгледи, 1995, год. XXXVIII, бр. 7-10, стр. 390-406


Ивановиќ, Радомир: „Одговорност пред времето“ (Педесет години
литературна дејност на Блаже Конески). Културен живот, 1989,
год. XXXIV, бр. 1-2, стр. 19-20


Ивановиќ, Радомир: „Поезијата и преданието“ (Блаже Конески: „Црн овен“,
Култура, Скопје, 1993). Разгледи, 1993, год. XXXVI, бр. 9-10, стр.
734-737


Ивановиќ, Радомир: „Поезијата како вид на говор“ (Најновата фаза во
творештвото на Блаже Конески). Културен живот, 1984, год.
XXIX, бр. 6, стр. 9-14


Ивановиќ, Радомир: „Поетиката на Блаже Конески“ (Блаже Конески: Стари
и нови песни). Современост, 1980, год. 30, бр. 3-4, стр. 102-112


Ивановиќ, Радомир: „Поетски константи“ (Симболоката светлост во
поезијата на Константин Миладинов, Коста Рацин и Блаже
Конески). Развиток, 1983, год. XXI, бр. 10, стр. 635-646


Ивановиќ, Радомир: „Симболиката на Стерна во истоимените песни на
Сеферис и Конески“. Културен живот, 1982, год. XXVII, бр. 7-8,
стр. 11-12


Ивановиќ, Радомир: „Структурата на кратките и други раскази на Блаже
Конески“. Литературен збор, 1982, кн. 3, стр. 87-98


Ивановиќ, Радомир: „Творецот и мислителот Блаже Конески“. Културен
живот, 1991, год. XXXVI, бр. 1, стр. 1-15


Ивановиќ, Радомир: „Толкување и сфаќање на поезијата на Блаже Конески“.
Културен живот, 1982, год. XXVII, бр. 3, стр. 26-29


Јаковлева, Лорета Георгиевска: „Термините „традиција“ и „иновација“ во
поетиката на Блаже Конески“. Културен живот, 2002, год. XLVII,
бр. 1, стр. 76-80


Јовеска, Оливера: „Преселба“ од Блаже Конески“. Литературен збор, 2005,
4-6, стр. 165-167


Китевски, Марко: „Блаже Конески за традицијата на македонската
литература“. Спектар, 2008, год. 26, бр. 52, стр. 105-108


Клетников, Ефтим: „Поетика на поривот“ (Блаже Конески: „Чешмите“,
Македонска книга, Скопје, 1984). Разгледи, 1985, год. XXVII, бр.
6, стр. 648-653


Критичарите за творештвото на Блаже Конески (Димитар Митрев, Алек сан-
дар Спасов и др.). Развиток, 1984, год. XXIII, бр. 1-2, стр. 7-15


Крстевски, Глигор: „Кон второто дополнително издание на „Везилка“
(вовед)“. Современост, 1965, год. 15, бр. 7, стр. 443-455


Крстевски, Глигор: „Кон изборот поезија на Блаже Конески“. Стремеж, 1965,
год. XI, бр. 5, стр. 34-43


Кујунџиски, Жарко: „Одразот на литературното дело на Конески врз нај мла-
дите автори“. Стремеж, 2003, год. XLIX, бр. 1-2, стр. 111-120


Кујунџиски, Жарко: „Прозниот израз и хибридните книжевни форми на
Блаже Конески“. Стремеж, 2002, год. XLVIII, бр. 1-2, стр. 114-127


Леонтиќ, Марија: „Убавата македонска жена во поезијата на Блаже Конески“.
Современост, 1998, год. 47, бр. 5-6, стр. 5-10




Македонските повоени писатели


101100


Конески Блаже
Лукиќ, Света: „Блаже Конески – прв човек во македонската ренесанса“.


Разгледи, 1981, год. XXIII, бр. 9, стр. 687-709


Матевски, Матеја: „За поезијата на Блаже Конески (беседа)“. Литературен
збор, 1981, кн. 5, стр. 7-14


Матевски, Матеја: „Најзначаен следбеник на Мисирков и на Рацин – Беседа
за Б. Конески“. Современост, 1994, год. 44, бр. 9-10, стр. 41-45


Матевски, Матеја: „Поезијата на Блаже Конески“. Разгледи, 1981, год. XXIII,
бр. 1, стр. 8-17


Матевски, Матеја: „Слово за Блаже Конески“. Културен живот, 1994, год.
XXXIX, бр. 6-7, стр. 2-3


Мицковиќ, Слободан: „Ars poetica на Блаже Конески“. Културен живот,
1994, год. XXXIX, бр. 6-7, стр. 7-11


Мицковиќ, Слободан: „Катренот „Реки“ на Б. Конески“. Разгледи, 1981, год.
XXIII, бр. 1, стр. 35-41


Мицковиќ, Слободан: „Некои посебности и постојаности во поезијата на
Блаже Конески“. Развиток, 1984, год. XXIII, бр. 1-2, стр. 21-45


Мицковиќ, Слободан: „Песните за Марко Крале на Блаже Конески“.
Литературен збор, 1981, кн. 4, стр. 27-30


Мицковиќ, Слободан: „Поетичките уверувања на Блаже Конески“.
Литературен збор, 1986, кн. 2, стр. 53-65


Мицковиќ, Слобдан: „Толкувањето на поетските идеи – врз примери од
поезијата на Блаже Конески“. Стремеж, 1985, год. XXIX, бр. 3,
стр. 387-401


Митева, Димка: „Лексиката на „Лозје“ од Блаже Конески“. Современост,
2000, год. 49, бр. 4-6, стр. 213-226


Митрев, Димитар: „Оглед кон поезијата на Блаже Конески“. Современост,
1955, год. 5, бр. 1-2, стр. 72-95


Митрева, Илинка: „Подвигот на Конески“. Културен живот, 1993, год. XXX-
VIII, бр. 3, стр. 2-4


Младеноски, Ранко: „Семантичките конструкти во песната „Црква“ од
Блаже Конески“. Литературен збор, 2003, 5-6, стр. 55-63


Младеноски, Ранко: „Синтеза на фолклорното и современото во циклусот
„Марко Крале“ од Блаже Конески“. Современост, 2004, год. 53,
бр. 1, стр. 64-76


Нејман, Александар К: „Песни од Б. Конески на италијански“. Стремеж,
1969, год. XV, бр. 1, стр. 56-58


Нејман, Александар К.: „Поезијата на Конески во спектарот на светската
критика“. Современост, 1994, год. 44, бр. 9-10, стр. 323-339


Николиќ, Бранка: „Поезијата на Блаже Конески како инспирација на
музичките творци“. Разгледи, 1981, год. XXIII, бр. 1, стр. 53-59


Павлеска, Бисера: „Преселба“ од Блаже Конески“. Литературен збор, 2005,
1-3, стр. 141-143


Павловиќ, Југо: „Самоисповедни дијалози“ (Блаже Конески: „Записи“,
Македонска книга, Скопје, 1974). Развиток, 1974, год. XII, бр. 4-5,
стр. 356-358


Пановски, Доне: „Литературните погледи на Блаже Конески“. Современост,
1994, год. 44, бр. 9-10, стр. 183-194


Пановски, Доне: „Минливоста во поезијата на Блаже Конески“. Развиток,
1989, год. XXVI, бр. 1-2, стр. 5-10


Паноска, Ружа: „За песната „Процеп“ од Блаже Конески“. Спектар, 1992, год.
10, бр. 19, стр. 47-51


Паноска, Ружа: „Прочка“ од Блаже Конески“. Литературен збор, 1964, бр. 1,
стр. 11-16


Перовиќ, Сретен: „Лирик на мудра едноставност – по повод шеесет го-
дишнината од животот на Блаже Конески“. Литературен збор,
1982, кн. 6, стр. 55-68


Петковска, Благица: „Еден пристап за стилистичка анализа за „Сеизмограф“
од Блаже Конески“. Литературен збор, 1996, кн. 1-2, стр. 47-54




Македонските повоени писатели


103102


Конески Блаже
Писателот пред дванаесет прашалници: Блаже Конески. Развиток, 1984, год.


XXIII, бр. 1-2, стр. 16-20


Разговор со Блаже Конески (Кон шеесетгодишнината на академик Блаже
Конески). Современост, 1981, год. XXX, бр. 1, стр. 3-23


Ристевска, Лилјана: „Прилог кон библиографијата на трудовите на Блаже
Конески“. Разгледи, 1981, год. XXIII, бр. 1, стр. 85-101


Ристевски, Блаже: „Блаже Конески како истражувач на учебникарите“.
Разгледи, 1994, год. XXXVII, бр. 7-10, стр. 576-586


Саров, Ташко: „Блаже Конески на романски јазик“. Стремеж, 1975, год. XIX,
бр. 7, стр. 433-434


Силјан, Раде: „Поезијата на Блаже Конески“. Синтези, 2009, бр. 14, стр. 70-
71


Смилевски, Веле: „Личниот опит во есеите на Блаже Конески“. Литературен
збор, 1993, кн. 1-6, стр. 47-56


Смилевски, Веле: „Послание за животот и поезијата“ (Блаже Конески:
„Послание“, Култура, Скопје, 1987). Разгледи, 1988, год. XXX, бр.
1, стр. 89-93


Спасов, Александар: „Баладичните елементи од фолклорното потекло во
песните на Кочо Рацин и Блаже Конески“. Разгледи, 1975, год.
XVII, бр. 4, стр. 411-418


Спасов, Александар: „За поезијата на Блаже Конески“. Литературен збор,
1981, кн. 4, стр. 21-26


Спасов, Александар: „За прозата на Блаже Конески“. Литературен збор,
1967, бр. 2, стр. 6-10


Спасов, Александар: „Кон поезијата на Блаже Конески“. Литературен збор,
1967, бр. 3, стр. 17-22


Спасов, Александар: „Книжевното творештво на Блаже Конески“. Разгледи,
1981, год. XXIII, бр. 1, стр. 64-78


Спасов, Александар: „Реч на вечерта во Прилеп посветена на Блаже Конески,
одржана на 17 јануари 1976 година“. Стремеж, 1976, год. XX, бр.
1, стр. 85-89


Спасов, Људмил: „Аспекти врз поезијата на Блаже Конески“. Разгледи, 1985,
год. XXVII, бр. 9-10, стр. 900-904


Сталев, Георги: „Уште еден обид за интерпретација на поезијата на Блаже
Конески, Ацо Шопов и Славко Јаневски“. Литературен збор,
1977, кн. 2, стр. 23-37


Сталев, Георги: „Исчитување на стихозбирката „Везилка“ од Блаже Конески“.
Литературен збор, 2001, 5-6, стр. 3-22


Стаматоски, Трајко: „Значењето на делото на проф. Блаже Конески е
многустрано“. Стремеж, 1978, год. XXII, бр. 1-2, стр. 113-117


Стаматоски, Трајко: „Научната дејност на проф. Блаже Конески“.
Литературен збор, 1981, кн. 5, стр. 15-26


Стаматоски, Трајко: „Научната дејност на проф. Блаже Конески“. Разгледи,
1981, год. XXIII, бр. 1, стр. 25-34


Стаматоски, Трајко: „Половина век со Конески“ (Од книгата „Кон ликот на
Блаже Конески“ од Трајко Стаматоски, изд. на „Детска радост“
1995). Око, 1995, бр. 16, стр. 34-40


Станковиќ, Љубиша: „Дневник за многу години“ (Блаже Конески: „Дневник
по многу години“, Македонска книга, 1988). Развиток, 1988, год.
XXV, бр. 9-10, стр. 487-493


Станковиќ, Љубиша: „Црква – метафора за детството и зрело доба“ (Блаже
Конески: „Црква“, Мисла, Скопје, 1988). Развиток, 1988, год.
XXV, бр. 3, стр. 111-117


Станковиќ, Љубиша: „Чешмите“ на Блаже Конески и патот до нив“. Развиток,
1984, год. XXIII, бр. 1-2, стр. 46-50


Старделов, Георги: „И потем се – тишина“. Современост, 1994, год. 44, бр.
9-10, стр. 37-40




Македонските повоени писатели


105104


Конески Блаже
Старделов, Георги: „Имплицитната поетика на Блаже Конески“. Современост,


2002, год. 51, бр. 1-4, стр. 23-33


Старделов, Георги: „Последните две збирки на Блаже Конески: „Небеска
река“ и „Црн овен“. Културен живот, 1994, год. XXXIX, бр. 6-7,
стр. 15-20


Старова, Луан: „Блаже Конески и странските влијанија“. Синтези, 2008, бр.
12, стр. 52-58


Стефановски, Гоце; Цветковиќ, Чедо: „Тешкото“ од Блаже Конески“.
Литературен збор, 1968, бр. 5, стр. 23-27


Стоичковски, Благој: „Поезија од Конески и на германски јазик“. Спектар,
1987, год. 5, бр. 10, стр. 194-195


Стоичковски, Благој: „Поезија од Конески на француски јазик“. Спектар,
1987, год. 5, бр. 10, стр. 193-194


Стојановиќ, Звонко: „Обид за едно толкување на поетската мисла во
„Послание“ од Блаже Конески“. Беседа, 1987, год. XIV, бр. 37-38,
стр. 134-138


Стојановиќ, Лидија: „Иницијацискиот симболизам во песната „Дете заспано
крај езерото“ од Конески“. Современост, 1994, год. 44, бр. 9-10,
стр. 167-172


Стојановиќ, Мирољуб М.: „Пасторалниот дух на описот“ (Дескипцијата во
поезијата на Конески). Спектар, 2001, год. 19, бр. 37, стр. 71-84


Тантуровска, Лидија: „Убавите жени на Блаже Конески“. Синтези, 2006, 4,
стр. 29-31


Тодоровски, Гане: „Двете програмски проекции на современата македонска
литература“ (Никола Вапцаров, октомври 1938 и Блаже Конески,
февруари 1947 година). Синтези, 2009, бр. 15, стр. 11-21


Тодоровски, Гане: „Литерат со широк распон на можности“ (Кон „Избраните
де ла“ на Конески). Разгледи, 1983, год. XXV, бр. 4, стр. 524-529


Ќулафкова, Катица: „Амнезија на злото, анамнеза на доброто“. Културен
живот, 1999, год. XLIV, бр. 3-4, стр. 53-56


Ќулавкова, Катица: „Метафората во поетскиот говор на Блаже Конески“.
Стремеж, 1982, год. XXVI, бр. 7, стр. 440-451


Ќулафкова, Катица: „Поетска закономерност и суштественост“. Културен
живот, 1994, год. XXXIX, бр. 6-7, стр. 2-7


Урошевиќ, Влада: „Блаже Конески исправен пред походот на злото“. Разгледи,
1993, год. XXXVI, бр. 7-8, стр. 415-422


Урошевиќ, Влада: „Блаже Конески – поет на придушениот крик“. Стремеж,
1978, год. XXII, бр. 6, стр. 484-493


Урошевиќ, Влада: „Втемеленост во искуството“ (Блаже Конески: „Стари и
но ви песни“, Стремеж, Прилеп 1979). Стремеж, 1979, год. XXIII,
бр. 10, стр. 888-894


Флам‘нд, Дину: „Блаже Конески“. Стремеж, 1975, год. XIX, бр. 7, стр. 435-439


Фриман, Виктор: „За Блаже Конески“. Литературен збор, 1991, кн. 5-6, стр.
11-13


Харвеј, Ендрју; Пенингтон, Ен: „Чувстевна едноставност“. Културен живот,
1980, год. XXV, бр. 7-8, стр. 46-48


Чаловски, Тодор: „Блаже Конески: „Беседи и огледи“, Македонска книга,
1972“. Културен живот, 1972, год. XVII, бр. 9-10, стр. 16


Чаловски, Тодор: „Блаже Конески: Песната треба да биде доведена до
прозирен израз“. Разгледи, 1981, год. XXIII, бр. 1, стр. 79-84


Чаловски, Тодор: „Блаже Конески: „Чешмите“, Македонска книга, Скопје,
1984“. Културен живот, 1985, год. XXX, бр. 6, стр. 38


Чаловски, Тодор: „Секој поет има свој творечки пат и своја творечка
судбина“ (Интервју со повод: Блаже Конески). Стожер, 2001, год.
V, бр. 48-49, стр. 10-12


Чашуле, Коле: „Дел од думањата за едно пријателство“ (Сеќавање за Блаже
Конески). Синтези, 2007, бр. 6, стр. 8-9


Челиковиќ, Ивица: „Блаже Конески: „Црква“, Мисла, Скопје, 1988“. Кул-
турен живот, 1988, год. XXXIII, бр. 9-10, стр. 52-53




Македонските повоени писатели


107106


Конески Блаже
Џукески, Александар: „Библиографија на трудовите на Блаже Конески


објавени во списанијата „Македонски јазик“ (МЈ) и „Литературен
збор“. Литературен збор, 1981, кн. 4, стр. 31-33


Џукески, Александар: „Блаже Конески: „Историја на македонскиот јазик“.
Културен живот, 1965, год. X, бр. 8, стр. 26-27


Џукески, Александар: „Блаже Конески: Македонскиот XIX век, јазични
и книжевно-историски прилози“. Културен живот, 1987, год.
XXXII, бр. 7-8, стр. 49-51


Џукески, Александар: „Блаже Конески – основоположник на современата
македонска лингвистика“. Развиток, 1977, год. XV, бр. 5-6, стр.
429-441


Џукески, Александар: „Лингвистичката мисла на Блаже Конески“.
Литературен збор, 1981, кн. 4, стр. 3-20


Шелева, Елизабета: „Болката на писмото“ (Елегиската структура во пое зи-
јата на Конески). Разгледи, 1998, год. XLI, бр. 7-8, стр. 457-480


Шутиќ, Милослав: „Природата на поезијата, поезијата на природата – кон
поетското дело на Блаже Конески“. Културен живот, 1987, год.
XXXII, бр. 5-6, стр. 49-51




Македонските повоени писатели


109108


Конески Блаже




Македонските повоени писатели


111110


Конески Блаже




Македонските повоени писатели


113112


Конески Блаже




Македонските повоени писатели


114


КУНОСКИ ВАСИЛ
(1916-1993)


писател за деца




Македонските повоени писатели


117116


Куноски Васил


Куновски Васил е роден во Дебар на 20 ноември 1916 година.
Заврши учителска школа во Шабац, а потоа работеше како учител. По
ослободувањето работеше како уредник во редакцијата на „Детска радост“
при НИП „Нова Македонија“. Член беше на Друштвото на писателите на
Македонија од 1949 година. Почина во Скопје на 13 јуни 1993 година.


Автор е на делата: „Волшебното ливче“ (поема, 1950); „Гатанки и
прашанки“ со Ванчо Николески (1951); „Белиот гостин“ (поема, 1952);
„Песни“ (1953); „Каде е клучето“ (загатки, 1955); „Вредна рака црта вака“
(сликовница во стихови, 1956); „Ѓерданче“ (1956); „Зајче без опавче“ (1957);
„Претпразнични вечери“ (1960); „Страшно, пострашно и најстрашно“,
(1963); „Ха-ха-ха и две-три ах“ (1964); „Светулки над треви“ (1964); „Тошо,
Снешка и 101 смешка“ (хумористични песни, 1970); „Згоди и незгоди“
(1972); „Оро весело“ (поезија за предучилишна возраст, 1979); „Оро широко“
(поезија за предучилишна возраст, 1984).


Добитник е на наградите: „Младо поколење“, „13 Ноември“ и „11
Октомври“.


Ивановски, Иван: „Пет нови книги за деца“ (Цане Андреевски: „Јаготки“;
Гли г ор Поповски: „Росица“; Васил Куновски: „Каде е клучето“;
Ван чо Николески: „Приказни и бајки за деца“; Видое Подгорец:
„Раз вигорче“). Млада литература, 1956, год. VI, бр. 7, стр. 42-
44


Критичарите за творештвото на Васил Куновски (С. Ж. Марковиќ, В.
Подгорец, М. Друговац и др.). Развиток, 1989, год. XXVI, бр.
7-10, стр. 266-269


Марјановиќ, Воја: „Распеан хумор и благонаклоно пеење“. Развиток, 1971,
год. IX, бр. 5, стр. 277-278


Писателот пред дванаесет прашалници: Васил Куновски. Развиток, 1989,
год. XXVI, бр. 7-10, стр. 270-276


Тоциновски, Васил: „Творечкиот предизвик „Претпразнични вечери“ на
Васил Куноски“. Литературен збор, 1996, кн. 3-4, стр. 17-24




БИОБИБЛИОГРАФИЈА КРИТИЧКИ ОСВРТИ




Македонските повоени писатели


119118


Куноски Васил




Македонските повоени писатели


121120


Куноски Васил




Македонските повоени писатели


122


ЛЕОВ ЈОРДАН
(1920-1998)


раскажувач
романсиер


хроничар




Македонските повоени писатели


125124


Леов Јордан


Леов Јордан е роден во Велес на 29 август 1920 година. Студираше
на Правниот факултет во Белград. Учествуваше во НОБ, во напредното
студентско движење за што и повеќе пати беше затворан и интерниран
во Хасково (Бугарија). По ослободувањето учествуваше во уредувањето
на неколку весници и списанија („Нова Македонија“, „Културен живот“,
„Просвета“ и др.), а работеше и како заменик на јавниот правобранител на
Македонија. Член беше на Друштвото на писателите на Македонија од 1952
година. Почина во Скопје на 20 септември 1998 година.


Автор е на делата: „Посилни од смртта“ (раскази, 1952); „Длабока
рана“ (раскази, 1953); „Побратими“ (роман, 1956); „Виор“ (роман, 1957);
„Исчезнат свет“ (раскази за деца, 1957); „Расцветан јасмин“ (драма, 1957);
„Глуви мугри“ (роман, 1960); „Афион“ (роман, 1963); „Антологија на болката“
(романизирана биографија, 1968); „Лош сон“ (повест за деца, 1972).


Алексиев, Ацо: „Јордан Леов: „Глуви мугри“. Современост, 1961, год. 11, бр.
3, стр. 285-290


Бошковски, Јован: „Јордан Леов: „Длабока рана“. Современост, 1953, год. 3,
бр. 9, стр. 58-59


Варошлија, Бранко: „Јордан Леов: „Глуви мугри“. Разгледи, 1960, год. III, бр.
4, стр. 405-408


Каровски, Лазо: „Творештвото на Јордан Леов“. Развиток, 1979, год. XVII,
бр. 3-4, стр. 241-266


Критичарите за творештвото на Јордан Леов (Димитар Митрев, Јован Бош-
ковски и др.). Развиток, 1979, год. XVII, бр. 3-4, стр. 228-236


Митрев, Димитар: „Јордан Леов: „Виор“. Современост, 1958, год. 8, бр. 4,
стр. 376-388


Митрев, Димитар: „Кон посовремената означеност на битовото“ (Јордан
Леов: „Побратими“, 1956). Современост, 1956, год. 6, бр. 5, стр.
382-395


Пановски, Доне: „Расказите на Јордан Леов“. Развиток, 1980, год. XVIII, бр.
9, стр. 723-743


Писателот пред дванаесет прашалници: Јордан Леов. Развиток, 1979, год.
XVII, бр. 3-4, стр. 237-240


БИОБИБЛИОГРАФИЈА КРИТИЧКИ ОСВРТИ




Македонските повоени писатели


127126


Леов Јордан




Македонските повоени писатели


129128


Леов Јордан




Македонските повоени писатели


131130


Леов Јордан




Македонските повоени писатели


133132


Леов Јордан




Македонските повоени писатели


134


МАЛЕСКИ ВЛАДО
(1919-1984)


раскажувач
романсиер
публицист


дипломат
сценарист




Македонските повоени писатели


137136


Малески Владо


Малески Владо е роден во Струга на 5 септември 1919 година.
Основно образование заврши во Скадар (Албанија), а Гимназија во Битола.
Студираше на Правниот факултет во Белград, но поради војната ги прекина
студиите. Беше учесник во НОВ на Македонија и е еден од најталентираните
основоположници на македонската проза. Беше директор на Радио Скопје
и уредник на првото македонско литературно списание „Нов ден“, како
и на списанијата „Современост“ и „Разгледи“. Работеше во дипломатска
служба (амбасадор во Либан, Етиопија и Полска), а беше и член на
Претседателството на СРМ. На Друштвото на писатели на Македонија беше
член од 1946 година. Почина во родниот град на 23 септември 1984 година.


Автор е на делата: „Ѓурѓина алова“ (раскази, 1950); „Бранувања“
(раскази, 1953); „Она што беше небо“ (роман, 1958); „Војната, луѓе, војната“
(роман, 1967); „Разбој“ (роман, 1969); „Разгледи“ (статии, коментари,
полемики, 1976); „Кажувања“ (раскази, 1976); „Записи на Езерко Дримски“
(роман, 1980); „Јазли“ (роман, 1990). Го напишал сценариото за првиот
македонски филм „Фросина“. Автор е на текстот на македонската химна
„Денес над Македонија“.


Добитник е на наградите: „11 Октомври“, „4 Јули“, „АВНОЈ“, за
книжевен опус на издавачкото претпријатие „Мисла“ и „Рациново
признание“.


Бановиќ, Ангелина: „Обид за една семиолошка анализа“ (Врз пример на
расказот „Синови“ од В. Малески). Разгледи, 1993, год. XXXVI,
бр. 7-8, стр. 560-577


Бошковски, Петар Т.: „Владо Малески или рапсодија за македонскиот
непокор“. Разгледи, 1985, год. XXVII, бр. 9-10, стр. 839-846


Вангелов, Атанас; Малески, Владо: „Човекот е слободен толку колку што
може да биде тоа“. Разгледи, 1969, год. XI, бр. 7, стр. 726-732


Вангелов, Атанас: „Поезија на човековите инстикти“ [Кон делото на Владо
Малески]. Разгледи, 1969, год. XI, бр. 7, стр. 689-725


Димитровски, Љупчо: „Запишано време“ (Владо Малески: „Записи од
Езерко Дримски“, Мисла, Скопје, 1980). Разгледи, 1982, год. XXIV,
бр. 4, стр. 301-307


Ѓурчинов, Милан: „Биномниот расказ „Диптихон“ од Владо Малески
како пример на „Забрзаната револуција“ и единствена идејно-
тематска и естетска структура“. Разгледи, 1980, год. XXII, бр. 1,
стр. 97-107


Ѓурчинов, Милан: „Владо Малески (1919-1984)“. Разгледи, 1984, год. XXVI,
бр. 7-8, стр. 671-674


Ѓурчинов, Милан: „Единаесет белини со црвено“ (Критички фрагменти
на романот „Она што беше небо“ од Владо Малески). Разгледи,
1958, год. I, бр. 3, стр. 314-324


Иванов, Благоја: „Владо Малески: „Бранувања“ (раскази)“. Млада лите-
ратура, 1954, год. IV, бр. 3, стр. 33-44


БИОБИБЛИОГРАФИЈА КРИТИЧКИ ОСВРТИ




Македонските повоени писатели


139138


Малески Владо
Ивановиќ, Радомир: „Современа визија на животот“. Разгледи, 1975, год.


XVII, бр. 7, стр. 884-899


Јаковлева, Лорета Георгиевска: „Композицијата на романите на Владо
Малески“ (1 дел). Спектар, 1996, год. 14, бр. 28, стр. 157-172


Јаковлева, Лорета Георгиевска: „Композицијата на романите на Владо
Малески“ (2 дел). Спектар, 1997, год. 15, бр. 29, стр. 115-128


Кондовска, Хилда: „Пишувањето за Револуцијата не значи вртење грб на
сегашноста“ (Разговор со Владо Малески). Културен живот,
1967, год. XII, бр. 9-10, стр. 39


Маленко, Димче: „Владо Малески: „Она што беше небо“. Стремеж, 1959, год.
V, бр. 3, стр. 53-54


Марковска, Ангелина Бановиќ: „Типови фокализација во романите на Владо
Малески“. Разгледи, 1998, год. XLI, бр. 5-6, стр. 305-319


Митрев, Димитар: „Владо Малески: „Она што беше небо“. Современост,
1959, год. 9, бр. 5, стр. 425-436


Мицковиќ, Слободан: „Разгледани години“ (По повод книгата „Разгледи“ од
Владо Малески). Разгледи, 1980, год. XXII, бр. 1, стр. 108-113


Момировска, Надежда: „Женските ликови во раскажувачката проза на
Владо Малески“. Литературен збор, 1984, кн. 6, стр. 5-10


Најчески, Димче: „Владо Малески (1919-1984)“. Литературен збор, 1984, кн.
6, стр. 3-5


Николовски, Танас: „Романот „Разбој“ од Владо Малески на полски“.
Разгледи, 1975, год. XVII, бр. 10, стр. 1365-1367


Паноска, Ружа: „Гласовните комбинации како функционално-градбени
елементи во прозата на Владо Малески“. Литературен збор, 1971,
год. XVIII, бр. 2, стр. 14-20


Панова, Ружа: „Индивидуалниот творечки пристап на планот на
зборообразувањето во творештвото на Владо Малески“.
Разгледи, 1980, год. XXII, бр. 1, стр. 114-122


Радически, Науме: „Владо Малески: „Кажувања“, Култура, Скопје, 1976“.
Културен живот, 1978, год. XXIII, бр. 3, стр. 36


Смилевски, Веле: „Четиринаесет прашања за Владо Малески“. Разгледи,
1980, год. XXII, бр. 1, стр. 88-96


Станковиќ, Љубиша: „Можните типолошки определувања на романот
„Разбој“ на Владо Малески“. Развиток, 1986, год. XXIV, бр. 9-10,
стр. 738-746


Станковиќ, Љубиша: „Одблесоци на народното творештво во расказите на
Владо Малески“. Развиток, 1974, год. XII, бр. 3, стр. 255-259


Станковиќ, Љубиша: „Поетското во „Разбој“ од В. Малески“. Стремеж, 1975,
год. XIX, бр. 1, стр. 51-59


Трајческа, Роза: „Она што беше небо“ од В. Малески е современ психолошки
роман од војната и револуцијата“. Јужен Бран, 1986, год. XXVII,
кн. 1, стр. 34-35


Чепишевска, Весна Мојсова: „Водата со посебен акцент на женската и
мајчината вода во романот „Разбој“. Литературен збор, 1999, кн.
3-4, стр. 33-42





Македонските повоени писатели


141140


Малески Владо




Македонските повоени писатели


143142


Малески Владо




Македонските повоени писатели


144


МАТЕВСКИ МАТЕЈА
(1929)


поет
есеист


преведувач
литературен критичар




Македонските повоени писатели


147146


Матевски Матеја


Матевски Матеја е роден на 13 март 1929 година во Истанбул. Основно
образование заврши во Гостивар, а средно и Филолошки факултет во
Скопје. Работеше во Македонската радиотелевизија како новинар, уредник
на културните и литературните програми, потоа како главен уредник и
директор на Телевизија и генерален директор на Радиотелевизија Скопје.
Беше уредник на литературните списанија „Млада литература“ и „Разгледи“,
а и во книгоиздателството „Кочо Рацин“. Беше член и претседател на
Друштвото на писателите на Македонија и на Советот на СВП, на Рацинови
средби и на Македонската книжевна фондација. Член е на МАНУ и почесен
потпретседател на Македонскиот ПЕН центар.


Автор е на делата: „Дождови“ (поезија, 1956); „Рамноденица“ (поезија,
1963); „Перуника“ (поезија, 1976); „Круг“ (поезија, 1977); „Липа“ (поезија,
1980); „Раѓање на трагедијата“ (поезија, 1985); „Од традицијата кон
иднината“ (критика и есеистика, 1987); „Драма и театар“ (театарска критика
и есеистика, 1987); „Оддалечување“ (поезија, 1990); „Црна кула“ (поезија,
1992); „Завевање“ (поезија, 1996); „Светлината на зборот“ (критика и
есеистика); „Мртвица“ (поезија, 1999); „Внатрешен предел“ (поезија, 2000).


Добитник е на наградите: „Браќа Миладиновци“, „11 Октомври“,
„Григор Прличев“, „Кочо Рацин“, „Книга на годината“ на Македонската
книжевна фондација, „Празник на липите“, „Климент Охридски“ и др.
Објавени му се 30 книги поезија на 20 странски јазици; објави над 40 книги
со преводи од шпански, француски, словенечки, руски, албански и српски
автори.


Андреевски, Петре М.: „Неменливото и неминливото место на поезијата“.
Синтези, 2006, 3, стр. 20-21


Бошковски, Петар Т.: „Внатрешната слика на светот во поетскиот поглед на
Матеја Матевски“. Сум, 2000, пролет, стр. 67-76


Бујуклиев, Кирил: „Зборот во пресрет на муграта“ (Матеја Матевски:
„Липа“, книгоиздателство „Македонска книга“, 1980). Разгледи,
1982, год. XXIV, бр. 1-2, стр. 95-99


Вангелов, Атанас: „Повторувањето како обновување“ (Матеја Матевски:
„Круг“, Култура, Скопје, 1976). Стремеж, 1978, год. XXII, бр. 6,
стр. 536-539


Владова, Јадранка: „Артикулација на песната“. Стремеж, 1987, год. XXXI, бр.
4, стр. 286-293


Гилевски, Паскал: „Поезијата на Матеја Матевски“. Културен живот, 1991,
год. XXXVI, бр. 1, стр. 39-44


Даниловски, Јордан: „Еманципација на духот“ (Разговор со Матеја Ма-
тевски). Стожер, 1996, год. I, бр. 1, стр. 7-11


Даниловски, Јордан: „Затворање на кругот“. Стремеж, 1987, год. XXXI, бр.
4, стр. 279-281


Деаконеску, Јон: „Езера“ од Матеја Матевски или пофалба за сеопштата
чистота“. Културен живот, 1981, год. XXVI, бр. 4-5, стр. 50-51


Дракулевска, Лидија Капушевска: „Амблем на модернитетот“ (Педесет го ди -
ни од „Дождови“ на Матевски). Синтези, 2007, бр. 7, стр. 71-72


БИОБИБЛИОГРАФИЈА КРИТИЧКИ ОСВРТИ




Македонските повоени писатели


149148


Матевски Матеја
Друговац, Миодраг: „Пресвртница“ (Кон поезијата на Матеја Матевски).


Современост, 1970, год. 20, бр. 5, стр. 407-410


Ѓурчинов, Милан: „Матеја Матевски: „Мртвица“. Сум, 2000, пролет, стр. 61-
65


Ѓурчинов, Милан: „Човечки сјај среде поетската алхемија“. Синтези, 2006, 3,
стр. 21-23


Иванов, Благоја: „Едно приоѓање кон поезијата на „Рамноденица“ (М.
Матевски: „Рамноденица“, Култура, Скопје, 1963). Разгледи,
1964, год. VII, бр. 1, стр. 90-93


Иванов, Благоја: „Свеченост за душата и окото“ (Матеја Матевски: „Пе ру-
ники“, Мисла, 1976). Стремеж, 1976, год. XX, бр. 5, стр. 411-417


Ивановиќ, Радомир: „Непостојаноста на убавината“ (Запис за поезијата
на Матеја Матевски). Разгледи, 1974, год. XVI, бр. 10, стр. 1016-
1031


Ивановски, Иван: „Една потребна и корисна книга“ (Матеја Матевски:
„Драма и театар“, Мисла, Скопје, 1987). Разгледи, 1987, год. XXI
X, бр. 7, стр. 744-746


Јовановски, Иванчо В.: „Нимбус без блесок“ (Матеја Матевски: „Липа“,
Македонска книга, Скопје, 1980). Спизалит, 1982, год. V, бр. 1 (6),
стр. 67-68


Јоциќ, Светлана Христова: „Песната, знак за бескрај“. Стремеж, 1987, год.
XXXI, бр. 4, стр. 267-269


Китанов, Блаже: „Од пејсажот кон човекот“ (Светот на природата и човекот
во поезијата на Матеја Матевски). Развиток, 1986, год. XXIV, бр.
4-5, стр. 254-264


Китанов, Блаже: „Одразот на традицијата во поезијата на Матеја Матевски“.
Културен живот, 1994, год. XXXIX, бр. 6-7, стр. 20-23


Клетников, Ефтим: „Битието во пејсажот на небитието“. Сум, 2000, пролет,
стр. 77-81


Клетников, Ефтим: „Низ страниците на „Перуника“. Стремеж, 1976, год.
XX, бр. 8, стр. 714-727


Клетников, Ефтим: „Осветлено присуство на отсутното“ (Матеја Матевски:
Оддалечување, Македонска книга, 1989). Стремеж, 1990, год.
XXXIV, бр. 1, стр. 61-64


Клетников, Ефтим: „Поезија на длабока меланхонија и метафизички
квалитет“ (Матеја Матевски: „Ветерот и градот“, АЕА/Мисла,
Скопје, 2007). Синтези, 2008, бр. 12, стр. 77-79


Клетников, Ефтим: „Понорот на трагичното чувствување на времето“
(Матеја Матевски: „Раѓање на трагедијата“, Македонска книга,
Скопје, 1985). Разгледи, 1986, год. XXVIII, бр. 1-2, стр. 79-85


Клетников, Ефтим: „Смрт на славејот во занесот на пеењето“ (Матеја
Матевски: „Елегии за тебе/реквием за Рацин“, АЕА Мисла,
Скопје, 2009). Синтези, 2010, бр. 18, стр. 64-67


Коцевски, Данило: „Песната „Дождови“ или во пресрет на шумовите“.
Стремеж, 1987, год. XXXI, бр. 4, стр. 270-278


Матевски, Матеја: „Сеќавање на „Дождови“. Стремеж, 1987, год. XXXI, бр.
4, стр. 245-248


Матевски, Матеја: „Животопис - библиографија“. Стремеж, 1987, год. XXXI,
бр. 4, стр. 299-326


Мицковиќ, Слободан: „Привсенувања од родното и од минатото“ (Матеја
Матевски: „Перуника“, „Мисла“, Скопје, 1976). Разгледи, 1976,
год. XVIII, бр. 4, стр. 475-478


Мојсиева, Јасмина: „Растреперени граници меѓу обичното и привидението“.
Стремеж, 1987, год. XXXI, бр. 4, стр. 294-299


Мухиќ, Ферид: „Скриениот предмет што создава сенка“. Стремеж, 1987, год.
XXXI, бр. 4, стр. 255-260


Наневски, Душко: „Модерна поетска реалност“ (М. Матевски: „Перуника“).
Современост, 1976, год. 26, бр. 6, стр. 27-42




Македонските повоени писатели


151150


Матевски Матеја
Петревска, Гордана: „Уметноста – живототворен елемент на кому ни-


кацијата“ (Интервју со Матеја Матевски). Синтези, 2009, бр. 14,
стр. 11-16


Петрески, Христо: „Просторната компонента во триптихонот „Дождови“
од Матевски“. Стремеж, 1987, год. XXXI, бр. 4, стр. 282-285


Радически, Науме: „Матеја Матевски: „Круг“, Култура, Скопје, 1977“.
Културен живот, 1977, год. XXII, бр. 9-10, стр. 41-43


Радичевски, Науме: „Матеја Матевски: „Раѓање на трагедијата“, Македонска
книга, Скопје, 1985“. Културен живот, 1985, год. XXX, бр. 7-8,
стр. 54-56


Радически, Науме: „Медитеранските компоненти во поезијата на Матеја
Матевски“. Културен живот, 1995, год. XL, бр. 1-2, стр. 78-81


Разговор со писателот во рубриката „Триесетиедно“: Матеја Матевски.
Разгледи, 1965, год. VII, бр. 8, стр. 830-836


Силјан, Раде: „Поезијата на Матеја Матевски“. Современост, 1985, год. 35,
бр. 4-5, стр. 60-65


Силјан, Раде: „Критичарската актива на Матеја Матевски“. Синтези, 2009,
бр. 17, стр. 77-79


Смилевски, Веле: „Возбудливи поетски доживувања“ (Кон „Љуња“ од
Матеја Матевски). Синтези, 2007, бр. 6, стр. 68-69


Станковиќ, Љубиша: „Матеја Матевски: „Липа“, Македонска книга, Скопје,
1980“. Културен живот, 1981, год. XXVI, бр. 7-8, стр. 43-45


Станковиќ, Љубиша: „Српската критика за поезијата на Гане Тодоровски,
Матеја Матевски и Анте Поповски“. Стремеж, 1976, год. XX, бр.
3-4, стр. 312-323


Станковиќ, Љубиша: „Трагедијата како знак на човековото постоење“.
Развиток, 1987, год. XXIV, бр. 3-4, стр. 109-113


Старделов, Георги: „Контемплативно спокојство“. Синтези, 2006, 3, стр. 23-
25


Старделов, Георги: „Поетското искуство и поетските идеи на Матеја
Матевски“. Стремеж, 1984, год. XXVIII, бр. 8, стр. 667-679


Стојчески, Санде: „Ехо на потопот“. Стремеж, 1987, год. XXXI, бр. 4, стр.
261-266


Тоциновски, Васил: „Во окото тагата издлабена“ (Матеја Матевски:
„Перуника“, издание на Мисла, Скопје, 1976). Беседа, 1977, год.
VI, бр. 11-12, стр. 111-114


Тоциновски, Васил: „Човекот и кругот негов“ ( Матеја Матевски: „Круг“,
издание на Култура, Скопје). Беседа, 1977, год. VI, бр. 11-12, стр.
114-117


Ќулавкова, Катица: „Два поетски концепта на Матеја Матевски“. Спектар,
1990, год. 8, бр. 15, стр. 83-106


Ќулафкова, Катица: „Поетика на рамнотежа“. Разгледи, 1991, год. XXXIV, бр.
3-4, стр. 130-136


Ќулавкова, Катица: „Полиглотизмот како основна карактеристика“.
Синтези, 2006, 3, стр. 26-27


Урошевиќ, Влада: „За летот и за падот“ (Матеја Матевски: „Круг“, Култура,
1977). Разгледи, 1977, год. XIX, бр. 1-2, стр. 150-153


Урошевиќ, Влада: „Зеленило меѓу сеќавањето и надежда“. Разгледи, 1974,
год. XVI, бр. 1-2, стр. 10-27


Урошевиќ, Влада: „Коњи што тропаат во темнината“. Стремеж, 1987, год.
XXXI, бр. 4, стр. 249-254


Урошевиќ, Влада: „Поетот во градината“ (Матеја Матевски: „Липа“,
Македонска книга, Скопје, 1980). Стремеж, 1982, год. XXVI, бр.
3, стр. 180-181


Урошевиќ, Влада: „Потврда за сродностите“ (Матеја Матевски: „Шпанската
поезија на XX век“, Матица македонска, 1998). Разгледи, 1999,
год. XLII, бр. 3-4, стр. 274-280




Македонските повоени писатели


153152


Матевски Матеја
Урошевиќ, Влада: „Препознавање на сродностите“ (Матеја Матевски: „Десет


века на шпанската поезија“). Културен живот, 2004, год. XLIX,
бр. 4, стр. 22-25


Цветкоски, Бранко: „Одгласот на епичност во лирската хармонија кај Матеја
Матевски“. Книжевно житие, 2008, год. II, бр. 10-11, стр. 30-39


Цветкоски, Бранко: „Симбиозата на визуелното и аудитивното“ (Низ
примери од поезијата на Матеја Матевски). Разгледи, 1984, год.
XXVI, бр. 6, стр. 606-615


Чукиќ, Зоран Д.: „Поетскиот говор на Матеја Матевски“. Развиток, 1984,
год. XXII, бр. 6-7, стр. 403-406


Шелева, Елизабета: „Црните кораби на речта“ (Космогиниската темнина во
поезијата на Матеја Матевски). Разгледи, 1997, год. XL, бр. 1-2,
стр. 42-53




Македонските повоени писатели


155154


Матевски Матеја




Македонските повоени писатели


157156


Матевски Матеја




Македонските повоени писатели


158


МИТРЕВ ДИМИТАР
(1919-1976)


литературен критичар
есеист


академик




Македонските повоени писатели


161160


Митрев Димитар


Митрев Димитар е роден на 14 октомври 1919 година во Деде Агач,
Грција. Заврши гимназија во Шумен, а студираше на Правниот факултет
во Софија. Уште во 1938 година, кога беше формиран Македонскиот
литературен кружок во Софија, тој членуваше во него заедно со Никола
Вапцаров, Коле Неделковски, Ѓорѓи Абаџиев, Антон Попов и со други
прогресивни македонски писатели кои работеа за афирмирањето на
македонската национална култура. По војната дипломира на Филозофскиот
факултет во Скопје. Уредник беше на штипскиот „Брегалнички глас“, на
културната рубрика на „Нова Македонија“, списанието „Современост“ и др.
Беше професор на Филозофскиот факултет во Скопје, а во периодот 1974-
1976 и ректор на Скопскиот универзитет. Почина на 24 фебруари 1976 во
Охрид.


Автор е на делата: „Антологија на македонската лирика“ (1951, со
Блаже Конески); „Вапцаров“ (1953); „Критериум и догма“ (1956); „Минато
и литература“ (1958); „Odsev Ilindenske wsatje v umjetni literaturi“ (Lju-
bljana, 1958); „Повоени македонски поети“ (антологија, 1960); „Пиринска
Македонија и БКП“ (1961); „Критики и огледи“ (1969); „Избрани дела“ (7 Т.,
1970); „Есеји и критике“ (Београд, 1975); „Пиринска Македонија во борба за
национално ослободување“ (1980); „Пиринска Македонија“ (1986).


За својата долгогодишна книжевно-критичарска, научна и творечка
дејност ги има добиено следните награди: „АВНОЈ“, „13 Ноември“,
државната награда „11 Октомври“, награди на Друштвото на писателите на
Македонија и др.


Алексиев, Александар: „Димитар Митрев (1919-1976)“. Разгледи, 1976, год.
XVIII, бр. 1-2, стр. 1-6


Алексиев, Александар: „Димитар Митрев (1919-1976)“. Современост, 1977,
год. 27, бр. 2, стр. 101-104


Алексиев, Александар: „Над творечкиот опус на Димитар Митрев“.
Стремеж, 1972, год. XVI, бр. 8, стр. 606-612


Друговац, Миодраг: „Вреднувањето на делата за револуцијата во опусот на
Димитар Митрев“. Литературен збор, 1982, кн. 1, стр. 55-60


Друговац, Миодраг: „Делото на Димитар Митрев и неговата научна
рецепција“. Литературен збор, 1991, кн. 3-4, стр. 3-14


Друговац, Миодраг: „Димитар Митрев (1919-1976)“. Литературен збор,
1976, кн. 1, стр. 104-106


Друговац, Миодраг: „Димитар Митрев (1919-1976)“. Современост, 1976,
год. 26, бр. 2-3, стр. 1-7


Друговац, Миодраг: „Димитар Митрев (биобиблиографија)“. Литературен
збор, 1988, кн. 1-2, стр. 115


Друговац, Миодраг: „Димитар Митрев вчера и денеска“. Современост, 1966,
год. 16, бр. 8, стр. 6-8


Друговац, Миодраг: „Димитар Митрев за личноста и делото на Кочо Рацин“.
Литературен збор, 1983, кн. 4, стр. 15-22


Друговац, Миодраг: „Димитар Митрев и социјалната литература“. Развиток,
1980, год. XVIII, бр. 10, стр. 775-781


БИОБИБЛИОГРАФИЈА КРИТИЧКИ ОСВРТИ




Македонските повоени писатели


163162


Митрев Димитар
Друговац, Миодраг: „Димитар Митрев како литературен критичар“.


Современост, 1977. год. 27, бр. 2, стр. 40-52


Друговац, Миодраг: „Литературно-критичкото и есеистичкото дело на
Димитар Митрев“. Современост, 1982, год. 32, бр. 7-8, стр. 45-57


Друговац, Миодраг: „Митрев за поезијата на Вапцаров“. Културен живот,
1982, год. XXVII, бр. 9-10, стр. 27-29


Друговац, Миодраг: „Кон критиката на акционите вредности на Димитар
Митрев“. Современост, 1986, год. 36, бр. 3-4, стр. 3-6


Друговац, Миодраг: „Критичарот и неговото дело“ (Д. Митрев: „Критики и
огледи“). Современост, 1969, год. 19, бр. 6, стр. 713-718


Ивановски, Иван: „Димитар Митрев како театарски критичар“. Современост,
1977, год. 27, бр. 2, стр. 78-90


In memoriam: Димитар Митрев (1919-1976). Културен живот, 1976, год. XXI,
бр. 3-4, стр. 5


Момировска, Нада: „Димитар Митрев (1919-1976)“. Современост, 1981, год.
XXX, бр. 4, стр. 33-40


Петровски, Трајан: „Неприкосновен промислувач и двигател“. Стожер,
2004, год. VIII, бр. 81-83, стр. 6-7


Радически, Науме: „Библиографија на објавени трудови на Димитар
Митрев“. Литературен збор, 1988, кн. 1-2, стр. 115-137


Радичевски, Науме: „Димитар Митрев“. Литературен збор, 1999. 3-4, стр.
3-10


Радически, Науме: „Естетичките ориентации на Димитар Митрев“.
Современост, 1999, год. 48, бр. 4-6, стр. 3-35


Радичевски, Науме: „Избрани текстови на Митрев“. Литературен збор,
1982, кн. 1, стр. 102-104


Радически, Науме: „Книга за Димитар Митрев“. Современост, 1986, год. 36,
бр. 1-2, стр. 115-117


Радически, Науме: „Кон два од последните публикувани трудови на Димитар
Митрев“. Современост, 1978, год. 28, бр. 3, стр. 78-85


Радически, Науме: „Кон литературната-естетичка мисла на Димитар
Митрев“. Современост, 1982, год. 32, бр. 4, стр. 11-20


Радически, Науме: „Маргинали за позначајните текстови за делото на
Димитар Митрев“. Современост, 1985, год. 35, бр. 4-5, стр. 97-
106


Радически, Науме: „Националната боја во литературната мисла на Димитар
Митрев“. Современост, 2002, год. 51, бр. 1-4, стр. 6-17


Радичевски, Науме: „Неколку нафрлувања за биографијата на Димитар
Митрев“. Литературен збор, 1979, кн. 4, стр. 55-66


Ристовски, Блаже: „Димитар Митрев како критичар, публицист и
национален деец во Македонскиот литературен кружок во
Софија“. Спектар, 1989, год. 7, бр. 14, стр. 85-94


Солунски, Коце: „Димитар Митрев беше возвишена личност“. Стремеж,
1976, год. XX, бр. 2, стр. 125-130


Станковиќ, Љубиша: „Револуцијата како чин и инспирација“. Развиток,
1975, год. XIII, бр. 3, стр. 182-191


Старделов, Георги: „Естетиката на современиот реализам“ (Димитар
Митрев: „Критериум и догма“, 1956). Современост, 1977, год. 27,
бр. 2, стр. 13-26


Стојановиќ, Мирољуб М.: „Критичарот Димитар Митрев“. Современост,
1977, год. 27, бр. 2, стр. 91-100


Тодоровски, Гане: „Димитар Митрев како антологичар“. Современост, 1986,
год. 36, бр. 3-4, стр. 7-15


Тоциновски, Васил: „Книжевните почетоци на Димитар Митрев“. Разгледи,
1998, год. XLI, бр. 1-2, стр. 68-81




Македонските повоени писатели


165164


Митрев Димитар




Македонските повоени писатели


167166


Митрев Димитар




Македонските повоени писатели


169168


Митрев Димитар




Македонските повоени писатели


171170


Митрев Димитар




Македонските повоени писатели


172


НАУМЧЕСКИ ВОЛЧЕ
(1916-1980)


поет
писател за деца




Македонските повоени писатели


175174


Наумчески Волче


Наумчески Волче е роден на 18 јануари 1916 година во Прилеп, во
сиромашно семејство. По завршувањето на први клас Гимназија, мораше
да го прекине школувањето и да чиракува. Го избра шивачкиот занает.
Недостигот на образование не ја запре неговата амбициозност, така што
тој активно пишуваше и активно учествуваше во културно-уметничкото
друштво „Коста Абрашевиќ“ во Прилеп. За време на окупацијата, беше
заробен и префрлен во Софија, каде што се приклучи кон Македонскиот
литературен кружок. По окупацијата активно твореше и објавуваше повеќе
стихозбирки и поеми. Член беше на Друштвото на писателите на Македонија
од 1967 година. Почина на 20 март 1980 година во Скопје.


Автор е на делата: „Иди пролет“ (поезија, 1938); „Македонска китка“
(поезија, 1940); „Виорно знаме“ (поезија, 1950); „Поема на злото“ (поезија,
1951); „Штркот дојде“ (поезија, 1951); „Гости кај џуџињата“ (поезија, 1952);
„И пролет и есен“ (поезија, 1958); „Последен лет“ (поезија, 1960); „Сончева
солза“ (поезија, 1966); „Позлатени лисја“ (1967); „Светулки“ (поезија, 1967);
„Седумдесет цветови“ (поезија, 1972); „Игра на мирисот“ (поезија, 1973);
„Ѕвезден пат“ (поезија, 1976); „Стихови“ (поезија, 1979).


Добитник е на наградата „РТВ Скопје“, за најдобра книга за деца на
Струшките вечери на поезијата, а и на наградата „11 Октомври“ за животно
дело.


Друговац, Миодраг: „Волче Наумчески како детски поет“. Стремеж, 1975,
год. XIX, бр. 1, стр. 34-50


Кондовска, Хилда: „Една песна носи цел еден свет“ (Разговор со Волче
Наумчески). Културен живот, 1971, год. XVI, бр. 4-5, стр. 49


Марјановиќ, Воја: „Поезијата за деца на Волче Наумчески“. Развиток, 1970,
год. VIII, бр. 4-5, стр. 443-448


Митрев, Димитар: „Волче Наумчески „Виорно знаме“. Нов ден, 1950, год. 6,
бр. 7, стр. 52-57


Ристовски, Блаже: „Работничкиот поет Волче Наумчески (1916-1980)“.
Развиток, 1980, год. XVIII, бр. 6, стр. 482-494


Солунски, Коце: In memoriam: Волче Наумчески. Стремеж, 1980, год. XXIV,
бр. 2, стр. 204-207


БИОБИБЛИОГРАФИЈА КРИТИЧКИ ОСВРТИ




Македонските повоени писатели


177176


Наумчески Волче




Македонските повоени писатели


179178


Наумчески Волче




Македонските повоени писатели


180


НИКОЛЕСКИ ВАНЧО
(1912-1980)


раскажувач
романсиер


писател за деца




Македонските повоени писатели


183182


Николески Ванчо


Николески Ванчо е роден на 10 јуни 1912 година во селото Црвена
Вода, Дебарца, Охридско. По основното училиште во родното место,
учеше гимназија во Охрид, а учителска школа во Скопје. Неколку години
учителствуваше во многу села низ Македонија (Белчишта, Косел и др.).
Веднаш по ослободувањето тој основа училишта на македонски јазик,
а работеше и на учебникарската литература и изведуваше воспитно-
образовна дејност во западна Македонија. По ослободувањето работеше
како уредник во весниците за деца „Титов пионер“ и „Пионерски весник“,
како и во детските емисии на Радио-Скопје и Радио-Битола. Член беше на
Друштвото на писателите на Македонија од 1950 година. Својот животен и
творечки пат го заврши во Охрид на 15 април 1980 година.


Автор е на делата: „Македонче“ (прва збирка песни за деца на
македонски јазик, 1946); „Школско ѕвонче“ (песни, 1947); „Прва радост“
(песни, 1947); „Мице“ (поема, 1947); „Бабино вретенце“ (песни, 1948);
„Крај огниште“ (песни, 1948); „Дедови приказни“ (песни, 1950); „Шарено
торбиче“ (песни, 1950); „Татковина“ (песни, 1950); „Моето село“ (песни,
1950); „Чуден свет“ (песни, 1952); „Чудотворен кавал“ (раскази, 1952); „Мојот
ден“ (сликовница, 1952); „Стани, Коле“ (песни, 1952); „Братска дружба“
(приказни и бајки за деца, 1953); „Четиринаесет илјади ослепени“ (историска
поема за на Цар Самоил, 1954); „Приказни и бајки за деца“ (1955); „Чудни
случки“ (раскази, 1958); „Волшебното самарче“ (роман, 1959); „Цвета
смета“ (сликовница, 1960); „Приказни од моето село“ (раскази, 1964); „Гоце
Делчев“ (роман, 1964); „Чуден дедо“ (песни, 1964); „Под виорното знаме“
(роман, 1967); „Приказни од волшебната куќичка“ (раскази, 1970); „Малиот
ловец“ (раскази 1970); „Станко спанко“ (песни, 1972); „Ѕвездени вечери“
(песни, 1973); „Рачко плачко“ (песни, 1973); „Крвави години“ (хроника-
роман); „Жива книга“ (раскази, 1978).


Добитник е на неколку награди, меѓу кои најзначајните се: „Климент
Охридски“, „Младо поколение“ (1969), „Курирче“ (Марибор), „11 Октомври“,
„Змаева награда“ и др.


Владова, Јадранка: „Трајните вредности и литературната историја“ (Врз
примерот на Ванчо Николески). Спектар, 2002, год. 20, бр. 39-40,
стр. 89-98


Ивановски, Иван: „Пет нови книги за деца“ (Ц. Андреевски: „Јаготки“; Гли-
гор Поповски: „Росица“; Васил Куновски: „Каде е клучето“; Ван-
чо Николески: „Приказни и бајки за деца“; Видое Подгорец: „Раз-
вигорче“). Млада литература, 1956, год. VI, бр. 7, стр. 42-44


Критичарите за творештвото на Ванчо Николески (Миодраг Друговац,
Георги Арсовски и др.). Развиток, 1978, год. XVI, бр. 6, стр. 496-
506


Пановски, Доне: „Ванчо Николески (1912-1980)“. Развиток, 1980, год. XVIII,
бр. 6, стр. 495-502


Писателот пред дванаест прашалници: Ванчо Николески. Развиток, 1978,
год. XVI, бр. 6, стр. 507-511


Поповски, Глигор: „За делото и личноста на Ванчо Николески“. Развиток, 1
978, год. XVI, бр. 6, стр. 512-515


Прокопиев, Александар: „Сказновидните елементи во творештвото на Ван-
чо Николески“. Современост, 1995, год. 45, бр. 7-8, стр. 62-66


Тоциновски, Васил: „Историјата како творечки предизвик во творештвото на
Ван чо Николески“. Спектар, 1995, год. 13, бр. 25-26, стр. 49-59


Чаловски, Тодор: „Богатството и чудесноста на детството“. Разгледи, 1982,
год. XXIV, бр. 4, стр. 238-244


БИОБИБЛИОГРАФИЈА КРИТИЧКИ ОСВРТИ




Македонските повоени писатели


185184


Николески Ванчо




Македонските повоени писатели


187186


Николески Ванчо




Македонските повоени писатели


188


ПОПОВ СТАЛЕ
(1902-1965)


раскажувач
романсиер




Македонските повоени писатели


191190


Попов Стале


Попов Стале е роден на 25 мај 1900 година во селото Мелница,
Мариово. Основно образование заврши во с. Витолиште (Мариовско).
Започна да учи гимназија во Прилеп, а заврши богословија во Битола и
Теолошки факултет во Белград. Сепак, тој никогаш не прими свештенички
чин или служба. Пред Втората светска војна работеше како земјоделец,
дрвар, овчар, трговец, службеник во тогашната Народна скупштина,
општински чиновник, шумар, тутунски работник и др.


Во текот на НОБ го помагаше партизанското движење за што од
бугарските окупатори беше интерниран во Неврокопско (Бугарија). По
ослободувањето на земјата Стале Попов стана претседател на Околискиот
народен одбор во Прилеп, потоа работеше како управник на Шумската
дирекција, за на крај, до пензионирањето, да £ се посвети на педагошката
дејност како професор по македонски јазик во Прилеп и Скопје. Почина во
Скопје на 10 март 1965 год.


Стале Попов започнал многу рано да пишува, но како писател се
оформи непосредно по ослободувањето. Првите раскази „Мице Касапче“ и
„Петре Андов“ ги објави во списанието „Современост“.


Автор е на делата: „Крпен живот“ (роман, 1953); „Опасна печалба“
(1954); „Толе Паша“ (роман, 1956); „Калеш Анѓа“ (роман, 1958); „Дилбер
Стана“ (роман, 1958); „Мариовскиот панаѓур“ (1961); „Мариовски раскази“
и „Итар Пејо“ (раскази). Во ракопис остави богато литературно наследство
од необјавена проза: „Шаќир војвода“ (роман), „Необично дете“ (роман),
„Доктор Орешкоски“ (роман) и две збирки раскази.


Алексиев, Ацо: „На своја почва“ (Стале Попов: „Мариовскиот панаѓур“).
Современост, 1961, год. 11, бр. 10, стр. 1025-1029


Арсовски, Томе: „Стале Попов: „Крпен живот“, ДКИ за уметничка ли те-
ратура „Кочо Рацин“, 1953“. Млада литература, 1953, год. III, бр.
6, стр. 49-55


Друговац, Миодраг: „Мариовски летопис“ (Кон ликовите на Митра и Доста
во романот „Крпен живот“ од Стале Попов). Современост, 1968,
год. 18, бр. 3, стр. 280-289


Друговац, Миодраг: „Стале Попов“. Современост, 1970, год. 20, бр. 4, стр.
345-386


Иванов, Благоја: „Стале Попов: „Калеш Анѓа“. Разгледи, 1958, год. I, бр. 4,
стр. 478-481


Иванов, Благоја: „Стале Попов: „Крпен живот“ – роман во два дела“. Млада
литература, 1954, год. IV, бр. 8-9, стр. 49-62


Иванов, Благоја: „Стале Попов: „Мариовски панаѓир“. Разгледи, 1961, год.
IV, бр. 3, стр. 285-288


Илјами, Емин: „Без чичко Стале“ (In memoriam Стале Попов). Културен
живот, 1965, год. X, бр. 5, стр. 15-17


In memoriam: Стале Попов. Стремеж, 1965, год. XI, бр. 2, стр. 44-45


Китевски, Марко: „Летописец на македонската земја“ (По повод 75
годишнината од раѓањето на Стале Попов и излегувањето од
печат на второто издание на собраните дела). Стремеж, 1977,
год. XXI, бр. 5, стр. 413-416


БИОБИБЛИОГРАФИЈА КРИТИЧКИ ОСВРТИ




Македонските повоени писатели


193192


Попов Стале
Китевски, Марко: „Стале Попов и народните приказни“. Современост, 1981,


год. 31, бр. 5-6, стр. 74-79


Климан, Алдо: „Стале Попов и прашањата на литературната конвенција“.
Стремеж, 1984, год. XXVIII, бр. 1, стр. 31-42


Маленко, Димче: „Стале Попов: „Мариовски панаѓир“. Стремеж, 1961, год.
VII, бр. 4, стр. 79-81


Мартиновски, Цветко: „Едно завршено дело без конечна оценка“. Стремеж,
1965, год. XI, бр. 6, стр. 16-22


Митева, Димка: „Крпен живот од Стале Попов со посебна семантичка
анализа на одделни турцизми во него“. Современост, 2009, год.
58, бр. 3, стр. 57-65


Радически, Науме: „Стале Попов – реалист во постреалистичката ера“.
Современост, 1995, год. 45, бр. 7-8, стр. 166-172


Старделов, Георги: In Memoariam – Стале Попов. Современост, 1965, год. 15,
бр. 3, стр. 71-73


Стерјовски, Александар: „Интересот на Стале Попов за Првата мариовско-
прилепска буна и основите на повеста „Калеш Анѓа“. Развиток,
1979, год. XVII, бр. 3-4, стр. 300-317


Стојановиќ, Мирољуб М.: „Контраверзиите во животот на Стале Попов“.
Спектар, 1997, год. 15, бр. 29, стр. 71-82


Стојановиќ, Мирољуб М.: „Некои позначајни остварувања од литературната
оставнина на Стале Попов“. Културен живот, 1980, год. XXV, бр.
9, стр. 27-29


Стојановиќ, Мирољуб М.: „Од коегзистенцијата на ропството и насилството
до народната свест за потребата од борба за слобода – Прилог
кон проучувањето на идејните струења во делото на Стале
Попов“ (I). Литературен збор, 1981, кн. 3, стр. 37-58


Стојановиќ, Мирољуб М.: „Од коегзистенцијата на ропството и насилството
до народната свест за потребата од борба за слобода – Прилог
кон проучувањето на идејните струења во делото на Стале
Попов“ (II). Литературен збор, 1981, кн. 4, стр. 51-70


Тоциновски, Васил: „Расказите на Стале Попов жива народна традиција“.
Спектар, 1991, год. 9, бр. 17, стр. 61-70


Чашуле, Коле: „Запис за двајца страдалници“ (За Стале Попов, по многу и
многу години). Синтези, 2008, бр. 10, стр. 48-49


Џукески, Александар: „Стале Попов: „Калеш Анѓа“. Стремеж, 1959, год. V,
бр. 3, стр. 50-52




Македонските повоени писатели


195194


Попов Стале




Македонските повоени писатели


197196


Попов Стале




Македонските повоени писатели


199198


Попов Стале




Македонските повоени писатели


201200


Попов Стале




Македонските повоени писатели


202


ПОПОВСКИ АНТЕ
(1931-2003)


поет
есеист


препејувач
публицист




Македонските повоени писатели


205204


Поповски Анте


Поповски Анте е роден е на 3 јуни 1931 година во с. Лазарополе,
Дебарско. Своето образование го започна во Битола, а заврши Медицински
факултет во Скопје. Подолг период работеше како лекар во Дебар, а потоа
извршуваше повеќе општествено-политички функции. Беше член на
Извршниот совет на Македонија, директор на весникот „Нова Македонија“
и „Вардар филм“ во Скопје, потпретседател на Републичката комисија за
културни врски со странство, претседател на Друштвото на писателите на
Македонија во два мандати и претседател на Советот на СВП (1966/67 и
1978/79). Член е на МАНУ, на Македонскиот ПЕН центар и на Друштвото
на писателите на Македонија од 1956 година. Почина на 1 октомври 2003
година во Скопје.


Автор е на делата: „Одблесоци“ (поезија, 1955); „Вардар“ (поезија,
1958); „Самуил“ (поезија, 1963); „Непокор“ (поезија, 1964); „Камена“
(поезија, 1972); „Тајнопис“ (поезија, 1975); „Љубопис“ (поезија, 1980);
„Родопис“ (поезија, 1981); „Сина песна“ (поезија, 1984); „Глас од дамнина“
(публикација од литературно - историски и поетолошки карактер, 1986);
„Ненасловена“ (поезија, 1988); „Оковано време“ (статии и коментари, 1991);
„Меѓу животот и знаците“ (есеи, 1991); „Провиденија“ (поезија, 1995);
„Окото, светлините“ (есеи, 1996). Составувач е на „Светата земја на зборот“
(антологија на јидиш поезијата) и на Орфеј и Исус - библиски мотиви во
современата македонска поезија (2000). Избори од неговата поезија во
посебни книги се објавени во Албанија, Грција, Франција, Русија, Турција,
Италија, Германија, Велика Британија, Индија. Преведувач е на автори од
светската поезија и есеистика.


Добитник е на наградите: „Браќа Миладиновци“, „11 Октомври“,
„Кочо Рацин“, „Гоцева повелба“ и на Меѓународната награда за најдобра
песна "Premio Europa".


Алиу, Али: „Белешки за поезијата на Анте Поповски“. Сум, 2001, год. 8, бр.
31, стр. 72-73


Андоновски, Венко: „Препевот на невидливото во поезијата на Анте
Поповски“ (Врз примери од „Светата земја“). Акт, 2006, год. III,
бр. 17, стр. 38-43


Андоновски, Венко: „Светата песна на Анте Поповски“. Раст, 2003, год. 3, бр.
3, стр. 19-66


Андреевска, Весна Крстиќ: „Пројавувањето на архетиповите во „Две
тишини“ од Анте Поповски“. Современост, 2007, год. 56, бр. 3,
стр. 89-109


Андреевски, Петре М.: „Анте си отиде меѓу светците“ (Сеќавање: Анте
Поповски (1931-2003). Стожер, 2003, год. VI, бр. 69-71, стр. 46


Арсовска, Тамара: „Блиска средба со Анте Поповски“. Корени, 2003, год. II,
бр. 8, стр. 1078-1091


Бакевски, Петре: „Неспокоен запис за Анте Поповски“. Современост, 2006,
год. 55, бр. 4, стр. 45-47


Билјановски, Димче: „Јазикот и стилот на литературното дело“ [за Анте
Поповски, Славко Јаневски, Димитар Солев]. Разгледи, 1965,
год. VII, бр. 9, стр. 930-938


Друговац, Миодраг: „Анте Поповски или: летописец на земјата македонска“.
Современост, 1969, год. 4, бр. 4, стр. 428-437


Друговац, Миодраг: „Мит и јазик“ (Анте Поповски: „Камена“). Современост,
1972, год. 22, бр. 7, стр. 712-718


БИОБИБЛИОГРАФИЈА КРИТИЧКИ ОСВРТИ




Македонските повоени писатели


207206


Поповски Анте
Друговац, Миодраг: „Од понорот на егзистенцијата“ (Анте Поповски:


„Ненасловена“, Мисла, Скопје, 1988). Развиток, 1990, год. XXVII,
бр. 1-5, стр. 50-52


Друговац, Миодраг: „Поезијата на непокор во „Непокор“ на Анте Поповски“.
Современост, 1965, год. 15, бр. 7, стр. 455-460


Ѓузел, Богомил: „Поетот и татковината“. Разгледи, 1964, год. VII, бр. 1, стр.
1-13


Ежов, Александар: „Анте Поповски – „Вардар“. Современост, 1959, год. 9,
бр. 3, стр. 223-225


Ивановиќ, Радомир: „Анте Поповски“. Културен живот, 1978, год. XXIII, бр.
4-5, стр. 30-35


Ивановиќ, Радомир В.: „Драмата на пеењето и драмата на живеењето: Лирски
паралелизам во поезијата на Душан Костиќ и Анте Поповски“.
Културен живот, 1988, год. XXXIII, бр. 7-8, стр. 7-13


К., Ј.: „Анте Поповски: „Вардар“, „Кочо Рацин“, Скопје)“. Културен живот,
1959, год. IV, бр. 5, стр. 56


Карајанов, Илија: „Возобнова и продлабочување на поетскиот тајнопис“
(Анте Поповски: „Провиденија“, Детска радост, Скопје, 1995).
Разгледи, 2000, год. XLIII, бр. 5-6, стр. 423-429


Карајанов, Илија: „Дајмонионската моќ на Светата песна“. Стожер, 2002,
год. VI, бр. 54-56, стр. 40-42


Карајанов, Илија: „За поезијата на Анте Поповски“. Литературен збор, 1984,
кн. 2, стр. 61-65


Карајанов, Илија: „Сликите во поезијата на Анте Поповски“. Современост,
1996, год. 46, бр. 1-2, стр. 123-133


Клетников, Ефтим: „Елегиски лиризам“ (Анте Поповски: „Ненасловена“, Мис-
ла, Скопје, 1988). Разгледи, 1989, год. XXXI, бр. 1, стр. 104-107


Клетников, Ефтим: „Проекција на поетската имагинација над егзактните
рамнини на знакот“ (Анте Поповски: „Тајнопис“, Македонска
книга, Скопје, 1975). Разгледи, 1975, год. XVII, бр. 6, стр. 762-767


Клетников, Ефтим: „Сината песна на тагата“ (Анте Поповски: „Сина песна“,
Македонска книга, Скопје, 1984). Разгледи, 1984, год. XXVI, бр.
7-8, стр. 775-779


Клетников, Филип: „Танцот на ерос и танатос во песната“. Разгледи, 2006,
год. LIII, бр. 1-2, стр. 110-117


Матевски, Матеја: „Анте Поповски и македонскиот модернитет“. Синтези,
2008, бр. 13, стр. 54-55


Мицковиќ, Слободан: „Думи од дамнината“ (Анте Поповски: „Камена“,
ЗИД на НИП „Нова Македонија“, Скопје, 1972). Разгледи, 1972,
год. XIV, бр. 9, стр. 1025-1028


Неделкоски, Миле: „Анте Поповски: Благун вишен на голина“. Стремеж,
1959, год. V, бр. 4, стр. 35-36


Пановски, Доне: „Оттргнато од заборавот“ (Анте Поповски: „Глас од
дамнината“, Македонска книга, Скопје, 1985). Развиток, 1988,
год. XXV, бр. 5-6, стр. 280-285


Петровски, Трајан: „Слово за Анте Поповски“. Книжевно житие, 2009, год.
III, бр. 16-17, стр. 69-71


Разговор со писателот во рубриката „Триесетиедно“: Анте Поповски.
Разгледи, 1965, год. VII, бр. 10, стр. 1035-1039


Смилевски, Веле: „Осмислувач и двигател“. Стожер, 2003, год. VI, бр. 69-71,
стр. 45


Сталев, Георги: „Во легендата на земјата македонска“ (Поетското творештво
на Анте Поповски). Спектар, 2003, год. 21, бр. 41-42, стр, 109-
123


Станковиќ, Љубиша: „Српската критика за поезијата на Гане Тодоровски,
Матеја Матевски и Анте Поповски“. Стремеж, 1976, год. XX, бр.
3-4, стр. 312-323


Старделов, Георги: „Во траен спомен на Анте Поповски“. Спектар, 2007, год.
25, бр. 49, стр. 75-78




Македонските повоени писатели


209208


Поповски Анте
Старделов, Георги: „Две поезии“ (Маргинални размислувања по повод


книгите стихови од Анте Поповски и Илјами Емин). Млада
литература, 1956, год. VI, бр. 2, стр. 37-43


Старделов, Георги: „Допев“ (Кон поезијата на Анте Поповски). Сум, 2001,
год. 8, бр. 31, стр. 57-64


Старделов, Георги: „Сеевме зборови а никнуваа зборови“ (Кон поезијата на
Анте Поповски). Синтези, 2008, бр. 13, стр. 52-53


Стојчевски, Санде: „Тихи и тајни зборови: Поезијата на Анте Поповски“.
Спектар, 1994, год. 12, бр. 23-24, стр. 119-132


Тодоровски, Гане: „Антеовиот творечки дијалог со светот“. Синтези, 2008,
бр. 13, стр. 56-57


Тодоровски, Гане: „Антевото и Антевското во современата македонска
поезија“. Современост, 2004, год. 53, бр. 4, стр. 135-137


Тодоровски, Гане: „Македонски мудрец“. Стожер, 2003, год. VI, бр. 69-71,
стр. 44


Тодоровски, Гане: „Проштална реч: Сеќавање на Анте Поповски“. Акт, 2008,
год. V, бр. 29, стр. 2


Тодоровски, Гане: „Сериозен чекор кон себепронаоѓањето“ (Анте Поповски,
„Вардар“, Скопје, 1958). Разгледи, 1959, год. II, бр. 5, стр. 598-600


Тоциновски, Васил: „Пет поетски видувања: Тајните на постоењето и
времињата“ (Анте Поповски: „Тајнопис“, Македонска книга,
Скопје). Развиток, 1976, год. XIV, бр. 4-5, стр. 247-248


Ќорвезироска, Оливера: „Империјата на оние кои сонуваа(т) (Поетската
кројка на Анте Поповски)“. Стремеж, 1999, год. XLV, бр. 1-2, стр.
96-106


Ќулавкова, Катица: „Одушевениот говор на Анте Поповски“. Стремеж, 1982,
год. XXVI, бр. 3, стр. 182-185


Цветкоски, Бранко: „Лирскиот код на Анте Поповски“. Книжевно житие,
2009, год. III, бр. 12-13, стр. 30-39


Цветкоски, Бранко: „Лирскиот код на Анте Поповски“. Стремеж, 2009, год.
LV, бр. 5-6, стр. 101-112


Цветкоски, Бранко: „Отворената „Света песна“ од Анте Поповски“.
Стремеж, 2003, год. XLIX, бр. 5-6, стр. 9-12


Чаловски, Тодор: „Анте Поповски: „Камена“, ЗИД „Нова Македонија“,
Скопје, 1972“. Културен живот, 1972, год. XVII, бр. 7-8, стр. 22-23




Македонските повоени писатели


211210


Поповски Анте




Македонските повоени писатели


213212


Поповски Анте




Македонските повоени писатели


215214


Поповски Анте




Македонските повоени писатели


216


ТОДОРОВСКИ ГАНЕ
(1929-2010)


поет
преведувач


есеист
литературен критичар


публицист




Македонските повоени писатели


219218


Тодоровски Гане


Тодоровски Гане е роден на 11 мај 1929 година во Скопје. Заврши
Филозофски факултет на Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје.
Еден е од првите уредници и основачи на весникот „Студентски збор“, како
и на „Млад борец“. Беше долгогодишен професор по хрватска литература
и македонска литература - 19 век на Филолошкиот факултет во Скопје.
Беше претседател на ДПМ (1969-1971 и 1985/86), претседател на Советот на
СВП (1970-1971) и одговорен уредник на списанието „Млада литература“;
амбасадор на Република Македонија во Руската Федерација, член на МАНУ,
на Македонскиот ПЕН центар и на Друштвото на писатели на Македонија
од 1951 година. Почина на 22 мај 2010 година во Скопје.


Автор е на делата: „Во утрините“ (поезија, 1951); „Тревожни звуци“
(поезија, 1953); „Спокоен чекор“ (поезија, 1956); „Божилак“ (поезија, 1960);
„Апотеоза на делникот“ (поезија, 1964); „Претходниците на Мисирков“
(студии и огледи, 1968); „Горчливи голтки непремолк“ (поезија, 1970);
„Снеубавен ден“ (поезија, 1974); „Трактати за сонцељубивите“ (есеи и записи,
1974); „Веда Словена“ (1979); „Маѓепсан мегдан“ (литературни записи,
1979); „Скопјани“ (поезија, 1981); „Подалеку од занесот, поблизу до болот“
(студии, 1983); „Со збор кон зборот“ (студии и критики, 1985); „Поход кон
Хеликон“ (студии, 1987); „Неволици, неверици, несоници“ (поезија, 1987);
„Неодложни љубопитства“ (студии, записи и критики, 1987); „Недостижна“
(поезија, 1995); „Осамен патник“ (поезија на англиски, 1996). Составувач е
на антологиите: „Песната – храброст“ (1975); „Австриската поезија на ХХ
век“ (1982) и други, а како коавтор ги приредил антологиите: „Словенечки
поети“ (1956); „Езерска земја“ (1967); „Правостоина (современи поети од
албанската народност во Југославија)“ (1968); „Нова хрватска поезија“
(1973); „Современа хрватска поезија“ (1981).


Добитник е на наградите: „Кочо Рацин“, „11 Октомври“, „13 Ноември“,
„Браќа Миладиновци“, „Климент Охридски“, „Гоце Делчев“, „Димитар
Митрев“, наградата за книжевен опус на „Мисла“ и на преведувачките
награди „Григор Прличев“, „Кирил Пејчиновиќ“ и „Златно перо“.


Андоновски, Венко: „Ритамот на улицата во поезијата на Гане Тодоровски –
За феноменот на метонимскиот кумулус“. Сум, 1999, пролет бр.
21, стр. 79-90


Андреев, Љубен: „Спокоен чекор“ од Гане Тодоровски“. Литературен збор,
1971, год. XVIII, бр. 1, стр. 44-55


Андреевски, Цане: „Интимната тематика во македонската современа по е-
зија“ [кон поезијата на Б. Конески, Г. Тодоровски, Г. Ивановски,
С. Ивановски]. Млада литература, 1951, год. I, бр. 2, стр. 47-55


Бошковски, Петар Т.: „Поезија за долгот на времето“ (Гане Тодоровски:
„Неволици, неверици, несоници“, Македонска книга, Скопје,
1987). Разгледи, 1987, год. XXIX, бр. 5-6, стр. 589-591


Вангелов, Атанас: „За делото на Гане Тодоровски“. Сум, 1999, пролет, стр.
62-64


Вангелов, Атанас: „Поезијата на Гане Тодоровски“. Акт, 2009, год. VI, бр. 35,
стр. 7-10


Вангелов, Атанас: „Стилот на Гане Тодоровски“. Сум, 2000, лето, бр. 26, стр.
39-69


Варошлија, Бранко; Тодоровски, Гане: „Апотеоза на делникот“. Разгледи,
1964, год. VII, бр. 2, стр. 188-191


Варошлија, Бранко; Тодоровски, Гане: „Божилак“. Разгледи, 1961, год. IV, бр.
7, стр. 742-748


Велев, Илија: „Мотивски пунктови во поезијата на Гане Тодоровски“.
Спектар, 1983, год. 1, бр. 2, стр. 73-81


БИОБИБЛИОГРАФИЈА КРИТИЧКИ ОСВРТИ




Македонските повоени писатели


221220


Тодоровски Гане
Велева, Славица: „За зборообразувањето во поезијата на Гане Тодоровски“.


Спектар, 1993, год. 11, бр. 21-22, стр. 77-92


Гилевски, Паксал: „Скапоцени книжевни раскопки“ (За книгата „Јавнопис“
од Гане Тодоровски, Матица македонска, Скопје, 2009). Акт, 2009,
год. VI, бр. 35, стр. 39-40


Грчева, Ранка: „Препевите на Гане Тодоровски од германската книжевност“.
Литературен збор, 1999, 3-4, стр. 43-47


Димитровски, Љупчо: „Стварноста во песната, песната како стварност“
(Гане Тодоровски: „Скопјани“, Мисла 1981). Разгледи, 1982, год.
XXIV, бр. 5, стр. 444-448


Друговац, Миодраг: „Гане Тодоровски: „Маѓепсан Мегдан“. Современост,
1985, год. 35, бр. 6, стр. 45-55


Друговац, Миодраг: „Огледало и светлина“ (Вонмакедонските литературни
теми на Гане Тодоровски). Стремеж, 1990, год. XXXIV, бр. 2-3,
стр. 167-174


Друговац, Миодраг: „Поетот и песната – кон поезијата на Гане Тодоровски“.
Современост, 1986, год. 36, бр. 8, стр. 47-52


Друговац, Миодраг: „Студии на македонски теми“ (Гане Тодоровски:
„Подалеку од занесот, поблиску до болот“, Мисла, Скопје, 1983).
Разгледи, 1983, год. XXV, бр. 7, стр. 891-893


Ѓузел, Богомил: „Од конвенцијата до стварноста“. Разгледи, 1965, год. VII,
бр. 8, стр. 725-758


Ѓурчинов, Милан: „Простори и неспокојства“ [за Блаже Конески, Гане
Тодоровски]. Стремеж, 1963, год. IX, бр. 5, стр. 14-21


Ѓурчинов, Милан: „Стихови и неспокојства“. Млада литература, 1953, год.
III, бр. 7-8, стр. 37-41


Ежов, Александар: „Поетот Гане Тодоровски“. Современост, 1970, год. 20,
бр. 7, стр. 647-660


Ивановиќ, Радомир В.: „Македонската тема како врвен актуалитет“ (Гане
Тодоровски: „Подалеку од занесот поблиску до болот“, Мисла,
Скопје, 1983). Спектар, 1983, год. 1, бр. 1, стр. 86-92


Ивановиќ, Радомир: „Возможности на поетската комуникација“. Стремеж,
1978, год. XXII, бр. 3, стр. 200-219


Клетников, Ефтим: „Возвишенија на препејувачката уметност“. Синтези,
2007, бр. 7, стр. 32-33


Клетников, Ефтим: „Дисонанца и синтеза“. Разгледи, 1984, год. XXVI, бр. 6,
стр. 595-605


Клетников, Ефтим: „Песната како интегрален интимизам“ (Гане Тодоровски:
„Снеубавен ден“, Македонска книга, Скопје, 1974). Стремеж,
1975, год. XIX, бр. 5-6, стр. 377-388


Критичарите за творештвото на Гане Тодоровски (Димитар Митрев, Георги
Старделов, Доне Пановски.... (и др.)). Развиток, 1978, год. XVI,
бр. 5, стр. 348-353


Крстевски, Глигор: „Достоинствата на една привлечна песна“ (Гане То до ров -
ски: „Спокоен чекор“). Стремеж, 1959, год. V, бр. 2, стр. 32-36


Крстевски, Глигор: „Гане Тодоровски: „Божилак“. Современост, 1961, год.
11, бр. 1, стр. 80-88


Кумбароски, Разме: „А секалото, кременот и тратот“ (Кон книгата: „Секало,
кремен и трат“ од Гане Тодоровски, „Матица“, Скопје, 2005). Акт,
2006, год. III, бр. 19, стр. 35-36


Митрев, Димитар: „Гане Тодоровски: „Спокоен чекор“. Современост, 1957,
год. 7, бр. 4, стр. 365-376


Најман, Александар К.: „Плодна преведувачка активност“ (Преводите на
Гане Тодоровски доживеаја преку 30 изданија). Развиток, 1974,
год. XII, бр. 6, стр. 452-453


Наневски, Душко: „Ослободеното сваќање на слободата“ (Повод: Гане
Тодоровски, „Снеубавен ден“). Современост, 1975, год. 25, бр. 6,
стр. 134-145


Николовска, Кристина: „Творечкиот, креативниот, интелектуалниот и
духовниот имот на Гане Тодоровски“. Современост, 2004, год. 53,
бр. 3, стр. 135-142




Македонските повоени писатели


223222


Тодоровски Гане
Павловиќ, Југо: „Кон вечноста преку човечноста“ (Неколку делнички


зборови за поезијата на Г. Тодоровски). Развиток, 1978, год. XVI,
бр. 5, стр. 366-385


Панковиќ, Владан: „Атомската физика како осмо навраќање кон мотивот
на јасиката на Гане Тодоровски“. Стремеж, 1988, год. XXXII, бр.
9-10, стр. 734-744


Петревска, Гордана: „Разговор со Гане Тодоровски: „Народ без Божји бла-
гослов – дали тоа сме ние?“. Акт, 2006, год. III, бр. 18, стр. 11-15


Писателот пред дванаест прашалници: Гане Тодоровски. Развиток, 1978,
год. XVI, бр. 5, стр. 354-365


Разговор со академик Гане Тодоровски: „Историски ден – интергенерациска
инспирација“. Акт, 2009, год. VI, бр. 31/32, стр. 16-18


Разговор со писателот во рубриката „Триесетиедно“: Гане Тодоровски.
Разгледи, 1965, год. VII, бр. 5, стр. 505-517


Силјан, Раде: „Богат истражувачки и критичарски опус“ (Гане Тодоровски:
„Книга за книгите“, „Матица македонска“, Скопје, 2009). Синтези,
2010, бр. 18, стр. 68-70


Силјан, Раде: „Поетот Гане Тодоровски“. Синтези, 2007, бр. 7, стр. 26-27


Смилевски, Веле: „Кон поетското дело на Гане Тодоровски“. Литературен
збор, 2001, 1-2, стр. 11-18


Смилевски, Веле: „Тема меѓу темите“. Синтези, 2007, бр. 7, стр. 30-31


Смилевски, Веле: „Темата Гане Тодоровски“. Синтези, 2010, бр. 19, стр. 10-
13


Солев, Димитар: „Гане Тодоровски: „Спокоен чекор“, Култура, Скопје,
1956)“. Млада литература, 1957, год. VII, бр. 3, стр. 60-68


Спасов, Александар: „За проучувањето на Г. Тодоровски на македонската
кул турна и политичка историја“. Современост, 2000, год. 49, бр.
1-3, стр. 58-60


Сталев, Георги: „Гане Тодоровски (1929-)“. Современост, 2000, год. 49, бр.
4-6, стр. 51-62


Станковиќ, Љубиша: „Од „Спокоен чекор“ до „Поход кон Хеликон“ (Гане
Тодоровски: „Поход кон Хеликон“, Наша книга, Скопје, 1987).
Развиток, 1988, год. XXV, бр. 5-6, стр. 286-292


Станковиќ, Љубиша: „Српската критика за поезијата на Гане Тодоровски,
Матеја Матевски и Анте Поповски“. Стремеж, 1976, год. XX, бр.
3-4, стр. 312-323


Старделов, Георги: „Гане Тодоровски или обнова на отворениот стих“.
Современост, 1970, год. 20, бр. 4, стр. 310-313


Старделов, Георги: „Поетската стратегија на Гане Тодоровски Скопјани, 75
години – 75 песни“. Спектар, 2004, год. 22, бр. 43-44, стр. 51-60


Старова, Луан: „Ганевите книги“. Синтези, 2007, бр. 7, стр. 27-29


Старова, Луан: „Националното и универзалното во творештвото на Гане
Тодоровски“. Литературен збор, 1991, кн. 5-6, стр. 103-114


Старова, Луан: „Среќниот Балкано – вавилонец“ (За преведувачкиот опус
на Гане Тодоровски). Акт, 2006, год. III, бр. 19, стр. 30-31


Стојановиќ, Мирољуб М.: „Метафори за човекот“. Разгледи, 1989, год. XXXI,
бр. 9-10, стр. 636-656


Стојановиќ, Мирољуб М.: „Одблесоци на Илинденското востание во
поезијата на Гане Тодровски“. Разгледи, 1994, год. XXXVII, бр.
5-6, стр. 296-304


Стојчевски, Санде: „Во одбрана на вистината“ (Г. Тодоровски: „Книга за
Вапца ров“, Скопје, 2005). Акт, 2006, год. III, бр. 17, стр. 25-27


Ташковски, Братислав: „Гане и ние!“. Акт, 2009, год. VI, бр. 31/32, стр. 2


Ташковски, Братислав: „Гане Тодоровски на бугарски јазик“. Акт, 2006, год.
III, бр. 18, стр. 16




Македонските повоени писатели


225224


Тодоровски Гане
Тоциновски, Васил: „Божја волја била да дочекам здрав и прав регуларна


старост (Разговор со Гане Тодоровски за списанието „Ма-
кедонија“. Акт, 2009, год. VI, бр. 31/32, стр. 9-11


Тушевски, Ванчо: „Магичната преобразба на зборот“ (Гане Тодоровски: „Со
збор кон зборот“, Наша книга Скопје, 1985). Спектар, 1986, год.
4, бр. 8, стр. 151-156


Ќулавкова, Катица: „Гане Тодоровски: „Допири, Македонско руски теми,
Скопје, Штрк, 2000“. Културен живот, 2006, год. LI, бр. 1-2, стр.
108-110


Христовска, Валентина Миронска: „Две книги за духовната вертикала
– Григор Прличев“ (Гане Тодоровски: „Книга за Прличев“).
Културен живот, 2003, год. XLVIII, бр. 1, стр. 116-120


Христовска, Валентина Миронска: „Гане Тодоровски: Избрани дела“.
Културен живот, 2007, год. LII, бр. 1-2, стр. 110-112


Христовска, Валентина Миронска: „Гане Тодоровски: „Книга за Рацин“.
Културен живот, 2008, год. LIII, бр. 1-2, стр. 88-91


Христовска, Валентина Миронска: „Гане Тодоровски: „Книга за Џинот“.
Културен живот, 2005, год. L, бр. 1-2, стр. 103-104


Христовска, Валентина Миронска: „Сознанија, пораки и предупреди“ (Гане
Тодоровски: „Јавнопис“, „Матица“, Скопје, 2009). Синтези, 2009,
бр. 16, стр. 48-53


Чаловски, Тодор: „Од лирска медитација до реистички поетски концепт“
(Едно обраќање кон поезијата на Гане Тодоровски). Разгледи,
1970, год. XII, бр. 6, стр. 560-586


Челиковиќ, Ивица: „Значаен придонес кон македонистиката“ (Гане Тодо-
ровски: „Со збор кон зборот“, Наша книга, Скопје, 1985).
Разгледи, 1986, год. XXVIII, бр. 5-6, стр. 505-507


Челиковиќ, Ивица: „Одмерен поетски збор“ (Гане Тодоровски: „Неволици,
неверици, несоници“, Македонска книга, Скопје, 1978). Разгледи,
1988, год. XXX, бр. 1, стр. 95-98




Македонските повоени писатели


227226


Тодоровски Гане




Македонските повоени писатели


229228


Тодоровски Гане




Македонските повоени писатели


230


ТОЧКО ИВАН
(1914-1973)


раскажувач
драмски писател


новинар




Македонските повоени писатели


233232


Точко Иван


Точко Иван е роден на 9 јануари 1914 година во Охрид. Започна да
се школува во Охрид и Битола, а како член на литературната дружина „Св.
Кирил и Методиј“ во битолската Гимназија започна да пишува прозни
состави. Правен факултет заврши во Белград и Театарска академија во
Софија.


Беше учесник во НОВ на Македонија. Работеше како новинар во
„Нова Македонија“, во Радио Скопје и беше главен и одговорен уредник
на списанието „Македонија“. Член беше на Друштвото на писателите на
Македонија од 1953 година. Трагично почина во сообраќајна несреќа на 12
ноември 1973 година во Скопје.


Автор е на делата: „Бојана“ (раскази, 1953); „Акорди“ (раскази, 1956);
„Прстен“ (раскази, 1959); „Раскази“ (1962); „Вино за душите“ (новелети,
1968); „Премиера“ (раскази, 1970); „Грев“ (лирски минијатури, 1971);
„Плуто“ (драма, 1972); „Охридска трилогија“ (три драмски текстови - „Под
Акропол“, „Робинка“ и „Плуто“, 1974).


Здравковски, Цане: „Можен поглед врз животот и творештвото на Иван
Точко“. Културен живот, 1982, год. XXVII, бр. 7-8, стр. 23-28


Пановски, Доне: „Иван Точко“. Развиток, 1973, год. XI, бр. 6, стр. 522-527


БИОБИБЛИОГРАФИЈА КРИТИЧКИ ОСВРТИ




Македонските повоени писатели


235234


Точко Иван




Македонските повоени писатели


237236


Точко Иван




Македонските повоени писатели


239238


Точко Иван




Македонските повоени писатели


240


ЧАШУЛЕ КОЛЕ
(1921-2009)


романсиер
драмски писател


публицист
дипломат




Македонските повоени писатели


243242


Чашуле Коле


Чашуле Коле е роден во Прилеп, на 2 март 1921 година. Основно
училиште и Нижа гимназија заврши во Прилеп, а државна Реална гимназија
во Битола. Во 1938 година запиша студии по медицина во Белград кои ги
прекина во април 1941 поради војната во Југославија. По ослободувањето
извршуваше значајни културни и општествени активности: беше директор
на Радио Скопје, уредник на списанијата „Нов ден“ и „Современост“, главен
и одговорен уредник на „Разгледи“, директор на драмата при Македонскиот
народен театар, генерален конзул на Југославија во Канада, југословенски
амбасадор во Боливија, Перу и во Бразил итн. Во 1956 година беше именуван
за прв министер за култура на НР Македонија. Коле Чашуле беше еден од
иницијаторите за формирање на Друштвото на писателите на Македонија,
а беше и негов претседател. Членуваше во Македонскиот ПЕН центар и во
Македонската академија на науките и уметностите. Почина во Скопје на 22
септември 2009, на 88 години.


Автор е на следните дела: „Една вечер“ (драма, 1948); „Последните
гаврани“ (драма, 1950); „Првите дни“ (раскази, 1950); „Задруга“ (драма,
1950); „Вејка на ветрот“ (драма, 1957); „Бразда“ (драма, 1958); „Црнила“
(драма, 1960); „Игра или социјалистичка Ева“ (драма, 1961); „Градскиот
саат“ (драма, 1965); „Вител“ (драма, 1966); „Партитура за еден Мирон“
(драма, 1967); „Простум“ (роман, 1970); „Премреже 1-2“ (роман, 1977); „Суд“
(драма, 1978); „Житолуб“ (драма, 1981); „Вомјази“ (роман, 1981); „Имела“
(роман, 1982); „Дивертисман за еден Стрез“ (драма, 1967-1990); „Горчила“
(роман, 1983); „Канадски фрагменти“ (роман, 1985); „Записи за нацијата и
литературата“ (есеи, 1985); „Роднокрајци“ (драма, 1987); „Сон прв“ (драма,
1991); „Сон втор и по него друг“ (драма, 1992); „Македонски дилеми“ (есеи,
1992); „Резиме за мојата генерација“ (есеи, 1998); „Болно племе“ (есеи, 2000);
„Само сказни“ (раскази, 2000); „Тој што нема име“ (роман, 2004) и др.


Добитник е на наградите: за драмски опус „Марин Држиќ“; „11
Октомври“; „Стале Попов“; „Стериина награда“; Награда за книжевен опус
на „Мисла“, „4 Јули“, „АВНОЈ“ и „Војдан Чернодрински“ за животно дело.
Во 2007 година го доби Рациновото признание.


Аврамовска, Наташа: „Чашулевата драматика на симулакрумот“. Синтези,
2006, 4, стр. 18-19


Алексиев, Ацо: „Драмското творештво на Коле Чашуле и Томе Арсовски“.
Литературен збор, 1968, бр. 2, стр. 1-6


Бошковски, Петар Т.: „Во витлите на проблемот за идентитетот“ (Коле
Чашуле: „Горчила“, Мисла, Скопје, 1983). Разгледи, 1983, год.
XXV, бр. 7, стр. 875-879


Бошковски, Петар Т.: „Книга со дамарите на времето“ (Коле Чашуле: „Записи
за нацијата и литературата“, Мисла, Скопје, 1985). Разгледи, 1985,
год. XXVII, бр. 4, стр. 400-404


Бошковски, Петар Т.: „Уште една книга за црнилата“ (Коле Чашуле:
„Канадски фрагменти“, Наша книга, Скопје, 1985). Разгледи,
1986, год. XXVIII, бр. 1-2, стр. 76-79


Вангелов, Атанас: „Дали човекот е осуден на пораз?“. Разгледи, 1972, год.
XIV, бр. 3, стр. 217-237


Вангелов, Атанас: „Драмата во романот на Чашуле“. Разгледи, 1972, год. XIV,
бр. 4, стр. 397-412


Георгиевска, Лорета: „Автоимагологија - сликата за себеси преку
историските настани во драмата Црнила од Коле Чашуле“. Акт,
2008, год. V, бр. 30, стр. 36-39


Димитровски, Љупчо: „Родопис за бразда“ (Коле Чашуле: „Вомјази“, Мисла,
Скопје, 1981). Разгледи, 1982, год. XXIV, бр. 3, стр. 186-189


БИОБИБЛИОГРАФИЈА КРИТИЧКИ ОСВРТИ




Македонските повоени писатели


245244


Чашуле Коле
Ѓурчинов, Милан: „Коле Чашуле – Раскази“. Современост, 1954, год. 4, бр. 3,


стр. 195-197


Здравковски, Цане: „Гордост на македонското романескно кажување“ (Коле
Чашуле: „Премреже“ I, II, Култура, Скопје, 1977). Стремеж, 1983,
год. XXVII, бр. 4, стр. 410-418


Здравковски, Цане: „Модерно конципиран роман за македонското
простување“ (Коле Чашуле: „Простум“, Култура, Скопје, 1970).
Стремеж, 1973, год. XVII, бр. 8, стр. 565-569


Јевриќ, Милорад: „Новиот роман на Коле Чашуле“ (К. Чашуле: „Премреже“).
Современост, 1978, год. 28, бр. 3, стр. 106-110


Костовски, Јован: „Вејка на ветрот“ од К. Чашуле“. Современост, 1957, год.
7, бр. 6, стр. 564-575


Критичарите за творештвото на Коле Чашуле. Развиток, 1986, год. XXIV, бр.
2-3, стр. 119-126


Лужина, Јелена: „Коле Чашуле, драматичар – фрагмент од поголемата
студија (необјавено)“. Сум, 2002, год. 9, бр. 35, стр. 108-113


Лужина, Јелена: „Црнила како национална драма“. Синтези, 2007, бр. 8, стр.
17-20


Матевски, Матеја: „Долги години на црнила“ (Коле Чашуле: „Вејка на вет-
рот“, „Црнила“, „Градскиот саат“, „Вител“ – драми, издание на
Кул тура, Скопје, 1967). Разгледи, 1968, год. X, бр. 6, стр. 735-738


Матевски, Матеја: „Омаж за Коле Чашуле“. Синтези, 2006, 4, стр. 16-18


Момировска, Нада Т.: „Коле Чашуле: „Вител“, Партитура за еден Мирон“.
Културен живот, 1968, год. XIII, бр. 3, стр. 19-20


Павловски, Борислав: „Драматургијата на Коле Чашуле - фрагмент од
поголемата студија (необјавено)“. Сум, 2002, год. 9, бр. 35, стр.
89-93


Павловски, Мишел: „Ако знаеш да слушаш... (Реч за Коле Чашуле)“. Синтези,
2009, бр. 16, стр. 17-19


Петковска, Нада: „Вејка на ветерот“ од Коле Чашуле“. Спектар, 1990, год. 8,
бр. 16, стр. 115-138


Петковска, Нада: „Драмската функција на ликовите во драмата „Црнила“ од
К. Чашуле“. Разгледи, 1988, год. XXX, бр. 5-6, стр. 407-416


Петковска, Нада: „Драмското творештво на Коле Чашуле - фрагмент од
поголемата студија (необјавено)“. Сум, 2002, год. 9, бр. 35, стр.
85-88


Петковска, Нада: „Затворениот круг како закан за идентитетот“ [Осврт кон
драмското творештво на Коле Чашуле]. Литературен збор, 2006,
4-6, стр. 3-13


Петковска, Нада: „Патила и простумот во творештвото на Коле Чашуле“.
Наше писмо, 1996, год. 2, бр. 8, стр. 2


Писателот пред дванаесет прашалници: Коле Чашуле. Развиток, 1986, год.
XXIV, бр. 2-3, стр. 127-131


Разговор со писателот Коле Чашуле: „Писателот и дипломатскиот позив“.
Стремеж, 1972, год. XVI, бр. 9, стр. 629-639


Смилевски, Веле: „Простумот како филозофија и животен став“ (Коле
Чашуле: „Имела“, изд. Мисла, 1982). Разгледи, 1982, год. XXIV,
бр. 7-8, стр. 677-680


Сталев, Георги: „Драматичарскиот профил на Коле Чашуле“. Око, 1996, бр.
19, стр. 47-51


Станковиќ, Љубиша: „Во современите текови на прозното кажување“.
Развиток, 1984, год. XXII, бр. 5, стр. 310-315


Танески, Звонко: „Процесот на надградба во „Словачката игра“ на Коле
Чашуле“. Синтези, 2007, бр. 7, стр. 67-68


Тодоровски, Гане: „Разгатките на една растајнувачка“ (Коле Чашуле:
„Премреже“, Култура, Скопје, 1977). Стремеж, 1977, год. XXI, бр.
9, стр. 839-846




Македонските повоени писатели


247246


Чашуле Коле
Тодоровски, Гане: „Читајќи го Чашуле“-фрагмент од поголемата студија


(Објавено во: Коле Чашуле, Избрани дела, том 8, Култура, Скопје,
1978)“. Сум, 2002, год. 9, бр. 35, стр. 81-83


Црвенковска, Билјана: „Апсурдот и антиутопизмот во драмите на Коле
Чашуле - фрагмент од поголемата студија (необјавено)“. Сум,
2002, год. 9, бр. 35, стр. 101-103


Чаловски, Тодор: „Отстојувањето пред времето и трагање по сопствениот
ко рен“ (Коле Чашуле: „Простум“, Култура, Скопје, 1970). Раз-
гледи, 1971, год. XIII, бр. 5, стр. 511-514


Чаловски, Тодор: „Пишувањето е пресметка со себеси“ (Интервју: Коле
Чашуле). Стремеж, 1998, год. II, бр. 25, стр. 6-13




Македонските повоени писатели


249248


Чашуле Коле




Македонските повоени писатели


251250


Чашуле Коле




Македонските повоени писатели


252


ШОПОВ АЦО
(1932-1982)


поет
преведувач


академик




Македонските повоени писатели


255254


Шопов Ацо


Шопов Ацо е роден на 20 декември 1923 година во Штип. Основно
училиште и гимназија заврши во родниот град, а дипломира на Филозофскиот
факултет во Скопје. Беше уредник на литературните списанија „Иднина“,
„Нов ден“, „Современост“ и др., главен уредник на издавачката куќа „Кочо
Рацин“ и нејзин директор. Беше претседател на Друштвото на писателите на
Македонија, претседател на Советот на СВП, претседател на Републичката
комисија за културни врски со странство и претседател на поранешниот
Сојуз на книжевните преведувачи на Југославија. Беше амбасадор во
Сенегал (1972-1976). Беше член на МАНУ, на Македонскиот ПЕН центар и
на ДПМ од неговото основање (1947). Почина на 20 април 1982 година.


Автор е на делата: „Песни“ (1944); „Пруга на младоста“ (поезија заедно
со С. Јаневски, 1947); „На Грамос“ (поезија, 1950); „Со наши раце“ (поезија,
1950); „Стихови за маката и радоста“ (поезија, 1952); „Слеј се со тишината“
(поезија, 1955); „Ветерот носи убаво време“ (поезија, 1957); „Небиднина“
(поезија, 1963); „Јус-универзум“ (сатирични песни, 1968); „Гледач во
пепелта“ (поезија, 1970); „Песни за црната жена“ (поезија, 1976); „Дрво на
ридот“ (поезија, 1980); „Избори: Песни“ (1963); „Раѓање на зборот“ (1966);
„Песни“ (1967); „Избор“ (1968); „Златен круг на времето“ (1969); „Поезија“
(одбрани дела кн. 1 и 2, 1976); „Океанот е мал, човекот е голем“ (1977);
„Лузна“ (1981); „Избор од поезијата“ (1987); „Небо на тишината“ (1990);
„Гледач во пепелта“ (1991); „Поезија“ (избор кн. 1, 1993); „Шопов во светот,
Шопов од светот“ (избор кн. 2, 1993).


Добитник е на наградите: „Кочо Рацин“, „Кирил Пејчиновиќ“, „Браќа
Миладиновци“, „11 Октомври“, „Змаеви детски игри“ и „АВНОЈ“.


Бошков, Д.: „Ацо Шопов: „Стихови за маката и радоста“. Млада литература,
1952, год. II, бр. 4, стр. 63-65


Вангелов, Атанас: „Ацо Шопов (1921-1982)“. Литературен збор, 1983, кн. 3,
стр. 3-5


Гилевски, Паскал: „Шопов на унгарски јазик“. Литературен збор, 1983, кн.
3, стр. 29-32


Друговац, Миодраг: „Ацо Шопов како сатиричар“. Современост, 1983, год.
33, бр. 4, стр. 89-97.


Друговац, Миодраг: „Ацо Шопов – портрет“. Културен живот, 1975, год. XX,
бр. 6, стр. 10-14


Друговац, Миодраг: „Поетското искуство на Ацо Шопов“. Спектар, 2002,
год. 20, бр. 39-40, стр. 65-88


Друговац, Миодраг: „Кон поетиката на Ацо Шопов“. Современост, 1986,
год. 36, бр. 8, стр. 78-81


Ѓузел, Богомил: „Поезија на еден глас“ (Ацо Шопов: „Небиднина“, „Кочо
Рацин“, Скопје, 1963). Разгледи, 1964, год. VI, бр. 7, стр. 719-721


Ѓурчинов, Милан: „Поезија зад стаклениот ѕид“ (Ацо Шопов: „Слеј се со ти-
шината“). Млада литература, 1956, год. VI, бр. 5-6, стр. 58-63


Ивановиќ, Радомир: „Глобалниот симбол „Небиднина“ во поезијата на Ацо
Шопов“. Развиток, 1986, год. XXIV, бр. 6-7, стр. 386-393


Ивановиќ, Радомир: „Зборот и смислата во поезијата на Ацо Шопов“.
Културен живот, 1985, год. XXX, бр. 9-10, стр. 36-40


БИОБИБЛИОГРАФИЈА КРИТИЧКИ ОСВРТИ




Македонските повоени писатели


257256


Шопов Ацо
Ивановиќ, Радомир: „Лирски портрети - Откривање на убавината“ (Запис


за поезијата на Ацо Шопов). Разгледи, 1975, год. XVII, бр. 1-2,
стр. 112-126


Јаковлева, Лорета Георгиевска: „Шопов и Африка“. Спектар, 2003, год. 21,
бр. 41-42, стр. 101-106


Китанов, Блаже: „Профетизмот во поезијата на Ацо Шопов“. Сум, зима
(93/94), стр. 15-16


Клетников, Ефтим: „Пофалба на жената и татковината“ (Ацо Шопов: „Песна
на црната жена“, изд. Мисла, Скопје, 1976). Стремеж, 1977, год.
XXI, бр. 1, стр. 64-71


Климан, Алдо: „Ацо Шопов: „Песна за црната жена“, Мисла, Скопје, 1976“.
Кул турен живот, 1976, год. XXI, бр. 7-8, стр. 35-36


Константиновиќ, Зоран: „Небиднина“ (Прилог проблему уметничког
транспоновања једне лирско-филозофске метафоре). Прилози,
Одде ление за лингвистика и литературна наука, 1977, год. II, 1-2,
стр. 109-114


Критичарите за творештвото на Ацо Шопов (Димитар Митрев, Александар
Спасов и др.). Развиток, 1979, год. XVII, бр. 2, стр. 109-115


Крстевски, Христо: „Две судбински бои во поезијата на Ацо Шопов“.
Современост,1983, год. 33, бр. 4, стр. 78-84


Крстевски, Христо: „Некои лингвистичко-стилистички аспекти на пое-
зи јата“ (Епитетите „Бел“ и „Црн“ во поезијата на Ацо Шопов).
Спектар, 1983, год. 1, бр. 2, стр. 69-72


Кубеш, Бранка: „Маргиналии за чешките преводи на Ацо Шопов“. Ли те-
ратурен збор, 1983, кн. 3, стр. 25-28


Мартиновска, Виолета: „Поетиката на Ацо Шопов и Михаил Ренџов“.
Современост, 2003, год. 52, бр. 1, стр. 96-104


Матевски, Матеја: „Ацо Шопов (1932-1982)“. Разгледи, 1982, год. XXIV, бр.
4, стр. 215-220


Матевски, Матеја: „Поезијата на Ацо Шопов“. Стремеж, 1984, год. XXVIII,
бр. 1, стр. 27-30


Милев, Милева; Ристевска, Лилјана: „Прикази и есеи за уметничките
творби на Ацо Шопов“ (Библиографски прилог). Литературен
збор, 1983, кн. 3, стр. 33-42


Митрев, Димитар: „Песните на Ацо Шопов“. Нов ден, 1945, 1, стр. 58-60


Мицковиќ, Слободан: „Две песни на Ацо Шопов: Љубов, Очи“. Литературен
збор, 1983, кн. 3, стр. 11-16


Наневски, Душко: „Гласник на небиднината“. Стремеж, 1984, год. XXVIII,
бр. 3-4, стр. 283-286


Наневски, Душко: „За лирската суштина на поезијата во „Небиднина“.
Современост, 1964. год. 14, бр. 10, стр. 1049-1061


Ника, Трајан: „Ацо Шопов: „Раѓањето на зборот“. Културен живот, 1982,
год. XXVII, бр. 1-2, стр. 51-52


Писателот пред дванаесет прашалници: Ацо Шопов. Развиток, 1979, год.
XVII, бр. 2, стр. 141-145


Перовиќ, Сретен: „Интимниот свет на Ацо Шопов“. Современост, 1984, год.
34, бр. 5, стр. 18-27


Прокопиев, Александар: „Езерото и птицата кај Ацо Шопов“. Современост,
1994, год. 44, бр. 7-8, стр. 14-24


Прокопиев, Александар: „Небиднината, уште едно препрочитување“. Наше
писмо, 1996, год. 2, бр. 9, стр. 28


Радичевски, Науме: „Ацо Шопов и Бранко Миљковиќ – огнот, зборот,
песната/пеењето“. Литературен збор, 2005, 1-3, стр. 43-53


Реџеп, Драшко: „Ацо Шопов“. Современост, 1969, год. 19, бр. 8-9, стр. 905-
916


Ринер, Фридрун: „Симболичките форми кај Ацо Шопов“. Спектар, 1985,
год. 3, бр. 6, стр. 119-123




Македонските повоени писатели


259258


Шопов Ацо
Ристовски, Блаже: „Кон проучувањето на почетниот период од творештвото


на Ацо Шопов“. Современост, 1980, год. 30, бр. 3-4, стр. 50-59


Сааведра, Аурора Марија: „Ацо Шопов“. Културен живот, 1988, год. XXXIII,
бр. 1-2, стр. 43-44


Саздов, Томе: „Најзначајна студија за творештвото на Ацо Шопов“. Културен
живот, 1987, год. XXXII, бр. 3-4, стр. 22-23


Саздовски, Тоде – Мали: „Жената борец во поезијата на Ацо Шопов“. Беседа,
1985, год. XII, бр. 33-34, стр. 45-51


Солев, Димитар: „Една маргиналија кон поезијата“ (Ацо Шопов: „Слеј се со
тишината“). Млада литература, 1956, год. VI, бр. 1, стр. 44-48


Сталев, Георги: „Ацо Шопов – постсоцијалистичкиот период на неговото
творештво“. Современост, 1993, год. 43, бр. 3-4, стр. 63-74


Сталев, Георги: „Великан на македонската современа поезија (20 години
од смртта на Ацо Шопов)“. Стожер, 2002, год. VI, бр. 52-53, стр.
6-8


Сталев, Георги: „Уште еден обид за интерпретација на поезијата на Блаже
Конески, Ацо Шопов и Славко Јаневски“. Литературен збор,
1977, кн. 2, стр. 23-37


Станковиќ, Љубиша: „Дрво на животот“. Развиток, 1980, год. XVIII, бр. 10,
стр. 824-830


Старделов, Георги: „Ацо Шопов по повод „Ветерот носи убаво време“.
Современост, 1958, год. 8, бр. 1, стр. 51-54


Старделов, Георги: „In perpetuam rei на Ацо Шопов“. Современост, 1982, год.
32, бр. 4, стр. 3


Старделов, Георги: „Небиднина“ - или лирската медитација на А. Шопов –
по тој повод и по еден друг поодамнешен“. Современост, 1964,
год. 14, бр. 6, стр. 599-606


Старделов, Георги: „Нуркање во длабините на битието“ (А. Шопов: „Гледач
во пепелта“). Современост, 1970, год. 20, бр. 6, стр. 564-568


Старделов, Георги: „Поетското искуство на Ацо Шопов“. Современост, 1967,
год. 17, бр. 9-10, стр. 799-816


Стефановски, Гоце; Цветковиќ, Чедо: „Лириката на Ацо Шопов“. Развиток,
1969, год. VII, бр. 1, стр. 94-104


Стефановски, Гоце; Цветковиќ, Чедо: „Лириката на Ацо Шопов“ (II),.
Развиток, 1969, год. VII, бр. 2, стр. 198-208


Стефановски, Гоце; Цветковиќ, Чедо: „Лириката на Ацо Шопов“ (III).
Развиток, 1969, год. VII, бр. 3, стр. 257-264


Стефановски, Гоце; Цветковиќ, Чедо: „Лириката на Ацо Шопов“ (IV).
Развиток, 1969, год. VII, бр. 4, стр. 323-336


Стефановски, Гоце; Цветковиќ, Чедо: „Лириката на Ацо Шопов“ (V).
Развиток, 1969, год. VII, бр. 5, стр. 407-424


Стефановски, Гоце; Цветковиќ, Чедо: „Лириката на Ацо Шопов“ (VI).
Развиток, 1969, год. VII, бр. 6, стр. 496-500


Тасевска, Виолета Пирузе: „Митските фантазми во Небиднина“. Културен
живот, 1993, год. XXXVIII, бр. 2, стр. 47-50


Таутовиќ, Радојица: „Зборот на раѓањето“ (Раѓањето на зборот на Ацо
Шопов). Современост, 1983, год. 33, бр. 4, стр. 69-77


Тоциновски, Васил: „За љубовта наша, делата ќе кажат“ (Ацо Шопов: „Песна
на црната жена“, изд. Мисла, Скопје). Беседа, 1977, год. VI, бр. 11-
12, стр. 117-120


Ќулафкова, Катица: „Лиризам на метафората“ (Некои аспекти на мета-
фориката во поезијата на Ацо Шопов). Современост, 1982, год.
32, бр. 6, стр. 48-52


Ќулавкова, Катица: „Поимот н е б и д н и н а или творечкиот порив“
(Толкување на поимот небиднина во поезијата на Ацо Шопов).
Литературен збор, 1983, кн. 3, стр. 17-24


Ќулавковa, Катица: „Толкувачки круг: Толкување на песната „Раѓање на збо-
рот“ од Шопов“. Културен живот, 2003, год. XLVIII, бр. 4, стр. 48-53




Македонските повоени писатели


261260


Шопов Ацо
Хилми, Хулија: „Очи“ од Ацо Шопов“. Јужен Бран, 1990, год. XXXI, кн. 1,


стр. 53


Чаловски, Тодор: „Шопов – Поезијата е предизвик за патување кон
непознатото“. Културен живот, 1982, год. XXVII, бр. 4-5, стр. 41-
43


Чаловски, Тодор: „Ацо Шопов (1923-1981) ... in memoriam“. Културен живот,
1982, год. XXVII, бр. 4-5, стр. 43


Шелева, Елизабета: „Од Ерос кон Епидос“ („Небиднината“ како метафизички
квалитет во поезијата на Ацо Шопов). Наше писмо, 1995, год. 1,
бр. 1, стр. 28-29


Шелева, Елизабета: „Од Ерос кон Епидос: „Небиднината“ како метафизички
квалитет во поезијата на Ацо Шопов“. Спектар, 1993, год. 11, бр.
21-22, стр. 113-124


Шелева, Елизабета: „Поетиката на телото во творештвото на Ацо Шопов“.
Културен живот, 2003, год. XLVIII, бр. 4, стр. 54-57




Македонските повоени писатели


263262


Шопов Ацо




Македонските повоени писатели


265264


Шопов Ацо




Македонските повоени писатели


267266


Бисероска, Василка: „НОБ во литературата и во издавачката дејност“.
Беседа, 1979, год. VIII, бр. 17-18, стр. 125-128


Вангелов, Атанас: „Македонската поезија вчера и денес“. Разгледи, 1973, год.
XV, бр. 6, стр. 575-603


Друговац, Миодраг: „Револуцијата како инспирација во делата на
современите македонски писатели“. Беседа, 1976, год. V, бр. 7,
стр. 14-20


Матвеевиќ, Предраг: „Нашата литература на побуната и отпорот“. Разгледи,
1975, год. XVII, бр. 5, стр. 487-503


Митрев, Димитар: „За современата македонска литература“. Литературен
збор, 1955, бр. 1, стр. 26-33


Митрев, Димитар: „Повоени македонски поети“. Современост, 1959, год. 9,
бр. 8, стр. 699-706


Мицковиќ, Слободан: „Револуција и литература“. Разгледи, 1965, год. VII,
бр. 5, стр. 450-454


Младеновски, Симо: „НОБ како тема и инспирација во македонската
уметничка литература“. Развиток, 1976, год. XIV, бр. 4-5, стр.
229-232


Поезијата низ отпорот, револуцијата и слободата. Културен живот, 1975,
год. XX, бр. 7-8, стр. 4-5


Поповски, Глигор: „Поглед врз литературата за деца со тематика од НОБ“.
Беседа, 1984, год. XI, бр. 31-32, стр. 12-16


КРИТИЧКИ ОСВРТИ
ЗА ПОВОЕНАТА ЛИТЕРАТУРА




Македонските повоени писатели


269268


Ристовски, Блаже: „По патот на македонскиот поетски збор“. Стремеж,
1965, год. XI, бр. 3, стр. 3-12


Спасов, Александар: „Антологиски претставувања на македонската
литература по втората светска војна“. Разгледи, 1999, год. XLII,
бр. 5-6, стр. 303-316


Спасов, Александар: „За македонскиот роман“. Литературен збор, 1970, бр.
4, стр. 14-20


Спасов, Александар: „Примери на користење на надреалистичкото искуство
во повоената македонска поезија“. Разгледи, 1973, год. XV, бр. 9,
стр. 913-927


Сталев, Георги: „По трагите на поезијата од НОВ“. Спектар, 1985, год. 3, бр.
5, стр. 41-48


Старделов, Георги: „Повоени македонски прозаисти“. Современост, 1959,
год. 9, бр. 8, стр. 707-714


Христовска, Валентина Миронска: „Одразот на Втората светска војна во
македонскиот роман“. Литературен збор, 2007, 1-3, стр. 57-65


Цацков, Душко: „Преглед на македонската литература за деца во 1972
година“. Развиток, 1974, год. XII, бр. 2, стр. 149-163


Атанасовски, Михо: „Отаде реката“, Детска радост, Скопје, 1985
Друговац, Миодраг: „Македонската книжевност за деца и младина“,


Детска радост, Скопје, 1996
Друговац, Миодраг: „Повоени македонски писатели“ I, Наша книга,


Скопје, 1986
Друговац, Миодраг: „Повоени македонски писатели“ II, Наша книга,


Скопје, 1986
Ивановски, Србо: „Сончево око“, Култура, Скопје, 1972
„Македонската книжевност во книжевната критика“, Т. 4, Уметничко


творештво, Мисла, Скопје, 1974
„Македонски писатели“, Друштво на писателите на Македонија,


Скопје, 1987
„Македонски писатели“, Друштво на писателите на Македонија,


Скопје, 2004
Митрев, Димитар: „Повоени македонски поети – антологија“, Кочо


Рацин, Скопје, 1960
„Прилози за наставата по литература: македонски драмски писатели


раскажувачи и романсиери“, Матица македонска, Скопје, 2001
Шопов, Ацо: „Лузна“, Мисла, Скопје, 1981


АКТ : списание за книжевност и култура
Фонд: 2006-2010
ISSN 1857-6184.
Сигнатура: П III 181
АРТ Република : месечен магазин за култура и уметноста на


живеењето
Фонд: 2005-2006
ISSN 1857-5390
Сигнатура: П III 169
БЕСЕДА : списание за култура и уметност
Фонд: 1972-1973, 1975-1979, 1981-1988
ISSN 0351-3521
Сигнатура: П II 108
ИЗРЕК : билтен на друштвото за литература и култура „Развиток”
Фонд: 2001-2003
ISSN 1409-861X
Сигнатура: П II 281


КОРИСТЕНА ЛИТЕРАТУРА
И ПЕРИОДИЧНИ СПИСАНИЈА




Македонските повоени писатели


271270


ЈУЖЕН бран : списание за литература и оп штествени прашања при
центарот за средно образование „Климент Охридски”, Охрид


Фонд: 1978-1991, 1993-1995
ISSN C400-7999
Сигнатура: П II 267
КНИЖЕВНО житие : списание за книжевност, уметност и култура
Фонд: 2007-2010
ISSN 1857-5730
Сигнатура: П II 285
КУЛТУРЕН живот : списание за култура, уметност и општествени


прашања
Фонд: 1956-1963, 1965, 1967-1969, 1971, 1975-2009
ISSN 0047-3731
Сигнатура: П III 46
ЛИТЕРАТУРЕН збор : списание на Друштвото за македонски јазик


и литература
Фонд: 1954-1956, 1961-1977, 1979-1986, 1988-2001, 2003-2009
ISSN 0024-4791
Сигнатура: П II 34
МЛАДА литература : списание за литература и културни прашања
Фонд: 1951-1957
ISSN C400-812X
Сигнатура: П II 6
НАШЕ писмо : весник на независните писатели
Фонд: 1996-2009
ISSN 1409-6617
Сигнатура: П IV 99
ОКО : македонска ревија за литература
Фонд: 1993-1998
ISSN C400-1176
Сигнатура: П III 133
ПРИЛОЗИ, Одделение за лингвистика и ли те ра турна наука
Фонд: 1976-1987, 1989-2007
ISSN 0350-1914
Сигнатура: П II 214
РАЗВИТОК : литература, култура, општествени пра шања
Фонд: 1963-1989, 1995
ISSN 0351-3769
Сигнатура: П II 87
РАЗГЛЕДИ : уметност, култура, наука и оп штествени прашања
Фонд: 1958-1989, 1991, 1993-2002, 2004-2008
ISSN 0034-0227
Сигнатура: П II 35


РАЗИГРАНИ дни : училишно списание на ОУ „Вера Циривири –
Трена“ Скопје


Фонд: 1969-1970, 1972-1974
ISSN C400-7808
Сигнатура: П II 278
РАСТ : списание за книжевност, уметност и култура
Фонд: 2001-2003, 2009
ISSN 1409-9330
Сигнатура: П II 221
СИНТЕЗИ : македонски книжевен гласник
Фонд: 2005-2010
ISSN 1409-6102
Сигнатура: П III 143
СОВРЕМЕНОСТ : списание за литература, умет ност и општествени


прашања
Фонд: 1952-1970, 1972-1990, 1992-2009
ISSN 0038-5972
Сигнатура: П II 3
СПЕКТАР : списание за литературна наука
Фонд: 1983-2009
ISSN 0352-2423
Сигнатура: П II 245
СПИЗАЛИТ : списание за литература
Фонд: 1979-1985
ISSN 0351-420X
Сигнатура: П II 234
СТОЖЕР : весник на Друштвото на писателите на Македонија :


месечник за литература, култура и уметност
Фонд: 1996-2009
ISSN 1409-6005
Сигнатура: П IV 24
СТРЕМЕЖ : списание за литературни, културни и општествени


прашања : орган на клубот на младите писатели од Прилеп
Фонд: 1954, 1957-1962, 1964-1968, 1971-1988, 1990-1991, 1995-2010
ISSN 0039-2294
Сигнатура: П II 5
СУМ : списание за уметност
Фонд: 1994-2008
ISSN 1409-6455
Сигнатура: П II 224




272


Национална установа - Универзитетска библиотека
„Св. Климент Охридски“


Битола


За издавачот
Науме Ѓоргиевски, директор


Подготовка за печат
и комјутерска обработка


Милка Котевска


Печати
АД „Киро Дандаро“ - Битола


Тираж
300


Битола, 2010


Книгата е финансирана од Министерството за култура на Република
Македонија